مروری بر مناسبت‌های امروز ۱۰ فروردین

گروه سیاسی: در این مطلب مروری خواهیم داشت بر وقایع و مناسبت‌هایی که در ده فروردین این وقایع و مناسبت‌ها عبارت هستند از: به توپ بستن گنبد مطهر حرم حضرت امام رضا (ع) توسط سربازان روسیه در سال ۱۲۹۱، اعدام قاضی محمد پس از محاکمه در دادگاه به جرم تجزیه طلبی و اقدام مسلحانه ضد وطن در سال ۱۳۲۶، درگذشت آیت الله سید محسن امین در سال ۱۳۳۱، درگذشت آیت الله العظمی سید حسین بروجردی در سال ۱۳۴۰، برگزاری همه‌پرسی تغییر نظام شاهنشاهی به جمهوری اسلامی در ایران در سال ۱۳۵۸، ارسال پیام اعتراف آمیز اشتباهات آمریکا در قبال انقلاب اسلامی از سوی جیمی کارتر رئیس جمهور وقت امریکا به امام خمینی در سال ۱۳۵۹.

به توپ بستن گنبد مطهر حرم حضرت امام رضا (ع) توسط سربازان روسیه در سال ۱۲۹۱:

ماجرای به توپ بستن گنبد مطهر حرم امام رضا (علیه‌السّلام) توسط عمّال روسیه تزاری (۱۳۳۰ق/۱۲۹۱ش) یکی از وقایع تلخ دوره قاجار است. در این دوره پس از تشکیل ژاندارمری مخصوص خزانه‌داری کل ایران توسط مورگان شوستر آمریکایی، دولت روسیه که این اقدام را مخالفت منافع خود در ایران می‌دانست، طی اولتیماتومی به دولت ایران، خواستار اخراج شوستر از ایران و نیز استخدام اتباع خارجی با اجازه دُوَل روس و انگلیس شد. در پی ردّ این اولتیماتوم توسط مجلس شورای ملی، قوای روسی مستقر در تبریز وارد قزوین شدند. هم چنین یکی از دست نشاندگان دولت روس در مشهد به نام یوسف هراتی به تحریک روس‌ها، شورشی مصنوعی در مشهد به پا کرد. قوای روس نیز به بهانه اینکه جانِ اتباع آن‌ها در خطر است به شهر مقدس مشهد وارد شدند و سپس برای تهدید دولت ایران و نیز بی‌احترامی به عقاید و احساسات مذهبی مردم، حرم مطهر امام رضا (علیه‌السّلام) را در روز دهم فروردین ۱۲۹۱ش (دهم ربیع‌الثانی ۱۳۳۰ق برابر با ۲۹ مارس ۱۹۱۲م) به توپ بستند. در اثر شلیک توپخانه، به سَردَرها و گلدسته‌های حرم رضوی، خسارات فراوانی وارد آمد. هم چنین خزانه حضرتی را به بانک روس منتقل کرده و اشیای قیمتی حرم را به غارت بُردند. علاوه بر این، عده بسیاری از مردم مشهد در این تهاجم کشته و مجروح شدند.

اعدام قاضی محمد پس از محاکمه در دادگاه به جرم تجزیه طلبی و اقدام مسلحانه ضد وطن در سال ۱۳۲۶:

قاضی محمد که با استفاده از فرصت ادامه استقرار نیرو‌های شوروی در ایران و باحمایت این دولت در مهاباد حکومت خود مختار اعلام کرده بود دهم فروردین ۱۳۲۶ (۳۰ مارس ۱۹۴۷) در همانجا اعدام شد. با او، دوتن از همدستانش؛ سیف قاضی و صدر قاضی نیز اعدام شدند. این سه تن و گروهی دیگر در دی ماه ۱۳۲۵ در دادگاه نظامی به اتهام تجزیه طلبی و اقدام مسلحانه بر ضد وطن محاکمه و محکوم شده بودند.

درگذشت آیت الله سید محسن امین در سال ۱۳۳۱:

سید محسن امین حسینی عامِلی (۱۲۸۴- ۱۳۷۱ق) فقیه، ادیب و شرح‌حال‌نگار شیعی اهل جبل عامل در لبنان است که نسب وی به زید بن علی می‌رسد. او برای پیگیری علوم دینی به نجف اشرف هجرت کرد و در آنجا به درجه اجتهاد رسید. وی افزون بر علوم دینی، در ادب نیز دستی داشت و شعر می‌سرود و نقد شعر می‌کرد.

