چینی ها با پول خودمان فاینانس می کنند

گروه اقتصادی – به دنبال انتشار گزارش بولتن نیوز با عنوان "قیمت چین برای هفت طرح فولادی 1 میلیارد یورو بالاتر از تجهیزات و استاندارد اروپایی است" روزنامه "صمت" ارگان وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در صفحه 27 شماره 5 بهمن 93 خود، به "سود سرشار چینی ها از فاینانس و تجهیز 7 طرح فولادی"  و این که "چینی ها با پول خودمان فاینانس می کنند" اشاره کرده است.

به گزارش بولتن نیوز، این گزارش روزنامه صمت نشان می دهد که علاوه بر بولتن نیوز، برخی رسانه ها و کارشناسان نیز به موضوع گران بودن و قیمت های بالای فاینانس و تجهیزات چینی که از پول بلوکه شده ایران بابت فروش نفت به چین، استفاده می کند، و همچنین تجهیزات چینی با کیفیت پایین تر از تجهیزات اروپایی را با قیمتی دو برابر قیمت اروپایی در اختیار طرح های فولادی قرار می دهد، اشاره کرده اند. 

در گزارش صمت آمده است: اواسط مهر ماه مدیرعامل بانک صنعت و معدن از گشایش اعتبار 1.7 میلیارد یورویی برای 7 طرح فولادی خبر داده و اعلام کرده تا یکی دو ماه آینده برای تمامی طرحهای فولادی گشایش اعتبار انجام خواهد شد. این در حالی است که در چند روز گذشته مهدی کرباسیان، رییس هیات عامل ایمیدرو نیز از گشایش اعتبار برای تمامی 7 طرح فولادی خبر داده و گفته بود تلاشمان  این است تا در سال 94 طرح های پیشرو را راه اندازی کنیم. در واقع اعلام گشایش اعتبار برای طرح های فولادی از آن جهت حائز اهمیت است که در دولت گذشته احداث 7 طرح فولادی با هدف ایجاد اشتغال در نقاط محروم کشور برنامه ریزی شد اما به علت مشکلات  زیادی که در زمینه تحریم و رکود اقتصادی حاکم بر کشور وجود داشت این طرح ها راه اندازی نشد و در نهایت به عنوان میراثی از دولت گذشته به دولت جدید انتقال یافت. البته در دولت جدید هم وزارت صنعت، معدن و تجارت برای احیای سرمایه هایی که در این طرح ها خاک می خورد تصمیم به واگذاری 7 خواهران فولادی به سازمان ایمیدرو گرفت و با تلاش و رایزنی های انجام شده مقرر شد تا فاینانس طرحهای فولادی از سوی چینی ها انجام شود تا در چند سال آینده شاهد راه اندازی و آغاز تولید در این کارخانه ها باشیم. 

در هر حال در چند هفته اخیر فاینانس تمامی فولادی ها گشایش اعتبار شده اما این موضوع با واکنش های متفاوتی از سوی فولادی هاو فعالان این حوزه مواجه است به گونه ای که برخی از کارشناسان معتقدند فاینانس چینی گران بوده و کیفیت تجهیزات مورد استفاده نیز بسیار پایین است.

این کارشناسان میگویند طرف چینی که مسئولیت فاینانس طرحهای فولادی و همچنین تامین تجهیزات به عنوان پیمانکار را در 7 طرح فولادی کشور به عهده گرفته، قیمتها را به شکل غیرمنطقی بالا برده به طوریکه اگر از تجهیزات اروپایی استفاده میشد میتوانستیم تا یک میلیارد یورو صرفه جویی داشته باشیم.

 رضا شهرستانی، عضو انجمن فولاد دراین باره گفت: زمانی که حق انتخاب وجود نداشته باشد چاره ای جز تحمل هزینه های اینچنینی وجود نخواهد داشت. ضمن آنکه در دولت گذشته برای هر کدام از طرحهای فولادی میلیون ها دلار هزینه شده بود که نیاز داشت احیاء شوند.

