مقایسه آمار کاهش تورم بانک مرکزی و مرکز آمار ایران در یکسال اخیر

گروه اقتصادی- محسن شمشیری روزنامه نگار با سابقه اقتصادی طی یادداشتی نوشت: بانک مرکزی در واکنش به انتقاد برخی رسانه ها و اصلاح‌طلبان درباره کاهش ۲۰درصدی تورم و ادعای اشتباه بودن آمار رئیس‌جمهور اعلام کرد: آمار رئیس‌جمهور از کاهش تورم کاملاً صحیح است؛ منتقدان پاسخ به انتقادی را که امروز وارد می‌کنند، باید در زمستان ۹۷ جست‌وجو کنند.

به گزارش بولتن نیوز ، در توضیحات بانک مرکزی در مورد کاهش تورم در یکسال اخیر، نکات مختلفی مطرح شده است. اما ما با فرض درست بودن آنها و پذیرش این نکات، این پرسش را مطرح می کنیم که چرا این آمار از سوی بانک مرکزی منتشر نمی شود تا جزئیات شاخص ها، تورم ماهانه، نقطه به نقطه، و سالانه در فاصله سال های 1397 تا 1401 کاملا مشخص شود.

زیرا اعلام شاخص های پولی و بانکی و شاخص تورم به خوبی روشن خواهد کرد  که شاخص تورم از آبان 1397 که ارائه آمار تورم بانک مرکزی متوقف شده تا مرداد 1401  چه روندی را طی کرده و از  چه عددی به چه عددی رسیده است؟

این که دولت بر مبنای آمارهای بانک مرکزی از دستاوردها و موفقیت های خود دفاع کند، پذیرفتنی است اما لازم است که رسانه ها و احزاب و کارشناسان نیز از این آمارهای بانک مرکزی و جزئیات آن مطلع شوند.

زیرا دولت از آبان 1397 کار انتشار آمار و شاخص های تورم را به عهده مرکز آمار ایران گذاشته و بانک مرکزی آمار تورم را منتشر نمی کند.

البته یکبار در سال 1398 تحت عنوان شاخص تورم برای محاسبه نرخ تادیه، شاخص ها را اعلام کرده و در اسفند 1398 به عدد 226.5 برمبنای 100= 1395 رسیده است. اما از آن تاریج تا کنون شاخص های تورم اعلام نشده است که البته بهتر بود این کار هر سال به بهانه نرخ تادیه در اسفندماه اعلام می شد. تا کارشناسان و رسانه ها، به شاخص های تورمی مورد نظر مسوولان بانک مرکزی دست می یافتند و امروز متوجه می شدیم که شاخص تورم از مرداد 1400 تا مرداد 1401 به چه عددی رسیده و شاخص تورم در شهریور 1400 دقیقا چه عددی بوده و یکسال قبل از آن چه روندی را طی کرده است؟

در چهار سال اخیر، وظیفه انتشار آمار تورم به عهده مرکز آمار ایران بوده است و طبق شاخص های اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران، شاخص تورم از 207 در فروردین 99 به عدد 347.5 در شهریور 1400 و عدد 514.2 در مرداد ماه 1401 رسیده است. شاخص خوراکی ها نیز به 789.3 در مرداد 1401 رسیده است.  تورم نقطه به نقطه کل کشور معادل 52.2 درصد و تورم نقطه به نقطه خوراکی ها معادل 80.4 درصد بوده است. تورم دوازده ماهه کل کشور 41.5 درصد و تورم دوازده ماهه خوراکی ها معادل 56.9 درصد بوده است.

شاخص تورم در شهریور 1400 که مورد نظر بانک مرکزی بوده و مبنای دفاع دولت برای کاهش تورم 20 درصدی است، معادل 351.1 و برای گروه خوراکی ها معادل 459.7 بوده است.

شهریور 1400 تورم نقطه به نقطه معادل 43.7 درصد و تورم نقطه به نقطه خوراکی ها معادل 61.6 درصد بوده است. همچنین در شهریور 1400  تورم دوازده ماهه معادل 45.8 درصد و تورم خوراکی ها 59.5 درصد بوده است. براین اساس روشن است که از نظر مرکز آمار ایران،  تورم نقطه به نقطه و دوازده ماهه خوراکی ها در شهریور 1400 معادل 60 درصد بوده است و تورم کل کشور چه نقطه ای و چه دوازده ماهه زیر 46 درصد بوده است.

 اما از نظر مرکز آمار ایران، در مرداد 1401 تورم نقطه به نقطه کل کشرر 52.2 و نقطه به نقطه خوراکی ها 80.4 درصد بوده است. همچنین تورم دوازده ماهه کل کشور 41.5 و تورم دوازده ماهه خوراکی ها 56.9 درصد بوده است.

براین اساس اگر نظر دولت و بانک مرکزی، تورم نقطه به نقطه باشد، شاخص های تورم نقطه به نقطه کل کشور و خوراکی ها کمتر از شاخص های  تورم نقطه به نقطه مرداد 1401 بوده است.

اگر مبنای ارزیابی و قضاوت، تورم دوازده ماهه باشد، در آن صورت تورم دوازده ماهه شهریور 1400 به میزان 4.3 واحد بیش از تورم دوازده ماهه مرداد 1400 بوده است.

براین اساس، فاصله 4 درصدی تورم دوازده ماهه مرکز آمار ایران با 20 درصدی بانک مرکزی بسیار زیاد است و بهتر است که بانک مرکزی کلیه شاخص ها از اسفند 1398 تا مرداد 1401 را اعلام کند و از نظر خود دفاع نماید.

اما اگر مبنای دولت و بانک مرکزی تورم نقطه به نقطه باشد، در آن صورت مغایرت بسیاری بین آمار بانک مرکزی و مرکز آمار ایران وجود خواهد داشت که باید مشخص شود کدام درست است.

اما به هر حال بعد از حذف دلار 4200 تومانی، طبیعی است که تورم نقطه به نقطه در مرداد 1401 بالاتر از شهریور 1400 باشد و این موضوع همه کسانی که خرید می کنند حس می کنند.

در هر صورت بازهم باید منتظر ماند تا بانک مرکزی آمار و شاخص های خود را مانند مرکز آمار ایران منتشر نماید تا بتوان ارزیابی بهتر و منطقی داشت.

آمار مرکز آمار ایران در مورد شاخص تورم یکسال اخیر در دولت روحانی و دولت رئیسی

             تورم در آخر دولت روحانی

            و یکسال اول دولت رئیسی

         به روایت مرکز آمار ایران 100=1395