پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس با حضور رئیسی افتتاح می‌شود / تعیین تکلیف 50 درصد خوراک پتروشیمی بندر امام

گروه انرژی، پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس با اعتبار ارزی یک میلیون و ۳۳۸ هزار یورو و ۲۲ هزار میلیارد اعتبار ریالی در آستانه بهره برداری است که ۵۰ درصد خوراک پتروشیمی بندر امام را تامین خواهد کرد.

به گزارش بولتن نیوز، در این پالایشگاه روزانه، ۹۷ هزار بشکه گاز طبیعی، ۶ هزار و ۶۴۹ تن گاز شیرین و ۴۱ تن گوگرد جامد تولید می شود و قرار در سفر رئیس جمهور به استان خوزستان افتتاح شود.

به گفته افشین کیانی مدیرعامل پالایشگاه گاز هویزه، با راه اندازی پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس، عملا با ارسال ۹۷هزار تن در روز ان.جی.ال ، ۵۰ درصد خوراک پتروشیمی بندر امام تامین خواهد شد که سود اصلی برای پتروشیمی بندر امام و هلدینگ خلیج فارس و سهامداران خواهد داشت.

پالایشگاه گاز طبیعی مجموعه‌ای صنعتی متشکل از واحدهای فرآیندی، تأسیساتی، ذخیره‌سازی و غیره است که گاز ترش یا هیدروکربن‌های ناخالص دریافتی (از مخزن گاز طبیعی) را جهت مصارف گوناگون (خانگی، صنعتی و صادرات) پالایش می‌کند.

از مهم‌ترین پالایشگاه‌های گاز در ایران می‌توان به پالایشگاه‌های گاز پارس جنوبی (در عسلویه)، پالایشگاه گاز خانگیران (در سرخس) و پالایشگاه گاز پارسیان (در مهر)، پالایشگاه گاز ایلام (در چوار)، پالایشگاه گاز یادآوران (در هویزه) و پالایشگاه گاز بیدبلند (در بهبهان) اشاره نمود.

پالایشگاه گاز چیست

پالايشگاه گاز واحدي پردازشي است که براي فراورش و آماده‌سازي و بهينه کردن خواص گاز استخراجي از چاه‌هاي گاز استفاده مي‌گردد تا گاز به محصول قابل مصرف تبديل شود. 
در پالايشگاه گاز، ترکيب‌هايي که سبب پايين آوردن ارزش حرارتي گاز شده و مشکلاتي در انتقال و مصرف گاز به وجود مي‌آورند، از گاز طبيعي تفکيک و سپس به خطوط انتقال تحويل مي‌شود. 
واحدهايي كه عموماً در يك پالايشگاه گاز موجود هستند عبارتند از:  

واحد دريافت گاز و جداسازي ميعانات گازي

در ورودي پالايشگاه جريان سه فازي دريافتي از چاهها كه خوراك ناميده ميشود با افت فشار مواجه شده و جداسازي اوليه گاز و ميعانات گازي انجام ميگيرد. گازهاي خروجي از جداسازبه واحد شيرين سازي گاز ارسال مي¬شود و ميعانات به واحد تثبيت ميعانات گازي فرستاده ميشود.

واحد شيرين‌سازي

اين واحد از اصلي ترين واحدهاي هر پالايشگاه مي باشد ، در اين مرحله عمدتاً تركيبات H2S و قسمتي از CO2 از گاز جدا ميشود و به مقدار مطابق با استاندارد محصول مورد نياز رسانده ميشود. جداسازي اين تركيبات از طريق حلال جاذب و عمدتاً حلال آمين انجام ميگيرد و سپس آمين مصرف شده احياء ميگردد.

واحد نم ‌زدايي

گازي كه از آب، اشباع ميباشد پس از مرحله شيرين سازي به اين واحد فرستاده ميشود. عمليات آبگيري ممكن است از طريق جذب آب توسط حلال هايي از قبيل گلايكول (TEG) و يا از طريق جذب سطحي صورت گيرد. از انواع جاذبهاي سطحي ميتوان به آلومينا ، سيليكاژل ، كربن فعال و مولكولارسيو در ابعاد مختلف اشاره كرد. 
وجود آب در گاز از لحاظ تشكيل هيدرات در مراحل بعدي حائز اهميت ميباشد. دماي پايين و فشار بالا شرايط تشكيل هيدرات را مهيا ميسازد. البته در واحدهاي پالايشي جداسازي عمده آب از طريق تزريق مونو اتيلن گلايكول در سر چاهها صورت ميگيرد و جداسازي آب باقيمانده در گاز در واحد آبگيري انجام ميشود. 

عوامل مؤثر بر انتخاب جاذب عبارتند از: 
- دماي عملياتي 
- نقطه شبنم مورد انتظار در جريان خروجي 
- تركيب جريان