اعیان الشیعه مهمترین اثر وی، دانشنامه‌ای است مشتمل بر معرفی علما و بزرگان شیعه که با هدف شناساندن هویت فرهنگی شیعه و یادآوری نقش امامیه در اعتلای تمدن اسلامی تدوین شده است. وی برای تأمین منابع تحقیق و تألیف، به کشورهایی، چون سوریه، اردن، فلسطین، مصر، عراق و ایران سفر کرد. وی در سال ۱۳۷۱ق (۱۳۳۰ش) در دمشق درگذشت و در حرم حضرت زینب (س) دفن شد.

درگذشت آیت الله العظمی سید حسین بروجردی در سال ۱۳۴۰:

سید حسین طباطبایی بروجردی (۱۲۹۲-۱۳۸۰ق/۱۲۵۴-۱۳۴۰ش)، معروف به حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی و آیت الله بروجردی از مراجع تقلید جهان تشیع و زعیم حوزه علمیه قم در قرن چهاردهم هجری قمری بود.

آیت الله بروجردی علوم دینی را در اصفهان و نجف نزد اساتید بزرگی، چون میرزا ابوالمعالی کلباسی، سید محمدتقی مدرس، سید محمدباقر درچه‌ای، جهانگیرخان قشقایی، آخوند کاشی، آخوند خراسانی، شیخ الشریعه اصفهانی و سید کاظم یزدی فرا گرفت و به درجه اجتهاد رسید. ایشان بعد از حدود نه سال تحصیل در نجف سی و سه سال در بروجرد سکونت گزید. آیت الله بروجردی با دعوت مصرانه علمای قم، تجّار و متدّینین قم و تهران، به قم مهاجرت کرده و بعد از درگذشت سید ابوالحسن اصفهانی مرجعیت دینی شیعیان را برعهده گرفت و در دهه ۱۳۳۰ش مرجع عام شیعیان محسوب می‌شد. در زمان مرجعیت ایشان خدمات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و رفاهی فراوانی انجام شده است؛ از جمله سامان دادن به وضعیت حوزه قم، برقرار ساختن ارتباط با دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه برای ایجاد وحدت، گسیل کردن نمایندگانی به اروپا و آمریکا برای شناساندن اسلام، ساختن یا بازسازی چندین کتابخانه، بیمارستان، مسجد، مدرسه و مدرسه علمیّه در نواحی مختلف ایران و سایر کشورها، از جمله در عراق و آلمان، لبنان، آفریقا و اروپا و خدمات بسیار دیگر. بسیاری از صاحب‌نظران وی را مبتکر روش جدیدی در علم رجال می‌دانند، که کتاب جامع احادیث الشیعه در همین زمینه نگاشته شده است. از آیت الله بروجردی تالیفات بسیاری در موضوعات رجال، حدیث، اصول و فقه برجای مانده است.

برگزاری همه‌پرسی تغییر نظام شاهنشاهی به جمهوری اسلامی در ایران در سال ۱۳۵۸:

همه‌پرسی نظام جمهوری اسلامی کمتر از دو ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ ایران برای تعیین نظام جدید حکومتی کشور، به پیشنهاد امام خمینی در روز‌های ۱۰ و ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ در سراسر ایران و خارج از کشور برگزار شد، و بر پایه نتایج اعلام‌شده، نزدیک به ۹۸/۲٪ واجدان شرکت در همه‌پرسی با دادن رأی «آری»، با برقراری نظام جمهوری اسلامی ایران موافقت کردند.

ارسال پیام اعتراف آمیز اشتباهات آمریکا در قبال انقلاب اسلامی از سوی جیمی کارتر رئیس جمهور وقت امریکا به امام خمینی در سال ۱۳۵۹:

در حالی که از چندین ماه قبل، لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در تهران به تصرف درآمده و تهدیدات دولت آمریکا بر ملت و دولت ایران تأثیری نگذاشته بود، جیمی کارتر، رییس جمهور وقت آمریکا با ارسال پیامی به جمهوری اسلامی ایران، به شکست سیاست‏‌های دولتش اشاره کرد. اعتراف آشکار و صریح کارتر به حقانیت موضع‏ گیری انقلاب اسلامی ایران و اشغال لانه جاسوسی آمریکا، مفهومی جز به بن ‏بست رسیدن دیپلماسی در آمریکا نیست. او اعتراف کرد که در رأس یک نظام سیاسی قرار داشته و دست به کار‌هایی زده که باید محکوم شوند. این اعترافات در حالی صورت گرفت که شیطان بزرگ در روز‌های بعد با حمله نظامی به ایران، قصد آزادسازی گروگان‏‌ها را داشت. اما با عنایات الهی، در دام جهنم طبس گرفتار آمدند و شکست سنگین دیگری برای آنان رقم خورد.