نخبگان سیاسی و فرهنگی درباره‌ی تعامل با امریکا اتفاق نظر ندارند/ نگاه بهزادفراهانی به بازگشایی سفارت امریکا منفی‌ست و نگاه حجت‌الاسلام فاضل‌میبدی مثبت

گروه سیاسی - روزنامه‌ی اعتماد در صفحه‌ی دوم نشریه‌اش که روز یکشنبه 6 بهمن منتشر شد، نظرسنجی جالب و قابل تأملی را منتشر کرد. در این نظرسنجی، از چند چهره‌ی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ورزشی در خصوص گفته‌های رئیس‌جمهور در اجلاس داووس دریافت نظر شده است. همان‌طور که می‌دانید چند روز پیش حجت‌الاسلام روحانی گفته بود که عادی‌شدن روابط ایران با امریکا و باز شدن سفارتخانه‌های دو کشور اتفاق دور از ذهنی نیست. در این شرایط، روزنامه‌ی اعتماد از آن شخصیت‌ها پرسیده که تا چه حد این اتفاق را محتمل می‌دانید؟

به گزارش بولتن نیوز، بخش قابل توجه این گزارش، پاسخ‌های مختلفی‌ست که مصاحبه شنودگان به این پرسش داده‌اند. پاسخ‌هایی که بعضا با آنچه که از شخصیت‌های پاسخ‌دهنده در ذهن داریم هم‌خوانی نداشته و همین باعث تعجب است. به طور مثال چندین نماینده‌ی اسبق و اصلاح‌طلب مجلس شورای اسلامی مثل جلال جلالی‌زاده و یا حسین انصاری راد با نگاه مثبت به این اتفاق احتمالی نگاه کرده ولی بعضی از نمایندگان فعلی مجلس، مانند عباسعلی منصوری یا مهدی دواتگری کمی واقع‌بین‌تر بوده و اما و اگرهایی بر سر راه این مسئله فرض کرده‌اند.

البته بودند افرادی که موضع‌گیری قاطع و مشخصی داشته و تکلیف‌شان را از همین حالا با همه چی مشخص کرده‌اند. مثلا محمدصالح جوکار نماینده‌ی مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون سیاست‌خارجی و امنیت ملی صریحا امریکا بسان امام خمینی(ره) شیطان بزرگ دانسته و بازگشایی سفارتخانه امریکا در ایران را غیرممکن می‌داند. و از سوی دیگر، علی‌محمد حاضری از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب گفته که لازمه‌ی این کار جسارت است که اگر باشد، این اتفاق شدنی‌ست.

اما جالب‌ترین جای این نظر‌سنجی مخصوص به صحبت‌های بهزاد فراهانی پدر شقایق فراهانی و فرزاد موتمن کارگردان سینماست. وقتی اسم بهزاد فراهانی به گوش می‌رسد، با توجه به فعالیت‌های غیراخلاقی دخترش گلشیفته فراهانی و دفاع او از این اقدامات، تصور می‌شود که دیگر بهزادفراهانی این پیشنهاد را روی هوا می‌زند. اما در کمال تعجب او در یک اضهارنظر سنجیده می‌گوید: «یک واقعیت وجود دارد که ما ضدامریکایی بودیم و هستیم. نگاه‌مان به گشایش سفارت نگاه خاصی است. در این مسئله اما مهم این است که منافع میهنی ما در نظر گرفته شود. این گشایش باید به منافع ما و گسترش دمکراسی و عدالت‌طلبی کمک کند، که به نظرم نمی‌کند، چون تجربه ثابت کرده است.»

از طرف دیگر می‌رسیم به فرزاد مومن. کارگردان روشنفکر سینمای ایران که تحصیلات هنری‌اش را در امریکا پشت سر گذاشته است. اگر مخاطب آثار او بوده و آگاه به سابقه‌ی تحصیل او در امریکا باشید، درخصوص او هم تصور می‌کنید که پیشنهاد بازگشایی سفارت امریکا را چشم‌بسته می‌پذیرد. اما او می‌گوید: «من هنوز آدم سال‌های 57 و 58 هستم. با تسخیر سفارت امریکا، لانه‌ی جاسوسی موافق بودم و همچنان با برقراری رابطه‌ی بین ایران و امریکا مخالفم.» گویا شدت این مخالفت آنقدر بالا بوده که وی اصلاً حاضر نشده در رابطه با بازگشایی سفارت امریکا در ایران اضهارنظر دیگری کند و به همین جمله‌ی کوتاه بسنده کرده است.

علی‌ایحال، به نظر می‌رسد این نظرسنجی مشتی از خروار نظرهای مختلف و متعارضی‌ست که در کشور ما درخصوص رابطه‌ی مجدد ایران و امریکا وجود دارد. البته فرض ما بر این است همان‌گونه که در مصاحبه‌ی روزنامه‌ی اعتماد هم وجود دارد، برایند کلی نگاه‌ها به این اتفاق در نوعی احتیاط کامل با چاشنی بدبینی خلاصه می‌شود. بدبینی و احتیاطی که محصول سال‌ها برخورد مستکبرانه‌ی دولت‌مردان کاخ سفید با مردم ایران است و آنهایی که سن و سال بالایی داشته و حافظه‌ی تاریخی خود را به دست فراموشی خواسته یا ناخواسته نسپرده‌اند و یا آنهایی که از سر انصاف به مطالعه‌ی تاریخ رابطه‌ی ایران و امریکا پرداخته‌اند، بر وجود این شکل مزورانه‌ی ارتباط حکم تأیید می‌زنند.

امیدواریم دستگاه دیپلماسی ما با این نظراتی که از بطن جامعه بیرون می‌آید بیشتر آشنا شده و تصمیمات خود را با نیم‌نگاهی به آنها طراحی کند و در دام شتاب‌زدگی نیافتند.