واحد تنظيم نقطه شبنم و حذف مركاپتان از گاز

در اين واحد هيدروكربن‌هاي سنگين موجود در گاز از طريق عمليات سردسازي از برشهاي سبكتر جدا مي‌شود. محصول اصلي گاز صادراتي كه به طور عمده شامل عمده محصولات سنگين پروپان و بوتان ميباشد و هيدروكربنهاي سنگينتر به واحد ميعانات ارسال مي‌گردد. 
هدف از اين واحد دستيابي به گاز با خصوصيات زير مي‌باشد: 
- نقطه شبنم در دماي °c10- با تغييرات °c 0.5 ± و فشار 55 بار نسبي 
- ميزان حداكثر مركاپتان 10 ميلي گرم بر مترمكعب 
براي رسيدن به شرايط ذكر شده در اين واحد، نياز است كه هيدروكربن‌هاي سنگين و مركاپتان از گاز قبل از صادر شدن حذف گردند. 
مركاپتانهاي سبك يعني ميتل و اتيل مركاپتانها، همراه با پروپان و بوتان جدا مي‎شوند، اين در حالي است كه پروپيل مركاپتان به همراه C5+ جدا مي‎‌شود. 
مبناي اين واحد، رسيدن به ميزان مركاپتان لازم در گاز خروجي بوسيله حذف بوتان و هيدروكربن‌هاي سنگين‌تر موجود در گاز مي‌‎باشد. برج جداسازي اين واحد كرايوژنيك مي‌باشد. 
هيدروكربن‌هاي مايع به برج‌هاي جداسازي فرستاده مي‎شوند تا در نهايت محصولات زير توليد شوند : 
- بوتان مايع شامل بيشتر مركاپتانهاي سبك 
- هيدروكربن‌هاي مايع كه شامل پنتان و سنگين‎‌تر از آن مي‎‌شود. 
محصولات توليد شده در اين واحد شامل اين سه جريان مي‎‌شوند : 
1- گازي كه جهت فروش صادر مي‎شود. 
2- بوتاني كه به واحد LPG Treatment فرستاده مي‎شود. 
3- هيدروكربن‌هاي C5+ كه به واحد تثبيت ميعانات گازي فرستاده مي‎‌شود.

واحد LPG Treatment

هدف از اين مرحله حذف عامل مركاپتان در LPG يا بوتان توليدي از واحد تنظيم نقطه شبنم مي‎باشد. فرايند متداول مورد استفاده در پالايشگاههاي كشور مراكس ميباشد. از فرايندهاي جديد و كارآمد ميتوان به فرايند DMD نيز اشاره كرد. 
در فرايند مراكس كه از محلول كاستيك NaOH استفاده مي‎شود، مركاپتان از LPG تا حدود 90 درصد استخراج مي‌‎شود. 
پس از انجام مراحل جداسازي مركاپتانها و انجام واكنشهاي مياني و خالص سازي LPG ، در نهايت كاستيك نيز بدست مي‌آيد و مركاپتانها به دي سولفيد DSO تبديل مي‌شوند.

واحد بازيافت گوگرد

هدف ازاين واحد بازيافت سولفورمايع تجاري از گازهاي اسيدي توليد شده در واحد شيرين‌سازي مي‌باشد. غلظت گوگرد بازيافتي حدود 95% است. 
البته در واحد بازيافت گوگرد، بخار LP نيز توليد مي‎كند كه به هدر بخار LP اصلي جهت مصرف عمومي پالايشگاه تزريق مي‎‌شود.
مكانيزم غالب مورد استفاده در پالايشگاه‌ها جهت توليد گوگرد از گازهاي اسيدي مكانيزم كلاوس claus بهبود يافته مي‌باشد. اين واحد به چهار قسمت زير تقسيم مي‌شود:
- Claus Section: براي توليد سولفور از گاز اسيدي بوسيله كوره و راكتورهاي كاتاليستي
- Incineration Section: براي توليد وتبديل گازي سولفور به SO2 وآزادكردن آن به اتمسفر
- LP Steam & Water Section: براي توليد بخار فشارپائين از كندانسورهاي قسمت اول و تزريق آن به خط اصلي بخار فشار پايين براي مصرف در پالايشگاه
- Sulfur Degassing & Storage Section: براي جداسازي H2S اضافي از مايع تا رسيدن آن به ميزان تجاري 10 ppm.

گاززدايي از گوگرد بوسيله يك ماده شيميايي بنام Aquisulf انجام مي‌شود.

واحد تثبيت ميعانات گازي

هدف از اين واحد توليد مايعات تثبيت شده با RVP مشخص 10 psiدرتابستان و 12 psi درزمستان از مايعات گازي ارسالي از واحد دريافت ميعانات مي‌باشد كه پس ازمخلوط شدن با C5+ برگشتي ازواحد 105 حاصل مي‌شود. 
عمل اين واحد، حذف سبك‎ترين اجزاء از خوراك خام و توليد محصولي با شرايط ذكر شده مي‎‌باشد. بخش‌هاي اصلي در اين واحد عبارتند از: 
- فلش كردن و نمكزدايي از مايعات خام ورودي 
- تثبيت مايعات گازي از طريق حذف گازهاي H2S و ... 
- بخش كمپرس كردن off Gas 
- بخش انتقال مايعات تثبيت شده به مخازن

واحد تقويت فشار و انتقال گاز

هدف ازاين واحد تقويت فشارگاز تصفيه شده نهايي وتزريق آن به خط لوله گاز سراسري كشور مي‌باشد. 
گازتصفيه شده شيرين توسط كمپرسورهاي اين واحد تا فشار حدود 89 بار تقويت شده وبه خط سراسري تزريق مي‌شود.
شرايط گاز صادراتي در خطوط لوله IGAT ايران:
- فشارطراحي 100 بار نسبي و فشارعملياتي 89 بار نسبي
- دماي طراحي 85 و دماي عملياتي 55 درجه سانتيگراد 
گازي كه جهت مصرف به خط لوله فرستاده ميشود مطابق با استانداردهاي شركت ملي گاز ايران مي‌باشد.