طبق اخبار رسيده، دولت پيشنهادي
را به صداو سيما ارائه داده است تا در قبال سعي صدا و سيما در انصراف مردم
از دريافت يارانه نقدي، دولت از محل درآمد ناشي از آن، طلبهاي معوقه صدا و
سيما را پرداخت خواهد كرد.
به گزارش«جوان»، تقريباً از سال دوم
دولت دوم احمدينژاد بود كه مديران دولتي زمزمههاي پايين بودن پرداختها و
عدم پرداختهاي بودجه از سوي دولت را مطرح ميكردند. بحث داغ عدم پرداخت
بودجه سالانه صدا وسيما به دولت تا آنجا پيش رفت كه علي دارابي معاون سينما
در نشست خبري اعلام برنامههاي نوروزي سال 92 كه در اسفند ماه سال گذشته
برگزار شد، از عدم پرداخت بودجه سازمان توسط صداوسيما گلايه كرد و گفت:
نيمي از بودجه صداوسيما را دولت تأمين ميكند و همانطور كه در جريان
اوضاع كنوني هستيد، امسال 50 درصد اين بودجه را كم كرده است. به همين خاطر
است كه با بحران جدي روبهرو شدهايم. ما نبايد خودمان را از ساير بخشها
برتر بدانيم. نيمي از بودجه از آگهيها و كارهاي مشاركتي بايد تأمين شود و
اين طبيعي است كه ما در اين شرايط، بخش ديگر را فعالتر كنيم تا مسائل
سازمان را اداره كنيم. ضمن اينكه در برخي برنامهها كه با حضور اسپانسرها
همراه است، نيازي نيست گلدرشتها خودنمايي كنند.
صدا و سيما خودش دست به كار ميشود
البته خيلي قبل از اينكه صدا و سيما بحث
كمبود بودجه را علني كند، زمزمههاي حضور قدرتمندتر برنامههاي داراي
اسپانسر و جذب آگهي در اين سازمان به گوش ميرسيد. يكي از دلايلي نيز كه
باعث شد معاون سيما به عدم پرداخت بودجه از سوي دولت اشاره كند، سؤال
خبرنگاران از وي به خاطر افزايش بيرويه تبليغات اسپانسرهاي ملي
برنامههاي صدا و سيما بود. تا به حال نقدهاي زيادي درباره اينكه تلويزيون
به عنوان رسانه ملي بيش از حد به آگهي و تبليغات بازرگاني اهميت ميدهد،
منتشر شده است. در كنار اين آگهيها، برنامههايي كه با حمايتهاي مالي
شركتهاي مختلف توليد ميشوند نيز به دليل تبليغات گلدرشت كالا و خدمات نه
تنها تأثيرگذاري خود را از دست دادهاند بلكه بينندهها را از پاي
تلويزيون دورتر كرد.
عصر ايران در يادداشتي نوشت: كساني كه
هنوز تلويزيون ميبينند، به ويژه در سال جاري متوجه افزايش بيرويه
آگهيهاي بازرگاني شدهاند كه به لطايفالحيل به بينندگان تحميل ميشود.
البته صرف پخش آگهي، نه تنها مشكلي
ندارد بلكه بسيار هم خوب است، زيرا از يكسو بخشي از هزينههاي رسانه را
تأمين ميكند و از سوي ديگر، بين مردم و عرضهكنندگان كالا و خدمات ايجاد
ارتباط ميكند كه اين به نفع اقتصاد ملي هم هست.
مشكل اينجاست كه توازن بين برنامهها و
آگهيها، به طرز شگفتانگيز و مشمئزكنندهاي به همريخته است و صدا و سيما
نيز دقت سابق را در پخش آگهي ندارد كما اينكه براي ماههاي مديدي كرم
حلزون را تبليغ كرد و سرانجام مشخص شد كه اساساً نه حلزوني در كار بوده و
نه كرم حلزوني و نه مجوز بهداشتي!
اما ايكاش همه چيز در تيزرها خلاصه
ميشد كه صادقانه ميگويند ما آگهي هستيم. صدا و سيما در سالهاي اخير و به
ويژه امسال، رو به توليد برنامههاي به اصطلاح مشاركتي آورده است؛ بدين
گونه كه هر كس پولي به آن بدهد، ميتواند برنامه خود را توليد و در هر
ساعتي نه به عنوان تبليغ كه به عنوان يكي از برنامههاي روتين صدا و سيما
به خورد مخاطب دهد.
