فرزین به زودی دربرابر ادامه سیاست های غلط تسلیم خواهد شد/ بهترین شرکت های بورسی زیان ده شده اند

گروه اقتصادی: استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس گفت: سیاست های بانک مرکزی غلط اندر غلط است؛ در نهایت آقای فرزین نسبت به ادامه این سیاست ها تسلیم خواهد شد. من این موضوع را از 6 ماه پیش گفتم. دلیلش هم روشن است، سیاست های پولی انقباضی در شرایطی که ناترازی های شدیدی در اقتصاد کلان وجود دارد، پاسخ نمی دهد.
وحید شقاقی شهری در گفت وگو با بولتن نیوزدرباره دلیل افول بازار سرمایه در ماههای اخیر اظهارداشت: از آنجا که بازار سرمایه وابسته به شرکت های تولیدی و بنگاههای اقتصادی است، قاعدتا کسی که در این بازار فعال است، دنبال خرید سهام شرکت هایی است که سودآوری بهتری دارند و در ضمن آینده بهتری هم برای آنها متصور هستند.هرچقدر صورتهای مالی بنگاهها نسبت به روند گذشته قابل قبول تر باشد، یا تولید و فروش آنها چشمگیر باشد مردم مشتاقانه تمایل پیدا می کنند که سهام آن شرکت ها را خریداری کنند.متقابلا اگر این شرکت ها سودآوری کاهنده یا حاشیه سود پایین داشته باشند، تقاضا برای این شرکت ها کاهش خواهد یافت.
او با بیان اینکه متاسفانه به دلیل تصمیمات غلط اقتصادی کشور، حاشیه سود بنگاهها کاهش پیدا کرده است، اضافه کرد: در 1401، حاشیه سودبنگاههای فعال در بورس 34 درصد بوده است، این در حالی است که در سال 1402 این رقم به 13 درصد کاهش یافته است. این کاهش حاشیه سود بنگاههای اقتصادی در حالی اتفاق افتاده است که سودبدون ریسک بالای 35 درصد است. طبیعی است که وقتی کسی تصمیم به سرمایه گذاری دارد، آن سرمایه گذاری را انتخاب می کنند که سود بدون ریسک بالایی داشته باشد و سهام شرکت هایی را خریداری نمی کند که وضعیت آنها نسبت به نرخ سود بدون ریسک هم اسفبار باشد.
این اقتصاددان تاکید کرد: آنچه اتفاق افتاده است اینکه حاشیه سود بنگاههای فعال در بورس کاهش یافته است.بیشتر شرکت های تولیدی فعال در اقتصاد ایران یا زیان ده شده اند یا نسبت به سنوات گذشته سودآوری پایین تری دارند. از سویی نرخ سود بدون ریسک هم در اقتصاد ایران بالارفته است. این دو عامل دست به دست هم داده اند که مردم تمایلی به حضور در بازارسرمایه نداشته باشند.
او با بیان اینکه این دو عامل باعث شده که مردم تمایلی به حضور و سرمایه گذاری در بازار سرمایه نداشته باشند، گفت: این موضوع ریشه در اقتصاد ایران دارد؛ بازار سرمایه منعکس کننده تولید ، سودآوری و رونق در اقتصاد ایران است. وقتی تصمیمات پیاپی غلط یا اقتصاد دستوری ،عدم یک برنامه روشن برای حمایت از بنگاههای اقتصادی ، مشکلاتی نظیر قطعی برق و گاز، عدم تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه و تحریم ها حاکن باشد، نتیجه این می شود که سودآوری بنگاههای اقتصادی کاهش پیدا کند.

این استاد دانشگاه با اشاره صورت های مالی شرکت پتروشیمی زاگرس گفت: من بررسی کردم و متوجه شدم این شرکت که زمانی نماد سودآوری شرکت های فعال در بورس بود، امسال در وضعیتی قرار گرفته  که 60 درصد زیان عملیاتی را نشان می دهد. در حالی که شرکت زاگرس همیشه جز شرکت های سودآور در اقتصاد ایران بوده است. 
شقاقی شهری گفت: این وضعیت نشان می دهد که در مسیر اشتباهی در اقتصاد ایران قرار داریم و اگر همچنان تصمیمات اقتصادی غلط ادامه یابد،  شرکت های ما با همین روند بدی که دارند، فرجام های خوبی نخواهند داشت و  طبیعی است که اوضاع بازار سرمایه رو به افول خواهد گذاشت.
او گفت: از سوی دیگر، شاهد هستیم که نرخ سود بدون ریسک هم در حال ثبت اعداد بالایی است. مثلا نرخ سود همین نرخ اوراق اخزا – اوراق خزانه اسلامی- به بیش از 38 درصد رسیده است.مسلما کسی که دنبال سرمایه گذاری است، وقتی سود اوراقی که بدون ریسک است 38 درصد است، چرا  باید سهام شرکتی را بخرد که سود آن 10 درصد است یا زیان عملیاتی دارد.
این اقتصاددان با تاکید براینکه مجموعه این عوامل ریشه مشکلات اخیر بازار سرمایه هستند، گفت: این معضلات درکوتاه مدت ایجاد نشده است و لازم است به بنیان های اقتصادی توجه شود. متاسفانه  تولید ما شرایط خوبی ندارد. همین مساله موجب شده است که بازار سرمایه حال و روز خوبی نداشته باشد.
شقاقی شهری در پاسخ به این سوال که چنددرصد از شرایط پیش آمده ناشی از سیاست های بانک مرکزی است، گفت: از نظر من سیاست های بانک مرکزی که غلط اندر غلط است؛ در نهایت آقای فرزین نسبت به ادامه این سیاست ها تسلیم خواهد شد. من این موضوع را از 6 ماه پیش گفتم. دلیلش هم روشن است؛ زیرا سیاست های پولی انقباضی در شرایطی که ناترازی های شدیدی در اقتصاد کلان وجود دارد، پاسخ نمی دهد.
او اضافه کرد: در شرایطی که ناترازی های اقتصادی کلان رو به تزاید است، سیاست های مالی خود را بر سیاست های پولی حاکم می کند .

این سیاست های پولی انقباضی بدون توجه به بخش مالی و ناترازی ها گرفته شده است و باعث شده که شرایط اقتصاد ایران را بدتر کند.
او گفت: بدتر از همه سیاست های ارزی است که اشتباه گرفته شد.مادامی که فاصله نرخ نیما و بازار آزاد به بیش از60 درصد باشد، یک رانت عظیمی در اقتصاد توزیع می شود که به ضرر بنگاههای تولید ما تمام است و باعث رشد بی رویه واردات شده است.تا جایی که شاهد واردات کالاهای غیرضرور در اقتصاد ایران هستیم.مجموعه این شرایط بنحوی بر بازار سرمایه هم تاثیر گذاشته و بازار سرمایه را به این حال و روز انداخته است.