پایان مذاکرات هسته ای وین به معنای پایان مشکلات اقتصادی نیست

گروه اقتصادی، محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در تحلیل مذاکرات هسته ای ایران با 1+5 و نتایج مثبت و منفی آن برای هر دو طرف گفت: حساسیت مذاکرات هسته ای علی الخصوص دور نهایی مذاکرات در وین باعث شده است تا عام و خاص چشم انتظار نتیجه آن باشند تا شاید دستیابی به یک توافقنامه جامع و نهایی موجب گره گشائی مشکلات اقتصادی گردد. لکن همچنانکه اطلاع داریم یکسال پیش یعنی در تاریخ ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳، وزرای امور خارجه ایران و ۱+۵در ژنو سوئیس درخصوص برنامه هسته ای کشورمان به یک توافق کوتاه مدت شش ماهه دست یافته و طی این توافقنامه، ۱+۵ از ایران درخواست نمودند تا در چارچوب زمانبندی تعین شده، گام های مشخصی را بردارد.

به گزارش بولتن نیوز، در همین راستا اجرای توافقنامه ژنو از تاریخ دوم بهمن ماه 1392 برابر با ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ آغاز شد و۲0 جولای (یکشنبه ۲۹ تیرماه ۱۳۹۳) هم بپایان رسید که شش ماه دیگر نیز تمدید شد، لکن پس از گذشت یکسال، نتایجی حاصل شده و ۱+۵ تصمیماتی را اتخاذ خواهند نمود که در حال حاضر بر همگان پوشیده میباشد و باید تا اوایل یکی دو روز آینده صبر کرد تا نتایج مثبت و یا منفی مشخص شود.
وی افزود: به جزئیات توافقنامه کاری ندارم اما این را دقیقاً میدانم که این هفته یعنی در پایان یکساله مذاکرات ژنو، چند اتفاق مهم به شرح زیر در وین رخ خواهد داد.  
1-    احتمالاً طرفین مذاکره به نتایج دلخواه و مشترک نایل و در نتیجه به یک توافقنامه جامع و بلند مدت بین ایران و شش قدرت بزرگ جهان دست خواهند یافت.
2-    و یا به هیچ توافقی نخواهند رسید و مذاکرات شکست خواهد خورد.
3-    یا اینکه مذاکرات صورت گرفته طی یکسال گذشته مفید بوده و برای حصول نتیجه، مذاکرات هسته ای باید همچنان ادامه داشته باشد به همین خاطر تمدید زمان گفتگوها مد نظر خواهد بود.

علیپور اظهار داشت: درکل هر نتیجه ای که حاصل شود بازخوردهایی متفاوتی در ایران و جهان خواهد داشت بطور مثال اگر به یک توافقنامه جامع و بلندمدت برسیم مطمئناً جامعه غرق شادی خواهد شد و امید به آینده و کار نیز افزایش خواهد یافت، ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی ازجمله دلار و یورو بطور بی سابقه ای بالا خواهد رفت، شاخص بورس اوراق بهادار رشد چشمگیری خواهد داشت، امید به سرمایه گذاری و مراودات بین المللی نیز بیشتر میشود و... دهها مورد مثبت دیگر. اما چنانچه مورد دوم اتفاق بیافتد برعکس مورد اول، همه بازتاب ها منفی خواهد بود بطوریکه ارزش دلار نسبت به ریال افزایش خواهد یافت و شاخص بورس سرازیر خواهد شد، مراودات بین المللی محدودتر از امروز نیز خواهد شد، سرمایه گذاری کاهش خواهد یافت و... دهها مورد منفی دیگر. نهایتاً اگر مورد سوم رخ دهد و زمان مذاکرات دوباره تمدید شود حالت برزخ در جامعه روی خواهد داد و دوباره همه بلاتکلیف و منتظر آینده خواهند بود و مجدداً غالب کارهای اقتصادی راکد میشوند.   
