گروه سیاسی، سایت جرس در مطلبی با عنوان «آیا این شعار زنان است؟» به قلم "صدیقه وسمقی" به ارزشهای دینی و اسلامی پیرامون بانوان حمله کرده و از منظر نگاه فمینیسیتی دست به نقد تجمع بانوان در برابر وزارت کشور زده است. گفتنیست صدیقه وسمقی، عضو سابق هیئت علمی دانشگاه تهران بوده و گرایشهای بدعتگرایانهی وی در مورد فقه زنان و حجاب با گرایشهای فمینیستی از زمان اصلاحات مشهور بوده است. سعی میکنیم در ادامه به بخشهای اصلی مقالهی او اشاره کرده و نقدی در مورد آنها بنویسیم.
به گزارش بولتن نیوز، وسمقی مطلبش را اینگونه شروع میکند که: «جمعی از زنان شعار مذکور (هیچ مرد با غیرتی زن بیحجاب ندارد) را در دفاع از حجاب در پلاکاردی بالای سر خود گرفتند. شعاری که مطمئنا ساخته زنان نیست زیرا این شعار به روشنی دارای موضع مردانه است. وقتی پلاکارد حاوی این شعار را در دست دختران و خواهران عزیزم دیدم، این نکته ذهن مرا به خود مشغول کرد که چرا زنان ترجمان زبان و خواسته های مردان هستند؟»
همانطور که میبینید، همین بخش ابتدایی مقالهی صدیقه وسمقی دارای ایراد اساسیست. اینکه او اعلام میکند شعار " هیچ مرد با غیرتی زن بیحجاب ندارد" یک شعار جنسیتی و برآمده از نگاه مردانه است. البته از کسی که دنیا را دو قطبی کرده و با برچستهای زنانه-مردانه دست به تفکیک همه چیز میزند، شنیدن چنین اظهاراتی بعید نیست. اصولا همهی آنهایی که نگاه فمینیستی رادیکال دارند، اینگونهاند.
اما آیا شعار مذکور، واقعا یک شعار مردانه است؟ یعنی این شعار را مردها ساختهاند که زنها را زیر فشار قرار دهند؟ به نظر میرسد اگر بخواهیم از منظر دو قطبی فمینیستی رادیکال صدیقه وسمقی نیز به این موضوع نگاه کنیم، باز به نتیجهای که او رسیده نمیرسیم. زیرا این شعار سعی میکند مردها را تحت تأثیر قرار دهد و آنهایی را که غیرت دینی فرو خفتهای دارند، خطاب قرار دهد و تنها به زنها نگاه ندارد. در نتیجه باید گفت حداقل این شعار یک فشار دوجانبه به مردها و زنها توأمان وارد میکند و یک طرفه زنها را نقد نمیکند. هرچند، اصولا چنین نگاهی به آن شعار، یک نگاه برون گفتمانی و اشتباه است و اصلا نمیتواند معیار تحلیل قرار بگیرد.
نویسنده در ادامه مینویسد: «دراین شعار نکات قابل تاملی وجود دارد. اول آنکه دارای پشتوانه فکری و عقلی نیست زیرا جنس غیرت از جنس فکر نیست. نکته دیگر آنکه اگرچه اعمال غیرت ممکنست همیشه بد نباشد، اما همیشه هم خوب نیست. به ویژه آنکه غیرت هرگز ابزار مناسبی برای دفاع از یک ارزش و یا ارزش بخشیدن به یک پدیده نمی باشد.»
اول بگذارید تکلیفمان را با این جمله معلوم کنیم: جنس غیرت از جنس فکر نیست. آیا واقعا اینگونه است؟ آیا اصولا غیرت و تفکر با هم نسبتی ندارند یا اینکه خانم وسمقی تا به حال غیرتورزیهایی را ندیدهاند که متفکرانه بوده باشند؟ راستش نمیدانیم ایشان چه تعریفی از غیرت دارند. اما آنچه تصور میشود این است که وی بین غیرت و قشریگری تفاوتی قائل نیست. در حالی که غیرت، تداوم عملی حفظ ارزشهای انسانی، عقلی و دینی با استقامت هرچه تمامتر است. به عبارت دیگر، در فرهنگ ایرانی و اندیشههای دینی ما، غیرت و تعقل در طول هم هستند، نه در عرض هم و یا حتی در روبهروی هم.
از این منظر، تکلیف بخش دوم صحبت ایشان هم معلوم میشود. وقتی غیرت از نظر شما یعنی آنچه که در بالا آمد، پس حتما در دایره خیر قرار میگیرد و از آن بالاتر، جز ملزومات زندگی محسوب میشود. و چه ارزشهایی که تنها با غیرتورزی مومنان تا الان پابرجا باقی مانده که نمونهی اعلای آن، قیام ثارالله است.
