زلزله مرگبار ترکیه چشم انداز انتخابات آتی این کشور را مبهم کرده است

به گزارش بولتن نیوز به نقل از ایسکا نیوز، هفته گذشته چند زلزله بزرگ شهرهای مختلف ترکیه را به لرزه درآورد و منجر به کشته و زخمی شدن شمار زیادی از شهروندان این کشور شد. علیرغم کمک‌های بین المللی فراوان برای امدادرسانی به زلزله زدگان ترکیه و اعزام تیم‌های امدادرسانی از کشورهای مختلف، اخبار و گزارش‌های حاکی از نارضایتی مردم این کشور از عملکرد دولت اردوغان برای امدادرسانی به زلزله زدگان است. طبق بررسی‌های انجام شده، مردم ترکیه اعتراضات شدیدی به دلیل ناکافی بودن و ناتوانی دولت برای تخصیص ظرفیت مناسب به منظور جستجو و نجات قربانیان داشته‌اند. به اعتقاد تحلیلگران سیاسی، این موج از نارضایتی می‌تواند انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه که حدود سه ماه دیگر برگزار خواهد شد را تحت تاثیر قرار دهد. به منظور بررسی بیشتر این موضوع، مصاحبه‌ای با «صلاح الدین خدیو» –تحلیلگر مسائل سیاسی و کارشناس مسائل ترکیه- انجام شد.

این کارشناس مسائل ترکیه در پاسخ به سوالی در خصوص افزایش موج نارضایتی مردم ترکیه در پی بی‌عملی دولت اردوغان برای تسریع روند امدادرسانی به زلزله‌زدگان و تاثیر آن روی انتخابات آتی این کشور اظهار کرد: در واقع وقوع زلزله مرگبار و ویرانگر که با تلفات بسیار همراه بود، متغیر جدیدی محسوب می‌شود که چشم انداز انتخابات اردیبهشت ماه این کشور را مبهم کرده است. به اعتقاد وی، هیچ یک از ناظران سیاسی وقوع یک فاجعه طبیعی را تصور نمی‌کردند؛ همه منتظر بودند که اردوغان دست به یک ماجراجویی جدید در حوزه سیاست خارجی مثل حمله به کردها در شمال شرغ سوریه بزند یا مثلا سطح تنش را با ایران یا قبرس تا حد مشخصی بالا ببرد ولی زلزله یک مسئله جدید بود که روزها و هفته‌های آینده در زمینه به دست آوردن یک ارزیابی در میان افکار عمومی خیلی تعیین کننده خواهد بود.

خدیو با اشاره به کشته شدن حدود 17000 نفر در زلزله سال 1999ترکیه و تاثیر آن بر پیروزی حزب عدالت و توسعه در انتخابات به دلیل ناکارامدی دولت وقت این کشور، تصریح کرد: این حزب دو سال پس از آن زلزله رای مردم را به دست آورد و ترکیه را وارد یک مرحله جدید از تحولات سیاسی داخلی کرد. وی افزود: البته باید به این نکته توجه کرد که ترکیه در دهه 90 دوران پر کشمکشی و تنش سیاسی داشت که رفت و آمد دولت‌های مختلف را در پی داشت و از این جهت با شرایط فعلی که یک حزب قدرتمند در راس کار است، تفاوت دارد؛ اما به هر ترتیب زلزله آن موقع به عنوان یک متغییر در روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در نظر گرفته می‌شود.
استقبال ترکیه و عربستان از ایجاد تنش بین تهران و باکو

به گفته این کارشناس مسائل بین الملل، زلزله فعلی به مراتب ویرانگرتر از آن زلزله بوده و پیش‌بینی می‌شود که متاسفانه تعداد جان‌باختگان تا عدد 30000 نفر افزایش پیدا کند؛ هزاران ساختمان و ده‌ها شهر در پی این زلزله ویران شده و دولت ترکیه به شدت زیر ذره بین ارزیابی مردم این کشور قرار دارد. وی افزود: دولت ترکیه در پی این حادثه بدون درنگ خواستار کمک‌های بین المللی شد و تقریبا از اکثر کشورهای دنیا تیم‌های امدادرسانی به ترکیه اعزام شدند ولی باز گزارش‌ها حاکی از کندی سرعت عملیات آوار برداری و نجات بازماندگان در 48 ساعت اولیه –که زمانی حیاتی برای نجات قربانیان محسوب می‌شود- بوده است. به اعتقاد خدیو، در روزهای آینده بهتر می‌توان در این مورد قضاوت کرد.

