رییس جمهور آینده با بیماری به نام نظام سلامت چه باید بکند؟

به گزارش بولتن نیوز، شب گذشته در سومین ویژه موضوعات انتخاباتی، برنامه ثریا به موضوع سلامت پرداخت مهمانهای این برنامه آقایان دکتر ناصر صدر­ممتاز عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران و دکتر سيد جليل مير محمدي رئيس دانشگاه علوم پزشکي شهيد صدوقي يزد بودند که به ارائه نظر در این خصوص پرداختند

صدر

هر روز شاهد کثيري از مردم دردمند هستيم که در مراکز درماني هستند که مهمترين سرمايه انها وجه المصالحه سودجويي ها قرار مي گيرد

ميرمحمدي

مشکلات به اين شوري که شما نشان مي دهيد نيست. بيمارستان هاي دولتي خدمت ارائه ميکنند 80 درصد مردم از بيمارستان هاي دولتي خدمت مي گيرند ولي نقاط ضعف و مشکلاتي را نيز داريم

يک مشکلي که وجود دارداين است که بحث شما عمدتا تهران است و در مورد تهران بحث شما درست است اما نبايد مشکلات تهران را به کل کشور تعميم داد. همه معضلات و مشکلات در سيستم دولتي اين گونه نيست و همه مشکلات را در تهران نبينيد و مشکلاتي که در بخش خصوصي مردم پيدا مي کنند را نيز بايد با بخش دولتي مقايسه کنيد.

نگاه درمان نگر، بیمارنگر و بیماری نگر چالش نظام سلامت

در ادامه دکتر صدر عضو هیئت علمی دانشگاه تهران افزود به لحاظ قانوني حاکميت سه وظيفه دارد امنيت و آموزش و سلامت را دارد و متاسفانه اين نگاه درمان نگر و بيمار نگر و بيماري نگر در نظام سلامت ما يک چالش است و کمتر به سمت بهداشت و پيشگيري حرکت کرده ايم و واقعيت اين است که مردم احساس امنيت درماني نمي کنند يعني وقتي که يک کسي بيمار مي شود يک شکي به خانوار وارد مي شود و وقتي بيمارستان دولتي مي شود تيم درمان را نمي­شناسد و بعد از خاتمه درمان نيز ارتباطي ندارند در بخش خصوصي نيز اوضاع بدتر است و از خط فقر به زير خط فلاکت مي روند.

ظرفیت های برنامه پنجم عملی نشده

رییس دانشگاه شهید صدوقی یزد در ادامه افزود قوانين برنامه پنجم جامع و کامل است و تبصره 2 ماده 32 قانون برنامه پنجم تاکيد مي کند که پزشکاني که در بخش دولتي فعاليت مي کنند نبايد در بخش خصوصي کار کنند اما در بخش دوم همين بند بر جبران هزينه هاي پزشکان بخش دولتي توسط دولت به قيمت واقعي تاکيد شده است اما عملي نشده است.

وقتي درآمد پزشک در بخش خصوصي 10 برابر دولتي است و پرداخت هم سريع است اين باعث مي شود خود به خود بيماران به بخش خصوصي سوق داده شوند وقتي در امد در بخش دولتي پايين و پرداخت ها نيز با تاخير است توقعي نمي توان داشت که کيفيت خدمات باشد.

سهم دولت در سال گذشته با مردم برابر بوده است اما وقتي پرداخت نمي شود از جيب مردم بايد پرداخت شود هزنيه هاي هتلينگ هر تخت 127 هزار تومان است ولي دولت حدود 50 هزار تومان پرداخت مي کند.

بنده در يزد قانون تمام وقت جغرافيايي را اجرا کرده ام و کيفيت خدمات پايين نيامد و با این حال که مردم رضایت دارند ولي نتوانستيم رضايت بخش پزشکان را کسب کنيم.