وی افزود: پول نفت فروخته شده ایران در بانکهای چین و هند بلوکه شده و این در حالی است که آینده چندان روشنی برای آزادسازی این پول ها در کوتاه مدت وجود ندارد؛ از این رو از طرف چینی پیشنهاد شد تا از محل همین پولها تسهیلات در قالب فاینانس در اختیار طرحهای فولادی قرار گیرد. 

وی در پاسخ به اینکه برخی از فولادسازان معتقدند قیمت تجهیزات چینی به کار گرفته شده در این طرحها بسیار بالاتر از نمونه های اروپایی است و این در حالی است که این تجهیزات قابلیت رقابت با تجهیزات اروپایی را ندارند، گفت: یکی از شرطهای طرف چینی برای فاینانس استفاده و خرید از تجهیزات به طور صرف چینی بوده و این در حالی است که شرکتهای چینی نرخ فروش محصولات خود را تا 50 درصد بیشتر از نرخ واقعی اعلام کرده اند.

 وی افزود: از سوی دیگر تسهیلات که در اختیار فولادیها قرار میگیرد از نرخ بهره بالایی برخوردار است به گونهای که با احتساب سود بانکی، بیمه و ... رقمی تا بیش از 10 درصد از مبلغ کلی تسهیلات را شامل میشود که هزینه احداث را بسیار افزایش میدهد.

عضو انجمن فولاد در پاسخ به اینکه این طرحها میراث دولت گذشته است و چاره ای جز احیای آن وجود ندارد گفت: هر چند مطالعات درستی درباره جانمایی و احداث طرحهای فولادی انجام نشده، اما در آن زمان برای این طرحها استفاده از فناوری لیدوکس در نظر گرفته شد که مربوط به 40 سال قبل و متناسب با شرایط آن زمان بود. این در حالی است که در شرایط حاضر بکارگیری سیستم ریتک که به حالت تونل مشهور است از صرفه بیشتری برخوردار بوده ضمن آنکه در این سیستم نه تنها استفاده از آب به عنوان معضل اصلی در صنایع فولادی حذف میشود بلکه قابلیت استفاده از گاز و زغال حرارتی نیز وجود دارد. 

وی به امکان استفاده از تجهیزات داخلی برای بکارگیری این فناوری اشاره کرد و گفت: تمامی تجهیزات و دستگاههای مورد نیاز این سیستم با کیفیت بالا در داخل کشور تولید شده که در صورت استفاده هزینه احداث را بسیار کاهش میدهد. 

وی در پاسخ به اینکه با وجود پایه گذاری طرحها و پیشرفت فیزیکی برخی از آنها آیا تغییر سیستم تولید مقرون به صرفه است، گفت: طرحهای فولادی پیشرفت چندانی نداشته اند ضمن آنکه پیشرفت فیزیکی برخی در حد 15 تا 20 درصد است. بنابراین در صورتی که تغییر روش تولید هزینه کنونی را به کمتر از نصف کاهش دهد، زیان پیشرفت 15 درصدی نیز قابل توجیه است.

شهرستانی درباره میزان دقیق هزینه طرحها از طریق فاینانس چینی گفت: بررسیها نشان میدهد که احداث کارخانه فولادی با تولید 800 هزار تن با تجهیزات اروپایی هزینه ای در حدود 130 تا 150 میلیون یورو دارد این در حالی است که در قراردادهای اخیر فاینانس و خرید تجهیزات با استاندارد چینی بابت هر واحد 800 هزار تنی رقمی حدود 280 میلیون یورو اعلام شده است. به عبارت دیگر، در شرایط عادی قیمت تجهیزات با استاندارد چینی و کم کیفیت حداکثر 130 میلیون یورو بوده اما طرف چینی با سوءاستفاده از فضای کنونی قیمت را تا 280 میلیون یورو یعنی بیش از دو برابر رقم معمولی افزایش داده است. 

وی گفت: با توجه به ظرفیت 800 هزار تنی در هر طرح فولادی، طرف چینی بابت 4 طرح رقمی معادل 1 میلیارد و 120میلیون یورو، هزینه روی دست ایران میگذارد و اگر قرار باشد تمام 7 طرح فولادی را تکمیل کند معادل 1 میلیارد و960 میلیون یورو یعنی چیزی حدود 2 میلیارد یورو هزینه به کشور تحمیل خواهد کرد