ابتکار جدید پاریس برای حل پرونده ریاست‌جمهوری لبنان در میان موانع داخلی

به گزارش بولتن نیوز به نقل از تسنیم، قبل از ورود «ژان ایو لودریان» فرستاده ویژه «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه به لبنان به فاصله کوتاهی از دوازدهمین نشست ناکام پارلمان این کشور برای انتخاب رئیس جمهور، بسیاری تصور می‌کردند که لودریان حامل ابتکاری خواهد بود که دست کم روند انتخاب رئیس جمهور را تسریع می‌کند. اما این اتفاق نیفتاد و مشخص شد این دیپلمات ارشد فرانسوی در دور اول سفر خود به بیروت صرفا قصد داشته از نزدیک اوضاع لبنان را رصد کند و با مواضع احزاب و طرف‌های مختلف این کشور آشنا شود.

ناتوانی خارجی‌ها در حل بحران لبنان و تداوم مانع‌تراشی‌های داخلی

اما سفر لودریان به لبنان 2 نکته مهم را روشن کرد: اول اینکه شکاف موجود میان احزاب سیاسی لبنان بسیار عمیقتر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد و این شکاف صرفا محدود به مسئله انتخاب رئیس جمهور نیست بلکه شامل پرونده‌های متعدد دیگر نیز می‌شود. اما نکته دومی که بعد از سفر نماینده پاریس به بیروت روشن شد این بود که بازیگران خارجی عرصه لبنان در صورتی که همچنان قصد داشته باشند این کشور را در اولویت‌های بعدی خود قرار دهند نه می‌توانند شکاف موجود بین احزاب لبنانی را پر کنند و نه کمکی به حل بحران سیاسی این کشور نمایند.

«ابراهیم امین» تحلیلگر برجسته لبنانی و سردبیر روزنامه الاخبار در یادداشتی به همین منظور نوشت، نیازی نیست سفر لودریان به بیروت را ارزیابی کنید تا واقعیت را بفهمید، زیرا صحبت‌های زیادی از جانب بازیگران موثر در عرصه لبنان درباره پرونده ریاست‌جمهوری این کشور شنیده می‌شود اما عناوین اصلی متمرکز بر این است که لبنانی‌ها در مرحله‌ای نیستند که بخواهند برای حل و فصل اوضاع کشور خود امتیاز بدهند (از منافع شخصی بگذرند).

نماینده ویژه رئیس جمهوری فرانسه در لبنان در دیدار با همه مقامات و شخصیت‌های سیاسی لبنان اعلام کرد که مشکل در اصل مربوط به داخل لبنان و از خود لبنانی‌هاست؛ به این معنا که مشکلات داخلی لبنان مانع از آن می‌شود که بازیگران خارجی بتوانند لبنانی‌ها را برای حل و فصل اوضاع کشور خود متقاعد کنند. درواقع طرف‌ها و احزاب لبنانی اکنون در شرایطی هستند که هیچ یک نه می‌توانند پیروز شوند و نه اجازه پیروزی را به طرف مقابل می‌دهند.

حمایت فرانسه از فرنجیه ادامه دارد؟

در برنامه‌ دیدارهای ژان ایو لودریان با طرف‌های لبنانی موضوعات مفصلی وجود داشت اما نکته اصلی مربوط به دیدار این سیاستمدار فرانسوی با شخصیت‌های حزب‌الله است که گفتگویی طولانی با آنها داشت. همانطور که فرانسوی‌ها بارها تاکید کرده‌اند حزب‌الله در هر پروژه‌ای که مربوط به حل و فصل اوضاع لبنان باشد، یک نقطه اصلی و مرکزی محسوب می‌گردد اما علت اصلی دیدار طولانی لودریان با مسئولان حزب‌الله آن است که فرانسوی‌ها همچنان معتقدند «سلیمان فرنجیه» رئیس جریان المرده بهترین گزینه برای ریاست‌جمهوری لبنان بوده و پاریس قصد دارد به حمایت از وی ادامه دهد. به ویژه اینکه نماینده فرانسه در گفتگو با شخصیت‌های حزب‌الله به این نتیجه رسید که این حزب جایگزینی به جای فرنجیه ندارد.

منابع آگاه لبنانی در این زمینه اعلام کردند که لحن ژان ایو لودریان بعد از دیدار با شخصیت‌های حزب‌الله و شنیدن توضیحات آنها درباره علت حمایت این حزب از سلیمان فرنجیه و همچنین با بررسی نتایج نشست اخیر پارلمان لبنان تغییر کرد.

