استان گلستان به علت دارا بودن چشماندازهای طبیعی و خیرهکننده از جایگاه ویژهای در صنعت گردشگری برخوردار است به نحوی که در هر فصل از سال چهار فصل را میتوان مشاهده کرد.
این استان به دلیل تنوع جغرافیایی و قدمت تاریخی دارای جاذبههای گردشگری متعددی مانند برجهای تاریخی، مدارس و تکایای باستانی، مقبره مشاهیر، تپههای باستانی، عمارتها، کاخهای قدیمی، غارها، کاروانسراها، حمامهای کهن، پارکهای زیبای جنگلی از جمله پارک بینالمللی گلستان، آبشارها، چشمهسارها، ذخیرهگاههای جنگلی و تالابهای بینالمللی، گلفشانها، دهکدههای ییلاقی و شبهجزیره آشوراده است.
همچنین وجود آئینها و مراسم گوناگون و آداب و موسیقی فرهنگ قومیتهای ساکن و صنایع دستی و سوغات محلی و بازارهای هفتگی و مرزی از عوامل جذب مسافران در این استان است.
گلستان یکی از مناطق سرسبز و دیدنی در شمال ایران است که با حدود 22 هزار کیلومتر مربع وسعت از شمال به جمهوری ترکمنستان، از غرب به استان مازندران و دریای خزر، از جنوب به استان سمنان و از شرق به استان خراسان محدود میشود.
جای جای گلستان و به ویژه مرکز آن (گرگان) به عنوان یکی از مراکز مهم تمدن ایران زمین با قدمت و سابقه تاریخی 6 هزار ساله، مملو از برکت و نعمت خداوندی است این یکی از ویژگیهای استثنایی و منحصر به فرد خطه سرسبز گلستان است.
از سوی دیگر این استان را میتوان مهد قومیتهای مختلف اعم از ترک، ترکمن، قزاق، بلوچ، فارس، سیستانی، مازندرانی و... دانست.
آب و هوای استان گلستان نیمه مرطوب تا نیمه خشک است. از سمت غرب به سمت شرق استان رطوبت هوا کاهش مییابد و هوا خشکتر میشود. همچنین از شمال به جنوب دمای هوا کاهش مییابد. سردترین ماههای سال دی و بهمن و گرمترین ماههای سال تیر و مرداد است.
همچنین وجود آیینها و مراسم گوناگون، آداب و فرهنگ قومیتهای ساکن در استان، صنایع دستی و سوغات محلی و بازارهای هفتگی از دیگر زمینههای جذب مسافران و گردشگران در این استان است و در در یک کلام این استان همه انواع گردشگری را در خود جای داده است.
طبیعت زیبای شهرستان رامیان
آبشار زیبای کبودوال در علیآباد کتول استان گلستان
آبشار زیبای کبودوال در علی آباد کتول استان گلستان
تاریخ گلستان
آثاری که در استان گلستان و در دهههای اخیر بخصوص از «تورنگتپه» گرگان کشف شده قدمت سکونت مردم این منطقه را به هزارههای سوم و چهارم پیش از میلاد میرساند.
این ایالت از قرن هفتم با حمله مغول ویران و پس از آن بر اثر لشکرکشیهای امیر تیمور در قرن هفتم تا چهاردهم به نام استرآباد معروف بود.
این سرزمین در زمان هخامنشیان و اشکانیان به نام ایالت هیرکانی و هیرکانیا از معروفترین ایالات ایران بوده است. نام هیرکانیا را هرودت و استرابون بر روی این ایالت نهادهاند.
مسجد تاریخی جامع گرگان
دیوار تاریخی گرگان
ترکیب قومی، زبانی و مذهبی گلستان
استان گلستان دارای قومیتهای مختلف اعم از فارس، ترک، کرد، ترکمن، بلوچ ، قزاق، سیستانی و... است و افزون بر 20 قوم در این استان زندگی میکنند. اما در یک تقسیمبندی کلی مردم ساکن در این استان به سه گروه عمده فارس، ترکمن و مهاجر تقسیم میشوند.
نخستین گروه، فارسها هستند که در نواحی مرکزی و جنوبی منطقه سکنی دارند و اکثریت جمعیت استان را تشکیل میدهند و به دو گروه فارسهای بومی و مهاجر تقسیم میشوند. فارسهای بومی استان بیشتر به گویشهای گرگانی، کتولی و مازندرانی تکلم دارند این گروه از مردم استان شیعه مذهب هستند.
گروه دوم، ترکمنها هستند که به دو تیره یموت و گوکلان تعلق دارند. آنها سنی مذهب هستند و در نواحی شمالی منطقه در جلگه گرگان سکونت دارند و به زبان ترکمنی تکلم میکنند.
سومین گروه، مهاجرین به این استان هستند که اغلب سیستانی، بلوچ، سمنانی و خراسانی میباشند.
با وجود تنوع قومیتی، زبانی و مذهبی در این استان، مردم این خطه با وحدت و صلح و صفا زندگی خود را ادامه میدهند و نقطه اشتراک آنها دین اسلام و فرهنگ ایرانی بوده و حلقه اتصال بین آنها زبان فارسی و منافع جمعی و مشترکشان در بهرهوری این سرزمین حاصلخیز است.