رکود 32 ساله بیمه ها

دکتر صدرممتاز در ادامه افزود در طي سال 32 سال گذشته بیمه ها هيچ تغيير نکرده اند در سال گذشته حدود 40 هزار ميليارد تومان در سلامت هزينه شده است و 28 هزار ميليارد را مردم پرداخته کرده اند. بيمه بايد منابع داشته باشد و همچينن بتواند بر هزينه ها نظارت کنند

مشکل اصلی حضور سیاست گذاران سلامت در بخش خصوصی

در چند سال گذشته سیاست گذاران سلامت خود شان در بخش خصوصي صاحب منافع بودند يعني هم در بخش خصوصي کار مي کردند و هم در بخش دولتي کار مي کردند در هيچ جاي دنيا اين اختلاف فاحش بین بخش خصوصي و دولتي نيست گويا دولت خود به این اختلاف دامن مي زنند مثلا ضريب کاي جراحي در بخش دولتی 8 هزار تومان و در بخش خصوصی 38 هزار تومان است و این یعنی 5 برابر. این منجر به اختلاف درامد پزشکان می شود در انگلستان درامد یک پزشک 40 هزار پوند در سال است تا 40 هزار پوند 8% مالیات گرفته می شود و بالاتر 50 هزار پوند 40 تا 60 درصد ماليات مي رود اين ماليات بالا باعث جلوگيري از ولع پزشک مي شود ولی اکنون متاسفانه برخي پزشکان جوان ما در معاملات مسکن کار مي کنند.

درمان مسئولین در بخش خصوصی مشکلات سلامت کشور

در دنيا کادر پزشکي نصف پزشکان درآمد دارد ولی در کشور ما 80 درصد کادر پزشکی مشکلات شديد دارند و در فقر گير هستند و نمی توان انتظار خدمات خوب باشيم لذا باید تعرفه واقعي برای همه کادر پزشکی و متناسب با هم داشته باشیم نباید یک پزشک چندین برابر یک پرستار درآمد داشته باشد.

چرا مسئولان کشور و مجلس خودشان نيز از بخش خصوصي براي درمان خود استفاده مي کنند؟ تا وقتی مسئولین به بخش های دولتی برای درمان مراجعه نکنند و از نزدیک مشکلات را نبینند نمی توانند به مشکلات سلامت پی ببرند.

بخش دولتي هم که اگر سر پاست به خاطر يک قشر با تقواست که خالصانه کار مي کنند.

تعرفه گذاری را مجلس به نظام پزشکی داد !!!

مير محمدي افزود تعيين تعرفه توسط نظام پزشکي مصوبه مجلس بوده است بخش دومش جالب است که نظارت را نيز به خود نظام پزشکي سپردند بخش اول کامل انجام شد اما نظارتي اصلا انجام نشد.

تعرفه تعیین شده توسط نظام پزشکي نيز همانگونه که باید انجام نشد. تعرفه مشخص شده است و مثلا به ازاي 15 هزار تومان بايد 15 دقيقه وقت بگذارند اما پزشکان ما گاه در يک روز 100 بيمار معاينه کرده اند و امکان پذير نيست که 15 دقيقه وقت گذاشته باشند

اينکه چرا عمل نمي شود؟ برنامه هاي رياست جمهوري قبلي را ببنيم ايا سياست گذاري سلامت در اولويت بوده است؟ چرا هر جايي مي روند صرفا بحث اقتصادي را اولويت اعلام مي کنند چرا نبايد سلامت اولويت باشد؟

چرا پزشکان در راس نظام سلامتند؟

دکتر میرمحمدی در ادامه افزود من باید از خودم انتقاد کنم که ما در دوران تحصيل خودمان به عنوان پزشک هيچ واحد سیاست گذاري و يا مديريت سلامت را آموزش نديده ايم و در جهان عمدتا کساني که در راس سیاست گذاري سلامت هستند عمدتا غير پزشک هستند

واقعيت اين است که اصلا برنامه براي نظام سلامت وجود نداشته!!

دکتر صدرممتاز نیز گفت: در وزارت قبل آمدند براي آنکه پزشکان عمومي را مشکلشان را حل کنند گفتند مديران بيمارستان ها هم پزشک عمومي باشند که طرح پزشک خانواده را انجام بدهند ولی این کار بیشتر به سمت زمين زدن این طرح پیشرفت. رشد کشور هاي پيشرو در اروپا واقعيشت اين است که به خاطر رشد سلامت بوده است واقعيت اين است که اصلا برنامه براي نظام سلامت وجود نداشته است به عنوان مثال در دو دوره گذشته نظرات وزرا کاملا با هم در تضاد بوده است.

نبود اراده ای جدی برای حل مشکلات سلامت

مشکل دیگر عدم شايسته سالاري در انتخاب مديران است نوعا روابط سياسي براي انتصاب مديران حاکم بوده است و اين عدم شايسته سالاري باعث شده نخبگان کنار گذاشته شود نظام سلامت کلوني هاي افراد خاص شود.

