با افزایش بارش ها آیا مسئولین تدابیر لازم را برای جلوگیری از فجایع سیل اندیشیده اند

گروه انرژی، پس از گذشت ماه ها از خشکسالی و کم آبی در ایران، از سه شب گذشته شاهد ورود جبهه هوای سرد در کشور و بارش برف و باران در بیشتر استانها هستیم که علاوه بر کمک به تالاب ها و دریاچه ها و رودخانه ها و آب های زیرزمینی کمی به ذخیره سدهای آبی کشور افزوده و کمک حال دریاچه ارومیه کرده  است.

به گزارش بولتن نیوز، بارندگی های چند روز اخیر در حالی است که همواره در سالهای گذشته و ایام پربارش در کشور شاهد بروز سیل و خرابی های گسترده در مناطق مسکونی و کشاورزی بوده ایم که عموما بدلیل مدیریت ناصحیح و غیر علمی و عدم پیش بینی و ناتوانی در مدیریت بحران و لایروبی نشدن رودها وبسترهای رودخانه ای حادثه خیز بوده است.

برف و باران در ۳۰ استان کشور /هشدار وقوع سیل و کولاک برف در این مناطق

فجایع قبلی در سیل های جاری شده در کشور در حالی است که امسال هم سازمان هواشناسی با صدور هشدار وقوع سیلاب، کولاک برف، آب‌گرفتگی معابر و مسیل‌ها از بارش برف و باران در ۳۰ استان کشور خبر داده است.

بر اساس اعلام سازمان هواشناسی سامانه بارشی  در اکثر مناطق کشور به جز سیستان و بلوچستان فعال است. در جنوب و جنوب غرب کشور رگبار باران، وزش باد شدید موقتی، گاهی رعدوبرق و در مناطق سردسیر و ارتفاعات بارش برف روی می‌دهد.
شدت بارش‌ها برای استان‌های واقع در دامنه‌های زاگرس مرکزی و جنوبی و استان‌های خوزستان،‌فارس و بوشهر است.

لایروبی یا ساماندهی؛ کدام برای جلوگیری از سیل مهم است؟

لایروبی رودخانه‌ها یکی از مسایلی است که به هنگام بارش باران می‌تواند خطر جاری شدن سیلاب را کاهش دهد؛ گرچه لایروبی همه رودخانه‌ها لازم نیست اما کاری ضروری است در عین حال جدی گرفتن  بحث  ساماندهی و آزاد سازی بستر و حریم رودخانه ها نیز نباید مورد غفلت قرار گیرد، زیرا که این نیز از عوامل موثر در کاهش خطرات ناشی از سیلاب است.

محمد حاج رسولی‌ها مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران در این رابطه روز دوشنبه 6 فروردین 1399 در گفت و گو با ایرنا میگوید مبحث مهندسی رودخانه، تنها به لایروبی خلاصه نمی‌شود و این به تنهایی راهگشا نیست، بحث مهم در مهندسی رودخانه‌ها، مبحث ساماندهی رودخانه‌ها است که بخشی از آن لایروبی است و ارزش ساماندهی بیشتر است.

به گفته حاج رسولی ها مهمتر از لایروبی، آزادسازی رودخانه است. لایروبی فقط برای این است تا قدرت تخلیه را در مصب رودخانه‌ها افزایش دهد، اثرگذار است ولی برای کنترل سیلاب ساماندهی و آزادسازی خیلی مهمتر است.

حاج رسولی‌ها می گوید مبحث دیگر بحث سازه‌های تقاطعی است که بسیار اثر گذار است زیرا وجود یک پل در رودخانه ممکن است باعث دپوی زباله‌ها شده و همین امر سیلاب مصنوعی ایجاد کند که خطر بیشتری از سیل واقعی دارد.

به اعتقاد معاون وزیر نیرو توجه به ساماندهی و آزادسازی رودخانه‌ها بسیار مهمتر از لایروبی است اما آزادسازی به دلیل هزینه بر بودن باید با دقت انجام شده و در هر نقطه براساس نیاز آن نقطه عمل کرد.

قاسم تقی‌زاده خامسی معاون وقت آب و آبفای وزیر نیرو نیز در زمان انتشار این گفتگو گفته است اعتبارات برای لایروبی کافی نیست، زیرا لایروبی یک اعتبار جاری است و باید هرساله اختصاص داده شود.

وی ادامه می دهد اختصاص اعتبارات به میزان قابل توجهی که لایروبی لازم دارد، انجام نمی‌شود البته در لایحه بودجه برای سال آینده مقدار قابل توجهی پیش‌بینی شده است که اگر تخصیص خوب داده شود می‌توان اقدام‌هایی را انجام داد.

به گزارش بولتن نیوز، حالا و در دی ماه 1401 از مسئولین امر انتظار می رود قبل از بروز هر گونه بحرانی اعلام کنند برای جلوگیری از خسارت های سیل چه کارهایی انجام داده اند و آیا پیش بینی های لازم برای جلوگیری از بروز فاجعه شده است.

احتمال افزایش بارش از نیمه دوم زمستان

احمد وظیفه رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی درباره میزان بارش‌ها در سال جاری به ایسنا اظهار کرده، بسیاری از نقاط کشور، کم‌بارش بوده‌اند. از جمله این مناطق، استان تهران، البرز، سمنان و مناطق جنوبی البرز همچون قزوین همچنین مناطق غربی کشور از جمله کرمانشاه، همدان و ایلام بارندگی‌هایی زیرحد نرمال داشته‌اند.

رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با ذکر مثالی می گوید بارندگی‌های تهران حدود ۷۰ درصد زیرنرمال است و با توجه به اینکه دوسال گذشته هم بارندگی‌ها به‌شدت زیر نرمال بود، اثرات مخرب خشکسالی در برخی استان‌ها حتی در آب شرب نیز نمود خواهد یافت که این وضعیت اصلا مناسب نیست.

وی افزوده ما در سال جاری نیز کم و بیش شرایط سال گذشته را داریم و بارندگی‌ها کم‌تر از حد نرمال و الگوهای بزرگ مقیاس جوی کاملا نشان‌دهنده شرایطی مشابه سال گذشته است.

 به گفته وظیفه با توجه به تغییراتی که در دور پیوندها ‌و پهنه آب‌های مجاور کشور ایجاد می‌شود، احتمال اینکه در نیمه دوم زمستان و اوایل بهار وضعیت بارندگی‌ها بهتر از سال گذشته شود، وجود دارد.

وی تاکید کرده به‌طور کلی نمی‌توان انتظار زمستان پر بارشی داشت و بارندگی‌ها کمتر از حدنرمال پیش‌بینی می‌شود اما نکته قابل توجه این است که امسال سومین سال کم‌بارش است و اثرات خشکسالی در بسیاری از نقاط کشور حتی شدیدتر از سال گذشته خودنمایی خواهد کرد.

رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ادامه می دهد این خشکسالی در بخش‌های کشاورزی، تولید انرژی‌های برق آبی و چرخه‌های هیدرولوژی و … به دلیل اینکه سومین سال خشکسالی پیاپی است تاثیرات بسیار زیادی داشته است.

وظیفه در پایان درباره دمای هوا در فصل زمستان نیز اظهار کرده دمای کشور تاکنون بیش از حد نرمال بوده است بنابراین انتظار زمستان خیلی سرد و زیر حد نرمال را نداریم. طی یک پیش‌بینی فصلی نمی‌توانیم انتظار دمای کمتر از میانگین فصلی در زمستان داشته باشیم و دما در محدوده نرمال و بیش از نرمال ۳۰ سال گذشته پیش‌بینی می‌شود.

۱۱ سد مهم کشور با ذخیره آب زیر ۲۰درصد+ جدول

به هر حال علی رغم بارش های چند روز اخیر در زمان حاضر ۱۱ سد مهم کشور درصد پرشدگی زیر ۲۰درصد دارند؛ در واقع بیش از ۸۰درصد ظرفیت مخازن این سدها خالی است و باید مردم در مصرف آب صرفه جویی کنند.

برابر گزارش منتشر شده توسط ایرانا، بررسی آخرین آمار رسمی شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد که در زمان حاضر مجموع ذخایر آبی سدهای کشور 18 میلیارد و 50 میلیون مترمکعب است که این میزان ذخیره آب، نشان‌دهنده میزان پرشدگی 37درصدی است؛ درواقع حدود 63 درصد ظرفیت مخازن سدهای کشور هم‌اکنون خالی است.از میان سدهای مهم تأمین آب شرب کشور، 11 سد، میزان پرشدگی زیر 20 درصد دارند و بیش از 80 درصد ظرفیت مخازن این سدها خالی است. اسامی این 11 سد بدین شرح است:

افزایش ۶ سانتیمتری تراز دریاچه ارومیه

بگفته دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه وضعیت موجود دریاچه ارومیه با توجه به بارشهای اخیر در مقایسه با سال ۹۳ رو به بهبود است.

به گزارش استانداری آذربایجان غربی، محمدصادق معتمدیان در 13 آذر ماه امسال با اشاره به اینکه بر اساس آخرین آمار اعلام شده تراز دریاچه برابر با ۱۲۷۰.۱۰ متر، حجم آب یک میلیارد و ۱۷۰ میلیون متر مکعب و مساحت آن نیز ۸۷۰ کیلومتر مربع است گفت: وضعیت موجود در مقایسه با کمترین سطح تراز دریاچه ارومیه در سال ۱۳۹۳ که تراز آن ۱۲۷۰.۰۴ و حجم آب ۷۳۰ میلیون مترمکعب و مساحت نیز ۷۰۰ کیلومترمربع بوده رو به بهبود است.

وی وضعیت رو به بهبود دریاچه ارومیه را حاصل بارش‌های اخیر در حوضه آبریز دریاچه و رهاسازی آب به سمت آن دانست، افزود: در ۱۲ روز اخیر ۳۲ میلیمتر بارندگی داشتیم که منجر به افزایش ۱۷۰ میلیون مترمکعبی حجم آب ورودی به دریاچه ارومیه شده است.

دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه ادامه داد: بر اساس تصمیمات ستاد استانی ۲۰ میلیون مترمکعب از سد سیلوه رها سازی آب صورت گرفت و این وضعیت تا پایان سال ادامه دارد.

معتمدیان مسدودسازی سر دهنه‌ها و همه آبگیرهای مربوط به رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه را از دیگر اقدامات برای بهبود وضعیت دریاچه ارومیه عنوان کرد و افزود: بر اساس تصمیمات کارگروه استانی از ابتدای آذر سر دهنه‌ها و همه آبگیرهایی که مربوط به رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه هستند مسدود شدند.

مردم در مصرف آب صرفه جویی کنند

به گزارش بولتن نیوز، چنان که ملاحظه می شود ایران در منطقه ای خشک از جهان قرار گرفته و علی رغم بروز بحران خشکسالی و کم آبی دچار فجایع طبیعی همچون سیل نیز هست که علاوه بر مدیریت و برنامه ریزی صحیح متولیان و مسئولین در آبخیز داری، همت مردم را در مصرف درست آب می طلبد تا بتوان دوران سخت کم آبی را پشت سر گذاشت.