جعفری: شرکت مس با آینده نگری، بخشی از زنجیره جهانی را در اختیار گیرد

گروه اقتصادی: بولتن نیوز قصد دارد به صورت روزانه مهمترین تحولات بخش معدن و صنایع معدنی کشور را از طریق بولتن خبری به اطلاع مخاطبان خود برساند. همچنین در گزارش های تحلیلی، مهمترین موضوعات مدیریتی و صنعتی بخش معدن مورد بررسی کارشناسان قرار خواهد گرفت.

جعفری: شرکت مس با آینده نگری، بخشی از زنجیره جهانی را در اختیار گیرد

وجیه اله جعفری که در جلسه کنترل مدیریتی شرکت ملی صنایع مس ایران سخن می گفت، پس از ارایه گزارش مدیر عامل این شرکت از تولید و توسعه صنعت مس، تصریح کرد: طبق پیش بینی ها بازار جهانی مس از سال 2023 با کاهش تولید معادن مواجه می شود و این امر تا سال 2035 ادامه خواهد داشت از این رو ضروری است که بتوانیم با آینده نگری و تعیین جایگاه خود در این زنجیره، اثرگذاری مورد نظر را در عرصه بین الملل داشته باشیم.

جعفری در این برنامه که علی رستمی به همراه تعدادی از مدیران شرکت ملی صنایع مس و نیز امیر خرمی شاد معاون برنامه ریزی و توسعه، سمیه خلوصی مدیر برنامه ریزی و نظارت راهبردی و امیر صباغ مدیر اقتصادی و سرمایه گذاری ایمیدرو حضور داشتند، افزود: هر بخش از زنجیره صنعت مس از جمله معدن، تغلیظ، ذوب و صنایع پایین دستی، سودآوری جداگانه ای دارد اما نکته این است که باید نسبت بازدهی به سرمایه گذاری را نیز مد نظر قرار داد.

کمبود کنسانتره مس در راه است

معاون وزیر صنعت معدن و تجارت گفت: یکی از نقاطی که بازار جهانی را با بحران مواجه خواهد کرد، کمبود کنسانتره مس است و کشوری که در این بخش سرمایه گذاری کند، نقش موثرتری در بازارها خواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه برنامه شرکت مس دستیابی به ظرفیت تولید 5.6 میلیون تن کنسانتره مس تا 5 سال آتی است، افزود: باید بررسی شود اگر این ظرفیت به 8 میلیون تن برسد چه منافعی برای کشورمان خواهد داشت.

جعفری در عین حال با اعلام اینکه به زودی طرح جامع مس رونمایی می شود، یادآور شد: این موارد در طرح جامع مس به طور دقیق تری ارایه خواهد شد.

برنامه دستیابی به ظرفیت تولید یک میلیون تن کاتد مس

در این نشست علی رستمی مدیر عامل شرکت ملی صنایع مس ایران گفت: تا سال 1406 گام به گام، برنامه دستیابی به ظرفیت تولید یک میلیون کاتد مس را عملی می کنیم. وی درباره طرح های در دست راه اندازی اظهار داشت: کنسانتره مس دره آلو با ظرفیت تولید 100هزار تن و دره زار با ظرفیت تولید 150هزار تن در سال، تا انتهای سال جاری وارد مدار تولید می شوند.

به گفته رستمی، برای نخستین بار واحد مس کاتد سونگون در آذربایجان شرقی راه اندازی خواهد شد. مدیر عامل شرکت ملی صنایع مس ایران، کل سرمایه مورد نیاز اهداف 5ساله را 10 میلیارد دلار اعلام و تصریح کرد: با توجه به فروش سالانه حدود 2 میلیارد دلار، می توانیم منابع مالی لازم را تامین کنیم.

وی ذخایر مس ایران را با برداشت فعلی، برای 200 سال آینده کافی دانست و گفت: ذخایر برجا مس ایران به 54 میلیون تن رسیده است و رتبه پنجم جهانی از نظر ذخیره مس را کسب کرده ایم. رستمی اظهار داشت: امسال با تجهیزاتی که خریداری شده، برنامه 200هزار متر حفاری را اجرایی می کنیم. همچنین این شرکت 60درصد حفاری معادن ایران را در اختیار دارد. به گفته وی، شرکت مس روزانه 800 متر حفاری اکتشافی انجام می دهد و در این میان، عمیق ترین حفاری صورت گرفته تا عمق 1505 متری بوده است.

