اقناع یا اجبار در حفظ جان مردم؟!

به گزارش بولتن نیوز، جعفرگلابی* کم‌کم به دومین سال همه‌گیری کرونــا در چین و سپس در جهان نزدیک می‌شویم ولی با وجود اقدامات گسترده اغلب کشورها این اپیدمی همچنان جولان می‌دهد و قربانی می‌گیرد. اکنون این سوال مهم وجود دارد که چرا بشر پس از این همه مدت و با وجود پیشرفت‌های عظیم تکنولوژی در ابعاد مختلف خصوصا در علم و ابزار و داروهای پزشکی هنوز نتوانسته است بر این ویروس غلبه کند و به صدمات گوناگون و گسترده آن خاتمه دهد؟ البته ناشناخته بودن ویروس و قدرت تکثیر و شدت کشندگی آن از دلایل عدم موفقیت در برابر این اپیدمی است ولی به جرات می‌توان ادعا کرد که غافلگیری، عدم توجه و تمرکز و فقدان اراده لازم خصوصا در بسیاری از دولت‌ها برای مقابله با آن از اصلی‌ترین دلایل ادامه این همه‌گیری است. هرجا اراده قاطع و برنامه مشخص و کارشناسانه‌ای وجود داشته است تقریبا موفقیت صددرصدی هم به‌دست آمده است و هر جا به دلایل گوناگون تعلل صورت گرفته است ویروس طغیان کرده و جان‌های بسیاری را ستانده است. چین با جمعیت یک میلیاردو400 میلیون نفری با تمرکزی همه‌جانبه و قاطعیتی فوق‌العاده توانست در چند ماه اولیه، این اپیدمی را کاملا کنترل کند درحالی که آمریکا با آن همه امکانات و جمعیتی در حدود یک پنجم چین به سرعت مقام اول ابتلا و مرگ‌ومیر را از آن خود کرد و هنوز هم به‌شدت درگیر آن است. عجیب است که نهادهای قدرتمند مدنی این کشور، دولت ترامپ را برای این خسارت عظیم به پای میز محاکمه نکشیدند!
اما متاسفانه کشور ما هم جزء آن کشورها بود که هم غافلگیر شد و هم موضوع را جدی نگرفت و هم در ادامه کج‌دارو‌مریز و بی‌برنامه به مقابله با این بیماری پرداخت! متاسفانه ما 5پیک شدید و پرتلفات را تاکنون تجربه کرده‌ایم و طبق گزارش خبرگزاری ایسنا اکنون مقام هشتم از نظر ابتلا و مرگ‌ومیر را کسب کرده‌ایم و اگر نسبت به جمعیت بسنجیم جزء چند کشور اول کرونا‌زده جهان هستیم! بالاخره مصائب خرید واکسن را پشت‌سر گذاشتیم و ظاهرا اکنون در این مورد مشکلی وجود ندارد. ولی حالا مشکل دیگری در حال بروز و ظهور است که برخی مایل به زدن واکسن نیستند و برخی واکسن نزدن را تشویق می‌کنند و دولت هم به‌جای اجباری کردن آن مایل به اقناعی کردن ضرورت واکسن زدن است! بدیهی است هیچ‌کس را نباید به زور واکسن زد ولی وقتی پای سلامت و حیات و مرگ افراد در‌میان است، اجباری شدن آن نه‌تنها توجیه‌پذیر و از منطق مستحکمی برخوردار است، بلکه عدمش به مخاطره افکندن جان بسیاری از هموطنان است. هرکس حق دارد تا آنجا که به خودش مربوط است از زدن واکسن و حتی ماسک خودداری کند ولی وقتی یک فرد با کمال بی‌مسئولیتی نسبت به جان دیگران و احتمال ناقل بودن به بانک‌ها، ادارات و اماکن عمومی مراجعه می‌کند و بعضا حتی با علم به اینکه بیمار است از اشاعه مرض خود استنکاف نمی‌کند، قطعا مسئولیت انسانی، اجتماعی، اخلاقی، دینی و حتی قانونی دارد. چنین فردی مختار است که در خانه خود بنشیند، واکسن نزند و هیچ اقدام احتیاطی و بهداشتی نکند ولی به محض اینکه با دیگران برخورد می‌کند مسئولیتش آغاز می‌شود. قانع کردن افراد به دریافت واکسن و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی خیلی خوب است ولی آیا اگر کسی به هر دلیل قانع نشد، حق دارد جان دیگران را در خطر قرار دهد؟ تاکنون با مشکل کمبود واکسن روبه‌رو بوده‌ایم و در چاه آن افتادیم و خسارات عظیم دیدیم، اکنون این خطر وجود دارد که به چاله بی‌مسئولیتی برخی از افراد دچار شویم و آنها با عدم دریافت واکسن عامل پایداری اپیدمی ‌شوند و بی‌تعارف در قتل برخی از هموطنان خود شرکت جویند! آمار رسمی، از مرگ بیش از 120 هزار نفر حکایت دارد و آمار غیررسمی بنا بر اعلام معاون وقت وزیر بهداشت تا 2 برابر آن است. قطعا بخشی از این مرگ‌ها و ابتلاهای سخت و پردرد ناشی از لجاجت یا اهمال سفرکنندگان، اجازه‌دهندگان، ماسک نزدن‌ها و از این پس واکسن نزدن‌هاست. اجبار افراد به واکسن زدن از طریق عدم ارائه هرگونه خدمات دولتی، شهری، حمل‌ونقل عمومی و هر نوع حضور در اماکن عمومی جلوگیری از آسیب رساندن جانی به افراد جامعه است و کسانی که واکسن نزدن را تشویق می‌کنند در برابر خطری که برای جان شهروندان ایجاد می‌کنند مسئولیت قانونی و حتی قضایی دارند و تعقیب آنها حفاظت از جان مردم است. مسلما حفاظت از جان مردم آن‌هم با این گستردگی، از وظایف حتمی حاکمیت و دولت است. خدا کند در این مورد مثل ماجرای خرید واکسن دچار اهمال و قصور و تقصیر نشویم و پس از دریافت خسارات بزرگ وگسترده سراسیمه به چاره‌جویی نپردازیم.

*روزنامه‌نگار