فهرست رئیس‌جمهورهای ایران از سال 1357 تا خرداد 1400

گروه سیاسی: در مورد همه انتخابات، دو مسأله مهم مطرح مى باشد یکى اصل شرکت در انتخابات و انداختن رأى در صندوق، دوم شناخت و تشخیص کاندیداى اصلح که کار بسیار مهم و حسّاسى مى باشد و نیازمند تحقیق گسترده و دقیق از کاندیداى اصلح که این کار، گاهى توسط خود شخص رأى دهنده (بدون واسطه) به خاطر اطلاعاتى که از سوابق اجرائى، انگیزه ها، افکار و عقاید فرد، میزان ایمان و تعهد و دلسوزى او نسبت به نظام و مردم، قدرت و توان مدیریتى او در اجراى برنامه ها و پایبندى او به اصول و ارزشهاى اسلامى، و بالاخره اصلح بودن و برترى کاندیداى مورد نظر خویش نسبت به سایر کاندیداها در موارد یاد شده، دارد، اقدام به رأى دادن مى نماید.

به گزارش بولتن نیوز، اما گاهى فرد توان و قدرت تشخیص و شناخت و انتخاب کاندیداى اصلح را ندارد یا به علّت تعدد کاندیداها و... این کار براى او میسّر نمى باشد. در این جا لازم است تا از طریق شناخت مع الواسطه اقدام نماید یعنى به جناحهاى سیاسى مورد اطمینان خود یا افراد متدین، متعهد و کارشناسى که توان تشخیص این امر را دارند مراجعه نماید. در این بین یکی از رسالت های رسانه ها، کمک به بررسی داوطلبین انتخابات هاست. به همین دلیل، بنا داریم تا بررسی آنچه در تاریخچه انتخابات ریاست جمهوری در ایران اسلامی رخ داده، گذشته را چراغ راه آینده کرده تا ببینیم از آنچه که رفته، برای آنچه که خواهد آمد، چه استفاده ای می توان کرد.

 

۱۲ دوره رئیس‌جمهور ایران

تا کنون ۷ نفر طی ۱۲ دوره رئیس‌جمهور ایران بوده‌اند. این مقام پس از سقوط حکومت شاهنشاهی پهلوی و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و بنیانگذاری نظام جمهوری اسلامی در ایران به‌وجود آمد و از تاریخ ۱۳ آذر ۱۳۵۸ با تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شکل قانونی به‌خود گرفت. رئیس‌جمهور از بین نامزدهای ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان گزینش (تأیید یا ردّ صلاحیت) شده و راه یافتگان به مرحله بعدی برای یک دورهٔ چهار ساله توسط رأی مستقیم اکثریت مطلق مردم ایران برگزیده می‌شود و انتخاب مجدّد او تنها برای یک دورهٔ پیاپی دیگر امکان‌پذیر است.

بنا بر قانون اساسی، رئیس‌جمهوری ایران پس از رهبری دومین مقام سیاسی بلندپایهٔ کشور است و هیئت دولت و قوّهٔ مجریه (یکی از قوای سه‌گانهٔ ایران) تحت امر او قرار دارد. البته تا قبل از بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸، مطابق اصل ۱۳۴ ریاست هیئت دولت با مقام نخست‌وزیر بود؛ بنابراین ۳ رئیس‌جمهور اوّل ایران (سید ابوالحسن بنی‌صدر، محمدعلی رجایی، حضرت آیت الله سید علی خامنه‌ای) رئیس کابینه محسوب نمی‌شدند. رئیس‌جمهور همچنین به عنوان مجری قانون اساسی، رئیس شورای عالی امنیت ملی و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز فعّالیّت می‌کند. تنها نخستین رئیس‌جمهور ایران (ابوالحسن بنی‌صدر) مقام فرماندهی کل نیروهای مسلّح را برعهده داشته‌است و پس از عزل و رد صلاحیت این وظیفه به رهبری سپرده شد، مابقی رؤسای جمهور حائز این مقام نبوده‌اند.

