«فشار حداکثری» شکست خورده است به مذاکره مستقیم احتیاج داریم

به گزارش بولتن نیوز،ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در یک‌ کنفرانس خبری در پاسخ به سوالی درباره این که با توجه به برقراری مذاکرات وین، آمریکا چه کاری برای اطمینان‌یابی از آزادسازی زندانیان آمریکایی در ایران انجام خواهد داد، گفت: شما از رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران شنیده‌اید که ما دو مذاکره غیرمستقیم جداگانه را با ایران با پیش می‌بریم تا بتوانیم موجب آزادی آن کسانی بشویم که به‌طور غیرقانونی زندانی شده‌اند. از ما هم شنیده‌اید که گفته‌ایم گره زدن سرنوشت این افراد به طرحی که در بهترین حالت نامعلوم است، در راستای منافع ما، منافع آمریکا و منافع کشورهای طرف سومی که شهروندانشان در ایران زندانی‌اند، نخواهد بود. این طرح، بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام است[توافق هسته‌ای]. این طرح در بهترین حالت، نامعلوم است. ما می‌خواهیم بازگشت آمریکایی‌ها و شهروندان دیگر کشورها یک امر قطعی باشد. هدف ما این است که آنها را به خانه بازگردانیم تا دوباره به خانواده‌هایشان ملحق شوند. بنابراین، نمی‌خواهیم چیزی که ضرورت ندارد، مانع ایجاد کند.

به گزارش ایسنا به نقل از وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا، پرایس در پاسخ به این سوال که آیا با وجود پیوستن ریچارد نفیو به مذاکرات وین که طراح تحریم‌های ایران در زمان دولت باراک‌ اوباما بوده است، شکافی در تیم مذاکره‌کننده آمریکا ایجاد شده است و آیا سیاست‌های نفیو در زمینه تحریم‌ها و کارهایی که دولت آمریکا می‌خواهد در جریان احیای توافق انجام دهد، با دولت آمریکا متفاوت است یا نه، گفت قصد ندارد وارد جزئیات شود اما نفیو دیگر معاون نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیست و صرفا یکی از اعضای تیم وزارت امور خارجه است و این تغییر سمت‌ها با گذشت یک سال از روی کار بودن دولت، امری عادی است.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در ادامه با انتقاد از سیاست‌های دولت قبلی آمریکا در قبال توافق هسته‌ای گفت: دولت قبلی برای ما انتخاب‌های خیلی بدی به‌جا گذاشت. کارزار فشار حداکثری یک شکست خفت‌بار بود. هر وعده‌ای که داد، برعکسش محقق شد، چه وعده توافقی بهتر، تضعیف روحیه شبه‌نظامیان‌ و اعضای گروه‌های تروریستی و چه متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران بوده باشد، در زمینه تمامی این‌ها عکس‌ قضیه ثابت شد.

او در این راستا با بیان این که در نتیجه سیاست‌های دولت قبلی، برنامه هسته‌ای ایران پیشرفت زیادی داشته است، گفت: بنابراین، ما که انتخاب‌هایی بسیار دشوار، چالش‌برانگیز و حتی بد برایمان مانده، مسیری را در پیش گرفته‌ایم که باور داریم در راستای منافع ملی ماست و آن بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام است. این مسیر، مسیری است که طبق ارزیابی ما، تا کنون بهترین راه بازگردانی محدودیت‌های سخت، دائمی و قابل راستی‌آزمایی بر برنامه هسته‌ای ایران بوده است. پرایس با اشاره به این که ممکن است روزی برسد که مزایای عدم اشاعه‌ای برجام سال ۲۰۱۵ با وجود پیشرفت‌های برنامه هسته‌ای ایران تقلیل بیابد، اظهار کرد: بنابراین، در حال حاضر ما به دنبال بازگشتی دوجانبه به پایبندی هستیم اما تمامی گزینه‌ها را هم بررسی می‌کنیم.

سخنگوی‌ وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی مبنی بر این که با توجه به اظهارات اخیر وزیر امور خارجه ایران درباره احتمال مذاکره مستقیم با آمریکا و این که آیا تیم آمریکا به‌طور غیرمستقیم به تیم ایران اعلام کرده است برای چنین چیزی آمادگی دارد یا نه، گفت: ما از زمانی که [مذاکرات] در آوریل گذشته شروع شد، حاضر به دیدار با متحدان و شرکایمان و با ایران بوده‌ایم. بنابراین، به ایران بستگی دارد که کاری در زمینه این اظهارات انجام دهد. ما بر این باوریم که تعامل مستقیم با ایران در زمینه‌ برجام یا مسائل دیگر پربارتر خواهد بود. همچنین ارتباطی کارآمد را میسر می‌سازد و این چیزی است که به آن احتیاج داریم، به‌ویژه در این برهه که زمان برای تلاش در راستای نجات برجام یا بازگشت دوجانبه به پایبندی، خیلی کم است.

