چرا لوازم خانگی ایرانی در بازار با افزایش قیمت روبه‌رو شده‌اند؟

گروه اقتصادی: ۱۲ اردیبهشت امسال یكی از شركت‌های تولیدكننده لوازم‌خانگی ایرانی، قیمت مصوب محصولات خود را ۲۵درصد گران كرد و به سازمان بورس و اوراق بهادار اطلاع داد. البته این تولیدكننده،تولید لوازم خانگی كوچك را در برنامه دارد و اكنون نوبت به بزرگ‌ترها رسیده است. پس از آن علیرضا موسوی‌مجد، رئیس انجمن تولیدكنندگان لوازم صوتی و تصویری در اول خرداد امسال از افزایش ۱۰درصدی قیمت لوازم خانگی ایرانی خبر داد و گفت با لغو تحریم‌ها، دیگر لوازم خانگی ساخته شده وارد كشور نمی‌شود و صرفا مونتاژ آنها در ایران انجام می‌شود. وی توضیح داده بود، با افزایش نرخ دستمزد كارگران و هزینه حمل و نقل و انرژی، قیمت برخی اقلام لوازم خانگی ۱۰درصد و برخی اقلام دیگر ازجمله تلویزیون كمتر از ۱۰درصد افزایش یافت. شرایط بازار لوازم خانگی آرام و قیمت‌ها تابع عرضه و تقاضاست و به دلیل كاهش شدید تقاضا در بازار لوازم خانگی قیمت‌ها امسال حداكثر ۱۰درصد افزایش داشته است. در حالی كه اكنون بازار در ركودی بی‌سابقه به سر می‌برد و قدرت خرید مردم به‌شدت كاهش یافته اما با این حال قیمت لوازم خانگی داخلی در بازار گران است.
ممنوعیت واردات و گرانی
به گزارش بولتن نیوز، آن‌طور كه در گزارش‌ رسانه‌ها به چشم می‌خورد سورن، هافنِر، بی‌اس‌اچ، شركت چینی بُن‌سای، ایران شرق، پلاتینه، لیمون چینی آراد،ایكس ویژن، تی‌سی‌ال، هیمالیا، پارس، آبسال، پاكشوما، امرسان، كلور و مادیران، شركت‌هایی هستند كه به طور رسمی و در فهرست ارسالی به بازار، افزایش قیمت داشتند. بنابراین لوازم خانگی این شركت‌ها با گرانی همراه شده است. نكته جالب این است شركت‌هایی كه خواستار ممنوعیت واردات لوازم‌خانگی شده بودند اكنون قیمت خود را افزایش داده‌اند اما محمد حسین اسلامیان، نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی به جام‌جم می‌گوید، افزایش قیمت تولیدكنندگان لوازم خانگی ناشی از افزایش هزینه‌های تولید است و درخواست آنها مبنی بر انجام این كار قبل از ارسال نامه به دفتر رهبری بود.
كیفیت و خدمات
قطعا یكی از مواردی كه برای خریداران ایرانی اهمیت دارد ،كیفیت است و از آنجا كه كیفیت برندهای خارجی بالاست، تمایلی وجود دارد كه افراد با مبلغ بالاتر اقدام به خرید لوازم خانگی خارجی كنند. بررسی خبرنگار جام‌جم نشان می‌دهد قیمت لوازم خانگی خارجی در ایران كمتر از قیمت لوازم تولید داخل است كه اسلامیان، نایب رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی در این باره توضیح می‌دهد، برخی كالاهای باكیفیت تولید داخل با نام برندهای خارجی راهی بازار می‌شود و برخی دیگر به نام برندهای كره‌ای و آلمانی، ساخت چین است و اصلا اصالت ندارد. البته برخی از این لوازم‌ خانگی نیز مربوط به كشورهای اصلی تولید كننده است كه در این زمینه باید توجه داشت یك ماشین لباسشویی در كشورهای حوزه خلیج فارس ۲۰۰دلار است كه با محاسبه دلار
۳۰هزار تومان به شش میلیون تومان می‌رسد و در بازار تهران ۹میلیون تومان به فروش خواهد رسید اما ماشین لباسشویی تولید داخل حدود ۱۱میلیون تومان است كه این گرانی مربوط به بخش مالیات و خدمات پس از فروش است.