نماینده ویژه ماکرون درحالی که بدون ایجاد تغییر خاصی در روند پرونده ریاست‌جمهوری لبنان این کشور را ترک کرد گفت که به زودی به بیروت برمی‌گردد؛ به این معنا که پاریس به کلی پرونده لبنان را کنار نگذاشته است. آخرین طرفی که در لبنان با لودریان دیدار داشت اعلام کرد که فرانسه آخرین ابتکار خود را به زودی برای لبنان اعلام خواهد کرد و به گفتگو با عربستان و آمریکا درباره پرونده لبنان بازخواهد گشت.

اما خطرناک‌ترین چیزی که نماینده رئیس جمهور فرانسه در بیروت به آن اشاره کرد این بود که در لبنان هیچ مرجعی وجود ندارد که بتواند گفتگوی لبنانی-لبنانی را مدیریت کند و «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان نیز بعد از چند بار دعوت از احزاب این کشور برای انجام گفتگوی ملی دیگر ناامید شده است. درواقع فرانسوی‌ها تصور می‌کردند که در غیاب وجود یک مرجع اصلی در داخل لبنان که بتواند احزاب و شخصیت‌های سیاسی این کشور را گرد هم آورد، تنها یک بازیگر خارجی می‌تواند این معضل را حل کند اما در شرایط فعلی، تحرکات خارجی نیز نتیجه‌ای ندارد.

آیا فرانسه ابتکار جدیدی برای لبنان دارد؟

به طور کلی تحلیل‌های متعددی از نتایج سفر ژان ایو لودریان به لبنان وجود دارد اما تا زمانی که فرانسه موضع روشنی درباره رویکرد خود نسبت به پرونده ریاست‌جمهوری لبنان اتخاذ نکند، نمی‌توان نظر قطعی داد و اکنون همه منتظر بازگشت نماینده ماکرون به بیروت هستند و اینکه آیا واقعا فرانسه ابتکاری برای حل بحران سیاسی لبنان دارد یا اینکه لبنانی‌ها باید خود را برای مرحله جدید از بن‌بست سیاسی آماده کنند.

این درحالی است که دیگر بازیگران خارجی عرصه لبنان و در راس آنها آمریکا منتظر فرصتی هستند تا بار دیگر نام «ژوزف عون» فرمانده ارتش را به عنوان نامزد اصلی ریاست‌جمهوری لبنان مطرح کنند.

بر همین اساس برخی منابع دیپلماتیک منطقه‌ای به مسئولان لبنانی توصیه کردند که نسبت به تاریخ‌هایی که برای حل بحران سیاسی لبنان تعیین می‌شود خوشبین و امیدوار نباشند؛ چرا که که هیچ اطلاعات واقعی و جدی درباره حل این بحران در آینده نزدیک وجود ندارد.

منابع آگاه در این راستا به روزنامه الدیار اعلام کردند که ژان ایو لودریان چشم‌انداز آماده‌ای برای خروج لبنان از بن‌بست فعلی ندارد و تنها نکته جدید در موضع فرانسوی‌ها آن است که معتقدند انجام گفتگو میان طرف‌های داخلی لبنان نیاز به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی دارد.

برخی اطلاعات نیز نشان می‌دد که فرانسه قصد دارد تهران را نیز وارد ابتکار جدید خود برای حل پرونده ریاست‌جمهوری لبنان کند و از نظر فرانسوی‌ها این ابتکار می‌تواند شانس گفتگو میان احزاب داخلی لبنان را افزایش دهد. بر این اساس پاریس به این نتیجه رسیده که قدرت آن برای تاثیرگذاری بر نیروهای سیاسی لبنان کافی نیست و به همین دلیل روی نتایج توافق ایران و عربستان بر پرونده لبنان حساب باز می‌کند و معتقد است که تنها با فشارهای خارجی می‌توان پرونده ریاست‌جمهوری لبنان را فعال کرد.

امانوئل ماکرون، ژان ایو لودریان را که پیشتر وزیر خارجه فرانسه بود به‌عنوان فرستاده ویژه خود در لبنان انتخاب کرده است تا به یافتن راه‌حلی جهت پایان دادن به بحران سیاسی لبنان کمک کند؛ چرا که تداوم خلأ سیاسی در لبنان به این شکل حتی به‌نفع بازیگران خارجی نیز نیست.