بازگشت اَبَرقهرمان به سیستان و بلوچستان

وقتی صحبت از آبخیزداری می شود صحبت از کار روی هزاران بلکه میلیون ها نقطه در سطح های چندین کیلومتر مربعی است، خیلی عجیبه که یک استاد دانشگاه این چنین تحقیر آمیز از آبخیزداری صحبت می کنند!! سد یکی، دو تا، سه تا میشه در مسیر رودخانه زد. ولی میشه هزاران آب بند در مسیرهای کوچک زد که آب را در هزارن منطقه نگه دارند و سفره های همان منطقه را سیراب کنند که هزینه این هزاران آب بند به مراتب کمتر از یک سد است. سایر طرح های آبخیزداری باعث جلوگیری از فرسایش خاک، احیای مرتع ها و درختزارها و بهبود دامداری و معیشت مردم و هزاران منفعت دیگر می شود. یک سد چه کاری جز جمع کردن انبوهی آب گل آلود شده تنها در یک نقطه و خارج از دسترس بسیاری مناطق می کند؟! آیا سدها می توانند مانع فرسایش خاک شوند؟! می توانند سفره های زیرزمینی آب پراکنده در هزاران کیلومتر را تغذیه کنند؟ می توانند هزاران کیلومتر مرتع را احیا کنند؟ می توانند هزاران شغل برای مردم بومی ایجاد کنند در حالیکه آبخیزداری تزریق آرام پول در طی سالیان بین مردم بومی به صورت درگیر بودن در کار آبخیزداریست و علاوه بر آن بهرمندی آنها از نتایج همان کار است. بله من به جرات می گویم که اگر هزینه آن سدها صرف اجرای درست آبخیزداری شده بود اصلا چنان مقدار آبی در مسیر رودخانه جاری نمی شد و گیاهان روییده در سطح هزاران کیلومتری بارندگی بخش قابل توجه آب را نگه می داشتند و بخش دیگر در چال آبهای آبخیزداری و آب بندهای کوچک و بزرگ به دام می افتاد و میلیونها تن خاک ارزشمند در جریان سیلاب راهی پشت سدی نمیشد. اینکه آثار مثبت و چند ده ساله و طولانی مدت آبخیزداری را با یک سیلاب چند ده سال یکبار و سد مقایسه کنیم اوج ناآگاهی و بی انصافیست که چه بسا که اگر آبخیزداری اجرا شده بود اصلا چنین حجم آبی در سطح جاری نمیشد که چنان سدی بخواهد خودنمایی کند. مشکل آبخیزداری همینجاست که آثار ناگهانی و بزرگنمایی شده همچون سد ندارد تا پشت تریبونها جارش بزنند، آثارش زیاد است ولی در سطح گسترده پراکنده شده و خیلی از مردم و موجودات دیگر از آن بهرمند می شوند بدون اینکه حق کسی و جنبده ای را زایل کرده باشد، نه همچون سدها که هزاران هکتار زمین کشاورزی و روستا و آثار باستانی را زیر آب می برند تا بعدها به خاطر محروح شدن آبخیزداری از بودجه ای که صرف سد شد و سیلابی که به خاطر همین محروح شدن راه افتاده پز سد را بدهند