اعضا و دوستان بریکس به دنبال توازن مجدد در نظم جهانی هستند

به گزارش بولتن نیوز به نقل از ایسنا، خبرگزاری رویترز در گزارشی در خصوص چشم انداز پیش روی سازمان بریکس و اجلاس این سازمان که قرار است از فردا (سه‌شنبه) تا پنجشنبه این هفته در شهر ژوهانسبورگ، پایتخت آفریقای جنوبی برگزار شود می‌نویسد: «فهرست گلایه‌های نامزدهای عضویت در بریکس بلند است: سوءاستفاده‌های تجاری؛ مجازات با اعمال تحریم؛ چشم‌پوشی از نیاز کشورهای فقیرتر به توسعه؛ تسلط غرب ثروتمند بر نهادهای بین‌المللی اعم از سازمان ملل، صندوق بین‌المللی پول یا بانک جهانی.

برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی اعضای سازمان بریکس را تشکیل می‌دهند. این اعضا در ضمن وجود نارضایتی گسترده از نظم غالب جهانی وعده تبدیل کردن این گروه به مدافع پیشروی کشورهای به اصطلاح "جهان جنوب" (کشورهای توسعه نیافته) را داده‌اند و این وعده آنها به رغم کم بودن نتایج ملموس، نزد دیگر کشورها طنین‌انداز شده است.

مقام‌های آفریقای جنوبی که میزبان اجلاس بریکس از ۲۲ تا ۲۴ اوت است، می‌گویند بیش از ۴۰ کشور نسبت به پیوستن به بریکس علاقه خود را ابراز کرده‌اند. از بین این کشور ها حدود ۲۴ کشور رسما برای پذیرفته شدن در این گروه درخواست داده‌اند.

راب دیویس، وزیر سابق تجارت آفریقای جنوبی که در سال ۲۰۱۰ مسیر پیوستن کشورش به بریکس را هدایت کرد گفت: "ضرورت گسترش نقش گروهی همچون بریکس در جهان بیش از هر زمان شده است. سازمان‌های چندجانبه دیگر جایی نیستند که بتوانیم بعد از ورود به آنها از یک نتیجه فراگیر و منصفانه برخوردار شویم."

از طرفی برخی ناظران یک سری سوابق منفی مربوط به این گروه را نیز مثال زده و می‌گویند که این سوابق برای امیدهای نامزدهای عضویت در آن خوش‌آیند نیستند.

اعضای این سازمان در حال حاضر میزبان حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان بوده و یک چهارم از مجموع تولید ناخالص داخلی جهانی مختص به آنهاست. برخی اختلافات داخلی و فقدان وجود یک بینش منسجم در بین اعضای این بلوک باعث شده بلندپروازی‌هایش برای تبدیل شدن به یک بازیگر اقتصادی و سیاسی جهانی به مشکل بخورد.

رویترز مدعی است: برخی مسائل دیگری که این گروه را تحت‌الشعاع قرار داده عبارتند از کند شدن رشد اقتصادی برخی اعضایی که زمانی رونق بالایی را تجربه کردند به ویژه چین و مواجهه روسیه به عنوان یکی از اعضای پایه‌ گذار بریکس با انزوا از سوی غرب به دلیل جنگ در اوکراین. ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در اجلاس هفته جاری بریکس در ژوهانسبورگ به صورت حضوری شرکت نمی‌کند چون دیوان کیفری بین‌المللی لاهه برای او به خاطر ادعای جنایات جنگی حکم بازداشت بین‌المللی صادر کرده است.

استیون گروزد، کارشناس انستیتوی امور بین‌الملل آفریقای جنوبی گفت: "آنها (نامزدهای عضویت در بریکس) ممکن است انتظاراتی اغراق آمیز را درباره دستاوردهای عملی عضویت در بریکس داشته باشند."

نارضایتی‌های جهان در حالی توسعه

هر چند سازمان بریکس فهرست تمام و کمال نامزدهای عضویت در این بلوک را فاش نکرده تعدادی از دولت‌های علنا علاقه خود را برای ورود به آن نشان داده‌اند.

ایران و ونزوئلا که هر دو هدف تحریم های غرب قرار گرفته‌اند، از آن جمله هستند.

رامون لوبو، وزیر دارایی سابق و رئیس سابق بانک مرکزی ونزوئلا به رویترز گفت: "دیدگاه سلطه‌طلبانه‌ای که دولت آمریکا بر آن اصرار دارد، دیگر چارچوبهای همگرایی موجود در سطح جهانی را تحت الشعاع قرار داده است."

از سوی دیگر تحلیلگران می‌گویند، کشورهای حوزه خلیج فارس شامل عربستان سعودی و امارات متحده عربی به بریکس به عنوان محرکی برای برجسته‌تر کردن نقش خود در داخل نهادهای جهانی می‌نگرند.

اتیوپی و نیجریه، دو نامزد آفریقایی عضویت در بریکس جذب تعهد این بلوک به پیگری اصلاحات در سازمان ملل با هدف قوی‌تر کردن نقش آفریقا در این سازمان شده‌اند. تعدادی دیگر از کشورها هم خواستار تغییراتی در سازمان تجارت جهانی، صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی شده‌اند.

یک مقام دولتی آرژانتین که در مذاکرات برای پیوستن کشورش به بریکس دخیل است به رویترز گفت: "آرژانتین موکدا خواستار بازتنظیم معماری مالی بین‌المللی شده است. "

"حرف بیشتر، عمل کمتر"

مواضع علنی اعضای بریکس بازتاب دهنده بسیاری از نگرانی‌های آنها بوده است.

این سازمان ماموریت تبدیل شدن به یک وزنه متقابل برای غرب را پیگیری می‌کند. همزمان با تنشهای چین با آمریکا و تبعات جنگ روسیه در اوکراین، افزایش دادن تعداد اعضای بریکس می‌تواند نفوذ این بلوک و پیامش برای ضرورت اجرای اصلاحات در سطح جهانی را تقویت کند.

در آستانه برگزاری اجلاس این بلوک، برخی اختلافات در آن نیز برجسته شده‌اند.

انتظار می‌رود رهبران بریکس در اجلاس این سازمان بر سر چارچوبی برای پذیرش اعضای جدید مذاکره کنند . اعضایی همچون چین و روسیه مشتاق به پیشبرد طرح گسترش این بلوک هستند اما برخی از اعضای دیگر از جمله برزیل نسبت به شتاب به خرج دادن در پیشبرد این فرآیند نگرانی دارند.

در این میان مزایای ملموس عضویت در این سازمان فعلا ضعیف است. ملموس‌ترین دستاورد این بلوک بانک توسعه جدید یا همان بانک بریکس است اما تحریم‌های غرب علیه روسیه، یکی از اعضای پایه‌گذار این بانک، سرعت قرض دهی آن را پایین آورده است.