لازم به ذکر است که «جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید هم دوشنبه در کنفرانس خبری خود گفت که واشنگتن آماده مذاکرات مستقیم و فوری با ایران برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای است».

گرچه اظهارات اخیر امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان در رد خبرسازی‌ها پیرامون وجود مذاکره مستقیم با آمریکا بود اما گویا طرف مقابل آن را دستاویز طرح مسائلی کرده تا نیاز خود به مذاکره با ایران را به عنوان یک امتیاز بفروشند!

آنها در صددند با شگردها و شیطنت‌های رسانه‌ای ضمن باورسازی اینکه جمهوری اسلامی ایران از مذاکره سخن گفته، القا کنند که آمریکا در قالب امتیازدهی به ایران با مذاکره مستقیم موافق است! این در حالی است که اولاً) وزیر خارجه کشورمان این مسئله را در رد خبرسازی‌ها پیرامون وجود مذاکره مستقیم با آمریکا مطرح کرده و ثانیاً) آن را مشروط به «توافق خوب با تضمین بالا» کرده است.

طرف آمریکایی می‌خواهد با برجسته سازی مسئله مذاکره، توپ را در زمین ایران انداخته و با ضریب‌دهی و برجسته‌سازی این رویکرد به ظاهر دیپلماسی‌محور، صورت مسئله رو عوض کرده و تیم مذاکره‌کننده ایران را از موضع تهاجمی و طلبکاری به فاز انفعالی و پاسخگویی بکشاند! آنها می‌دانند که کارزار فشار حداکثری ترامپ شکست‌خورده، تحریم‌ها بی‌اثر و ایران قوی‌تر شده و زمان زیادی تا رسوایی کامل آمریکا در افکار عمومی جهانیان باقی نمانده است. از این‌روست که می‌خواهند بدون هیچ هزینه‌ای به برجام بازگشته و ساختار تحریم‌ها علیه ایران را حفظ کنند.

نکته مهم‌تر آنکه مذاکره در روابط بین‌الملل زمانی موضوعیت دارد که طرفین اراده جدی و حسن‌نیت خود را نشان بدهند و این درخصوص روابط ایران و آمریکا صادق نیست چه آنکه آمریکایی‌ها هرگز حسن‌نیت نداشته‌اند. آنها در دور جدید مذاکرات طی همین یکی دو ماه به سیاست‌های تحریمی و خصمانه خود علیه ایران ادامه داده است!

بر همین اساس است که می‌توان گفت آمریکایی‌ها اهلیت و صلاحیت مذاکره با ایران را ندارند به‌ویژه که هر یکی دو روزی به تعیین ضرب‌الاجل‌های پی‌درپی روی می‌آوردند گو اینکه در این شرایط آنان طلبکار هستند نه بدهکار! آمریکایی‌ها باید بدهی‌های خود را تسویه کنند؛ هم خساراتی که طی سال‌های گذشته به ایران تحمیل کرده‌اند را جبران کنند و هم مسئولیت خروج از برجام را بپذیرند و به تعهدات خود (رفع تحریم‌ها) عمل کنند. علاوه بر این به‌دلیل سیاست‌های گذشته خود در قبال برجام بایستی به شروط و مطالبات ملت ایران احترام بگذارند؛ هم راستی‌آزمایی موثر و هم ارائه تضمین.

آنها نمی‌توانند با سیاست چماق و هویج که رویکرد نخ‌نمای دموکرات‌هاست از یکسو بگویند باید برجام را نجات داد! گفت‌وگو کرد و... و از سوی دیگر تحریم‌ها را ادامه داده و با وارد آوردن فشارهای روانی و رسانه‌ای، ضرب‌الاجل تعیین کنند!

محمود عباس‌زاده مشکینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در توضیح جلسه دیروز کمیسیون متبوع خود با وزیر امور خارجه گفت: این جلسه با حضور امیرعبداللهیان برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان و ارائه گزارشی از روند مذاکرات با کشورهای گروه ۱+۴ تشکیل شد.

