خطر مماشات آمریکا و روسیه با ترکیه برای دستاوردهای کردهای سوریه

به گزارش بولتن نیوز به نقل از کردپرس، طرح‌های ترکیه برای انجام عملیات زمینی در مناطق تحت کنترل کردها در سوریه، به دلیل مخالفت‌های روسیه و ایالات متحده متوقف شده است اما به نظر می‌رسد استراتژی فشار مستمر برای از بین بردن تدریجی دستاوردهای کردها در حال شکل گرفتن است.

طبق گزارش‌هایی، پیشنهادهایی که مسکو و واشنگتن برای راضی کردن آنکارا ارائه کرده‌اند، دو منطقه تحت کنترل اداره خودگردان کردی در شمال سوریه را کوچک تر می‌کند اما در ظاهر از رژه جکمه پوش های ترکیه در این مناطق جلوگیری می کند. علاوه بر این، مذاکرات ترکیه با روسیه مبتنی بر چشم‌اندازی برای عادی‌سازی روابط آنکارا با دمشق و استفاده روس‌ها از این چشم‌انداز برای فشار بر کردها برای سازش با دولت سوریه در جریان است.

سوریه در دستور کار مذاکرات ترکیه و روسیه در استانبول در روزهای 8 و 9 دسامبر به رهبری معاونان وزرای خارجه دو کشور و با حضور الکساندر لاورنتیف، فرستاده کرملین در سوریه قرار داشت. میخائیل بوگدانوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه پس از مذاکرات گفت: «هنوز هیچ گونه عملیات زمینی شروع نشده است، به این معنی که در حال حاضر یک نتیجه مثبت گرفته شده است. ما این را ادامه خواهیم داد.» این موضوع همچنین در تماس تلفنی 11 دسامبر بین رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور و ولادیمیر پوتین، همتای روس او مورد بحث قرار گرفت.

مسکو و واشنگتن رسماً پیشنهادات خود را فاش نکرده اند، اما برخی جزئیات به بیرون درز کرده است.

به گفته یک مقام ترکیه ای که در 7 دسامبر با الجزیره مصاحبه کرد، آنکارا از مسکو و واشنگتن خواسته است که نیروهای سوریه دموکراتیک به رهبری کردها موسوم به نیروهای (SDF) را تحت فشار قرار دهند تا ظرف دو هفته از شهرهای منبج، تل رفعت و کوبانی عقب نشینی کنند وگرنه با حمله زمینی مواجه خواهند شد. این مقام گفت که آمریکایی ها با پیشنهادی مبنی بر تغییر ساختار نیروهای SDF و دادن نقش بزرگتر به عناصر عرب آن در این سه شهر دادند. با این حال، ترکیه اصرار داشت که کنترل نیروهای SDF بر تاسیسات نفتی باید قبل از بررسی هرگونه پیشنهاد آمریکا پایان یابد.

به گزارش الشرق الاوسط، روس ها به نوبه خود در استانبول پیشنهاد کردند که نیروهای سوریه دموکراتیک از کوبانی و منبج عقب نشینی کنند اما نیروهای آسایش - نیروی امنیتی داخلی اداره خودگردان کردی - به شرط ادغام در نیروهای دولتی سوریه باقی بماند. طرف ترک برای ارزیابی این پیشنهاد درخواست زمان کرد و مجدداً تاکید کرد که هیچ یک از عناصر SDF نباید در نواری به عمق 30 کیلومتر در امتداد کل مرز سوریه با ترکیه باقی بمانند. گفته می شود که نیروهای SDF این پیشنهاد را پذیرفته اند.

ترکیه نیروهای کرد سوریه را تهدیدی برای امنیت ملی می‌داند و یگان‌های مدافع خلق یا (YPG) - ستون فقرات SDF مورد حمایت آمریکا - را با حزب کارگران کردستان یکی می‌داند. پ.ک.ک گروهی مسلح است که از سال 1984 با آنکارا می‌جنگد و به عنوان یک گروه تروریستی شناخته می‌شود.

یک منبع کرد به المانیتور گفت که به طور رسمی، نیروهای سوریه دموکراتیک از مناطقی که در توافق سال 2019 بین روسیه و ترکیه به آن اشاره شده بود، عقب نشینی کرده است اما تاکید کرد که این قرارداد شامل نیروی آسایش نمی شود. وی گفت: «نیروهای سوریه دموکراتیک مخالف پیشنهاد روسیه بر اساس توافق 2019 نیست اما نیروهای آسایش باید در نیروهای دولتی سوریه ادغام شود». بنا بر گزارش ها ترکیه اصرار دارد که نیروهای آسایش نیز باید از این مناطق بیرون برود.