عدم استفاده درست از منابع است یکی از مشکلات دیگر نظام سلامت است حدود 80 درصد بار سلامت را بيمارستان هاي دولتي به دوش مي کشد ولي فقط 35 درصد بار سرپايي را به دوش دارند و کلي از ظرفيت این فضا خالي مي ماند.

بنده احساس مي کنم خواست جمعي و اراده جمعي و خواست سياسي مقام اجرايي کشور پشت پزشک خانواده نيست اگر بود پزشک خانواده اين گونه زمين نمي خورد.

وزارت بهداشت براي بخش خصوصي قاعده اي نگذاشته است براي اولين بار تعرفه ها قبل از سال تصويب شد اما چرا در هيئت دولت باقي مانده است.

نگرش تصميمي سازان نظام سلامت موثر است وقتي مجري اصلي نظام سلامت خودش از طرفداران اصلي بخش خصوصي مشخص است که اين اصلاحات انجام نمي شود

دکتر ميرمحمدي در تکمیل این سخنان افزود اين اصلاحات مشروط است که حداقل اين بخش سلامت در اولويت هاي رئيس جمهور اينده نيز باشد و حداقل در 5 اولويت اول او باشد

مير محمدي در ادامه افزود باز هم تاکيد مي کنم ما مشکلي در اين که چه بايد بکنيم نداريم بحث اين است که باید برنامه براي حل اینها ارائه شود و بايد در اولويت رئيس جمهور اينده باشد و بايد اين مطالبه شود که برنامه ارائه شود

گرفتن وجه غیر قانونی و غیر شرعی است

امروز در سطح جامعه پرشکي مان انسان هاي شريف مسلمان و کار بلد داريم و کار مي کنند و در خيلي تخصص های غير جراحي ادم هاي فراوان هستند که اين مفاسد وجود ندارد و در همان بخش جراحي نيز هيمن گونه ادم هاي خوب و سالم داريم اما متاسفانه وجود دارند در اين قشر پزشکان درصد اندکي که ابروي حرفه مقدس پزشکي را زير سوال مي برند

بنده از 9 مرجع تقليد بنده استفتاء کرده ام در مورد اخذ وجه بيشتر از تعرفه مصوب براي اينکه برخي مي گفتند که اين هم يک نوع معامله است . در تمام استفتاء ها جواب اين بود که بر خلاف قوانين جايز نيست.

جالب است که کسي که تصميم گيرنده مطلب و مقابله بود خودش مي گفت که اين يک توافق است اما اينجا بيمار اجبار دارد و اصلا معامله معنا دارد

ضعف قانون در برخورد با زیر میزی

متاسفانه باز هم در يک درصد محدود و کم حرفه پزشکي را با تجارت و کاسبي عوض مي کند اما ارتباط مالي مان فقط به اين نشده است که پزشک از بيمار پول بگيرد الان رابطه بين موسسه تصويربرداري پزشکي و يا شرکت هاي تجيهزات پزشکي با پزشک و ... نيز رابطه مالي وجود دارد

قانون ما براي مقابله با زير ميزي قانون خوبي نيست سازو کار شکايت از زيرميزي درست نيست اين که قانون مي گويد که اگر کسي زير ميزي گرفت شکايت کند امکان پذير نيست و کسي اين کار را نمي کند و اين سازوکار بايد اصلاح شود واينکه مجازات متناسب با جرم هست يا نه چيز ديگري است بحث مقابله با زير ميزي يک بحس مدعي العمومي است

ضرورت قطع رابطه مالی بیمار و پزشک

صدرممتاز نیز افزود در خيلي کشورهاي دنيا بين ارائه دهنده خدمت و خريد را خدمت يک نهادي ايجاد کرده­اند که رابطه مالي پزشک و بيمار را قطع کند

نفس کار خصوصي قبيح نيست 73 درصد سرپايي و 23 درصد بستري را بخش خصوصي بر دوش مي کشد ولي مشکل اين است که قاعده اي براي آنها گذاشته نمي شود. قبل از سال 20000 يک سري شاخص هاي بهداشتي مطرح بود که ما پنجم شديم اما درهزاره بعدي که عدالت در سلامت شاخص شد ما 122 شديم.

ما يک قله هم که برسيم باز هم يک پرتگاه داريم حدود 15 درصد مردم اصلا بيمه ندارند، خط فلاکت 7.5 تا 12 است. متاسفانه اعتبارات را بر اساس جذب مي سنجند نه براساس کارآمدي، بايد فاصله با برنامه سنجيده شده و بعد بودجه اختصاص داده شود.

