پس لرزه های سیاسی زلزله آناتولی

گروه بین الملل: ممکن است وقوع زلزله شدید و ویرانگر در ترکیه باعث تغییر در روندها و نگرش های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه ترکیه شود. به طوری که احتمال دارد این شرایط در انتخابات آینده ترکیه تاثیرگذار باشد و دولت اردوغان از طریق نحوه مدیریت بحران زلزله بتواند شرایط خود را بهتر یا بدتر کند.

به گزارش بولتن نیوز، به طور مشخص این سوال مطرح است که آیا انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری ترکیه در تاریخ مقرر (۱۴ می - ۲۴ اردیبهشت) برگزار خواهد شد یا خیر؟ این موضوع به دو عامل بستگی دارد: اولین عامل شرایط فیزیکی و روند بحران ناشی از این زلزله مهیب نزدیک زمان برگزاری انتخابات است و دومین عامل به تصمیم اردوغان به تمدید وضعیت اضطراری اعلام شده پس از زلزله و تعویق انتخابات بستگی دارد. رئیس‌جمهوری ترکیه فعلا به مدت ۳ ماه در مناطق زلزله‌زده این کشور وضعیت فوق‌العاده اعلام کرده است. ترکیه هم‌اکنون با بدترین وضعیت اقتصادی خود از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲ روبه‌رو است.

این وضعیت در حال ضربه زدن به محبوبیت اردوغان است و برخی نظرسنجی‌ها می‌گویند این احتمال وجود دارد که مخالفان در انتخابات جایگاه وی را تصاحب کنند. جالب این جاست که واکنش ضعیف دولت ائتلافی حاکم در سال ۱۹۹۹ پس از زلزله بزرگ شمال غرب ترکیه، به عنوان یکی از عوامل موثر در خیزش حزب عدالت و توسعه بیان می‌شود. المانیتور نوشته است: اردوغان پس از زلزله اخیر، ملی‌گرایی تند و تیز خود را کنار گذاشت و از کمک کشورهای غربی از جمله اسرائیل و یونان استقبال و هفت روز عزای عمومی اعلام کرد. واکنش و پاسخی موثر از سوی دولت می‌تواند موقعیت رهبر حزب عدالت و توسعه را تقویت و حس همبستگی ملی را تحت رهبری اردوغان ایجاد کند. با بودن بیش از ۸۰ درصد رسانه‌های جمعی در دست دوستان تجاری اردوغان، اقدامات دولت به صورت مساعد پوشش داده می‌شود، اما نگرش عمومی همزمان با گزارش‌هایی گسترده مبنی بر تأخیر تیم‌های نجات احتمالاً تغییر کند.

اردوغان در چند وقت اخیر با هزینه‌هایی، اقداماتی برای احیای اقتصادی صورت داده است از جمله پیشنهاد بازنشستگی پیش از موعد 2.3 میلیون کارگر، افزایش یارانه انرژی و وعده ساخت نیم میلیون مسکن برای اقشار کم‌درآمد. به نوشته المانیتور، برخی می‌گویند اردوغان از هم‌اکنون به دنبال استفاده از بحران برای انشقاق در میان مخالفان است. او به جای تماس با کیلیچدار اوغلو - یکی از گزینه‌های مورد انتظار برای رقابت با اردوغان - تصمیم گرفت با مارال اکسنر رهبر ملی‌گرای حزب «خوب» تماس تلفنی برقرار کند. اکسنر با نامزدی کیلیچدار اوغلو و همچنین همکاری با کردها مخالف است. با وجود این، ابعاد فاجعه اخیر نشان می‌دهد که شاید این بار مدیریت شرایط حتی از توان اردوغان نیز فراتر باشد. اردوغان در سال های نخستین حضور خود در قدرت، محبوبِ بسیاری از کُردها بود. دلیل اصلی این موضوع نیز مواضع آشتی جویانه وی در قبال جامعه کُردها و تلاش او برای دستیابی به توافق صلح با آن ها بود. با این حال، او به تدریج از این رویکرد خود فاصله گرفته و مواضع تقابلی را با آن ها اتخاذ کرده است. جریان اپوزیسیون ترکیه که اغلبِ آن ها از ملی گرایان سکولاریست هستند نیز چندان به مسئله کردها توجهی ندارند و همین موضوع موجب شده تا آن ها نتوانند از نقطه ضعف اردوغان و دولتش به نفع خود استفاده کنند. موضوعی که به زعم برخی ناظران و تحلیل‌گران یکی از اصلی ترین دلایل ضعف اپوزیسیون ترکیه در برابر اردوغان در جریان انتخابات این کشور است.

همه این مسائل موجب شده بسیاری از افراد این هشدار را بدهند که انتخابات آینده ترکیه آخرین فرصت برای مردم این کشور است تا کشور خود را از دام اقتدارگرایی اردوغان و همچنین بحران های اقتصادی و سیاسی گسترده در کشورشان نجات دهند. از این منظر، ترکیه زلزله زده کنونی با یکی از حساس ترین انتخابات تاریخ خود تا امروز روبه‌رو است.