اسلامیان می‌گوید: ۲۰درصد هزینه تمام شده تولید لوازم خانگی مربوط به مالیات بر تولید است كه در دولت دوازدهم تصویب و اجرایی شد و این موضوع باعث شده یك‌پنجم قیمت لوازم خانگی در جیب دولت قرار بگیرد، از این رو از دولت سیزدهم درخواست می‌شود با توجه به حساس بودن شرایط، میزان مالیات بر تولید را كاهش دهند تا قیمت لوازم خانگی داخلی قدرت رقابت در بخش قیمت را با لوازم خانگی خارجی داشته باشد.
افزایش قیمت مواد اولیه، بهانه یا واقعیت!
آن‌طور كه تولیدكنندگان لوازم خانگی می‌گویند، مواد اولیه و قطعات مورد نیازی كه از كشورهای خارجی تامین می‌شود به نرخ ارز بستگی دارد و نوسانات در این بخش در كنار مشكلات تحریمی باعث افزایش هزینه‌های تولید شده است. از سوی دیگر، تولید كنندگان خواستار ممنوعیت پنج‌ساله واردات لوازم خانگی چه به صورت رسمی و چه به صورت ته‌لنجی شده‌اند تا از سرمایه‌گذاری انجام شده در این بخش صیانت كنند اما برخی تحلیلگران معتقدند بعضی تولیدكنندگان پس از آن‌كه مطمئن شدند انحصار در اختیار آنهاست در شرایطی اقدام به افزایش قیمت محصولات خود كردند كه بازار كشش این رشد را ندارد و منجر به ركود بیشتر خواهد شد.
اسلامیان با تایید این موضوع گفته است، افزایش قیمت لوازم خانگی به ركود بازار دامن می‌زند اما باید توجه داشت این افزایش قیمت از اطمینان خاطر به دلیل ممنوعیت واردات لوازم خانگی نیست بلكه مؤلفه‌های تولید، افزایش داشته‌اند.
گزارشی برای افزایش قیمت نداریم
پس از آن‌كه اغلب رسانه‌ها به موضوع افزایش قیمت لوازم خانگی تولید داخل پرداختند عباس هاشمی، دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران گفت طی دو ماه گذشته درخواستی برای افزایش قیمت به این انجمن ارسال نشده است.مدتی قبل هم رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی گفته بود، شنیده‌ها حاكی است شركت‌ها می‌خواهند ۵درصد محصولات خود را گران كنند و امروز هم گزارش‌هایی از افزایش قیمت برخی شركت‌ها منتشر شده كه دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی توضیحاتی در این باره ارائه کرد.
عباس هاشمی در پاسخ به این‌كه آیا قیمت لوازم خانگی اخیرا افزایش داشته، تصریح كرد: اگر شركتی مستقیم در سامانه۱۲۴ درخواست افزایش قیمت ثبت كرده، انجمن اطلاعی ندارد و این اطلاعات در اختیار سازمان حمایت است اما طی دو ماه اخیر اعضای انجمن درخواستی برای افزایش قیمت دریافت نكردند. فقط یك یا دو مورد برای چند محصول جدید كه سابقه قیمت در سامانه نداشتند، ثبت شده است.