در صورتی که رئیس‌جمهور به دلایلی مانند مرگ، عزل، استعفا، غیبت یا بیماری توانایی انجام مسئولیّت‌های قانونی خود را نداشته باشد، معاون‌اوّل رئیس‌جمهور با موافقت رهبری وظایف او را موقتاً برعهده می‌گیرد و باید ظرف مدت ۵۰ روز شرایط انتخاب رئیس‌جمهور بعدی را از طریق انتخابات پیش از موعد فراهم نماید. تا پیش از بازنگری قانون اساسی (۱۳۶۸)، مسئولیّت جانشینی رئیس‌جمهور بر عهدهٔ شورای موقّت ریاست جمهوری بوده‌است.

سید ابوالحسن بنی‌صدر، نخستین متصدّی این سمت بود که از ۱۵ بهمن ۱۳۵۸ با تنفیذ حکم خود رسماً کارش را آغاز کرد. او تنها رئیس‌جمهوری بوده‌است که به دلیل عدم کفایت سیاسی توسط مجلس شورای اسلامی برکنار شده‌است. محمدعلی رجایی نیز تنها رئیس‌جمهوری بوده‌است که در حین خدمت ترور و  به شهادت رسید. پس از هر دوی این مقاطع که رؤسای جمهور دوره کاری خود را به پایان نبردند، شورای موقّت وظایف آن‌ها را تا انتخاب رئیس‌جمهور بعدی برعهده گرفت. حضرت آیت الله سید علی خامنه‌ای نیز پس از انتخاب به عنوان رهبری توسط مجلس خبرگان رهبری، دورهٔ ریاست‌جمهوری خود را پیش از پایان آن واگذار کرد.

۴ رئیس‌جمهوری بعدی ایران یعنی اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی، محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی هر کدام ۲ دورهٔ پیاپی برای این سمت انتخاب شدند. رئیس‌جمهور ایران از مرداد ۱۳۹۲ تاکنون حسن روحانی است  و با توجه به شرایط حساس کنونی آحاد مردم و واجدین شرایط ضرورت دارد که در انتخابات شرکت کرده و یکی از افراد واجد شرایط توسط شورای نگهبان را به عنوان رئئیس جمهور برگزینند.

 

بررسی آماری 12 دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران

 

در دوره های مختلف  ریاست جمهوری در ایران دو رئیس جمهوری اول ایران نتوانستند دوران چهار ساله مسئولیت خود را به پایان برسانند؛ اولی برکنار شد و از ایران گریخت و دومی ترور شد. اما سه رئیس جمهوری که در پی آمدند، هر یک دو دوره پیاپی در این سمت بودند.

آمار 12 دوره از انتخابات ریاست جمهوری و مهم ترین تحولات و حوادثی را که در هر دوره اتفاق افتاده است، مرور می کنیم.

دوره اول

- تاریخ برگزاری: ۵ بهمن ۱۳۵۸

- رئیس جمهوری منتخب: ابوالحسن بنی صدر با ۱۰ میلیون و ۷۵۳ هزار و ۷۵۲ رای

- نفر دوم: احمد مدنی

- تعداد نامزدها: ۱۲۴ نفر

- رقبای نهایی: ۹۵ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۲۰ میلیون و ۹۹۳ هزار و ۶۴۳ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۱۴ میلیون و ۱۵۲ هزار و ۸۸۷ نفر

- درصد مشارکت: ۶۷. ۴ درصد

تحولات و حوادث مهم:

۷ خرداد ۱۳۵۹: تشکیل اولین دوره مجلس شورای اسلامی

۲۳ خرداد ۱۳۵۹: صدور فرمان تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی از سوی امام خمینی

۱۹ مرداد ۱۳۵۹: معرفی محمدعلی رجایی به عنوان نخست وزیر به مجلس

۳۱ شهریور ۱۳۵۹: آغاز جنگ عراق با ایران

۳۰ دی ۱۳۵۹: آزادی آخرین گروگانهای آمریکایی و پایان بحران گروگانگیری

۲۰ خرداد ۱۳۶۰: برکناری ابوالحسن بنی صدر از فرماندهی نیروهای مسلح

۲۵ خرداد ۱۳۶۰: اعلام ارتداد اعضای جبهه ملی توسط امام خمینی

۳۰ خرداد ۱۳۶۰: ورود سازمان مجاهدین خلق به جنگ مسلحانه با حکومت

۳۱ خرداد ۱۳۶۰: رای مجلس اول به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهوری

