جدال برسر 3 هزارميليارد تومان مارلبرو قاچاق

گروه اقتصادی - تجارت دود كردن سلامتي، قطعا از كثيف ترين تجارت هاي جهان است كه دعواي بسياري برسر نبود آن در جهان بوده و هست. اما وقتي در اين معادله، دولت ها به عنوان تنظيم كننده بازار نيز حذف شوند، به لشكر طرفداران سلامتي، يار قدرتمندي ديگر اضافه مي شود كه از اين تجارت پرسود جامانده. در ايران دعوا حتي پيچيده تر از اين است وقتي پاي صهيونيستي بودن يا نبودن هم به ميان بيايد. وزير صنعت و معاونانش از رسمي كردن فروش برخي برندهاي معروف در ايران حمايت مي كنند درحالي كه برخي روي صهيونيستي بودن انگشت گذاشته اند و مخالف رسمي شدن تجارت سيگار ازجمله مارلبرو هستند كه 40درصد قاچاق سيگار را تشكيل مي دهند اما مشكل بزرگي هم از نظر آنها دارد؛ صهيونيستي است. سيگاري كه قاچاق آن بيشتر از 3هزارميليارد تومان از جيب دولت به جيب قاچاقچيان مي ريزد.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه تعادل، در يك سالي كه از سبك شدن تحريم هاي ايران مي گذرد، بخش هاي مختلفي از بازار ايران چراغ سبزهايي از برندهاي مطرح جهاني ديده است. بعد از بازار خودرو، آي تي و لوازم خانگي و... حالا نوبت به بازار سيگار رسيده؛ بازاري كه نمونه ايراني اش بهشت برندهايي مانند مارلبروست.

از همان روزي كه احتمال راه اندازي كارخانه اين برند معروف سيگار در ايران توسط خود وزير صنعت و با انتشار نامه رسمي آن مطرح شد، مخالفان اين طرح در بوق صهيونيستي بودن دميدند تا اينكه در تازه ترين واكنش به چنين طرحي و همين طور قانونمند كردن خريد و فروش سيگار در كشور، قائم مقام وزير صنعت، معدن و تجارت در امور تجارت اين مخالفت ها را «حواشي» خواند كه به زعم وي «ناشي از به خطر افتادن منافع500ميليارد توماني قاچاقچيان يك نوع سيگار» است.

هرچند كه محاسبات «تعادل» رقمي بيشتر از اين را نشان مي دهد؛ به گفته رييس سابق ستاد مبارزه با قاچاق كالا در دو سال گذشته 25ميليارد نخ سيگار به صورت قاچاق وارد شده كه 40درصد آن به مارلبرو اختصاص دارد. اگر قيمت يك پاكت از ارزان ترين انواع سيگار مارلبرو در بازار ايران را 6500 تومان در نظر بگيريم كه 20 نخ سيگار را شامل مي شود، ارزش مارلبرو قاچاق شده در دو سال اخير بيشتر از 3هزارميليارد تومان مي شود.

مجتبي خسروتاج هم ضمن اينكه اين كالا را براي سلامت مردم مضر مي داند و مي گويد علاقه يي به استفاده آن در كشور ندارد، اذعان مي كند: متاسفانه اين واقعيت وجود دارد كه تعدادي از مردم سيگار مي كشند. «سيگار جزو كالاهايي است كه طي سال هاي گذشته به دليل نياز بازار داخلي بخشي از آن به صورت قاچاق وارد كشور مي شود كه در اين بين تعدادي از برندهاي معروف به شكل رسمي توليد و وارد و برخي از انواع برندهاي معروف نيز به دليل عدم واردات رسمي به صورت قاچاق وارد مي شود» خسروتاج بالا بودن سود بازرگاني، ممنوع بودن واردات كالا باوجود نياز داخل، عدم رعايت مقررات فني و بهداشتي، مسايل اجتماعي و اقتصادي در حاشيه مرزها يا نبود كار مناسب براي افراد بيكار در مناطق مرزي را ازجمله دلايل توسعه قاچاق سيگار مانند هر كالاي ديگري مي داند و درباره قاچاق گسترده برند خاصي از سيگار، مارلبرو به كشور نيز مي گويد: سيگار مالبرو به دليل نداشتن مجوز رسمي واردات طي سال هاي گذشته عمدتا به صورت قاچاق وارد شده است و از اين محل رقمي بالغ بر 5هزارميليارد ريال در سال كه مي توانسته به حساب خزانه كشور برود عملا به جيب قاچاقچيان و افراد مرتبط با آنها رفته است.

