دولت آقای پزشکیان برنامه 100 روزه خود را اعلام کند/ رهبری مسیر را روشن کرده، الان زمان اجراست

گروه سیاسی: یک اقتصاددان گفت: دولت آقای پزشکیان و مشخصا تیم اقتصادی ایشان باید برای حل بسیاری از مسایلی که برای مردم ایجاد نگرانی کرده و درجه نااطمینانی‌ها را در اقتصاد افزایش داده است، صریحا موضع‌گیری کند که برنامه‌شان چیست و چه جهت‌گیری دارند. 

کامران ندری، استاد اقتصاد دانشگاه و اقتصاددان در گفت وگو با بولتن نیوز با اشاره به اینکه دستیابی به رشد اقتصادی 8 درصد پایدار با شرایط کنونی دست نیافتنی است، گفت: تا اینجای کارتیم آقای پزشکیان درباره حل مسایل ریشه‌ای اقتصاد برنامه و راهکار خود را روشن نکرده‌اند. یکی به تخته می‌زنند یکی به میخ! در نتیحه به نظر می‌رسد که ما دریک بن‌بستی افتاده‌ایم که بسیار سخت است با تصمیم‌های پولی و مالی و یا سایر سیاست‌های اقتصادی چالش‌های بسیار جدی و مزمن را حل کنیم.

او افزود: آقای پزشکیان در ابتدا می‌گفتند برنامه ای ندارند، الان هم که تیم شان برسر کار آمده از برنامه خبری نیست.معمولا دولت هایی که سرکار می‌آیند، از همان ابتدا یک برنامه 100 روزه اعلام می‌کنند. برنامه سه ماه اول بسیار مهم است؛ ما برنامه‌ای برای 100 روز آینده به طور مشخص از دولت آقای پزشکیان ندیدیم. در حالی که همه می‌دانیم برای حل مسایل اقتصادی موضع‌گیری‌های صریح و شفاف بسیار می‌تواند موثر باشد.

این اقتصاددان گفت: به نظرمن دولت در درجه اول باید برای بسیاری از مسایلی که برای مردم ایجاد نگرانی می‌کند و درجه نااطمینانی‌ها را در اقتصاد افزایش داده است، دولت باید صریحا موضع‌گیری کند که برنامه‌شان چیست و چه جهت‌گیری دارند. در هاله‌ای از ابهام و گژدار و مریز حرکت کردن، نگرانی‌های مردم را حل نمی‌کند. به نظرم مهمترین کاری که دولت باید ظرف یک یا دو هفته آینده انجام بدهد این است که برنامه مشخص و موضع‌گیری اصلی خود را اعلام کند. سکوت مطلق چاره کار نیست.

راهکارهای بی نتیجه دولتی

ندری با بیان اینکه راهکارهای اقتصادی مقابله با تورم مشخص هستند، اظهارداشت: مهار نقدینگی و ثبات در بازار اصلی راهکارهای اصلی برای مهار تورم هستند، اما اینها کافی نیست؛ شوک‌هایی که در اقتصاد ما هر از چندگاهی بروز پیدا می‌کند که منشا اقتصادی ندارد و ناشی از روابط خارجی ما با دنیا و تنش‌های داخلی است.

او افزود: این بی‌ثباتی سیاسی یکی از موانع اصلی رشد اقتصادی است و هم به دلیل نگرانی‌هایی که بوجود می آورد بر انتظارات تورمی مردم تاثیر گذاشته و باعث می‌شود کسی تمایلی به نگه داشتن ریال نداشته باشد. از سویی، مادامی که تقاضا برای ریال افت می‌کند و از آن سو عرضه آن کم می‌شود، این افت ارزش پیدا می‌کند. افت ارزش ریال به معنی این است که باید ریال بیشتری برای خرید استفاده کنید که نتیجه آن تورم است.

این اقتصاددان با بیان اینکه بانک مرکزی راهکارهای مقابله با تورم را جسته و گریخته در حال پیگیری و اجرا قرارداده، تصریح کرد: بی‌ثباتی در عرصه سیاست خارجی و حکمرانی داخلی مشکلاتی هستند که با سیاست‌گذاری نمی توان آن را حل کرد، بلکه مساله ساختاری و ریشه‌ای است.اگر آقای پزشکیان در این حوزه اقدام به تصمیم‌گیری کند، باید این مسایل را هرچه سریعتر حل کند.