وی توضیح داد: وزیر خارجه تاکید داشت که تا امروز مذاکره مستقیم با آمریکایی‌ها نداشته‌ایم و مذاکرات با اعضای گروه ۱+۴ تاکنون به خوبی پیش رفته است. دریافت تضمین‌های عینی و جامع برای ما مهم است و در این میان بر راستی‌آزمایی تاکید داریم، تاکنون پیشرفت‌هایی صورت گرفته اما همچنان مسائلی باقی مانده است.

سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اضافه کرد: غرب به‌دنبال امتیازگیری از ایران است و با پروژه‌های نخ‌نما تلاش دارند در بین مردم ایجاد استرس کنند که به هدف‌شان نمی‌رسند.

آنچه مهم است رسیدن به توافق پایدار، با اصالت، جامع و برد - برد بوده که با راهنمایی مقام معظم رهبری انتظارات مردم در چارچوب منافع کشور محقق می‌شود. ایران خواهان توافق پایدار است و اگر دائمی باشد که بهتر خواهد بود.

وی در پایان گفت: باید توافق برد - برد باشد تا هم نگرانی طرف مقابل برطرف و هم مطالبات منطقی و قانونی ایران که رفع تحریم‌ها است محقق شود. طرف مقابل می‌خواهد توافقی موقتی باشد که بتواند هر زمان زیر آن بزند.

روایت دیپلمات روس از مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین

«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین اتریش در پیامی توییتری از نشست عصر سه‌شنبه اعضای برجام (به جز ایران) با آمریکا خبر داد و نوشت: «اعضای برجام (به جز ایران) و آمریکا عصر دیدار کردند تا وضعیت کنونی امور در گفت‌وگوهای وین را ارزیابی کنند. همانند همیشه، روس‌ها خوشبین‌تر بوده در حالی که همکاران غربی بدبین‌تر هستند. مناقشه قدیمی [ادامه دارد]- نیمه لیوان پر است یا خالی؟»

شبکه سعودی العربیه به نقل از منابع دیپلماتیک که نام آنها را ذکر نکرده، اعلام کرد که مذاکرات وین درخصوص برنامه هسته‌ای ایران به کندی پیش می‌رود اما این مذاکرات به بن‌بست نرسیده است.

این منابع تاکید کردند: هنوز معلوم نیست که بتوانیم مذاکرات را ظرف دو هفته به پایان برسانیم و تاریخ مشخصی برای پایان مذاکرات وجود ندارد.

این منابع در ادامه خاطرنشان کردند: مسئله ضمانت‌ها در مذاکرات وین بسیار پیچیده است و این پرونده همچنان باز است.

آنها در بخش دیگری نیز تاکید کردند که مذاکرات وین بر بازگشت به توافق هسته‌ای به‌صورت قبلی و بدون انجام اصلاحات متمرکز است.

به گزارش ایسنا، روزنامه عراقی الصباح یک هفته پیش به نقل از یک منبع ایرانی نزدیک به مذاکرات وین درخصوص ضمانت‌ها نوشته بود: چهار پرونده و با توجه به اینکه رابرت مالی، مامور ویژه پرونده ایران در وزارت خارجه آمریکا گفته است که از برخی مسائل اساسی به‌دلیل ارتباط‌شان با تصمیمات کنگره نمی‌توان عبور کرد، مذاکره‌کنندگان در حال یافتن راه‌حل‌های عملی برای این پرونده‌ها هستند.

این منبع می‌گوید: مسئله اول مربوط به تحریم‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا است که طرف آمریکایی معتقد است برخی از این تحریم‌ها به برنامه هسته‌ای ارتباط ندارد و مربوط به مسائل دیگر است و نمی‌توان به آنها دست زد در حالی که طرف ایرانی تاکید دارد که این تحریم‌ها مربوط به برنامه هسته‌ای هستند و با استناد به قطعنامه 2231 شورای امنیت تحریم‌ها باید برداشته شوند. مسئله بعدی مسئله ضمانت‌ها است و طرف ایرانی بر ایجاد سازوکاری پافشاری می‌کند که عدم تکرار خروج ترامپ از توافق را تضمین کند. طرف آمریکایی تاکید می‌کند که واشنگتن نمی‌تواند چنین تضمین‌هایی بدهد و طرف‌های مذاکره کننده در حال تلاش برای ایجاد ضمانت‌های جایگزین هستند که آمریکا و کشورهای اروپایی در آن مشارکت داشته باشند مسئله سوم مسئله اطمینان از سازوکار برداشتن تحریم‌ها است و برخی طرف‌های مذاکره‌کننده پیشنهاد داده‌اند که وزارت خزانه‌داری آمریکا تعهد مکتوبی مبنی بر عدم مخالفت با تبادلات تجاری با بانک‌های ایرانی بدهد و همچنین با سرمایه‌گذاری خارجی در داخل ایران مخالفت نکند. و مسئله آخر این است که آمریکا تعهد دهد که با فعالسازی مکانیزم اروپایی اینستکس برای تعاملات تجاری با ایران مخالفت نکند.