وي دليل مخالفت عده يي با واردات قانونمند سيگار به كشور را نيز به سودي كه افراد از نبود قانون بر بازار اين كالا مي برند نسبت مي دهد: «بايد ديد نخستين كساني كه با ورود كالايي به صورت رسمي متضرر مي شوند چه افرادي هستند

و مي توان گفت قاچاقچيان عمده كساني هستند كه منافع خود را در انجام فعاليت هاي غيررسمي دنبال مي كنند و به محض طرح موضوع واردات رسمي براي كالايي در كشور، نخستين گروهي اند كه متضرر و دستشان از منافع بادآورده خالي مي شود.» خسروتاج حتي با ديدي واقع گرايانه اهرم هاي قدرت اين قاچاقچيان را نيز ناديده نمي گيرد: «معمولا باندهاي قاچاق در هر كشور سعي مي كنند با شبكه ارتباطات و فسادي كه در جامعه به وجود مي آورند خود را مجهز به اهرم هاي فشار كرده و هر وقت مقاومتي را در مقابل قاچاق كالا ببينند درصدد برخورد با آن برآيند.»

 

در ميانه اين ميدان، معاون سابق ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز نيز با اعلام اينكه قاچاق سيگار در دو سال اخير ۳برابر شده گفت: 40درصد كل حجم قاچاق سيگار به كشور متعلق به سيگار مارلبرو است. 

مهدي ابويي درباره ماهيت مبهم اين سيگار نيز به جلسات ستاد مبارزه با قاچاق ارز و كالا از اوايل سال 92 اشاره كرد و توضيح داد: در آن مقطع جلسات متعددي را با مسوولان وزارت امورخارجه و وزارت اطلاعات برگزار كرديم اما در نهايت مداركي دال بر صهيونيستي بودن اين شركت ارايه نشد. هرچندكه به گفته ابويي وزارت اطلاعات همچنان مدعي بود كه شركت فيليپ موريس صهيونيستي است.

اما افرادي چون احمد پورمختار، رييس كميسيون اصل90 نظري كاملا متفاوت با معاون وزير و معاون پيشين ستاد مبارزه با قاچاق كالا دارند؛ پورمختار معتقد است: يك پرونده قطور در كميسيون اصل90 درخصوص وابستگي شركت فيليپ موريس توليدكننده سيگار مارلبرو به صهيونيست ها تهيه شده است. به اعتقاد نمايندگان اين كميسيون، صهيونيستي بودن اين شركت قطعي است و در اين رابطه بايد اقدامات اساسي براي لغو مجوز فعاليت شركت مارلبرو در ايران انجام شود.

وي با اشاره به اينكه اسم مدير شركت به جاي فيليپ موريس در اصل دياموند و اصليت يهودي آلماني تبار دارد، افزود: نماد اين شركت يك شير غران است كه اين تمثيل صهيونيست هاي يهودي است.

وي حتي مدعي شده كه وزارت اطلاعات رسما صهيونيست بودن شركت مارلبرو را اعلام كرده است.

اما ظاهرا فارغ از مسايل سياسي بيشتر به نظر مي رسد تمام اين مجادله ها برسر شناسنامه دار كردن واردات سيگار به كشور است.

اين را رييس مجمع واردات ايران به «تعادل» مي گويد. محمدحسين برخوردار درباره وضعيت فعلي بازار سيگار خارجي كشور معتقد است: تاكنون معلوم نبوده كه چه كسي واردكننده سيگار به كشور است. همچنين حقوق حقه دولت در اين بخش پرداخت نمي شده و سيستم توزيع اين كالا در بازار هم مشخص و شفاف نبوده است. به اعتقاد برخوردار با قانوني كردن واردات سيگار به كشور مسوول اين كالا را بازار كشور معين مي كند. به عبارت ديگر، با قانونمند شدن واردات سيگار، مسوول و پاسخگويي براي اين محصول پيدا مي شود كه تاكنون نبوده هرچند كه اين روند به انحصاري شدن واردات منجر شود؛ چراكه به اعتقاد وي در مورد برندها، ايجاد انحصار اتفاقا كار خوبي است.

رييس رييس مجمع واردات درباره ماهيت برندهايي مانند مارلبرو هم به «تعادل» گفت: اين شركت ها در واقع شركت هايي چندمليتي هستند و نه يك سهامدار بلكه چندين سهامدار دارند. بنابراين نمي توان آنها را منتسب به يك گروه يا كشور خاص كرد. قاچاق سيگار تنها مشكل ايران نيست؛ تجارت غيرقانوني اين كالا 45درصد بازار سيگار مالزي، 30درصد بازار هنگ كنگ و 26.7درصد بازار پاكستان را شكل داده است و حتي كشوري مانند برونئي با سهم 89.8درصدي ركوددار جهان در قاچاق سيگار است.