رئیس شورای سیاستگذاری اقتصادی مقاومتی و بخش خصوصی تصریح کرد: مشکل اصلی اینجاست که جدای از اینکه چه نتیجه ای در پایان مذاکرات ایران و ۱+۵در وین حاصل شود دولت یازدهم با مشکلات عدیده ای مواجه و گرفتاری آن چند برابر خواهد شد، دراصل پایان مذاکرات وین تازه اول راه است و دولت تدبیر و امید را در برابر شمشیر دو دم قرار خواهد داد. زیرا رسیدن به یک توافقنامه جامع و بلندمدت موجب خواهد شد تا مردم سراسر ایران بخاطر پایان مشکلات و موانع بین المللی خوشحال شوند و فکر کنند که همه سختی ها تمام شده، از طرفی دیگر دولت هم تبلیغات همه جانبه خود را آغاز خواهد کرد تا
عملکرد موفقیت آمیز خودش را به رخ کشیده و خود را ناجی مشکلات ایران معرفی کند اما غافل از اینکه همین عملکرد و تبلیغات رسانه ای دولت سطح توقع مردم را بیش از پیش بالا خواهد برد و مردم از همان فردای روز امضاء توافقنامه، خواهان رفع مشکلات و نابسامانی های اقتصادی یک دهه گذشته در یک شب خواهند شد اما غافل از اینکه هنوز هیچ اتفاق خاصی رخ نداده است، هیچ تحریمی برداشته نشده، هیچ دلاری هم جابجا نگردیده و.... زيرا تحريمها يك شبه برداشته نخواهند شد و سالهاي طولانی زمان خواهد برد تا محدوديتهاي بين المللي اعمال شده برعليه كشورمان برچيده شود. تنها 20% تحريمها در اختيار آقاي اوباما ميباشد لكن بخشي از تحريمها در آمريكا بصورت قانون درآمده و لغو آنها تأييديه مجلس نمايندگان و كنگره را ميخواهد كه با توجه به انتخابات جديد مجلس و پيروزي جمهوري خواهان، اين تحريمها بسادگي لغو نخواهند شد. درضمن بخشي از تحريمها مربوط به شوراي امنيت سازمان ملل و اتحاديه اروپا ميباشند كه لغو آنها هيچ ربطي به آقاي اوباما ندارد. لکن چنانچه صادرات نفت ايران آزاد شود اما تحريمهاي بانكي برچيده نشود هيچ دردي دوا نخواهد شد. فلذا همين امر موجب خواهد شد تا خواسته مردم از دولت روحاني نيز برآورده نشود و دلنگراني هاي مردم رفته رفته آغاز گردد. از سوي ديگر جناحهاي سياسي مخالف دولت نيز عدم توانايي دولت در رفع سريع مشكلات را در بوق و كرنا خواهند كرد و از كاه، كوه خواهند ساخت و انتقادات صريح خود برعليه دولت را در سطح وسيعي آغاز خواهند كرد. اين تازه روي خوش سكه است. علیپور در ادامه افزود: اما روی بد سکه این است که مذاکرات هسته شکست بخورد و هیچ توافقی حاصل نشود که در این صورت دشمنی و جنگ اقتصادی غرب برعلیه ایران تشدید خواهد شد و تحریمهای جدیدتری را اعمال خواهند کرد که خود موجب خواهد شد تا دولت با مشکلات بیشتری مواجه و دست به گریبان شود که نمی خواهم بیشتر از این به عواقب آن بپردازم و فقط قلباً آرزو میکنم که این نتیجه حاصل نشود. زیرا اگر به چنین مرحله ای برسیم اطمینان دارم که نه چین و نه روسیه هیچ کمکی به ما نخواهند کرد زیرا اگر مشکل ما برای آنها خیلی مهم بود حداقل وزرای امورخارجه خودشان را از روز اول به مذاکرات وین میفرستادند و مقامات مذاکره کننده ایرانی را در برابر 4 وزیر امورخارجه غرب تنها نمی گذاشتند پس به جرأت میتوان گفت که روی آن دو کشور اصلاً نمیتوان حساب باز کرد.