طرح پزشک خانواده، راه حل بسیاری از مشکلات

مير محمدي نیز افزود: سناريوي درمان هاي نيمه کاره در تمامي خانواده ها وجود دارد و يا اينکه هزينه هاي فراواني را به خاطر عدم شناخت پرداخت شده است و يا حجم بالاي کارهاي تشخيصي و يا دارو که دريافت شده نيز وجود دارد

همه اين موراد اگر طرح پزشک خانواده به درستي اجرا شود همه اين موراد قابل حل است . کسي را سراغ نداريم که بگويد که طرح پزشک خانواده خوب نيست اما چرا اجرا نمي شود؟ بايد تا پايان قانون برنامه انجام شود و رئيس جمهور نيز گفته اند که بايد دو ساله اجرا شود پس چرا اجرا نمي شود؟!

چون پزشک خانواده توسط خود خانواده انتخاب مي شود اين پزشک خانواده مشاور خانواده مي شود و بيش از 60 درصد خدمات تشخيصي و درماني توسط اين پزشک عمومي قابل انجام است براي سطح دو از اين پزشک مشورت گرفته شده و به پزشک متخصص ارجاع داده مي شود.

پزشک خانواده موظف است که پرونده الکترونيک را براي افراد داشته باشد و در هر نقطه کشور و هر پزشکي کل اطلاعات را داشته باشد.

ضرر عده ای از متخصیص از موانع پزشک خانواده

علت اينکه اين طرح درست اجرايي نمي شود يکي باور به اين طرح است و دوم اين که در اين طرح بناست که برخي از اقشار پزشکان متضرر مي شوند و اينجاست که برخي از چالش ها ايجاد مي شود

با اجراي طرح پزشک خانواده به واسطه پرونده الکترونيک ايجاد مي شود و بسياري از خدمات در ماني موازي جلوگيري مي شود و در سطوح بالاتر بايد پزشکان بازخوران به پزشک خانواده بدهند که در جريان باشند و اگر درست عمل نکنند و يا فساد داشته باشند پزشک خانواده مي تواند انها را کنار بگذارند.

پزشک خانواده سلامت نگر است تا درمان نگر

بهترين راه و کم هزينه ترين راه براي حل مشکلات نظام سلامت پزشک خانواده است بايد مسئولان و نهادها و خصوصا بيمه ها باور کنند با اجراي طرح پزشک خانواده هزينه هاي پرداختي انها کمتر مي شود بيمه حاضر است که چنديدن برابر هزينه پرداخت کند اما با پزشک عمومي ما قرار نبندد

اصلا طرح پزشک خانواده درمان محور نيست بلکه سلامت محور و پيشگيري است و شاهکار پزشک خانواده در اين است

صدر ممتاز نیز افزود: مثلث تحول ساختار نيروي انساني و فرايند است وقتي ساختار معيوب است نيروي انساني خوب هم نمي توان خروجي خوب بدهد. پزشک خانواده هزينه اجتماعي را نيز پايين مي اورد و از ديدگاه بيماري نگر به بيمار نگر تغيير پيدا مي کند و بياري را نيز کاهش مي دهد و بيماري را قبل از شديد شدن شناسايي مي کند

برخي از چيزها به عنوان نمايش است

در بخش دارو يکي از چالش ها بحث قيمت گذاري سنتي است نه بخش تحقيق و توسعه و شناساندن هزينه اي نمي شود

بحث بعدي مراکز تک نسخه اي هستند که به صورت خصوصي کار مي کنند و از بميار تعهد مي گيرند که اگر اتفاقي افتاد ما مسئول نيستيم چون در فار ما کوپه نيست

دستهایی هست که نمی گذارند توانمندی ها به نتیجه برسد

بخش داروهاي وارداتي که حدود 5 درصد است حدود 43 درصد منابع مالي را بخود اختصاص مي دهد. در بخش تغذيه که اصلا برنامه ريزي وجود ندارد و کاري صورت نمي گيرد

توانمندي هاي بسيار گران سنگي در عرصه توليد تجهيزات پزشکي در کشور هست ولي دست هايي در کار است که همچنان بر طبل واردات مي کوبد دست توليد کننده داخلي را که نمي گيرند پايش را نيز مي کشند

