ژنرال‌های اقتصادی در بنیاد سینمایی!

به گزارش بولتن نیوز، وزارت ارشاد روز سه‌شنبه نخستین تغییرات را در سازمان سینمایی کلید زد و در این راه، از بنیاد سینمایی فارابی شروع کرد. بعد از ظهر سه‌شنبه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با پیشنهاد محمد خزاعی رئیس جدید سازمان سینمایی، هیئت امنای جدید بنیاد فارابی را منصوب کرد؛ انتصابی که با حواشی مواجه شد و واکنش های موافق و مخالفی را برانگیخت.

چه کسانی آمده‌اند؟

بر این اساس مسعود میرکاظمی (معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه)، جواد اوجی (وزیر نفت)، سعید محمد (مشاور رئیس جمهور در امور مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی و دبیر شورای عالی مناطق آزاد)، علی عسگری (معاون ستاد اجرایی فرمان امام)، علیرضا مختارپور قهرودی (دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور)، میثم نیلی (مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، حسن خجسته باقرزاده (معاون پیشین صداوسیما)، سیدمحسن مهاجرانی (معاون پیشین صداوسیما و مشاور رئیس رسانه ملی) به همراه محمد خزاعی (رئیس سازمان سینمایی) اعضای جدید هیئت امنای بنیاد سینمایی فارابی را در دو سال آینده تشکیل می‌دهند.

مدیران حوزه کتاب و تلویزیون

در این فهرست تنها نام محمد خزاعی قابل پیش‌بینی بود که به حکم حضور در جایگاه رئیس سازمان سینمایی، به صورت سنتی عضو هیئت امنای همه مؤسسات تابعه این سازمان است. نکته جالب این که در میان هشت عضو دیگر، سه نفر چهره‌های اقتصادی‌اند. حضور سیدمحسن مهاجرانی و حسن خجسته از دوره قبل تمدید شده است؛ چهره‌هایی که سال‌ها سابقه حضور در مناصب مختلف فرهنگی -چه در سینما و چه در صداوسیما- را دارند و عضویت‌شان در هیئت امنای فارابی، غیرمنتظره نیست. مختارپور نیز اگرچه در دوره قبل حضور داشته، اما بیش از هرچیز به عنوان چهره‌ای مرتبط با حوزه کتاب شناخته می‌شود، دقیقا مانند میثم نیلی که پیشتر مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی بود و به عنوان یکی از مدیران انقلابی حوزه کتاب به یاد آورده می‌شود. نام او که از مشاوران جوان احمدی‌نژاد در دوره ریاست جمهوری بود، پیشتر به عنوان یکی از گزینه‌های تصدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شنیده می‌شد. علی عسگری نیز که هم‌اکنون معاون ستاد اجرایی فرمان امام است، از مدیران فرهنگی و رسانه‌ای باسابقه است و پیشتر رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، مدیرعامل خبرگزاری مهر و معاون فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بوده است.

سرمایه پررنگ می‌شود؟

مسعود میرکاظمی، جواد اوجی و سعید محمد دیگر اعضای هیئت امنای بنیاد سینمایی فارابی، بیشترین انتقادها و همچنین تفاوت‌ها را با دوره‌های قبلی رقم زده‌اند؛ سه مدیر اقتصادی که مطلقا نسبتی با سینما ندارند و روشن نیست حضورشان در هیئت امنای فارابی به چه علت بوده است؛ آیا این انتخاب‌ها به دلیل خلأ حضور چهره‌های فرهنگی نزدیک به وزیر فرهنگ بوده یا هدفمند بوده است؟ تنها گمانه‌زنی مثبت در این میان، تلاش وزارت فرهنگ و سازمان سینمایی برای ورود سرمایه و سرمایه گذار به سینمای ایران و صنعتی کردن آن بوده است که به شدت از نظر تامین مالی در مضیقه جدی است؛ اتفاقی که اگرچه در صورت وقوع، می‌تواند مثبت باشد، اما باز هم در بنیاد سینمایی فارابی، نسبتاً ناهمگون است. ضمن این که هرگونه تسهیل ورود سرمایه و سرمایه گذار به این عرصه نباید به معنی غلبه این بخش و ملاحظاتش بر عرصه تولیدات و محتوای سینمایی باشد. چراکه مأموریت بنیاد فارابی به عنوان نماد جریان تولید دولتی در سینمای ایران که به زبان ساده، تقسیم‌کننده بودجه میان تولیدکنندگان آثار است، بیش از هرچیز تولید محصولات فرهنگی است، نه آثار تجاری. اگر قرار باشد محصولات فرهنگی وابسته به دولت نیز تجاری و صنعتی شوند، دیگر چه نیازی به دولت است؟ سینمای تجاری که روی پای خود ایستاده و نیاز چندانی به حمایت دولتی نمی‌بیند. این اعضا دیروز صبح با گذشت حدود 20 ساعت از حکم انتصاب، مدیرعامل این بنیاد را انتخاب کردند و سیدمهدی جوادی را که در سینمای ایران شناخته‌شده نیست، به این مسئولیت گماردند. با این حساب، جمع چهره‌های کم‌ارتباط با سینمای ایران، در بنیاد سینمایی فارابی جمع شده است!

فرهنگی‌هایی که رفتند

همه این اقوال در حالی است که در دوره پیشین، به جز حسین انتظامی رئیس وقت سازمان سینمایی، منوچهر شاهسواری، سیدمحمد بهشتی، شهریار بحرانی، محمدمهدی عسگرپور و هوشنگ مرادی کرمانی از اعضای هیئت امنای بنیاد سینمایی فارابی بودند. در این میان حذف منوچهر شاهسواری مدیرعامل اتحادیه اصناف سینمای ایران (خانه سینما) و محمدمهدی عسگرپور چهره تأثیرگذار اصناف سینما اتفاق قابل توجهی است. از این جمع همچنین شهریار بحرانی فیلم ساز انقلابی نیز کنار گذاشته شده که اتفاقی کاملا غیرمنتظره است. سیدمحمد بهشتی نیز از مدیران قدیمی سینمای ایران است که عمری را در عرصه مدیریت فرهنگی سپری کرده است. باید دید کاهش وزن فرهنگی هیئت امنای بنیاد سینمایی فارابی و حضور پررنگ چهره‌های اقتصادی، به کمک سینمای ایران خواهد آمد یا خیر.

نویسنده : مصطفی قاسمیان