۱ تیر ۱۳۶۰: برکناری ابوالحسن بنی صدر از ریاست جمهوری به وسیله امام خمینی

دوره دوم

- تاریخ برگزاری: ۲ مرداد ۱۳۶۰

- رئیس جمهوری منتخب: محمدعلی رجایی با ۱۲ میلیون و ۷۷۰ هزار و ۵۰ رای

- نفر دوم: عباس شیبانی

- تعداد نامزدها: ۷۱ نفر

- رقبای نهایی: ۴ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۲۲ میلیون و ۶۸۷ هزار و ۱۷ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۱۴ میلیون و ۵۷۳ هزار و ۸۰۳ نفر

- درصد مشارکت: ۶۴. ۲ درصد

تحولات و حوادث مهم:

(پس از برکناری ابوالحسن بنی صدر از ریاست جمهوری، دولت محمدعلی رجایی تا تشکیل دولت بعدی به نخست وزیری محمدجواد باهنر به کار خود ادامه داد. درگیری میان حکومت و سازمان مجاهدین خلق ایران ادامه یافت. روز ۷ تیر ۱۳۶۰ دفتر حزب جمهوری منفجر شد و رهبر آن محمد بهشتی و عده زیادی از اعضای حزب کشته شدند)

۱۳ مرداد ۱۳۶۰: معرفی محمدجواد باهنر به عنوان نخست وزیر به مجلس

۸ شهریور ۱۳۶۰: شهادت محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر در انفجاری در ساختمان نخست وزیری

دوره سوم

- تاریخ برگزاری: ۱۰ مهر ۱۳۶۰

- رئیس جمهوری منتخب: آیت الله خامنه ای با ۱۵ میلیون و ۹۰۵ هزار و ۹۸۷ رای

- نفر دوم: اکبر پرورش

- تعداد نامزدها: ۴۶ نفر

- رقبای نهایی: ۴ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۲۲ میلیون و ۶۸۷ هزار و ۱۷ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۱۶ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۷۱۷ نفر

- درصد مشارکت: ۷۴. ۲ درصد

تحولات و حوادث مهم:

پس از انفجار دفتر نخست وزیری و کشته شدن رئیس جمهوری و نخست وزیر، آیت الله مهدوی کنی مأمور تشکیل دولت موقت و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری شد. دولت او روز ۵ مهر ۱۳۵۹ تشکیل ستاد بسیج اقتصادی را تصویب و سهمیه بندی کالاهای اساسی را آغاز کرد

۵ آبان ۱۳۶۰: معرفی میرحسین موسوی به عنوان نخست وزیر به مجلس

۳ خرداد ۱۳۶۱: آزادی خرمشهر

۲۷ آذر ۱۳۶۱: بازگشایی دانشگاه ها پس از انقلاب فرهنگی

۷ خرداد ۱۳۶۳: آغاز به کار دوره دوم مجلس شورای اسلامی

دوره چهارم

- رئیس جمهوری منتخب: آیت الله خامنه ای با ۱۲ میلیون و ۲۰۵ هزار و ۱۲ رای

- نفر دوم: حبیب الله عسکراولادی

- تعداد نامزدها: ۵۰ نفر

- رقبای نهایی: ۳ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۲۵ میلیون و ۹۹۳ هزار و ۸۰۲ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۱۴ میلیون و ۲۳۸ هزار و ۵۸۷ نفر

- درصد مشارکت: ۵۴. ۷ درصد

تحولات و حوادث مهم:

۱۸ مهر ۱۳۶۴: معرفی دوباره موسوی به نخست وزیری،

۱۲ خرداد ۱۳۶۶: انحلال حزب جمهوری اسلامی به دلیل بروز اختلاف در مورد مشی اقتصادی

۱۶ دی ۱۳۶۶: نامه امام خمینی به علی خامنه ای در انتقاد از سخنانش در نماز جمعه و تأکید بر مطلقه بودن ولایت فقیه

۱۷ بهمن ۱۳۶۶: دستور تشکیل مجمع تشخیص مصحلت از سوی امام خمینی برای حل اختلاف مجلس و شورای نگهبان