از نظر این کارشناس مسائل ترکیه، این مسئله از این جهت برای دولت ترکیه حائز اهمیت است که ایشان همواره در 22 سال گذشته به این تاکتیک عمل کرده که محرک‌هایی را در حوزه سیاست داخلی و خارجی وارد می‌کند. به عنوان مثال، در سال‌های اخیر به موازات افزایش نرخ تورم تا 60 درصد و فشار اقتصادی در این کشور، آقای اردوغان با مشوق‌های اقتصادی به میدان آمد و با اعطای یارانه انرژی، افزایش مستمری بازنشسته‌ها، موافقت با بازنشستگی حدود 2 میلیون نفر محرک‌هایی در جامعه ایجاد کرده است و هدف او این بوده که تا قبل از انقضای این تصمیمات انتخابات زودهنگام را برگزار و از نتایج آن بهره‌برداری کند. خدیو در ادامه افزود: اکنون نیز اردوغان وعده داده تا قبل از یک سال خانه‌ها را بازسازی کند، هر چند که به نظر می‌رسد این وعده انجام نشدنی باشد؛ زیرا آواربرداری تا چند ماه وقت نیاز دارد. مگر اینکه اردوغان به منابع مالی مطمئن و هنگفت دسترسی داشته باشد.

خدیو با بیان اینکه احتمالا این زلزله می‌تواند به وجهه آقای اردوغان لطمه وارد کند، خاطر نشان کرد: این زلزله باعث شد حمله به مناطق کردنشین شمال شرق سوریه که آقای اردوغان از چند ماه قبل در حوزه سیاست خارجی برنامه‌ریزی کرده بود، کاملا منتفی شده است. وی در پاسخ به سوالی در خصوص رقبای اصلی اردوغان در انتخابات پیش‌رو گفت: احزاب اپوزیسیون ترکیه در برابر آقای اردوغان با هم متحد شده و اتحادی از احزاب شبه میانه –موسوم به میز شش نفره- شکل گرفته است.

خدیو با اشاره به تلاش این احزاب برای ایجاد زمینه شکست اردوغان بعد از 22 سال اظهار کرد: نامزد نهایی این ائتلاف هنوز معرفی نشده و گفته شده که این فرد تا چند روز آینده مشخص خواهد شد. به گفته این کارشناس مسائل ترکیه، بر اساس نظرسنجی‌های انجام شده این ائتلاف کار سختی را برای شکست اردوغان در پیش خواهد داشت؛ هر چند که بر اساس همین نظرسنجی‌ها، در انتخابات پارلمانی که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری برگزار می‌شود، حزب آقای اردوغان و حزب «حرکت ملی» -که یک حزب راست افراطی ناسیونالیست هست-اکثریت حاکم را از دست خواهند داد.

وی افزود: در بین احزاب شش گانه بر سر انتخاب فرد اختلاف نظر زیادی وجود دارد؛ بر اساس برخی نظرسنجی‌ها آقای اکرم امام اوغلو -شهردار فعلی استانبول- یا آقای منصور یاواش –شهردار آنکارا- که هر دو از حزب جمهوری خواه خلق –اصلی‌ترین حزب مخالف آقای اردوغان هستند- از زمینه بهتری برای پیروزی در مقایسه با سایر رقبا برخوردارند. هر چند که به گفته خدیو، هر دو نامزد از سوی دولت ترکیه با مانع سازی مواجه شدند تا نتوانند در انتخابات شرکت کنند. بنابراین در صورت تاثیرگذاری این موضوع، احتمالا «کمال الدین قلیچ اوغلو» نامزد نهایی آنها خواهد بود.

وی افزود: برخی ناظران پیش می‌کنند با توجه به شخصیت ضعیف سیاسی وی و حضور ضعیف در رسانه‌ها از امکان کمتری نسبت به دو نفر نامبرده برای شکست دادن آقای اردوغان برخوردار است. خدیو در ادامه از حزب دموکراتیک خلق‌های کرد نام برد که از احزاب مهم و دارای پایگاه اجتماعی اپوزیسیون محسوب می‌شود. به گفته این کارشناس مسائل ترکیه، میز شش نفره تا کنون حاضر نشده با این حزب که از حقوق کردها و ارمنی‌ها دفاع می‌کند، وارد ائتلاف شود؛ مخصوصا حزب «خوب» به ریاست خانم مرال آکشنر مخالف سرسخت این حزب است و با توجه به رای 10 درصدی آقای صلاح الدین دمیرتاش در انتخابات قبلی، بدون حضور این حزب شکست دادن آقای اردوغان خیلی سخت خواهد بود.