وی از اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی خواست برای بررسی بیشتر، فهرست شركت‌هایی را كه افزایش قیمت داشتند، ارائه كند و گفت: ممكن است نرخ ارز، قیمت‌های جهانی و سایر عوامل تولید در قیمت كالا تاثیر گذاشته باشد كه سازمان حمایت آنها را بررسی می‌كند. دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی در پاسخ به سوالی درباره میزان افزایش قیمت لوازم خانگی در سال جاری عنوان كرد: از ابتدای امسال درخواست‌هایی از سوی تولیدكنندگان به انجمن ارسال شده كه انجمن هم آنها را برای بررسی و ثبت به سازمان حمایت فرستاده و آمار دقیقی از درخواست‌های قبول شده نداریم. اما این درخواست‌ها مربوط به دو‌ماه گذشته نیست. با توجه به این‌كه میزان افزایش قیمت در شركت‌های مختلف متفاوت است، نمی‌توان میانگین دقیقی از افزایش قیمت‌لوازم‌خانگی در سال‌جاری عنوان كرد اما با توجه به مؤلفه‌ای اثرگذار ازجمله افزایش ۳۹درصدی هزینه‌های دستمزد و تورم سالانه، انتظار افزایش ۱۵درصدی قیمت انواع لوازم خانگی از ابتدای امسال دور از انتظار نیست. این در حالی است كه محمد حسین اسلامیان، نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی به خبرنگار ما گفته است، بین ۵ تا ۸ درصد محصولات خانگی گران شده‌اند.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی توضیح داد: اعمال افزایش قیمت و حتی درخواست افزایش قیمت از سوی بخش تولید نمی‌تواند لحظه به لحظه اتفاق بیفتد،چراكه فرآیند مشخص دارد و سازمان حمایت باید قیمت جدید را در سامانه۱۲۴ ثبت كند. اگر واحد تولیدی حتی یك محصول خود را در سامانه۱۲۴ ثبت نكرده باشد و فقط یك شاكی داشته باشد، تخلف محسوب می‌شود. البته به گفته وی اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی بر بازار نظارت دارد اما ممكن است برخی مغازه‌ها زیر مجموعه اتحادیه نباشند كه در این صورت باید تعزیرات و سایر سازمان‌های نظارتی بر آنها نظارت كنند. سید رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت هم اعلام كرده بحث گرانی با گرانفروشی تفاوت دارد و اگر گرانفروشی اتفاق افتاده باشد یا گرانی خارج از ضوابط انجام گرفته ،قطعا در هفته جاری مورد بررسی قرار می‌گیرد.
وزارت صمت با قیمت‌گذاری سلیقه‌ای لوازم خانگی برخورد کند
جواد حسینی‌کیا، نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره گرانی افسارگسیخته در بازار بخاری همزمان با فرا رسیدن فصول سرد سال گفت: با توجه به این‌که مواداولیه مورد نیاز تولید بخاری، آهن بوده و بازار این کالا نا بسامان است، قیمت بخاری افزایش چشمگیری داشته است، در واقع مانند آنچه اکنون در بازار فولاد در جریان است و سوداگران از این وضعیت سودهای کلان به دست می‌آورند، در بازار محصولات دیگر نیز وجود دارد. وی افزود: البته باید به این نکته نیز توجه کرد هرچند گرانی آهن در قیمت بخاری اثرگذار است، اما دلیل اصلی افزایش بهای بخاری التهاب بازار و قیمت‌گذاری سلیقه‌ای کالاهاست، به این معنا که تغییر قیمت کالاها از فرمول خاصی پیروی نمی‌کند. نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: در گام نخست وزارت صنعت و معدن باید میزان اثرگذاری افزایش قیمت آهن در بهای تمام شده تولید بخاری را مشخص کند و در دومین مرحله با تشدید نظارت، برخورد با گرانفروشان را در دستور کار خود قرار دهد. وی با بیان این‌که در آشفته بازار فعلی، برخی واحدهای تولیدی در حال سوءاستفاده هستند و محصولات خود را بیشتر از ارزش واقعی به فروش می‌رسانند، ادامه داد: با توجه به فرارسیدن فصول سرد سال، نهادهای نظارتی باید با جدیت از افزایش قیمت بی‌ضابطه و ناعادلانه بخاری و شوفاژ جلوگیری کنند.
