تغيير رنگ اولين نشاني بيماري لثه است

پس از تخريب و پايين رفتن استخوان هاي لثه و اليافي که دندان را به لثه وصل مي کند، لثه ملتهب و دچار خونريزي مي شود. اگر التهاب يا آماس لثه در مراحل پيشرفته همراه با ترشحاتي چرکي باشد، به عنوان عفونت شناخته مي شود.

بيماري هاي لثه جزو بيماري هاي دهان و دندان محسوب مي شود و علاوه بر دندان ها بافت نگه دارنده دندان ها شامل بافت نرم و سخت هم ممکن است دچار عارضه شود. بافت لثه شامل بافت نرمي است که دندان ها را در خود حفظ مي کند و معمولا بيماري هاي لثه برخلاف بيماري هاي دندان که ممکن است از سنين کودکي يا نوجواني شروع شود، از سنين ميانسالي شيوع پيدا مي کند.

دکتر سعيد اخوان مهدوي دندان پزشک و جراح با بيان اين مطلب به خراسان مي گويد: بيماري هاي لثه ممکن است از يک عارضه ساده آغاز و به يک بيماري پيشرفته تبديل شود، اگر بيمار در مراحل ابتدايي بيماري هاي لثه مراجعه کند، مي توان از پيشرفت بيماري جلوگيري و آن را کنترل کرد.خوب است بدانيد که ممکن است بيماري لثه با بيماري دنداني همراه نباشد. زيرا بيماري هاي لثه و دندان هر يک علايم خاص خود را دارد.

اما در فردي که بهداشت دهان و دندان را رعايت نمي  کند، سلامت دندان و لثه به يک اندازه به خطر مي افتد و ممکن است اين فرد هم دچار پوسيدگي و تخريب دندان و هم بيماري لثه شود. اما گاهي بيماري لثه بدون پوسيدگي دنداني عارض مي شود و پزشک معالج با توجه به ساختار دندان و لثه، عارضه را تشخيص مي دهد و نسبت به درمان آن اقدام مي کند.

براي آشنايي با بيماري هاي لثه بايد دانست که ويژگي لثه سالم چيست. لثه سالم داراي ضخامت مناسب و به رنگ صورتي شفاف است. کاملا محکم و به دندان ها چسبيده است و از همه مهم تر با تحريک و يا خود به خود دچار خونريزي يا ترشح نمي شود. وقتي لثه دچار مشکل مي شود، در اولين مرحله رنگ آن تغيير مي کند و پس از آن در لثه پاکت ايجاد مي شود يعني با دندان فاصله پيدا مي کند و همين جاست که ميکروب ها شروع به فعاليت مي کنند و تخريب لثه آغاز مي شود. خونريزي هم يکي ديگر از علايم بيماري لثه است که در مراحل اوليه با تحريک مثل مسواک زدن يا گاز زدن ميوه آغاز مي شود و در مراحل بعدي خود به خود رخ مي دهد. خونريزي نشانه قطعي بيماري لثه است و حتما بايد جدي گرفته شود و بيمار تحت درمان قرار بگيرد در غير اين صورت بيماري حاد لثه پيشرفت مي کند و با تشديد خونريزي، رنگ لثه به قرمز پرتقالي تغيير پيدا مي کند و از بافت دندان جدا مي شود. گاهي بيماري در مراحل پيشرفته باعث تحليل و تخريب بافت استخواني زير لثه مي شود که يکي از عوامل لق شدن دندان هاست.

دکتر اخوان مهدوي با اشاره به اين که عامل اصلي ايجاد بيماري هاي لثه پلاک هاي ميکروبي دخيل در پوسيدگي دندان است، تصريح مي کند: همان طور که با رعايت بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن مي توان از پوسيدگي دندان ناشي از پلاک هاي دندان پيشگيري کرد، از بيماري هاي لثه نيز مي توان به همين وسيله پيشگيري کرد. اگر باقي مانده هاي مواد غذايي از روي دندان و لثه پاک نشود، ۲۴ ساعت بعد به پلاک هاي ميکروبي تبديل مي شود. اين پلاک ها با مسواک زدن صحيح و رعايت بهداشت از سطح دندان ها برداشته مي شود. اين پلاک ها از عوامل تشديدکننده بيماري لثه هم مي باشد و در محل پاکت يعني فاصله بين دندان و لثه قرار مي گيرد و تخريب لثه را آغاز مي کند.بنابراين بهترين راه پيشگيري از بيماري لثه، رعايت بهداشت دهان ودندان است تا ميکروارگانيسم هاي دخيل در پوسيدگي دندان ها از محيط دهان پاک شود و زمينه بيماري به وجود نيايد. به گفته دکتر مهدوي يک سري بيماري هاي لثه مربوط به سنين جواني است که از آن تحت عنوان «پريودنتت جوانان» نام برده مي شود. در اين بيماري ساختار دهان و دندان، ژنتيک و سن نقش دارد اما با رعايت بهداشت دهان و دندان مي توان از اين بيماري پيشگيري کرد يا زمان بروز آن را به تاخير انداخت. اين بيماري، چندان شايع نيست و به ندرت اتفاق مي افتد، همچنين دسته اي از بيماري ها، بيماري هاي لثه را تشديد مي کند. مانند ديابت، ديابت جزو بيماري هايي است که به طور مستقيم روي سطح لثه تاثير مي گذارد و ممکن است بيماري هاي لثه را تشديد کند. داروهايي هم وجود دارد که عوارض جانبي خود را روي لثه ها به جا مي گذارد و درصورت رعايت بهداشت دهان و دندان مي توان از آن پيشگيري کرد.

درمان بيماري لثه با توجه به ميزان پيشرفت بيماري، متفاوت است. اگر بيماري در مراحل اوليه باشد و لثه دچار تغيير رنگ يا التهاب خفيف شده باشد، رعايت بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن صحيح کافي است. اما اگر بيماري لثه پيشرفته باشد و دچار خونريزي شود، نياز به جرم گيري کامل و کورتاژ و استفاده از دهانشويه هاي مناسب براي محيط دهان وجود دارد. در مراحل پيشرفته تر که لثه دچار تغيير رنگ شديد و خونريزي خود به خود مي شود، ممکن است نياز به جراحي به وجود آيد. به عبارتي در مراحل پيشرفته پس از توصيه هاي مذکور و تجويز دهانشويه فقط با انجام جراحي مي توان لثه را به حالت اول برگرداند. در جراحي بافت هاي التهابي و ميکروارگانيسم هايي که باعث ايجاد بيماري شده است، خارج مي شود و بافت هاي تخريب شده، برداشته مي شود و لثه دوباره در جاي خود قرار مي گيرد. نکته اين جاست که پس از جراحي معمولا ارتفاع دندان ها بيشتر مي شود و بسته به شدت عارضه ممکن است ارتفاع دندان کم يا زياد شود.

وي به عنوان توصيه آخر مي گويد: بهتر است مردم سالي يک بار سلامت دندان و لثه خود را به طور کامل بررسي کنند و در صورت مشاهده خونريزي از لثه آن را جدي بگيرند و حتما به پزشک مراجعه کنند. زيرا در مراحل اوليه با درمان ساده اي مي توان از بروز عارضه شديد جلوگيري کرد.