برگزاری نشست تخصصی بررسی الگوهای آبخیزداری مردم‌پایه در سازمان بسیج سازندگی

به گزارش بولتن نیوز به نقل از بسیج، صبح امروز نشست تخصصی بررسی الگوهای آبخیزداری مردم‌پایه در سالن جلسات سازمان بسیج سازندگی برگزار شد. در این نشست، سردار زهرایی ضمن خیر مقدم به مدعوین اظهار داشت: هم اکنون در کشور حدود ۱۹ میلیون هکتار منابع مطالعه شده داریم که بناست طی یک برنامه ریزی ۳ ساله در مورد آن‌ها کار و اقدامات آبخیزداری انجام بپذیرد.

وی با بیان اینکه این حجم از کار تقریبا بیست برابر حجمی است که طی روال معمول برنامه‌ریزی هر ساله دولت و مجلس انجام می‌پذیرد اظهار داشت: حجم انجام این پروژه بسیار بزرگ است و اگر بناست چنین طرح جهادی بزرگی با چنین ابعاد وسیعی انجام بپذیرد مستلزم مشخص شدن جایگاه مردم و ظرفیت‌های مردمی در این شبکه خدمت‌رسانی عظیم است.

مسئول بسیج سازندگی افزود: مردمِ مناطق هدف باید بدانند که قرار نیست یک خدمت مجانی و بلاعوض و خیریه برایشان انجام بشود و بایستی حتما خودشان در اجرای طرح مشارکت کنند.

در طرح «خدمت‌رسانی از آبخیز تا جالیز» بایستی حتما روش‌ها و مدل‌های مردم‌پایه کردن آبخیزداری تبیین شود.

زهرایی گفت: آنچه در این طرح از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است این است که بتوانیم کسانی که به پیشرفت و محرومیت‌زدایی در کشور علاقه‌مند هستند، ولی به هر دلیلی با ما همراه نیستند را با خود همراه کنیم.

در این راستا بایستی برنامه اقدام مشترک بسیج سازندگی و سازمان آبخیزداری و وزارت کشاورزی تدوین شده و سپس جلسه هم‌اندیشی مجددی تشکیل، و به دنبال آن کارگاه آموزشی آبخیزداری برگزار گردد. تا در نهایت یک شبکه خدمت‌رسان تخصصی شکل بگیرد.

در ادامه جلسه فرشاد عالی، معاون روابط عمومی سازمان بسیج مستضعفین گفت: به نظر بنده یکی از مهمترین مشکلات، عدم شناخت و اشراف مردمی است.

وی با بیان اینکه تنها دو درصد از مساحت ایران شهر و ابنیه مسکونی است و حدود ۱۵ درصد هم اراضی کشاورزی است عنوان کرد: بنابراین ما نسبت به بیش از ۸۰ درصد مساحت ایران اطلاعات کافی نداریم که باید در این زمینه به مردم آگاهی‌های لازم داده شود تا ضمن تشنه‌سازی آنان، زمینه برای گفتمان‌سازی و همراه‌سازی آنان فراهم گردد؛ لذا من خواهش می‌کنم حتما این طرح با کمک رسانه و با پیوست ویژه رسانه‌ای پیش برود.

سپس دکتر علیرضا عباسی نایب رئیس دوم کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی طی اظهاراتی اظهار داشت: متاسفانه در برنامه هفتم توسعه هیچ اثری از تبیین افق آبخیزداری دیده نمی‌شود که نشان دهنده آن است که هنوز در بین مسئولین ما هم این مساله جا نیافتاده است که می‌شود از ظرفیت آبخیزداری استفاده کرد.

در ادامه، دکتر عبدالجلال ایری نماینده کردکوی گلستان گفت: توسعه روستایی بدون مردم معنا ندارد، و تا زمانی که تلفیقی بین محیط زندگی مردم با موضوعاتی که بلحاظ توسعه‌ای بسترساز است اتفاق نیافتد نمی‌توانیم بگوییم مشارکت به معنای واقعی صورت گرفته است.

