به گزارش گروه انرژی بولتن نیوز، روغن ترمز نوعی روغن هیدرولیک است که برای ترمز گرفتن و توقف در وسایل نقلیه استفاده میشود. وظیفه انتقال نیرو به منظور ایجاد توقف بر عهده مایع ترمز است. به زبان ساده، وقتی پای خود را به پدال ترمز میفشارید، روغن ترمز این نیرو را به کفشکهای لنت ترمز جلو و عقب منتقل کرده و خودرو را متوقف میکند. اساس استفاده از سیالات در سیستم ترمز بر خاصیت تراکم ناپذیری مایعات است.
مایعات ترمز توسط وزارت حمل و نقل آمریکا (DOT) که از سرواژه عبارت انگلیسی Department of Transportation آمده است، به چهار گروه DOT ۵ ،DOT ۴ ،DOT ۳ و DOT ۵.۱ تقسیمبندی میشوند.
طبقهبندی روغنها طبق وزارت حمل و نقل آمریکا (DOT)، بر دو مشخصه به نقاط جوش و ترکیب شیمیایی آنهاست. تمام روغنهای موجود برای سیستم ترمز خودروهای سواری و سنگین جزء یکی از طبقهبندیهای DOT ۵ ،DOT ۴ ،DOT ۳ و DOT ۵.۱ قرار میگیرند.
وزارت حمل و نقل آمریکا (DOT) برای اندازهگیری نقطه جوش روغنهای ترمز، از دو روش نقطه جوش خشک و نقطه جوش مرطوب استفاده میکند که هر دو را در پائین توضیح خواهیم داد.
نقطه جوش خشک، برای نقطه جوش روغنهای تازه میباشد
نقطه جوش مرطوب، برای نقطه جوش هنگامی که روغن مورد استفاده قرار گرفته است و رطوبت را جذب کرده میباشد.
همانطور که گفته شد روغنهای ترمز، در یکی از دستههای DOT ۵ ،DOT ۴ ،DOT ۳ و DOT ۵.۱ قرار میگیرند. که به لحاظ نوع ترکیب شمیایی به دو دستهی گلیکول و سیلیکونی تقسیم میشوند که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
سیالات گلیکول یا به انگلیسی Glycol-based Fluids، جاذب رطوبت هستند به این معنی که رطوبت جو را جذب میکنند. روغنهای ترمزی که جاذب رطوبت هستند به دلیل جذب رطوبت از طریق منافذ میکروسکوپی در صورت رسیدن به دمای جوش، خواهند جوشید. نکتهایی که در اینجا حائز اهمیت است این است که فرآیند ترمزگیری بر اساس اصل تراکم ناپذیری مایعات است و اگر قسمتی از مایع ترمز تبخیر شود؛ چون گازها میتوانند متراکم شوند سیستم ترمز از کار میافتد. لذا باید همواره توجه داشت که منبع نگهداری روغن ترمز حداقل رطوبت را جذب کند.
روغنهای ترمز DOT ۴ ،DOT ۳ و ۵.۱ DOT از نوع گلیکول هستند و تفاوت بین آنها در نقطه جوش است. هرچه نقطه جوش بالاتر باشد، شمــاره عدد بالاتر است. روغن DOT ۳ کمترین نقطه جوش و DOT ۵.۱ بیشترین نقطه جوش را دارد. امروزه اکثر مایعات ترمز که امروزه استفاده میشوند بر پایه گلیکول هستند.
سیالات آبگریز و سیلیکونی، مایعاتی هستند که تمایل به دفع آب دارد. مایع سیلیکون در هنگام کار رطوبت را از جو اطراف را جذب نمیکند و بنابراین عمر مفید بسیار بیشتری را ارائه میدهد. مایع ترمز DOT ۵، جزء مایعات آبگریز یا سیلیکونی دستهبندی میشود. اما باید توجه داشت که اگر مایع ترمز آبگریز یا سیلیکونی، با آب ترکیب شود دچار خوردگی شدید خواهد شد.
لازم به ذکر است که مایع ترمز ۵.۱ DOT، یک روغن ترمز ترکیبی سیلیکون و گلیکول با ترکیب ۲۰-۳۰٪ بر پایه گلیکول اتر ۵۰-۷۰٪ بورات استر است.
به هیچ وجه نباید روغنهای ترمز را با هم مخلوط کرد حتی مخلوط کردن روغنهای ترمز DOT ۴ و DOT ۳ که هر دو پایه گلیکول دارند سبب فاسد شدنشان میشود. تنها روغن ترمز ۵.۱ DOT میتواند با روغنهای ترمز DOT ۴ و DOT ۳ مخلوط شود که ترجیحاً این کار نباید بدون ملاحضات سازنده صورت گیرد.
روغنها پس از مدتی بعلت جذب ناخالصیها، رطوبت و… خاصیت خود را از دست بدهد و به همین دلیل است که پس از مدتی باید نسبت به تعویض روغن، اقدام بشود. با آگاهی از نیاز تعویض روغن، یک سؤال واضح پیش میآید، چه زمانی این کار را انجام دهیم؟
راهنمای خرید بهترین مارک روغن موتور برای خودرو ایرانی و خارجی
مایع ترمز باید هر یکی یا دو سال تعویض گردد معمولاً توصیه میشود که روغن ترمز نهایتــاً هر سه سال یا هر ۶۰ هزار کیلومتر به طور کامل تخلیه و تعویض شود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com