مدیر عامل شرکت ملی صنایع مس ایران، استخراج 8 ماه این شرکت را 145 میلیون تن اعلام کرد در حالی که در مدت مشابه سال قبل این رقم، 135 میلیون تن بوده است. همچنین تولید کاتد مس 194هزار تن بوده در حالی که تا پایان آبان 1400 تولید کاتد به 191هزار تن رسیده بود. وی پیش بینی کرد: تولید کاتد مس تا پایان سال 1401 به 303هزار تن خواهد رسید در حالی که سال قبل تولید 285هزار تن بود.

پیش نیازهای اجرای طرح های توسعه صنعت مس

در این نشست، علی اصغر یوسف نژاد عضو هیات عامل ایمیدرو، از طرح جامع مس به عنوان سند بالادستی این صنعت یادکرد و گفت: استراتژی مشخص، اصلی ترین عامل حرکت در مسیر توسعه و عامل تعیین کننده در بازارهای جهانی است. وی همچنین از برآورد تامین و مصرف آب و انرژی و نسبت ذخیره به برداشت ماده معدنی به عنوان عوامل تعیین کننده در جایگاه آتی شرکت مس یاد کرد.

همچنین سمیه خلوصی مدیر برنامه ریزی و نظارت راهبردی ایمیدرو، توسعه همکاری با معادن کوچک معادن و اثر گذاری بر درآمدزایی و اشتغال این معادن را مورد تاکید قرار داد و گفت: موارد ضروری برای توسعه این صنعت همچون استفاده از نسل جدید تکنولوژی (نسل چهارم) و هوش مصنوعی و مکانیزه‌اسیون فرایند تولید، باید مشخص باشد.

وی همچنین ساختار و نحوه تامین مالی برای جذب 10 میلیارد دلار سرمایه را مورد اشاره قرار داد و گفت: آینده نگری در میزان درآمد، هزینه ها و صادرات باید به گونه ای باشد که خللی در تامین سرمایه ایجاد نشود.

امیر صباغ مدیر اقتصادی و سرمایه گذاری ایمیدرو اظهار داشت: ثبت سفارشات تجهیزات و مجوزهای مربوطه، درصد ساخت داخل، زمان ساخت و ارسال به سایت های توسعه، نحوه همکاری با گمرک، از جمله اصولی هستند که باید زمان بندی دقیق آن ها در فرایند توسعه مشخص شوند.

واردات ۳۰ دستگاه حفاری اکتشافی برای دستیابی به برنامه یک میلیون متر حفاری

«وجیه الله جعفری» افزود: در فرآیند اجرای برنامه اکتشافی در سال های اخیر، نیاز به پیمانکاران و دستگاه های حفاری محسوس بود اما با برنامه ریزی های انجام شده، اکنون این نیاز رفع شده و برای اجرای اکتشافات بیشتر، بیش از ۱۰۰ دستگاه حفاری ثبت سفارش شده است.

رییس هیات عامل ایمیدرو ادامه‌داد: همزمان با واردات، با شرکت های دانش بنیان برای بومی سازی دستگاه های حفاری -که امکان داخلی سازی دارند- مذاکره شده و یک نمونه دستگاه هم ساخته شده است.

به گفته جعفری، در صورت رسیدن به مرحله صنعتی، اقدام لازم برای سرمایه گذاری ساخت این دستگاه ها با شرکت های پیمانکاری و معدنی انجام خواهد شد.

وی یادآور شد: مشابه این کار برای ساخت دامپتراک ۶۰ تنی با یک شرکت معدنی و یک سازنده داخلی انجام شد.

برنامه تدوین حضور بخش خصوصی در مرحله دوم پروانه اکتشاف

معاون وزیر صمت با اشاره به چگونگی واگذاری پهنه های اکتشافی در ایمیدرو، تصریح کرد: واگذاری پهنه های اکتشافی که به پروانه اکتشاف و گواهی کشف منجر شده اند، براساس بند «ت» ماده ۳۵ قانون معادن- مصوب سال ۹۴- طبق تشریفات قانونی انجام می شود.

وی افزود: اکنون در حال تدوین فرایندی در بخش دوم پروانه اکتشاف هستیم که بخش خصوصی متقاضی هم بتواند وارد فعالیت اکتشافی شود.

بسته سرمایه گذاری دارای توجیه اقتصادی برای معادن کوچک

جعفری با اشاره به بسته های سرمایه گذاری تدوین شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه معادن کوچک مقیاس، گفت: در این بسته‌ها گواهی کشف و پروانه اکتشاف وجود دارد تا به سرمایه‌گذار این فرصت را بدهد تا از تجمیع ذخایر معادن کوچک در نقطه ای متمرکز، یک سرمایه گذاری دارای توجیه فنی- اقتصادی انجام دهد.

