مفاهمه راهبردی بین چین و روس ها برای مواجهه با آمریکا

گروه بین الملل- علی صمدزاده پژوهشگر امنیت و روابط بین‌الملل در صفحه اجتماعی خود نوشت: ما شاهد یک طرح عملیاتی بسیار کار شده توسط روس‌ها هستیم. در حقیقت زیرساخت‌های فراهم شده در روسیه به اعتقاد من فراتر از آن چیزی است که بیشتر در رسانه‌ها بدان پرداخته می‌شود. در مورد اوکراین، روسها همانطور که در توئیت پیشین بیان کردم به آرامی در حال پیشبرد طرحشان هستند.هدف اشغال کامل اوکراین نیست. هدف فروپاشی ساختار کنونی سیاسی و تضعیف شدید نیروی نظامی این کشور است.
به گزارش بولتن نیوز، شدت عمل روسها به سبب تلاش برای دوری از تنش گسترده با مردم پایین است.هیچ خبری از استفاده گسترده از بمباران هوایی، توپخانه‌ای و استفاده از پهپادهای رزمی نیست. در صورتی که اگر قصد صرفا تصرف سریع می‌بود اینها حتما در دستور کار قرار داشت. روسیه همزمان در تلاش است تا موقعیت روس‌تبارهای اوکراین را در برابر گروه‌های راست افراطی در این کشور ارتقا داده و تثبیت کند.
روس‌ها برای عملیات اوکراین به اعتقاد من بیش از ۵سال اقدامات زمینه‌ای نظامی و در حدود ۱۰سال اقدامات اقتصادی و اجتماعی صورت داده اند. از نگاه من، بر سر کار امدن فردی مثل زلنسکی نیز حتی با حمایت تلویحی روسها صورت پذیرفته است. در حقیقت روس‌ها ظرف مدت ۱۰سال مزایای رقابتی اوکراین در سطح راهبردی اعم از سهم عمده در انتقال انرژی به اروپا را از میان بردند، در حوزه نظامی با ایجاد چالش‌های دفاعی در دو منطقه دونتسک و لوهانسک ارتش را دچار فرسایش و همزمان ارزیابی دقیق قرار دادند، در حوزه امنیتی به شدت سیستم اوکراین را آلوده کردند به نحوی که اعتماد بالایی به ان وجود ندارد و سهم بسزایی در بازدارندگی اوکراین با توجه به دست به دست شدن مکرر دولت ندارد و در حوزه سیاسی با خالی کردن عرصه برای ملی‌گرایانی از جنس زلنسکی که آشنایی به سیاست ورزی پیچیده الیگارشیک در اوکراین ندارد و ضمناً تخصص و دانشی در هیچ یک از عرصه‌های مهم سیاسی، امنیتی، اقتصادی و نظامی ندارد عملاً ساختار سیاسی را از محتوا و توان واکنش به چالش‌های پیچیده تهی کردند.
در همین بازه روس‌ها با پیش بینی واکنش اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها به شدت زیرساخت‌های متنوعی برای مقابله فراهم اورده‌اند. فراموش نکنیم که بحران پناهجویان، یک بار اتحادیه اروپا را در معرض گسست قرار داد؛ بحرانی که امروز دوباره به ویژه در کشورهای اروپای شرقی به جهت مهاجرت مردم اوکراین رخ داده و البته هنوز اثرات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اش بروز نیافته است.

در طرف مقابل روس‌ها در حال اعطای تابعیت به روس تباران اوکراینی ‌هستند، برخی منابع رقمی بیش از ۱۰۰هزارنفر تاکنون را ذکر کرده اند که تداوم هم دارد. ایجاد واحد اطلاعات اقتصادی آنتی اوفک، ایجاد پیام رسان مالی جایگزین سوئیفت با چین، فروش اوراق قرضه آمریکا، قراردادهای بزرگ فروش نفت و گاز به چین، ایجاد شکاف میان اصلی‌ترین نیروی زمینی ناتو (ترکیه)و این ائتلاف و ایجاد نوعی وابستگی حتی در سطح دفاعی میان این کشور و روسیه، مقابله با طرح‌های انتقال انرژی جایگزین و بویژه گاز به اروپا و اشغال سهم بالای تامین گاز در کشورهای متعدد این قاره بخشی از این اقدامات روس‌هاست.
در حوزه سایبری هم با توجه به میزبانی اوکراین از گروه‌های هکری، روسها شبکه سازی و جمع آوری اطلاعاتی گسترده‌ای انجام داده اند. باید به خاطر داشته باشیم که پاتک آمریکایی‌ها در قزاقستان به روس‌ها یک ماه هم دوام نیاورد و بخشی از این امر ناشی از وجود نوعی آماده باش غیرعلنی روسها در محیط امنیتی‌شان بود.
در عملیات جاری اوکراین و به ویژه مناطق مرزی روسیه تا رودخانه دنیپرو به نوعی منطقه حائل میان روسیه و اوکراین مبدل خواهد شد که البته هر نوع تفاهم سیاسی پس از خاتمه جنگ نیز به ماهیت آن لطمه و اثری نخواهد داشت و تمامی ظرفیت‌های راهبردی مخاطره امیز در اوکراین توسط روس‌ها برچیده خواهد شد. این چیزی است که روسها به دنبال ان هستند و البته مخاطرات آن را به دقت بررسی کرده‌اند.
آنچه از طرف روس‌ها شاهد هستیم یک جنگ ترکیبی واقعی به بیان تخصصی و نه در اصطلاح ژورنالیستی آن است. آمریکایی‌ها از سال ۲۰۱۵ متوجه تفاوت رویکردهای راهبردی روسها شدند اما تنش داخلی مانع از اتخاذ رویکرد بازدارنده متناسب با آن شد.
حالا هم عکس العمل ها به جهت انکه ابتکار عمل در اختیار روس‌هاست، دست کم تا به اینجای کار، منفعلانه و ناکارامد است و بازدارندگی در برابر روسها ایجاد نمی‌کند.

کار دیگری که روسها در این مدت صورت داده‌اند ایجاد یک مفاهمه راهبردی با چینی ها درباره مواجهه با آمریکایی‌هاست؛

عبارت دقیقش همین مفاهمه است نه هماهنگی. چون برخی مدعی تقسیم کار میان این دو علیه آمریکا هستند اما واقع آن است که پیچیدگی و تنوع منافع و تعارضات گسترده مانع از هماهنگی کامل می شود اما طرفین از ماهیت اقدامات طرف دیگر آگاه بوده و هیچ یک از پکن و موسکو درک تهدید گونه از کنش‌های دیگری ندارد؛ در این زمینه مجدد بحران قزاقستان و رویکرد این دو کشور جدیدترین نمونه از این مفاهمه راهبردی است.

البته طراحی روسها قطعا بی‌نقص نیست اما یک طرح کلان راهبردی است که برخورد با اوکراین تنها بخشی از آن است.