دليل اصلي اين وضعيت به گزارش سازمان هاي بين المللي قيمت پايين آنها به دليل نبود تعرفه بازمي گردد. به گزارش اطلس تنباكو در سال 2013 تجارت غيرقانوني سيگار سالانه 31.3ميليارد دلار از درآمدهاي مالياتي دولت ها را مي بلعد. شايد قانونمند شدن اين بازار در ايران هم بتواند به درآمدهاي دولتي كه امروز با نفت 65دلاري روزگار كشور را مي گذراند كمك كند و هم به كنترل بهتر اين بازار مضر براي سلامتي شهروندان.

آنچه به عنوان شركت فيليپ موريس امروز در جهان شناخته مي شود در سال 1847 در مغازه يي در لندن توسط فيليپ موريس آغاز به كار كرد تا تنباكو و سيگار آماده بفروشد. در سال 1881 اين شركت عمومي شد و نهايتا در سال 1902 سهام اين شركت بين دو شركت بريتانيايي و امريكايي به طور مساوي تقسيم شد. فيليپ موريس در سال 2005، بين60 تا 100درصد سهام 4 شركت بزرگ تنباكوي اندونزيايي را خريداري كرد و با فروش 831ميليارد دلار سيگار در سال 2007 به بزرگ ترين شركت تنباكوي غيردولتي جهاني در مقياس حجم توليد تبديل شد. مركز اين شركت درحال حاضر در سوييس قرار دارد و درحال حاضر، مالك 7 برند از 15 برند برتر تنباكوي جهان كه تلفيقي از محصولات محلي و بين المللي هستند؛ بيش از 50 كارخانه در جهان دارد و 75600 نفر براي آن كار مي كنند. اين شركت درحال حاضر سهامي عام است و سهامش در بورس نيويورك خريد و فروش مي شود. به علاوه، فيليپ موريس جزو 500 شركت سهامي عام برتر جهان است كه در شاخص S&P500 ارزيابي مي شود. هيات مديره اين شركت نيز درحال حاضر تركيب جالبي از روزنامه نگار، سياستمدار و اقتصاددان است؛ هارولد براون، دانشمند امريكايي و وزير دفاع امريكا از 1977 تا 1981 در كابينه جيمي كارتر يكي از آنهاست كه تنها ارتباط آن با رژيم اشغالگر قدس، كمك وي به تلاش هاي كارتر در مساله مذاكرات مصر و رژيم صهيونيستي است. ماتيس كابياولته، عضو ديگر هيات مديره و همين طور رييس هيات مديره بانك سوييس است كه در سال 1971 رييس اتاق بازرگاني امريكا سوييس نيز بوده. لويس كاميلري، رييس هيات مديره، اصالتا مصري و دانش آموخته اقتصاد در سوييس است. عضو روزنامه نگار اين هيات مديره هم جان دودلي فيشبرن است كه سياستمداري محافظه كار و مدير مسوول مجله اكونوميست و همين طور عضو پارلمان بريتانيا نيز بوده است. وي در سال هاي گذشته عضو هيات مديره شركت هايي مانند بانك HSBC و ساعت چي اند ساعتچي بوده است.

گراهام مك كي، عضو ديگري است كه تاجر امريكاي جنوبي بوده و در سال 2013 فوت كرده. سرگيو مارچوئين ايتاليايي-كانادايي نيز عضو ديگري است كه بيشتر به ناجي صنعت خودرو گروه فيات و گروه امريكايي كرايسلر معروف است.

كارلوس اسليم نيز كه تاجر بزرگ اسپانيايي و لبناني الاصل است كه در سال هاي 2010 تا 2013 به عنوان ثروتمندترين فرد جهان انتخاب شد و در بخش هاي مختلف املاك، ايرلاين، رسانه، فناوري اطلاعات و بازار پول سرمايه گذاري كرده است. عضو ديگر هيات مديره فيليپ موريس است. استفان ولف نيز كه اصلي ترين كسب وكارش در بخش هوانوردي است و زماني هم رييس خطوط هوايي امريكا بوده، سهامدار ديگر اين شركت بين المللي است. مرور تاريخچه اين شركت بين المللي نشاني از صهيونيستي بودن ندارد؛ هر آنچه هست گواه بر شركتي بزرگ و چندمليتي است كه از مديران موفق بخش هاي مختلف صنعت براي راه اندازي يكي از بزرگ ترين برندهاي تنباكوي جهان بيشترين بهره برداري را كرده است.