وی افزود: قطعا یافتن الگوهای مردم‌پایه می‌تواند یکی از بهترین کمک‌کارهای مبانی توسعه‌ای کشور ما باشد. اما تا زمانی که ما مبانی آموزشی را به آن‌ها منتقل نکنیم در یک ابهامی به سر خواهند برد. اگرچه خودشان اطلاعات بومی دارند ولی اگر دانش جدید منتقل نشود طرح، با محدودیت توسعه‌ای مواجه خواهد شد که این موضوع می‌تواند به عنوان یکی از مهمترین موانع آن باشد.

آقای رضاپور یکی از فعالین عرصه آبخیزداری کشور اظهار داشت: بنده توفیق حضور جهادی در ۱۵۰۰ روستا و انجام کار جهادی در بیش از ۴۰۰ روستا را داشتم؛ و علاوه بر آن حدود ۱۸ ماه کارشناس نظام بهره‌برداری ۵۵۰ هزار هکتار اراضی استان خوزستان و ایلام بوده‌ام و از دل یک تجربه انجام شده با شما سخن خواهم گفت. اتفاقی که در آنجا افتاد این بود که خودِ مردم پول آوردند و کانال را کشیدند و خودشان بهره‌برداری کردند و خودشان نیز مرمّت کردند.

امروز با بررسی یکی از بزرگرین طرح‌های ملی آبخیزداری که از ۵۵۰ هزار هکتار، بیش از ۳۵۰ هزار هکتارش به طور کامل انجام شده و به بهره‌برداری رسیده است، به این نتیجه می‌رسیم کاری که خودِ مردم شروع کردند، انجام دادند و ادامه دادند، ماندگار است و کاری که توسط دولت و با پیمانکاری انجام می‌شود با اینکه بودجه زیادی در آن هزینه شده است الان بعضا معطل رها شده و زیرساخت‌های ساخته شده هم در حال تخریب و از بین رفتن است.

ما باید یک جریان مردمی برای گفتمان سازی برای این قضیه ایجاد کنیم. در این زمینه یک سند جامع رسانه‌ای مدیریت آب و آبخیزداری تدوین شده است که در آن حدود ۶۰۰ کارشناس حاذق و بیش از ۷۰ الگوی مردمی آبخیزداری در آن آورده شده است.

تا مردم آگاه و علاقه‌مند نشوند و ایجاد انگیزه در آن‌ها نشود و ساز و کار‌های دولتی برای پشتیبانی و مانع‌زدایی از آن‌ها شکل نگیرد، ما در مساله آبخیزداری توفیقات آنچنانی نخواهیم داشت.

در ادامه جلسه دکتر شریفی عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه باید توجه داشت که نسخه واحد برای همه مناطق نمی‌توان پیچید تصریح کرد: برخی از مسائل از حوزه مردمی خارج است و مستقیما به حاکمیت برمی‌گردد. مثلا تکلیف آب اکنون در کشور مشخص نیست که آیا جزء مشترکات است و یا جزء انفال محسوب می‌شود. آبفروشی در کشور انجام می‌شود و نگاهی بیت المالی و انفالی به آن نمی‌شود که این موضوع در مجمع تشخیص مصلحت نظام و یا سایر ارکان تصمیم‌گیرنده باید حل و فصل شود.

همچنین باید به این نکته توجه داشت که با همین منابع موجود هم با بهبود عملکردها می‌توان تا ده برابر توسعه تولید ایجاد کرد.

وی با بیان اینکه وجود نگاه جامع و عدم نگاه جزیره‌ای در این طرح بسیار مغتنم است، افزود: باید توجه داشت طرح‌هایی که مردم خواهان آن نیستند و یا نسبت به آن توجیه نیستند شکست خواهد خورد.

بخشی از کارهای آبخیزداری تاثیرات ملموسی برای مردم ندارد، ولی در این طرح باید تلاش شود وارد آن بخش‌هایی از آبخیزداری شویم که زودبازده است و اثرات ملموس آن در کوتاه مدت برای مردم مشهود خواهد بود.