علیرضا دانیالی، رئیس هیأت‌مدیره انجمن صنایع لوازم‌خانگی ایران همچنین گفته در مورد پایداری در تولید باید ابتدا قدم به قدم مشکلات و موانع تولید را رفع کنیم، یکی از مهم‌ترین مشکلات، قاچاق است که حدود ۴۰درصد بازار لوازم خانگی دراختیار کالای قاچاق قرار دارد که بدون مالیات و عوارض وارد می‌شود و باید از آن جلوگیری کنیم تا تولید داخل قدری تقویت شود و رشد کند. در مورد صادرات هم به خاطر تحریم‌ها مشکل دریافت ارز داریم، باید فکری به حال صادرکننده هم داشته باشیم.
دانیالی در مورد برندسازی لوازم خانگی و مقابله با کالاهای تقلبی گفت: متأسفانه کالای تقلبی در بازار وجود دارد که توسط برخی سودجویان با تولیدات زیرپله‌ای ارائه می‌شود، یک شرکت معتبر، از برند خود همچون فرزند خود مراقبت و برای رشد و شکوفایی برند محصول خود تلاش می‌کند، اما متأسفانه نظارت کافی استاندارد و شبکه توزیع در بازار وجود ندارد و عده‌ای کلاهبردار هم سر مصرف‌کننده و هم سر تولیدکننده کلاه می‌گذارند و کالای تقلبی با برندهای داخلی یا خارجی را انجام می‌دهند، برخی از کالاهای تقلبی هم از طریق کولبری و پیله‌وری وارد بازار می‌شود.

خارجی‌ها همچنان هستند
چندی پیش مركز آمار اعلام كرد ۳۶/۸درصد خریداران لوازم برقی، كالای خارجی خریدند. این آمار نشان می‎‌دهد همچنان برای خرید لوازم خارجی تمایل وجود دارد. محمدحسین اسلامیان، نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی گفت: لوازم خانگی ایرانی به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه و نرخ دستمزد گران شد. افزایش قیمت لوازم خانگی ایرانی، ارتباطی به ممنوعیت واردات لوازم خانگی ندارد، چراكه در این طرح واردات مواد اولیه ممنوع نیست، بنابراین لوازم خانگی به دلیل افزایش هزینه‌های سر بار، اندكی گران شد. مواد اولیه در سه ماه اخیر گران شد و كارخانه‌ها مجبور بودند افزایش قیمت را برای كالاهای خود اعمال كنند. با توجه به افزایش ۳۹درصدی نرخ دستمزد، نوسان قیمت دلار و مواد اولیه افزایش ۷ تا ۱۰درصد قیمت لوازم خانگی طبیعی است. این در حالی است كه تولیدكنندگان داخلی در شش ماه ابتدایی سال تلاش كردند افزایش قیمتی در بازار اتفاق نیفتد اما اكنون ناچار به افزایش قیمت شدند. وی توضیح داده است، قطعات برخی كالاهای لوازم خانگی از كشورهایی مانند چین تهیه می‌شود و برای ادامه تولید باید كما فی سابق برد الكترونیكی، كمپرسور، كیت و پنل وارد شود. نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی تهران درباره حضور برندهای خارجی گفته با این‌كه شركت‌های خارجی خودشان بازار ایران را رها كردند اما همچنان كالاهایشان در بازار موجود است كه البته سهم آنها در بازار كاهش یافته و به دنبال كسب سهم بیشتر بازار هستند اما اغلب تولیدكنندگان داخلی جای خارجی‌ها را پركردند و اكنون ۷۰درصد بازار از نظر كیفی و كمی در اختیار داخلی‌هاست. اسلامیان تاكید كرد، مالیات بر تولید از مالیات بر توزیع بیشتر است و اكنون حتی شركت‌های قطعه‌ساز كه قطعات را به شركت مادر تحویل می‌دهند نیز با مشكل مالیات مواجه هستند. در حال حاضر ۲۰درصد قیمت یك كالای خانگی مربوط به مالیات بر تولید است.