وی ادامه داد: این روند، فرصتی است که بتوان از پروانه های اکتشاف موجود در آن -که حاصل پهنه های اکتشافی است- استفاده کرد.

تهیه نقشه یک ۵۰ هزارم

رئیس هیات عامل ایمیدرو درباره طرح تحول اکتشاف، گفت: این طرح از سال گذشته با دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت و بین ایمیدرو، معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارتخانه و سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، برای تهیه نقشه یک ۵۰ هزارم اقتصادی اجرایی شد.

وی افزود: تهیه نقشه مذکور با اقدامات ژئوفیزیک و ژئوشیمی از نقشه های قبلی حاصل می شود و در نتیجه آن، پهنه ها و آنومالی های جدید با فاصله ۲۰۰ متر و ۴۰ تا ۷۰ عنصر شناسایی خواهند شد. با توجه به اینکه برای دستیابی به ذخایر آهن و سایر ذخایر، نیازمند حفاری های عمیق تر هستیم، زمین شناسی اقتصادی در کل کشور مطرح است.

برگزاری سه دوره تربیت حفار

جعفری خاطرنشان‌کرد: در بخش آموزش نیز سه دوره تربیت کارور دستگاه حفاری توسط ایمیدرو برگزار شده است.

سهم 8 درصدی فولاد مبارکه در تولید ناخالص داخلی بخش صنعت کشور

غلامرضا سلیمی در مصاحبه با بیان اینکه عملکرد گروه فولاد مبارکه نقش مؤثری در پیشبرد اقتصادی و تأمین نیازهای صنایع کشور داشته و دارد، تصریح کرد: با تلاش و همت کارکنان این مجموعه 125 میلیون و 500 هزار تن کلاف گرم و ۳۰ میلیون و 300 هزارتن انواع محصولات سرد و پوشش‌دار تولید شده است.

وی در ادامه افزود: عملکرد درخشان کارکنان نواحی در شش‌ماهه اول سال جاری و رشد چشمگیر تولید در این مدت مؤید عزم راسخ همکاران در تحقق اهداف کلان شرکت است که به‌رغم افزایش محدودیت‌های مصارف انرژی در خطوط به ‌دست ‌آمده است؛ به‌نحوی‌که در دو ماه نخست سال جاری، علاوه بر رکوردهای پیاپی ثبت‌شده در فولادسازی و ریخته‌گری مداوم شرکت و مجتمع فولاد سبا و همچنین در گروه فولاد مبارکه، بعد از 12 سال رکورد احیا مستقیم شماره یک و بعد از سه سال رکورد خط نورد گرم ارتقا یافت.

معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه از تأمین حداکثری نیاز کارخانه‌های داخلی و پیشگیری از التهاب بازار به‌عنوان یکی از استراتژی‌های اصلی این شرکت یاد و اظهار کرد: رویکرد فولاد مبارکه همواره افزایش بهره‌وری و استفاده حداکثری از ظرفیت‌های خطوط تولید در راستای پاسخ‌گویی به نیازهای کمی و کیفی بازار داخل بوده است.

این در حالی است که علاوه بر روند روبه‌رشد تولید و عبور از ظرفیت اسمی در بعضی از خطوط، محصولات جدیدی نیز طراحی و تولید شده است که از آن جمله می توان به تولید تختال فولاد زنگ‌نزن به روش ریخته‌گری مداوم برای نخستین بار در کشور، کلاف گرم API-X52-MS مخصوص تولید لوله‌های انتقال نفت و گاز ترش، ورق الکتریکی نیمه‌آماده M470 جهت استفاده در ساخت فولاد الکتریکی غیرجهت‌دار نیمه‌آماده و ورق گالوانیزه استحکام بالا S250GD، گِرید 340YC ویژه صنایع خودروسازی و ورق آجدار شطرنجی اشاره کرد.

به گفته غلامرضا سلیمی، روند روبه‌رشد تولید در فولاد مبارکه حاصل کار گروهی و انجام اقدامات استراتژیک و اثربخش در واحدهای تولیدی و پشتیبانی است که با تعریف و اجرای پروژه‌های متعددی انجام شده است.

وی از توسعه کوره پیش‌گرم شماره ۳ جهت بهبود کیفیت و مصرف گاز و راه‌اندازی واحد VOD مجتمع فولاد سبا با تکیه‌بر دانش فنی کارکنان به‌عنوان بخش مهم دیگری از دستاوردهای اخیر شرکت یاد کرد.

معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه در پاسخ به سؤالی درباره برنامه‌های در دست اجرای این شرکت در نیمه دوم سال 1401 تصریح کرد: با طرح‌ریزی پروژه‌های مختلف و انجام پیش‌بینی‌های لازم در حوزه منابع علاوه بر تحقق برنامه شش‌ماهه دوم و سالانه در تلاشیم تا از ظرفیت اسمی 7.2 میلیون تن سالانه ریخته‌گری مداوم عبور کنیم.

کاهش مصرف الکترود در کوره‌های قوس الکتریکی ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم

در فولاد مبارکه از ابتدای بهره‌برداری تا کنون، با انجام پروژه‌ها و تحقیقات مختلف تلاش‌های زیادی برای کاهش مصرف الکترود در کوره‌های قوس این شرکت صورت گرفته است. در نتیجه این تلاش‌ها اکنون میزان مصرف الکترود این شرکت در هشت‌ماهه سال 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل 6.92 درصد کاهش یافته است و اکنون فولاد مبارکه بین فولادسازان مطرح جهان الگوی مصرف در این حوزه شناخته می‌شود.

در پی کسب موفقیت‌های ارزشمند فولاد مبارکه در این زمینه، خبرنگار فولاد به سراغ کارشناسان ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم رفته است و چگونگی کسب این موفقیت و اهمیت آن را جویا شده است. ماحصل این گفت‌وگوها را در ادامه می‌خوانید.

ابراهیم روح الهی، مهندس فرایند فولادسازی و ریخته‌گری مداوم

با تلاش کارکنان ناحیه فولادسازی، مصرف الکترود در کوره‌های قوس الکتریکی فولاد مبارکه در هشت‌ماهه سال 1401 به 1.97 کیلوگرم به ازای هر تن اسلب تولیدی رسید. این رقم در هشت‌ماهه مشابه سال 1400 به میزان 2.120 کیلوگرم بر تن اسلب بوده و مقایسه آن‌ها نشان‌دهنده کاهش 92/6 درصدی است. این دستاورد موجب صرفه‌جویی قابل‌توجه 100 میلیارد تومان در این هشت‌ماهه شده است.

گفتنی است این مهم حاصل تلاش جمعی همکاران درگیر ازجمله گروه فنی، تولید کوره‌های قوس الکتریکی، تعمیرات و دفتر فنی تعمیرات از طریق بهینه‌سازی فرایند، کاهش توقفات، آماده‌به‌کاری تجهیزات و تنظیمات مداوم کوره‌ها بوده است.

سید میثم هاشمی، مسئول کنترل الکترودهای گرافیتی ناحیه فولادسازی

با توجه به وجود تحریم‌ها، در شرکت فولاد مبارکه مدیریت مصرف الکترود با تلاش کارکنان با اقداماتی ازجمله سیستمی شدن و ثبت دقیق و منظم اطلاعات، ترمیم و بازیابی مجدد الکترودها، بررسی و تنظیم دقیق جریان عبوری از فازها و تنظیم شارژ کوره‌های قوس الکتریکی انجام شد؛ به‌طوری‌که به کمترین میزان مصرف الکترود در هشت‌ماهه سال 1401 رسیدیم. این امر مهم حاصل تلاش تمامی همکاران تولید و تعمیرات و به‌ویژه اپراتورهای الکترود است که با اجرای دقیق دستورالعمل‌ها و ثبت دقیق اطلاعات ما را یاری رساندند و به سهم خود از تمامی آن‌ها صمیمانه سپاسگزارم.

مهدی رستاقی، کارشناس تعمیرات مکانیک کوره‌های قوس الکتریکی

یکی از اهداف استراتژیک و سالانه در ناحیه فولادسازی در قسمت تعمیرات کوره‌های قوس الکتریکی، کاهش مصرف الکترود است. در همین راستا، با اتکا به تخصص نیروهای داخلی واحد تعمیرات و دفتر فنی، فعالیت‌هایی به این شرح به‌منظور کاهش مصرف الکترود در سال 1401 تعریف شد: 1- بازنگری و تهیه دستورالعمل جدید مربوط به تنظیمات مکانیکی کوره‌های قوس الکتریکی؛ 2- بومی‌سازی قطعات کلیدی و حساس سیستم تنظیمات الکترود؛ 3- بهینه‌سازی سیستم آب‌رسانی و خنک‌سازی الکترود؛ 4- بازرسی و کنترل روزانه پارامترهای تعریف‌شده در سیستم کوره‌های قوس و پیگیری مستمر در جلسات روزانه.

این فعالیت‌ها منجر به کاهش قابل‌ملاحظه مصرف الکترود در سال 1401 گردید. در پایان از زحمات کلیه همکاران در بخش‌های مختلف تشکر و قدردانی می‌کنم.