وی تأکید کرد: همچنانکه قبلاً توضیح دادم اگر مدت زمان مذاکرات هم دوباره تمدید شود (که البته تمدید مذاکرات به این سادگی ها نیست و اما و اگرهای خاص خود را دارد) آنوقت حالت برزخی در جامعه حکم فرما خواهد شد و دوباره همه بلاتکلیف و چشم انتظار آینده خواهند بود که بالاخره چه میشود و همین چشم انتظاری و بلاتکلیفی باعث خواهد شد تا سایه رکود و تورم، سنگین تر از گذشته مشکلات و نابسامانی های اقتصادی را دو چندان کند. مردم عزیز و فعلان اقتصادی از بلاتکلیفی و انتظار خسته شده اند و شب را به امید گشوده شدن گره ها صبح میکنند. مع الوصف باتوجه به توضیحاتی که ارائه نمودم به جرأت میتوانم بگویم که دولت یازدهم روزهای خوش خود را سپری میکند و با پایان مذاکرات، حجم مشکلات و کارهای دولت دو چندان خواهد شد.   


رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در خاتمه گفت: کارشناسان نتایج و پیش‌بینی های متفاوتی برای نتیجه این دور از مذاکرات در نظر گرفته‌اند. از شکست مذاکرات گرفته تا توافق جامع و نهایی. اما مسئله مهم این است که هم واشنگتن و هم تهران ترجیح میدهند تا بجای شکست مذاکرات، توافق اولیه تمدید شود. برای آمریکا توافق اولیه باعث شد تا برنامه هسته‌ای ایران تا حدودی متوقف شود بدون اینکه تحریمهای اصلی لغو شوند. لذا موفقيت در مذاكرات براي اوباما هم جنبه حيثيتي پيدا كرده و شكست در مذاكرات وين، نه تنها اوباما بلكه حزب دموكرات را هم در برابر جمهوري خواهان تضعيف و حتي دموكراتها را از رسيدن به كاخ سفيد در انتخابات آينده رياست جمهوري با شكست روبرو خواهد كرد. به همین دلیل وزراء امورخارجه ایران و آمریکا این دور از مذاکرات را فرصتی تاریخی دانسته اند و ابراز کرده‌اند که هیچکس نباید این فرصت را از دست بدهد. زیرا کنار زدن اختلافات سه دهه گذشته و آغاز رابطه ایران و آمریکا در آینده نزدیک در گرو موفقیت طرفین در مذاکرات هسته ای است البته موفقیتی که به قول آقایان، فی الواقع توافقی برد برد باشد نه یک طرف برد. پس مجدداً تأکید میکنم که رسيدن به يک توافق جامع براي اوباما تنها گزينه ای است که باقي مانده از سوي ديگر به نظر ميرسد که آمريکا در حال حاضر توان حمله نظامي به ايران را نيز ندارد. بنابر اين تنها گزينه باقي مانده براي آمریکا رسيدن به توافقی جامع است. گزينه اي که اسرائيلي ها اصرار دارند به نتيجه نرسد. نهایتاً بهترین گزینه برای دولت ایران نیز این است که از موقعیت بوجود آمده حسن استفاده را کرده و مذاکرات وین را برای مدتی محدود تمدید نماید و در کوتاهترین زمان ممکن به یک توافقنامه نهایی و جامعی که واقعاً برد برد در آن برای همگان قابل مشاهده باشد دست یابند تا با نیل به این موفقیت نه تنها شمشیر دو دم را از مقابل خود بردارد بلکه با رفع مشکلات و نابسامانی های اقتصادی، اعتماد جامعه و مردم را بیش پیش جلب کنند، البته از نظر بنده مذاكرات اين دوره در وين بين ايران و كشورهاي غربي براي يك دوره سه ماهه تمديد خواهد شد.