روز دوشنبه بيستم ماه مي، رهبران چند كشور غربي از جمله انگليس در يك نشست جنبي در شيكاگو طرحي را براي برونرفت از شرايط بن بست در سوريه بررسي كردند كه بعدها در بين ديپلماتهاي غربي سازمان ملل به «B» معروف شد.
جوان آنلاین:
طرحي
كه ديپلماتها چند مرتبه به طور رسمي وجود آن را انكار كردهاند، ولي
منابع آگاه ميگويند كه ناتو و امريكا اين طرح را تنها راه زمينهسازي براي
شكست طرح ششمادهاي عنان و مداخله نظامي در سوريه ميدانند.
نزديك
به دو هفته بعد از كشتار هولناك ۱۰۸ غيرنظامي سوري در منطقه الحوله در
نزديكي شهر حمص، يك منبع مطلع در گفت و گو با خبرنگار «جوان» فاش كرد كه
تصميم براي اجراي اين سناريوي امنيتي كردن سوريه، در جريان اجلاس سران ناتو
در شهر شيكاگو طي روزهاي ۲۰ و ۲۱ ماه مه گرفته شده است.
اروپا و
امريكا در شرايطي قصد اجراي اين طرح را دارند كه زمينهسازي براي سرنگوني
حكومت بشار اسد به خاطر برخورد به ديوار طرح شش مادهاي عنان براي خروج از
بحران سياسي در سوريه به شدت با چالش روبهرو شده است.
رهبران ناتو
در نشست شيكاگو سعي كردند براي برونرفت از اين وضعيت، يك راه حل كوتاه
مدت ارائه كنند و با وجود اينكه مقامهاي رسمي ناتو از جمله آندرس فوگ
راسموسن در پشت لنز دوربين شبكههاي خبري به طور رسمي به خبرنگاران گفتند
كه ناتو «هيچ قصدي» براي دخالت نظامي به منظور تغيير رژيم اسد در سوريه
ندارد، ولي يك منبع آگاه به خبرنگار «جوان» گفت كه تصميم براي امنيتي كردن
شرايط در سوريه به صورتي كه زمينه مداخله بشردوستانه طبق فصل هفتم منشور
سازمان ملل متحد را فراهم كند، در جريان نشست غيررسمي چند كشور غربي از
جمله انگليس، در حاشيه نشست شيكاگو گرفته شده است.
به گفته اين
منبع مطلع نزديك به ديپلماتهاي روس، در جريان توافق براي امنيتي كردن فضاي
سوريه به منظور زمينهسازي براي اقدام نظامي، هيچ اشارهاي به نام منطقه
يا شهر خاصي از جمله الحوله نشده و فقط فهرستي از اقدامات براي امنيتي شدن
شرايط مطرح شده است. با اين حال، همين منبع تأكيد كرد كه برخي رهبران ناتو
در اين نشست، به طور ضمني بر ايجاد فضاي لازم براي اقدام بر اساس فصل هفتم
منشور ملل متحد تأكيد كردهاند. اين منبع آگاه گفت كه يكي از رهبران حاضر
در جلسه شيكاگو به طور خاص از لفظ «بازي خونين براي خروج از وضعيت بنبست
در سوريه» استفاده كرده است.
پيش از اين منابع امريكايي روز ۲۴ ماه
مه براي اولين بار در گفت و گو با آسوشيتدپرس گفته بودند كه دولت اوباما
در حال بررسي تسليح مخالفان سوري از جمله ارتش آزاد سوريه از طريق كشورهايي
مانند قطر و عربستان است، ولي يك منبع ايراني نزديك به حزب الله لبنان
تأكيد كرد كه تسليح مخالفان سوري، به چند هفته قبل از نشست رهبران ناتو در
شيكاگو برميگردد. به گفته او، توقيف يك محموله از سلاحهاي سنگين و نيمه
سنگين در مرز منطقه بقاع كه فرماندهي ارتش لبنان خبر آن را تأييد كرد، نشان
ميدهد كه امريكاييها به فاصله چند هفته قبل از نشست شيكاگو، گزينه تسليح
مخالفان حكومت اسد را در دستور كار خودشان داشتهاند.
توافق براي خروج سفرا
به
فاصله ۵ روز بعد از پايان نشست سران ناتو در شيكاگو، روز ۲۵ ماه مه كشتار
خونين الحوله اتفاق افتاد. منبع آگاهي كه طرح B رهبران ناتو براي امنيتي
كردن شرايط سوريه را فاش كرد، ميگويد كه در جريان نشست شيكاگو يك توافق
ضمني بين امريكا، انگليس و چند كشور ديگر اروپايي صورت گرفت كه سوريه
نيازمند يك حادثه ناگوار است تا مانند بحران انساني يوگسلاوي در سال ۱۹۹۹،
زمينه مداخله نظامي ناتو فراهم شود. اين منبع آگاه ميگويد كه در نشست
شيكاگو هيچ توافقي صورت نگرفت كه اين حادثه در الحوله يا يك جاي ديگر اتفاق
بيفتد ولي روند بحثها به سمتي رفت كه براي همگي حاضرين در جلسه قابل پيش
بيني بود كه يك حادثه انساني با ابعاد گسترده در يكي از شهرهاي سوريه
اتفاق خواهد افتاد.