در ادامهی مطلب صدیقه وسمقی میخوانیم که: «از شعار یاد شده چند مفهوم برداشت می شود: اول آنکه مرد باغیرت زنش با حجاب است. حال یا زن با اختیار خود حجاب دارد و یا شوهر با غیرت حجاب را بر او تحمیل کرده است. مفهوم دیگری که از عبارت مذکور برداشت می شود اینست که مردان بی غیرت زنان با حجاب ندارند ومفهوم دیگر آنکه مردان بی غیرت زنان بی حجاب دارند.»
قابل توجه خانم وسمقی و همهی آنهایی که سعی میکنند تا با هنر تداعی، از دل مطالب مختلف، منظورهای خاص خودشان را بیرون بیاورند. شعاری که در پلاکارد بانوان تجمع کننده در روبهروی وزارت ارشاد بالا رفته بود تنها یک معنی و آن اینکه مرد مسلمان، مردیست که تنها در زبان و فکر مومن نیست بلکه عملا هم طبق آموزههای دینی زندگی میکند و این یعنی، یک مرد مسلمان نسبت به حجاب همسر، دختران، مادر و خواهران و حتی سایر بانوان حاضر در جامعهی دینی خود حساسیت دارد و سعی میکند تا رفتار آنها در مورد حجاب را با روشهای دینی و منطقی، در دایرهی فقه اسلامی قرار دهد.
البته ممکن است در اطراف یک مرد مسلمان و یا یک خانوادهی دینی زن بدحجاب وجود داشته باشد. هرچند طبق آموزههای دینی، یک مرد مسلمان مجاز به اجبار کردن زن در رعایت حجاب اسلامی نیست (البته این با اجبار زنان در رعایت حجاب در جامعهی اسلامی تفاوت دارد) اما آنگونه هم نیست که نسبت به این قضیه بیتفاوت باشد. بلکه طبق غیرت دینی خود، سعی میکند تا شرایط را تغییر دهد.
در انتها نیز وی مینویسد: «به راستی زنانی که به مردان این مجوز را می دهند که با استفاده از غیرت و زور بر آنان حجاب را تحمیل کنند و بدین ترتیب حجاب را نتیجه غیرت مردان معرفی می کنند، چگونه حجاب را یک ارزش می دانند؟ آیا آنان، خود برای دفاع از این ارزش ، فکر و استدلالی دارند؟ ... شعار مردانه مورد بحث تاکید براین باورغلط است که زنان دارای استقلال نیستند حتی برای انتخاب پوشش ولباس خود. بدین ترتیب این شعار نه فقط ارزشی به زنان وحجاب و عفت نمی دهد، بلکه آشکارا به فکر و شعور زنان توهین می کند. در طول سی وپنج سال گذشته آنقدر مردان غیرتمند ومدافع حجاب به زنان جفا کرده و آنقدر با ادبیات سخیف وموهن با زنان سخن گفته اند که جای بسی شگفتی است اگر زنان خود نیز آب به آسیاب آنان بریزند و شعار آنان را سردهند.»
این درست که رعایت یک ارزش با اجبار دیگران، رجحانی به هیچ کسی اضافه نمیکند اما اگر نگاهی به اطرافمان داشته باشیم میبینیم که واقعا آنهایی که دوست دارند حجاب داشته باشند حتما طبق خواستهی خود محجبه شدهاند. چون متأسفانه شرایط اجتماعی ما امروزه در امر حجاب به گونهای نیست که کسی طبق قانون خود را ملزم به رعایت آن بداند. در نتیجه در اوضاع امروز کشور، صحبت از اینکه فلان خانم به زور حجاب دارد بیشتر شبیه به یک لطیفه است تا واقعیت.
تکرار مکرر برچست زدنها به جمهوری اسلامی هم که آنقدر نخنما شده که دیگر نیازی به توضیح آن وجود ندارد. از ابتدای انقلاب مردم مسلمان ما بدون هیچ آقا بالا سری و از روی میل شخصی سعی به رعایت ارزشهای دینی کردهاند اما آنهایی که دنبال حفظ چهرهی خود در برابر مردم هستند، در تلاشند تا این عمل خودخواسته و آگاهانه را از سر اجبار معرفی کنند. ایرادی ندارد. بگذارید آنقدر این ادعای کذب را تکرار کنند تا خسته شوند. مهم این است که مردم ما، همواره از روی میل باطنی به ارزشهای دینی پایبند هستند و اگر نخواهند کاری را انجام دهند، هیچکس نمیتواند آنها را مجبور کند. ایکاش خانم وسمقی نگاهی به گسترش حجاب در خارج از ایران داشته و برای ما توضیح میدادند که آیا در آنجا هم جمهوری اسلامی با اجبار این ارزش را گسترش میدهد؟
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
اول اینکه همینجوری ادعا کردید که حجاب در خارج از ایران، گسترش پیدا کرده. دلیل تون کو؟
دوم اینکه اصلا فرض کنید که حجاب در جهان گسترش پیدا کرده، خب که چی؟ گسترش یک چیز که دلیلی بر حقانیتش نیست عمو! امروز، نسبت به یک دهه پیش، کشت و کشتار در جهان به شدت گسترش پیدا کرده. پس با استدلال شما، کشت و کشتار چیز خوبیه؟
شما زحمت بکش اون نصفه دیگش رو هم ببین پیدا میکنی .اتفاقا شما تو نصفه آخرش دور زدی زیادی از مقصد فاصله گرفتی .