بهنام ادیبی، کارشناس تولید کوره‌های قوس الکتریکی

در کارخانجات فولادسازی که به روش کوره قوس کار می‌کنند، کنترل مصارف و به‌ویژه کنترل مصرف الکترود که یکی از مواد مصرفی استراتژیک و گران‌قیمت محسوب می‌شود از اهمیت زیادی برخوردار است. به‌طورکلی مصارف الکترود را می‌توان به دو نوع پیوسته و ناپیوسته تقسیم‌بندی کرد. منظور از مصارف پیوسته، اکسیداسیون سطحی الکترودها و تصعید نوک الکترودها در زمان برقراری قوس الکتریکی است. مصارف ناپیوسته نیز به مصارف ناشی از شکست الکترود اطلاق می‌گردد.

بدون تردید کنترل و کاهش مصرف الکترود را می‌توان به‌عنوان شاخصی برای عملکرد مناسب کوره قوس الکتریکی ارزیابی کرد. زیرا کاهش مصرف الکترود در کوره‌های قوس مستلزم حفظ شرایط آماده‌به‌کاری کامل تجهیزات و آموزش صحیح به اپراتورهای خط تولید جهت رعایت شرایط استانداردهای مربوط به حمل، مونتاژ و بهره‌برداری از این ماده مصرفی ارزشمند است. در همین راستا در هشت‌ماهه ابتدای سال 1401، به‌منظور کنترل مصرف الکترود، اقداماتی نظیر افزایش توان الکتریکی، بالانس کربن و اکسیژن، اصلاح رژیم شارژ مواد سرباره‌ساز، تنظیمات دقیق سیستم مکش غبارات بر اساس فاز عملیاتی کوره، بازرسی‌های دقیق و مؤثر و به‌کارگیری اقدامات اصلاحی متناسب با یافته‌های حاصل از این بازرسی‌ها منجر به کاهش مصرف الکترودهای گرافیتی گردید. به سهم خود از کلیه همکاران تولید و تعمیرات و دفاتر فنی تولید و تعمیرات جهت ثبت این رکورد ارزشمند صمیمانه سپاسگزارم و امیدوارم در ادامه نیز بتوانیم با نگهداشت همین شرایط، زمینه‌ساز ایجاد ارزش‌افزوده بیشتر برای مجموعه بزرگ فولاد مبارکه باشیم.

عبدالرحیم ذوالفقاری، کارشناس برق و ابزار دقیق کوره‌های قوس الکتریکی

یکی از مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین پارامترهای تأثیرگذار بر مصرف الکترود، تنظیمات سیستم الکترود رگولیشن (Electrode Regulation) است. این تنظیمات باید به‌صورتی باشد که هم‌زمان با افزایش توان الکتریکی کوره برای دست‌یابی به تولید حداکثری، حفظ تجهیزات از لحاظ کاربری و عمر آن‌ها، کاهش مصرف الکترود تأثیر منفی بر مصرف نسوز و تجهیزات جانبی نداشته باشد. برای دست‌یابی به این هدف، پارامترهای برقی و مکانیکی شامل جریان، ولتاژ، ضریب قدرت و سیستم هیدرولیک به‌صورت روزانه پایش می‌گردد و در صورت لزوم برای حفظ آماده‌به‌کاری این سیستم‌ها، اقدامات اصلاحی لازم برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود. علاوه‌براین، به‌دلیل تعداد کوره و تنوع الکترودها بر آن شدیم که تنظیمات به‌صورت شناور برای کوره‌ها تعریف شود و متناسب با مواد ورودی و پارامترهای دیگر، متغیر باشد. خوشبختانه با وجود دانش، تجربه و همدلی کارکنان تولید و تعمیرات واحد کوره‌های قوس و دفاتر فنی ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم، توانستیم با حفظ شرایط تولید ایمن، به هدف فوق دست پیدا کنیم. حصول به این موفقیت بزرگ را به تمام همکاران در مجموعه بزرگ فولاد مبارکه تبریک می‌گویم.

محمد صادقی، کارشناس تولید کوره‌های قوس الکتریکی

بدون شک رسیدن به اهداف ارزشمند، حاصل اعتقاد به کار تیمی در کلیه سطوح تولید و تعمیرات است که پیش‌شرط آن داشتن دانش و مهارت کافی به‌دلیل افزایش تجربه است. به سهم خود از کلیه همکاران در بخش‌های مختلف که با کار و کوشش جهادی خود فولاد مبارکه را برای رسیدن به این مهم یاری رساندند تشکر می‌نمایم.