از نظر آقای خدیو، اگر این حزب که به شیوه تعمدی از جانب دولت ترکیه به اتهام ارتباط با چریک‌های «پ.ک.ک» با موانع قانونی مواجه شده نتواند نامزدی را برای انتخابات معرفی کند، به احتمال قوی انتخابات را تحریم خواهد کرد و هوادران این حزب که حدود 10 درصد جامعه ترکیه را تشکیل می‌دهند، گزینه تحریم انتخابات را انتخاب کنند. وی در ادامه خاطر نشان کرد: بعید است که این‌ها در نهایت راضی به حمایت از آقای قلیچدار اوغلو بشوند. این کارشناس ترکیه به عنوان یکی دیگر از سناریوها پیش بینی کرد در صورت کشیده شدن انتخابات به دور دوم، تعیین سرنوشت آن به دست کردها خواهد بود و بنابراین وزن حزب دموکراتیک خلق‌ها در شرایط دو مرحله‌ای شدن انتخابات نتیجه نهایی انتخابات را شکل خواهد داد.

خدیو در پاسخ به سوالی در مورد تغییر احتمالی در سیاست خارجی ترکیه در صورت شکست اردوغان اظهار کرد: ترکیه در 22 سال گذشته به حدی تغییر کرده که به سختی می‌توان ریل این کشور در حوزه سیاست خارجی را تغییر داد. این نکته را هم باید در نظر داشت که سیاست خارجی ترکیه منهای برخی تغییرات تاکتیکی تقریبا در 100 سال گذشته ثابت بوده است. وی افزود: ترکیه در 100 سال گذشته از یک سیاست خارجی غربگرا پیروی کرده و هم اکنون نیز همین سیاست ادامه دارد؛ هر چند که در دوران آقای اردوغان تنوع بیشتری به این سیاست بخشیده شد و این کشور تلاش کرد با حرکت در میان شرق و غرب هم روابط نزدیکی با روسیه برقرار کرد و هم به غربگرایی خود در سیاست خارجی ادامه داد.

خدیو در انتها تاکید کرد: در 20 سال گذشته به موازات توانمند شدن این کشور از لحاظ اقتصادی، توجه ویژه‌ای به خاورمیانه معطوف شده است. لذا ممکن است [در صورت تغییر دولت] برخی ماجراجویی‌های آقای اردوغان در سیاست خارجی فروکش کند اما ریل‌گذاری اصلی این سیاست تغییری نخواهد کرد و اتفاقا آقای اردوغان برای متقاعد کردن مردم برای رای دادن مجدد به خود، روی سیاست خارجی دولتش همیشه تبلیغ و به سرمایه‌گذاری دو کشور امارات و عربستان سعودی در ترکیه اشاره می‌کند که می‌تواند آرامش اقتصادی را به ترکیه بازگرداند.

وی افزود: همچنین اردوغان به روابط با روسیه اشاره می‌کند که ترکیه توانست از رهگذر جنگ اوکراین و ایفای یک نقش دوگانه که ناشی از موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیک این کشور است، هم روابط خود را با غرب حفظ کرد و هم با رعایت نکردن تحریم‌های غرب علیه روسیه، روابط نزدیکی با پوتین برقرار کرد و توانست این وعده را از پوتین بگیرد که ترکیه به مرکز صادرات گاز روسیه به اروپا و جهان تبدیل شود. لذا به اعتقاد این کارشناس مسائل ترکیه، آقای اردوغان روی این موضوعات تبلیغ زیادی انجام خواهد داد. خدیو همچنین خاطر نشان کرد که مصلحت کشورهای دارای ائتلاف با ترکیه در این نیست که راس قدرت در این کشور تغییر کند زیرا اردوغان توانسته شرایط را در محیط پیرامونی خود به صورت تثبیت شده‌ای حفظ کند.

انتهای پیام/