«مایکل کوهن»، ستون‌نویس پایگاه خبری «ام‌اس‌ان‌بی‌سی» در یادداشتی ضمن انتقاد از سیاست‌های «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا در قبال برجام، نوشت: امتناع بایدن از بازگشت از برجام در حالی صورت گرفت که اظهارات او در دوران تبلیغات انتخاباتی در سال ۲۰۲۰ تردید چندانی درباره مقاصد او در قبال برجام باقی نمی‌گذاشت. رئیس‌جمهور فعلی آمریکا در آن زمان در یادداشتی در سی‌ان‌ان نوشته بود: «چنانچه ایران به توافق هسته‌ای پایبند شود ایالات متحده به عنوان مقدمه‌ای برای مذاکرات متعاقب به توافق بازخواهد گشت.»

مطابق این گزارش، بسیاری از تحلیلگران مسائل ایران انتظار داشته‌اند بایدن به فاصله کوتاهی بعد از ورود به کاخ سفید، کشورش را به برجام بازگرداند، اما ژانویه سال پیش، «آنتونی بلینکن» که در آن زمان گزینه پیشنهادی بایدن برای تصدی سمت وزیر خارجه آمریکا بود و «آوریل هاینس»، گزینه پیشنهادی مدیر اطلاعات ملی آمریکا «آب سردی» بر پیکر این انتظارات ریختند.

ستون‌نویس ام‌اس‌ان‌بی‌سی در بخش دیگری از یادداشت به جدال‌های گفتمانی آمریکا و ایران در آن زمان بر سر اینکه کدام طرف بایستی ابتدا تعهداتش ذیل برجام را کامل اجرا کند پرداخته و اذعان کرده که استدلال ایران متقن‌تر از طرف آمریکایی بوده است.

او می‌نویسد: «از آنجا که اکثر تحریم‌های ایران مبتنی بر دستورات اجرایی هستند هیچ چیزی مانع از آن نمی‌شد که بایدن به برجام برگردد و همزمان به ایران اخطار بدهد که در صورت عدم پیشروی به سمت پایبندی به برجام او به‌سادگی تحریم‌ها را مجدداً اعمال خواهد کرد»

«جفری لوئیس»، کارشناس مسائل منع اشاعه‌ هسته‌ای، تحلیل خود را درباره اینکه چرا بایدن آمریکا را به برجام بازنگردانده در گفت‌وگو با مایکل کوهن این‌طور بیان می‌کند: «بایدن فرد بزدلی است.»

لوئیس در مصاحبه با کوهن اظهاراتش را این‌طور ادامه می‌دهد: «او (بایدن) با آزمودن بخت خود با ایران که ممکن بود موفق شود یا نشود مورد انتقاد سیاسی قرار می‌گرفت، اما انجام این کار توپ را به زمین ایران می‌انداخت و دست برتر را به کسانی در تهران می‌داد که خواهان توافق بودند.»

به باور لوئیس، بایدن در ماه‌های آغازین ورود به کاخ سفید از تبعات این کار بیم داشته و نگران بوده که مبادا این‌طور به نظر برسد که قصد دارد به ایران امتیاز بدهد.

«مت داس»، مشاور «برنی سندرز»، سناتور دموکرات آمریکایی در مصاحبه با «نیوریپابلیک» می‌گوید: «اگر از منظر ایرانی‌ها به قضیه نگاه کنیم، آنها ممکن است به این جمع‌بندی برسند که «آمریکایی‌ها طی چند سال گذشته ما را به دردسر انداخته‌اند. حالا رئیس‌جمهور جدیدی سر کار آمده است. آیا می‌توانیم به او اعتماد کنیم؟ آیا او کنترلی روی سیاست‌های داخلی خودش دارد؟»

پاسخ این پرسش‌ها منفی است. مت‌داس می‌گوید حتی اگر همین الان تحریم‌ها رفع شوند «آیا شرکت‌ها واقعاً تمایلی برای بازگشت به ایران خواهند داشت؟ آیا بانک‌ها [به طرف‌های ایرانی] وام خواهند داد؟ با وجود تهدید بازاعمال تحریم‌ها از سوی یک رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه در سال ۲۰۲۵ مشخص نیست چرا ایران باید بخواهد وارد چنین مسیری شود.»