او اضافه کرد: دولت قبل مدعی بود که سفره مردم را وابسته به سیاست خارجی و برجام نمی‌کنیم اما دیدیم که این سیاست موفقیت‌آمیز نبود. چندین سال پیاپی نرخ تورم بالای 40 درصد داشتیم. متاسفانه در این موارد دولت‌ها برای کنترل تورم به سراغ سرکوب قیمت ها می‌روند، چون یک راه حل دولتی است.این سرکوب قیمت‌ها به مرور زمان تبدیل به یک ابرچالش می‌شود.مثلا امروز حامل‌های انرژی یک ابرچالش است. از سال 98 به این سو، ثابت نگه داشته شده با این استدلال که با تورم مقابله شود. امروز مساله حامل‌های انرژی تبدیل به یک چالش جدی و مهم در اقتصاد ایران تبدیل شده است که می تواند تبعات اجتماعی داشته باشد.

این استاد اقتصاد با تاکید براینکه تا زمانی که در عرصه سیاست خارجی نتوانیم با دنیا تعامل کنیم تحولی  در اقتصاد ایجاد نمی شود، گفت: جز این به نظرمن راهکار اقتصادی خاصی برای اینکه بتوانیم به صورت پایدار و دائمی مسایل اقتصاد از جمله تورم مزمن را حل کنیم، راهکاری وجود ندارد.

ناطمینانی عامل درجا زدن اقتصاد ایران

ندری در پاسخ به این سئوال که مسایل ریشه‌ای مثل اختلاف نظر در رابطه نقدینگی و تورم بین تصمیم گیران هنوز وجود دارد و برای این موضوع چه باید کرد؟ گفت: یکی از مهمترین عوامل ایجاد کننده تورم مزمن رشد نقدینگی است.منتها یکی از گرفتاری‌هایی که ما داریم، ناترازی های بانکهاست که باعث شده خیلی نتوان جلوی رشد نقدینگی را گرفت.با همه راه حل هایی که برای جلوگیری از رشد نقدینگی بکار گرفته شده، این رشد به محدود 25 درصد در سال رسیده است و به نظر می رسد رسیدن به ارقام پایین تر در شرایط کنونی بسیار سخت و دشوار است.

او با اشاره به اینکه عومال سیاسی این شرایط را تشدید کرده است، افزود: در شرایط کنونی، راه حل اقتصادی برای چالش‌هایی که با آن مواجه هستیم، جوابگو نیست. از راهکارهای اقتصادی تا جایی مقدور بود، استفاده کردیم. چارچوب و ساختار معیوب است که تورم زاست. به نظرم آقای پزشکیان و تیم اقتصادی ایشان این چارچوب را پذیرفته اند.اما لازم است که نشان بدهند که  به دنبال حل ریشه‌ای مشکل هستند زیرا با سیاست‎گذاری اقتصادی به تنهایی این مسایل حل نخواهد شد.

این اقتصاددان با تاکید براینکه همه می‌دانیم دلیل اینکه دولت نمی‌تواند به وظایف خود عمل کند، این است که درآمد کافی ندارد، یادآور شد: اقتصاد ایران به دلیل نااطمینانی‌ها و نگرانی‌های اینده درحال درجا زدن است. اقتصادی که به جای اینکه به سمت یک ساختار رقابتی مبتنی بر قیمت‌های غیردستوری حرکت کند، دائما در حال انحصاری‌تر شده و مداخلات دولت در آن در حال افزایش است، طبیعتا این وضعیت به راحتی نمی‌توان کنترل کرد. 

او افزود: بانک مرکزی در یکسال گذشته تمام تلاش خود را برای مهار نقدینگی و کنترل تورم بکار گرفته است و نقدینگی را از 40 درصد به 25 درصد کاهش داده است. با تمام ملاحظاتی که آمریکایی ها در زمینه فروش نفت داشتند، ما توانستیم فروش نفت به بالای 1.5 میلیون بشکه برسانیم اما همه این تصمیم‌ها و سیاست گذاری‎ها کارساز نبوده است به این دلیل که ما با یک نوع بی ثباتی سیاسی روبرو هستیم. اینکه هر لحظه انتظار داشته باشید که در منطقه جنگی دربگیرد که یک طرف آن حتما ایران باشد، باعث تشدید این نگرانی است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه من هم با کسانی که می‌گویند تا زمانی که مسایل سیاست خارجی حل نشده نمی‌توان انتظار تحول در اقتصاد را داشت، موافق هستم، خاطرنشان کرد: البته ما یک قدم الان به جلو برداشته‌ایم و ان هم تاکیدات مقام معظم رهبری است که فرمودند اقتصاد در اولویت است.اما اینکه تا چه حد افرادی که در راس امور هستند، توصیه‌های ایشان را اجرا کنند، یک مساله است.در کنار مسایل فرهنگی مسایل سیاست خارجی هم مهم است. در فضای نه جنگ و نه صلحی که وجود دارد و البته تحریم‌های آمریکا که بر روی روابط تجاری با ایران تاثیر گذاشته، طبیعتا هر کشوری که این شرایط را تجربه کند، وضعیتی بهتر از ما نخواهد داشت.