روند صعودی بورس تحت تاثیر مذاکرات احیای برجام، قیمت نفت، نرخ ارز و تورم/شاخص کل بورس بالاترین رقم در یکسال اخیر را در پایان اردیبهشت ثبت کرد

گروه اقتصادی – محسن شمشیری روزنامه نگار با سابقه اقتصادی طی یادداشتی نوشت: شاخص کل بورس در دوره مدیریت دولت رئیسی، با دو روند نزولی و یک روند صعودی متاثر از مذاکرات برجام، افزایش قیمت نفت، رشد صادرات، افزایش تورم و حذف دلار 4200 تومانی، افزایش قیمت ارز و سایر شرایط کلان اقتصادی مواجه بوده است. هر گاه که قیمت نفت یا نرخ دلار افزایش یافته و یا انتظار به نتیجه رسیدن مذاکرات برجام تقویت شده است، و یا صادرات کشور تقویت شده، شاخص کل بورس روند صعودی به خود گرفته است اما هر گاه که تورم، و حذف دلار 4200 تومانی را شاهد بوده و یا روند مذاکرات برجام طولانی شده و بازار در شرایط انتظار به سر برده با روند نزولی شاخص کل مواجه شده است.

روند نزولی از شهریور تا اوایل بهمن

به گزارش بولتن نیوز، شاخص کل تا 6 شهریور 1400 روند صعودی به خود گرفته بود و تحت تاثیر رشد صادرات و در آمد نفت، رشد اقتصادی بهار 1400، و سایر متغیرهای اقتصادی به  1.575.761 در پایان دولت روحانی و اوایل شهریور 1400 رسید. اما از اوایل شهریور و با شروع به کار دولت سیزدهم، شاخص بورس روند نزولی به خود گرفت و این روند تا 5 بهمن 1400 ادامه یافت و به عدد 1.207.926 رسید. در این دوره، 5 ماهه، اقتصاد و بورس در انتظار احیای برجام بوده و تحت تاثیر ثبات نسبی قیمت ارز قرار داشته و اقتصاد در انتظار بهبود و فضای کسب وکار بوده است.

روند صعودی از بهمن تا اردیبهشت

اما از 5 بهمن 1400 به تدریج قیمت دلار رو به افزایش گذاشت و تحت تاثیر پیشرفت مذاکرات برجام در وین، روند صعودی به خود گرفته و البته رشد صادرات کشور، افزایش قیمت نفت، حمله روسیه به اوکراین و رشد قیمت های جهانی و تورم و رشد قیمت برخی کالاها نیز بر سهام و شاخص کل اثرگذار بوده اند. این روند صعودی موجب شد که در تاریخ  27 اردیبهشت 1401 بالاترین رقم شاخص بورس یعنی 1.606.024 را در یک سال اخیر ثبت کرد.

روند نزولی در خرداد 1401

در خرداد 1401 تحت تاثیر سیاست های جدید دولت یعنی حذف دلار 4200 تومانی و در نتیجه کاهش حمایت یارانه ای از بسیاری از صنایع، هزینه های ارزی و ریالی، هزینه تولید، و قیمت بسیاری از کالاها افزایش یافت و همین افزایش موجب کاهش تقاضا در بازار شده و اثر این سیاست بر سایر بخش های اقتصاد، و تورم 12 درصدی یک ماهه و تورم نقطه ای بالای 52 درصدی و تورم 25 درصدی یک ماهه مواد خوراکی، موجب شد تا جذابیت برخی شرکت ها کاهش یافت و قیمت سهام آنها افت کند. در نتیجه این شرایط تورمی و سیاست های ارزی جدید، شاخص کل در مجموع کاهش قابل توجهی داشت و تا 8 تیر 1401 به عدد 1.513.715 افت کرده که در مقایسه با عدد 1.606.024 پایان اردیبهشت حدود 93 هزار واحد افت داشته است. یعنی در مدت 43 روز روند نزولی داشته است. البته در روزهای مذاکرات دوحه، شاخص بورس اندکی بهبود داشته است.

شاخص کل در این مدت از بالای 1 میلیون و 606 هزار در 27 اردیبهشت به 1 میلیون و 514 هزار در 16 خرداد افت کرده است. سپس تا 1 میلیون و 574 هزار در 24 خرداد بالا رفت و دوباره  روند نزولی به خود گرفت و به 1 میلیون و 501 هزار در 5 تیرماه رسید. در روزهای مذاکرات دوحه نیز به 1 میلیون و 513 هزار در 8 تیرماه 1401 افزایش یافت. به نظر می رسد در صورت بهبود روند مذاکرات می توان انتظار بهبود شاخص را داشت اما در صورتی که روند مذاکرات طولانی شود، شاخص کل به سمت مرز 1.500.000 و کمتر از آن حرکت خواهد کرد.

 به دنبال برگزاری نشست دوحه و مذاکرات ایران با طرف های اروپایی در مورد مذاکرات احیای برجام، بار دیگر قیمت دلار افزایش یافت و در کانال 31 هزار تومان و نزدیک به مرز 32 هزار تومان قرار گرفت. کارشناسان پیش بینی می کنند که به دنبال افزایش قیمت دلار، ارزش سهام، موجودی انبار وکالاهای تولیدی شرکت ها با ارزش ریالی بیشتری همراه شود و لذا متاثر از رشد قیمت دلار، قیمت سهام، شاخص کل و سایر شاخص های بورس نیز رشد خواهد کرد و موجب سبز شدن معاملات بورس می شود.

از سوی دیگر، برخی کارشناسان معتقدند که اگرچه مذاکرات چند روزه دوحه هنوز به نتیجه نرسیده اما عده ای از ناظران معتقدند که همچنان در سازمان ملل، و محافل سیاسی در مورد جدی تر شدن روند مذاکرات گفت وگوهایی صورت گرفته و مسوولان سیاست خارجی کشورهای مختلف و سازمان ملل بر ضرورت ادامه مذاکرات تاکید کرده اند. سفر بایدن به منطقه و گفت وگو با مسوولان عربستان، اسرائیل و سایر کشورهای منطقه نیز، در دو هفته آینده می تواند به تقویت مذاکرات برجام کمک کند و عزم مذاکره کنندگان را تقویت نماید.