من خودم مردم و از زنان بدحجاب خوشم نمیاد (از لحاظ شخصیتی نه، از لحاظ رعایت قوانین میگم) اما چرا باید تو قرن بیست و یک برای مردم پوشش (فراتر از پوشوندن بدن) تعیین کرد ؟
مگه نمیگید حجاب ایرانی ها خودخواسته است، پس این اجبار برای چیه. اون کسی که به حجاب اعتقاد نداره، گناه نکرده که تو ایران بدنیا اومده.
در ضمن خدا هم گفته که در دین اجباری نیست ولی شما دارید همه رو حداقل از لحاظ ظاهر به شرایطی خاص تحمیل میکنید.
«در قرآن ایمان دو بال دارد. یعنی علم وعمل،علم به تنهایى با کفر هم قابل جمع است و عمل به تنهایى با نفاق مى تواند همراه باشد.»
ما نمی توانیم بگوییم ایمان آورده ایم وقتی عملمان صحیح نیست یا بخشی از اعمالی که برعهدمان نهاده شده است را چون فکر می کنیم دست و پایمان را میبندند رها کنیم و این موارد راجع به علم هم مطرح است...خود خداوند هم در قران فرموده در این شرایط نگویید ایمان آورده ایم بگویید اسلام آورده ایم،تازه آنهم اگر آورده باشیم!
مشکل شما با این سایته.
حرفهای این خانوم هم تا حدی درسته.
من بعید می دانم خانمی که زخمی اجبار برای حفظ حجابی که اعتقادی به آن ندارد باشد پلاکارد دستش بگیرد واز غیرت مردان سخن بگوید،هر چند که این خانم ها هم باید تلاش می کردند از شعارهای مکمل دیگری استفاده می کردند تا دلایلشان برای مطرح کردن درخواستشان مورد حمله مغرضین قرار نگیرد!
بولتن عجب طرفدارایی پیدا کردی!!
ولی چرا ما باید در جهت تقابل یا شبیه سازی برآییم وقتی این تقابل یا شبیه سازی هیچ سود و منفعتی برای طرفین ندارد؟
باید قائل به تساوی حقوق خانم ها و آقایان باشیم نه شباهت آن ها،چون دیگران سودجو هستند و بودند که نباید باعث شود ما احساس ضعف کنیم و برای جبران این ضعف دست به یکسان سازی بزنیم که باعث شود حقوقی که خداوند برایمان در نظر گرفته با کج اندیشی های طرفین بیش از پیش پامال شود!..
و اون خانوم میگه که از این جواب شگفت زده میشه و به حسن نیت ایشون پی می بره ودرس میگیره!حالا چون مردان با تعصبی که ربطی به دین نداره خانم ها رو آزردن دلیل نمیشه که خانم ها از فرمان خدا فاصله بگیرن.مثل اینه که در جهت انتقام از همان آدم ها اجازه ی ورود به حریمت رو بهشون بدی!میشه گل به خودی و حماقت!
معنای حرمت،حریمی استکه خداوند تعیین فرموده یعنی اینهمه آیه قرآن و حدیث راجع به حریم و حایل بین زن و مرد را نخواندی؟؟؟
کاش کمی قرآن مطالعه کنی و بی فکر و بی منطق حرف نزنی.
دختران موجودات با ارزشی هستند و شأنشان بالاست،طبق احادیث دختران تا کودکند و نزد پدر باعث بهشت رفتن پدرشان در جوانی کامل کننده دین همسرشان ودر هنگام مادر شدن بهشت در زیر پایشان قرار می گیرد،ای کاش دختران می فهمیدند قدر خودشان را!
ای کاش همانگونه که در دین اجبارودر نتیجه تکلیفی نیست در دانشگاه هم اجباری نبود وهمینکه انسانی نیت میکرد که دکتر است کافی بود واجباری در درس خواندن و امتحان دادن نبود .بعد این مش غولوم رفتگر محله ما هم با مدرک دکتری غیر اجباری محله را جارو میکرد ومن هم سالی چندتا پ اچ دی مشت در دلم نیت میکردم.
راستی چرا خداوند میفرماید: اعملوا ال داوود شکرا و قلیل من عبادی الشکور. اعملوا یعنی عمل کنید ..