به گفته این منبع، دمشق در مورد خودگردانی رسمی کردها سر ناسازگاری دارد و به شدت برای خروج نیروهای آمریکایی از مناطق تحت کنترل کردها و کنترل میادین نفتی فشار می آورد اما بعید است که این پیشنهاد در مورد آسایش را رد کند. این منبع خاطرنشان کرد که دمشق بر خلاف سخت‌گیری خود در زمینه‌های سیاسی، در زمینه نظامی انعطاف‌پذیرتر بوده است. او گفت: «یک فرمول میانه راه را می توان روی آسایش پیدا کرد.» وی افزود: «برخی تماس ها صورت گرفته است و تصور این است که دمشق می تواند در این مورد انعطاف پذیر باشد. نیروهای آسایش و نیروهای دولتی تجربه کار در کنار هم در قامشلی و حسکه را به دست آورده اند. علاوه بر این، نیروهای دولتی هم اکنون در سراسر مرز حضور دارند و هماهنگی های امنیتی در جریان است.»

مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای سوریه دموکراتیک هفته گذشته در مصاحبه با الشرق الاوسط خروج نیروهای آسایش را از این مناطق رد کرد. وی با اشاره به قراردادهای سال 2019 گفت: ما با بازگشت نهادهای دولتی موافقت نکردیم. ما فقط بر سر حضور نیروهای مرزبانی و حضور نظام در مرز توافق کردیم.» وی در پاسخ به سوالی درباره پیشنهاد روسیه برای خروج نیروهای SDF از منبج و کوبانی به نفع نیروهای دولتی، خاطرنشان کرد: «دولت مرکزی در آنجا نیروهای بیشتری نسبت به ما دارد؛ تقریباً دو برابر نیروهای ما. دولت در کوبانی، منبج و تل رفعت مستقر شده است. حمله به کوبانی و منبج بیشتر از ما برای دولت مشکل ساز خواهد بود.»

عبدی گفت که نیروهای سوریه دموکراتیک با ادغام در ارتش سوریه مخالف نیستند اما این امر مستلزم یک راه حل قانون اساسی است. وی افزود که پس از فراهم شدن شرایط برای حل و فصل، آماده است برای گفتگو به دمشق برود.

به گفته این منبع کرد، «دمشق با توجه به پیشنهاد عادی سازی ترکیه، اوضاع را دوباره ارزیابی می کند. آیا باید با آنکارا معامله کند یا با کردها آشتی کند؟ از آنجا که آنکارا شرایط دمشق را برآورده نمی کند، دمشق در حال سنجش آشتی با ماست. دمشق ممکن است در نهایت توافق با کردها را انتخاب کند.»

یک منبع دیگری از کردها گفت: نیروهای مسلحی که در مواجهه با حملات فزاینده ترکیه از 20 نوامبر به سمت شمال حرکت کرده اند، در صورتی که تضمین های لازم ارائه شود، می توانند مطابق با توافق 2019 عقب نشینی کنند. این منبع افزود: در هر صورت، شوراهای نظامی که آسایش به آنها وابسته است، باقی خواهند ماند.

از نظر آنکارا، YPG و شوراهای نظامی همه یکسان هستند. از این رو ادعا می کند که توافق 2019 - که مستلزم عقب نشینی YPG از مناطق مرزی و همچنین منبج و تل رفعت بود - رعایت نشده است.

به گفته این منبع، واشنگتن مخالف این نیست که کردها درباره وضعیت آینده خود با دولت بشار اسد گفتگو کنند و عبدی نیز مایل است به دمشق برود تا راه حل را هموار کند و مذاکرات را  در مقابل تحرکات اطلاعتی ترکیه و سوریه آغاز کند. تماس ها به یک گفت و گوی سیاسی تبدیل می شوند. این منبع مدعی شد: « بشار اسد می‌تواند به کردها روی آورد اما روسیه و برخی طرف های دیگر مانع این امر می‌شوند.»

انتظار می رود در صورت عقب نشینی نیروهای SDF به نفع نیروهای دولتی، سرعت عادی سازی بین آنکارا و دمشق نیز تسریع شود. دیدگاه غالب در میان کردها این است که آشتی نهایی ترکیه و سوریه با هدف خنثی کردن کامل دستاوردهای کردها است. بنابراین، دستیابی کردها به توافق با دمشق، قبل از عادی سازی روابط میان ترکیه و سوریه امری حیاتی تلقی می شود.