اصلا ارتباط اداره کل تجيهزات پزشکي با مديران و روساي بيمارستان ها قطع است و هر سازي که واردکننده ها بزنند بايد بيمارستان ها بزنند. واردات دست دوم نيز باب شده است و بدون کارت سبز وارد مي شود که برخي از انها در کشورهاي اسلامي نيز اجازه ورود ندارد . در برخي کشورها درمان، دولت ها را عضو مي کند داروي کشور در گمرک مي ماند اما ماشين اخرين مدل وارد کشور مي شود

در حوزه تجهيزات پزشکي بستر فراهم است کافي است اولويت رئيس جمهور اينده باشد که مي تواند گام هاي جهشي داشته باشيم

ميرمحمدي افزود در يزد ما نه سيتي اسکن داشتيم و نه ام ار اي و بايد مردم مي رفتند رفسنجان ان موقع روزی 4 یا 5 نفر نیاز داشتند و بعد بخش خصوصي امدند ام ار اي در يزد زد و تعداد نياز 5 تاي قبلي شد 50 تا در بخش خصوصي و بعد ما در بخش دولتي نيز يکي نصب کرديم باز هم تقاضاي قبلي باقي ماند و تقاضاي جديد اضافه شد و بخش خيريه نيز امد باز هم تقاضا ايجاد شد. همه تقاضايشان و اولويتشان بخش در مان شده است و کسي اصلا به بهداشت توجه نمي کند

در بحث تجيزات پزشکي واقعا بايد از توليد داخلي حمايت شود و توانمدي جدي وجود دارد. و دوم به يک نحوي رويکرد درماني را بايد عوض کنيم. بنده خيلي از مسئولين استان را مي شناسم در يزد انصافا در بين مردم هستند ولي ايا انها هم با مشکلات مردم در حوزه درمان مواجه هستند قطعا نيستند.

دست و پنجه با مرگ بخش فقیر جامعه دربرابر هزینه های درمان

گپی با دانشجویان پزشکی که در حوزه سیاست گذاری سلامت نیز از دیگر قسمت های این برنامه بود

محمود نجفی دانشجوی رشته پزشکی مهمان این قسمت برنامه بودند که ضمن تبیین بیانیه خود در حوزه سلامت گفت در سال 84 وزير بهداشت گفت سالانه 700 هزار نفر از قشر متوسط به خاطر هزينه هاي درمان به زير خط فقر مي روند و بخش فقير طبيعتا با مرگ دست و پنجه نرم مي کنند .

ما در این بيانيه در 6 محور مشکلات را گفتيم و از کانديداها خواستيم که به دانشجویان پاسخ دهند.

بند اول بيمه ها بودند بند دوم عدم توازن درامدي بين کادر پزشکي با پزشکان و حتي بين خود پزشکان است. وزير قبل ميگفت که حتي در بين بخش تخصص اختلاف 400 برابر است و در کل اختلاف 1000 برابری وجود دارد.

تفکيک بخش خصوصي و دولتي و گرفتن ماليات از درامد پزشکان به صورت پلکاني نیز یکی از راهکارهای این روش است.

بند سوم بحث رشوه و هزينه هاي خارج از قاعده است که علاوه بر تعرفه و آن چيزي که به بيمارستان پرداخت مي شود دريافت مي کنند و اين بخش لباس سفيد پزشکي را لکه دار کرده اند

بند چهارم نفوذ ذي نفعان بخش خصوصي در سياست گذاري سلامت است در سال 83 هيمن ذي نفعان تعرفه گذاري را از وزارتخانه گرفتن و به نظام پزشکي دادن و تعرفه ها چند برابر شد و پرداخت از جيب مردم به شدت زياد شد

بند پنجم رعايت اصل بي طرفي در نظارت و قضاوت است الان براي رسيدگي به شکايت ها بايد دوباره به دادگاه هاي نظام پزشکي مراجعه کنيم و اختيارات حاکميتي را به يک بخش صنفي ذي نفع سپرده شده است

وی در ادامه افزود امروز در دانشگاه علوم پزشکي تهران از 9 کانديدا دعوت کرديم که نمايندگان نظام سلامت خود را به دانشگاه بفرستند که برنامه بدهند که تنها 3 نفر حضور پيدا کردند و خوب است که کانديداها به جاي حرف هاي سياسي برنامه هاي خود را ارائه دهند.

لازم به ذکر است که قسمت دوم این موضوع در برنامه ثریا امشب ساعت 23:10 به روی آنتن می رود و مهمان های این برنامه نیز دو تن از کارشناسان حوزه سلامت می باشند.