زنان ترکمن
صنایع دستی گلستان:
عمدهترین صنایع دستی استان فرش بافی است که بیشتر در بین زنان ترکمن رایج است.
در حال حاضر استان گلستان یکی از قطبهای مهم تولیدکننده فرش ترکمنی، قالیچه، قارچین، گلیم، نمدبافی، گلدوزی، سوزندوزی، ابریشمدوزی برپارچه، زیورآلات ترکمنی، ساختن آلات موسیقی، سبد بافی، ریسندگی و بافندگی الیاف، پارچهبافی و تولید وسایل چوبی است.
مارکوپولو، سیاح معروف هنگام دیدار از ترکمن صحرا در قرن 13 میلادی در سفرنامه خود از اسب و فرش ترکمن نام برده و به تعریف و تمجید از آنها پرداخته است.
از سایر صنایع دستی عمده استان میتوان از جاجیمچه، چادر شب، دستمال، رومیزی، سفره، لباسهای زیبای محلی، قالی، قالیچه، قارچین، پلاس، پشتی، سوزندوزی و زیورآلات مانند گوشواره، دستبند، سینهریز، پابند، بازوبند و... نام برد.
صنایع دستی ترکمن
صنایع دستی ترکمن
روسری ترکمن
سوغاتیهای گلستان:
مهمترین سوغاتیهای استان گلستان شامل قالی و قالیچه، پشتیهای ترکمنی، سوزندوزیهای ترکمن، جاجیمهای کوهستانی گرگان، صنایع دستی روستایی، ماهی و خاویار است.
بازارهای سنتی گلستان:
بازار و مراکز کسب و کار همواره قسمت مهمی از بافت شهرهای قدیمی ایران را تشکیل میداد. در اکثر شهرهای ایران بازار به صورت هسته مرکزی بافت سنتی شهر عمل میکرده است.
در استان گلستان انواع متفاوتی از بازار به صورت دائمی و بازار هفتگی وجود دارد. علاوه بر این بازارهای روز در اکثر شهرها در روزهای به خصوصی در هفته دایر است.
در این بازارها مردم بومی به ویژه کشاورزان و صاحبان حرفهها و صنایع روستایی از دور و نزدیک در آن شرکت کرده و فرآوردهها و تولیدات خود را به خریداران عرضه میکنند.
این بازارها از دیرباز در شهرهای بندرترکمن و آققلا دایر بوده ولی امروزه در اکثر شهرهای استان در سطح بسیار وسیع دایر و مورد استقبال عموم مردم است. بازار دائمی و قدیمی گرگان به بازار نعلبندان معروف است و در داخل بافت قدیمی شهر گرگان قرار دارد.
بازار قدیمی گرگان در روزگاران گذشته از جمله مراکز مهم داد و ستد کالا، توزیع و نشر افکار و عقاید فرهنگی و اجتماعی بوده است. این بازار با آن که در اثر گذشت زمان و پیدایش عوامل اقلیمی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تغییراتی کرده باز هم به عنوان کالبد اصلی شهر، محل داد و ستد و تجمع فروشندگان و خریداران کالا است.
لباس محلی زنان گلستانی
لباس محلی زنان گلستانی
لباس محلی زنان گلستانی
جاذبههای تاریخی استان گلستان
گلستان نام جدید سرزمینی تاریخی است که در طول تاریخ به نامهای گرگان و استراباد خوانده شده است پیشینه تاریخی این سرزمین به 7000 سال پیش و در غار کیارام واقع در روستای فرنگ بخش «گالیکش» به دوران پارینه سنگی بر میگردد.
افزون بر این پیشینه تاریخی استان گلستان به واسطه داشتن اقلیم فرهنگی منحصر به فرد معروف و شناخته شده است. از لحاظ آثار طبیعی بدون اغراق میتوان گفت استان گلستان از زیباترین و متنوعترین استانهای کشور است. زیرا علاوه بر مناطق جنگلی و مناطق استپی دارای جاذبههای طبیعی هم چون پارک ملی گلستان، پارک طبیعت ناهارخوران، ذخیرهگاههای جنگلی، سواحل بسیار زیبا در بندرگز و بندرترکمن و جزیره آشوراده، غار شیرآباد، آبشار لوه، آبشار کبودوال، تالابهای بینالمللی، جنگلهای منحصر به فرد سرخدار در علیآبادکتول و کوهستانهای سر به فلک کشیده با جنگلهای مدیترانهای که تا جنوبیترین حاشیههای صحرای «قره قوم» که در شمالیترین نقطه استان و در مجاورت مرز کشور ترکمنستان امتداد دارد و ... است که گونههای متنوعی از اقلیم و فرهنگ را به وجود آورده است.
دشت گرگان از زیستگاههای اصلی مردمان ترکمن است. نواحی شمالی دشت که به « ترکمن صحرا» معروف ا ست و از مهمترین پرورشگاههای اسب اصیل ترکمن به شمار میرود.
آلاچیق ترکمن
در حال حاضر نیز «آلاچیقهای» ترکمنها در میان عشایر ترکمن جلوه خاصی را به صحرای ترکمن میدهد.
یکی دیگر از ویژگیهای استان گلستان واقع بودن آن در مسیر جاده تهران - مشهد است که همین مسأله سبب میشود زائرین و مسافرین مشهد مقدس توقفی هم در این منطقه داشته باشند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com