مثلاً در يكي از ساعات پربيننده
عصرگاهي، در شبكه يك سيما، ناگهان يكي از مدرسان كنكور بر صفحه تلويزيون
ظاهر ميشود و شروع به تدريس ميكند. بيننده احساس ميكند كه با يكي از
برنامههاي آموزشي سيما مواجه است، هر چند تعجب ميكند كه چرا در شبكه يك و
نه در شبكه آموزش و آن هم در چنين ساعت پر مخاطبي؟!
اين گونه انتقادات باعث شد تا دارابي در
مصاحبهاي اعلام كند، تلويزيون حاضر است همه درآمد خود از آگهيها را به
حساب دولت واريز كند به شرط آنكه دولت نيز بودجه تلويزيون را به صورت كامل
پرداخت كند. دارابي در نشستي كه با تهيه كنندگان صدا و سيما داشت، گفت: ما
به دولت و مجلس رسماً اعلام كرديم حاضريم همه درآمد پخش آگهيها را در
اختيار آنها قرار دهيم به شرط آنكه مجلس و دولت نيز بودجه و اعتبارات
سالانه رسانه ملي را پرداخت كنند.
البته دعواي مالي ميان صدا و سيما و دولت تنها بخشي از چالشهاي ميان اين دو بود.
دولت خواستار بسته شدن برنامههاي انتقادي شد
دولت يازدهم و در رأس آن حسامالدين
آشنا، مشاور رسانهاي رئيسجمهور نسبت به برخي از برنامههاي تلويزيوني
انتقاد دارند. آشنا تا به حال در چندين نوبت نسبت به عملكرد صدا و سيما
انتقاد كرده است و در تندترين آنها گفت: صداوسيما خود را مدعي نظارت بر همه
قوا و كشور ميداند، اما خود به نظارت تن نميدهد. كاش تكصدايي موجود در
صداوسيما تكصدايي ملت بود، نه تكصدايي يك جناح و گروه سياسي.
چندي پيش خبري منتشر شد مبني بر اينكه
يكي از حاميان رئيسجمهور طي نامهاي به عزتالله ضرغامي، رئيس سازمان صدا و
سيما خواستار تعطيلي دو برنامه «حساس نشو» و «صرفاً جهت اطلاع» شده است.
استفاده از «خبرهاي غير معتبر» و «تشويش اذهان عمومي» در اين برنامهها
دليل اين درخواست عنوان شده است.
كم صبر شدن دولت نسبت به برنامههاي
انتقادي صدا و سيما و نظر منفي دولت نسبت به كليت اين برنامهها بر كسي
پوشيده نيست. مخصوصاً اينكه صدا و سيما و بخشهاي خبري نسبت به مذاكرات
هستهاي كه دولت مانورهاي زيادي روي آن داد، گزارشها و نقدهايي را منتشر
كرد كه موفقيتهايي را كه دولت از آن خبر ميداد، چندان معتبر نشان
نميداد.
دولت گروكشي ميكند
پرداخت يارانههاي نقدي طرحي بود كه
توسط دولت سابق بعد از قطع سوبسيدهاي كالاها اجرا شد تا قدرت خريد مردم
تا حدي حفظ شود. اين طرح در دولت يازدهم نيز ادامه دارد اما پرداخت
يارانهها گويا با شرايط اقتصادي دولت يازدهم فشار زيادي را به كابينه وارد
ميكند به طوري كه حتي رئيسجمهور نيز از مردم خواسته تا اگر ميتوانند از
دريافت يارانه انصراف دهند! گرچه هنوز مشخص نيست تا چه ميزان اين درخواست
با استقبال روبهرو شده است، اما دولت در حال تلاش است تا حد ممكن بر تعداد
منصرفان از دريافت يارانه بيفزايد. يكي از روشهايي كه ميتواند دولت را
در نيل به اين خواسته ياري كند، همراهي صدا و سيما است.
رسانه ملي با دامنه تأثيرگذاري فراگير
خود به راحتي ميتواند روي مخاطبان خود تأثير بگذارد. دولت براي آنكه صدا و
سيما را مجاب كند تا در اين كار با وي همكاري نمايد، دست روي نقطه ضعف صدا
و سيما گذاشته است، بودجهاي كه صدا و سيما ميگويد از سوي دولت پرداخت
نميشود تا اين سازمان مجبور باشد اين همه به آگهيها بها بدهد. شنيده شده
دولت پيشنهادي را به صدا و سيما ارائه داده كه در قبال همراهي اين سازمان
با دولت براي انصراف مردم از دريافت يارانه نقدي، دولت بودجه صدا و سيما را
از محل يارانههاي انصرافي پرداخت كند! در صورت توافق دولت و صدا و سيما
با اين طرح ميتوانيد منتظر برنامههاي توجيهي و آگاهيرساني صدا و سيما
براي انصراف مردم از گرفتن يارانه باشيم.