ترکیه جریمه گازی به آذربایجان می پردازد

گروه بین الملل، شکایت ترکیه از ایران به خاطر گران بودن قیمت صادراتی گاز ایران در دادگاه داوری بین المللی ادامه دارد. یکی از بندهای اصلی قراداد گازی ایران با ترکیه، فاش نکردن قیمت گاز صادراتی بوده است که ترکیه این بند را نقض کرده است و با رسانه ای کردن قیمت گاز، برای کاهش آن به دادگاه داوری متوسل شده است. روزنامه دیلی زمان در گزارشی در همین ارتباط، از ناتوانی ترکیه در انتقال گاز خریداری شده خود از آذربایجان خبر داده است.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه زمان، ترکیه نتوانسته است حداقل میزان گاز طبیعی که براساس توافقنامه گازی با آذربایجان در سال 2013 قرار بوده بخرد را دریافت کند، چون شرکت دولتی خط لوله ترکیه (بوتاس) باید از ظرفیت انتقال گاز خود برای دریافت گاز ایران که براساس توافقنامه با ایران یا باید آن را دریافت می کرد یا هزینه اش را می پرداخت استفاده می کرد.

از آنجا که گاز ایران و آذربایجان از طریق یک خط لوله به ترکیه منتقل می شوند، و این خط لوله در هر زمان تنها یکی از آنها را می تواند منتقل کند، ترکیه مجبور شد از بخشی از گاز آذربایجان را صرف نظر کند.

براساس قرارداد با آذربایجان 6.6 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به ترکیه صادر می شود، و حداقل مقداری که ترکیه باید دریافت کند 5.2 میلیارد متر مکعب است. اگر مصرف گاز کمتر از 5.2 میلیارد متر مکعب باشد باید هزینه مقداری که مصرف نشده پرداخت شود، اما اگر ترکیه نتواند 6.6 میلیارد متر مکعب را در سال دریافت کند باز در چهار سال آینده فرصت دارد تا آن را دریافت کند. در سال 2013، بوتاس تنها توانسته بود 3.8 میلیارد متر مکعب گاز از آذربایجان بخرد.

براساس گفته منابع نزدیک به بخش انرژی، تا زمانی که ترکیه با نصب یک خط لوله جدید یا ساخت ایستگاه های فشرده سازی روی افزایش ظرفیت انتقال گاز خود سرمایه گذاری نکند، این مشکل هر سال ادامه خواهد داشت. بوتاس از ارائه نظر در مورد این مساله خودداری کرد.

ایران یکی از سه تامین کننده گاز طبیعی ترکیه است، به همراه روسیه و آذربایجان. گاز ایران گران ترین گاز است؛ ترکیه 480 دلار به ازای هر هزار متر مکعب برای آن می پردازد. گاز روسیه 417 دلار هزینه دارد، در حالی که ارزانترین گاز متعلق به آذربایجان است، با تنها 341 دلار به ازاری هر 1000 متر مکعب. ترکیه از ایران به خاطر قیمت بالای گازش در دیوان داوری بین المللی شکایت کرده است. این پرونده هنوز در جریان است.

در سال 2008 به خاطر صعود ناگهانی قیمت گاز و در پی آن کاهش شدید تقاضای گاز طبیعی در ترکیه از سوی بخش مسکونی و نیز صاحبان نیروگاه های گازی، بوتاس مجبور شد که میزان خرید گاز طبیعی را کاهش دهد. در دوره سال 2008 تا سال 2010، بوتاس در کل حدود 2.9 میلیارد دلار هزینه خرید گاز کرده است، اما به خاطر نبود تقاضا در بازار داخلی نتوانسته تمام گاز خریداری شده را دریافت کند.

براساس توافقنامه های مختلف با سه تامین کننده گاز، ترکیه پنج سال وقت دارد تا گازی که از ایران و روسیه خریده را دریافت کند. در مورد گاز آذربایجان، این محدودیت چهارساله است. وزیر انرژی قبلا اعلام کرده بود که گاز خریداری شده تا پایان سال 2014 دریافت خواهد شد.