حاضرين در اين جلسه بر سر يك سري اقدامات مشخص
از جمله خروج هماهنگ سفرا از دمشق و همچنين گرفتن انگشت اتهام به سمت حكومت
بشار اسد توافق كردند؛ توافقي كه ابعاد آن به فاصله كمي بعد از حادثه
الحوله با خروج هماهنگ سفرا و ديپلماتهاي اروپايي و غربي مشخص شد.
امريكاييها نگرانند
منابع
آگاه ميگويند با وجود توافق طرفهاي غربي بر سر روسيه، مقامهاي امريكايي
درباره موفق بودن اين سناريو به شدت نگران هستند و به همين خاطر حتي در
برخورد با الحوله نيز نسبت به كشورهايي مانند انگليس با احتياط بيشتري
واكنش نشان دادند. پيش از اين منابع غربي تأكيد كرده بودند كه امريكا از
اين نگران است كه در صورت سقوط حكومت بشار اسد، چه گروه يا گروههايي
جايگزين آن خواهند شد.
اين نگراني به خصوص با تشديد اوضاع امنيتي
در سوريه تشديد شده است و دولت اوباما درباره به قدرت رسيدن اخوانالمسلمين
سوريه همچنان نگران است. يك منبع نزديك به دولت اوباما روز ۲۵ ماه مي به
آسوشيتدپرس گفت كه ارسال تسليحات براي مخالفان دولت اسد را مدنظر دارند،
ولي به دنبال تضمين اين مسئله هستند تا سلاحهايي كه براي مخالفان ارسال
ميشود به دست القاعده نيفتد.
به گفته منبع مطلع نزديك به «جوان»،
مقامهاي دولت اوباما در جريان اجلاس شيكاگو گفتهاند كه برخي حوادث امينتي
كه طي هفتههاي اخير اتفاق افتاده، از حيطه گزارشهاي اطلاعاتي آنها خارج
بوده و بيم آن ميرود كه تشديد اوضاع امنيتي در سوريه، شرايط را به سمت و
سويي غيرقابل پيشبيني ببرد و مرزهاي شمال شرقي سرزمينهاي اشغالي را
ناامن كند.
دمشق ۱۷ سفير و ديپلمات غربي را اخراج كرد
سوريه
در پاسخ به اخراج سفرايش از كشورهاي اروپايي و امريكا، ۱۶ سفير و ديپلمات
كشورهاي غربي را عنصر نامطلوب اعلام و آنها را از دمشق اخراج كرد. وزير
خارجه سوريه بدون ذكر جزئيات، اين خبر را تأييد كرد.
خبرگزاري
سانا عصر ديروز از قول يك منبع رسمي آگاه اعلام كرد كه۱۶ سفير، كاردار و
ديپلمات كشورهاي امريكا، انگليس، سوئيس، تركيه، فرانسه، ايتاليا، اسپانيا،
بلژيك، بلغارستان، آلمان و كانادا عنصر نامطلوب اعلام شدهاند. تعداد
كشورهاي اروپايي و غربي كه ديپلماتهاي آنها در دمشق عنصر نامطلوب اعلام
شدهاند، ۱۰ كشور است، ولي با توجه به اينكه دو ديپلمات فرانسوي، دو
ديپلمات اسپانيايي و دو ديپلمات بلغار از دمشق اخراج شدهاند، مجموع سفرا و
ديپلماتهاي اخراج شده از دمشق به ۱۶ نفر ميرسد.
اين در حالي است
كه رويترز گزارش كرد تعداد ديپلمات هايي كه دولت سوريه آنها را عنصر
نامطلوب توصيف كرده، ۱۷ نفر است. فيصل مقداد معاون وزير خارجه سوريه در گفت
و گو با كانال الاخباريه سوريه ضمن تأييد خبر اخراج سفراي غربي از دمشق
گفت كه تصميم دولت سوريه براي اخراج اين سفرا با هدف تشويق اين كشورها به
تصحيح موضعگيري هايشان اتخاد شده است. دولت سوريه در بيانيهاي كه
خبرگزاري سانا آن را منتشر كرده، در عين حال بر اهميت ديپلماسي و احترام
متقابل بين دمشق و اين كشورها تأكيد و ابراز اميدواري كرده كه اين كشورها
گامهايي بردارند كه به عادي شدن مناسبات آنها با دمشق منجر شود.