۲۵ فروردین ۱۳۶۷: موافقت امام خمینی با تشکیل مجمع روحانیون مبارز توسط انشعاب کنندگان از جامعه روحانیت مبارز تهران

خرداد ۱۳۶۷: تشکیل سومین دوره مجلس شورای اسلامی با اکثریت جناح چپ

۲۹ تیر ۱۳۶۷: پذیرش قطعنامه ۵۹۸ توسط ایران

۱۵ شهریور ۱۳۶۷: مخالفت امام خمینی با استعفای میرحسین موسوی از نخست وزیری

۲۵ بهمن ۱۳۶۷: صدور فتوای قتل سلمان رشدی توسط امام خمینی

۸ فروردین ۱۳۶۸: برکناری آیت الله منتظری از قائم مقامی رهبری

۱۳ خرداد ۱۳۶۸: درگذشت بنیانگذار جمهوری اسلامی

۱۴ خرداد ۱۳۶۸: انتخاب آیت الله خامنه ای به عنوان رهبر جمهوری اسلامی توسط مجلس خبرگان

۶ مرداد ۱۳۶۸: همه پرسی اصلاح قانون اساسی، حذف نخست وزیری و حذف شرط مرجعیت برای رهبری

دوره پنجم

- تاریخ برگزاری: ۶ مرداد ۱۳۶۸

- رئیس جمهوری منتخب: اکبر هاشمی رفسنجانی با ۱۵ میلیون و ۵۵۰ هزار و ۵۲۸ رای

- نفر دوم: عباس شیبانی

- تعداد نامزدها: ۷۹ نفر

- رقبای نهایی: ۲ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۳۰ میلیون و ۱۳۹ هزار و ۵۹۸ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۱۶ میلیون و ۴۵۲ هزار و ۶۷۷ نفر

- درصد مشارکت: ۵۴. ۶ درصد

تحولات و حوادث مهم:

اجرای اولین برنامه توسعه پس از انقلاب و آغاز اجرای سیاست تعدیل اقتصادی

در پیش گرفتن سیاست تنش زدایی در روابط خارجی

آغاز اجرای سیاست گفتگوی انتقادی اتحادیه اروپا با ایران

۷ خرداد ۱۳۷۱: آغاز به کار دوره چهارم مجلس شورای اسلامی

دوره ششم

- تاریخ برگزاری: ۲۱ خرداد ۱۳۷۲

- رئیس جمهوری منتخب: اکبر هاشمی رفسنجانی با ۱۰ میلیون و ۵۶۶ هزار و ۴۹۹ رای

- نفر دوم: احمد توکلی

- تعداد نامزدها: ۱۲۸ نفر

- رقبای نهایی: ۴ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۳۳ میلیون و ۱۵۶ هزار و ۵۵ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۱۶ میلیون و ۷۶۹ هزار و ۷۸۷ نفر

- درصد مشارکت: ۵۰. ۵ درصد

تحولات و حوادث مهم:

عقب نشینی دولت از اجرای سیاست تعدیل اقتصادی

۲۴ اسفند ۱۳۷۳: امضای قانون تحریم سرمایه گذاری های بزرگ در ایران (قانون داماتو) توسط بیل کلینتون

اسفند ۱۳۷۴: تأسیس حزب کارگزاران سازندگی در آستانه انتخابات مجلس پنجم

۱۲ خرداد ۱۳۷۵: آغاز به کار دوره پنجم مجلس شورای اسلامی

دوره هفتم

- تاریخ برگزاری: ۲ خرداد ۱۳۷۶

- رئیس جمهوری منتخب: محمد خاتمی با ۲۰ میلیون و ۱۳۸ هزار و ۷۸۴ رای

- نفر دوم: علی اکبر ناطق نوری

- تعداد نامزدها: ۲۳۸ نفر

- رقبای نهایی: ۴ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۳۶ میلیون و ۴۶۶ هزار و ۴۸۷ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۲۹ میلیون و ۱۴۵ هزار و ۷۴۵ نفر

- درصد مشارکت: ۷۹. ۹ درصد

تحولات و حوادث مهم:

۱۷ خرداد ۱۳۷۷: آغاز محاکمه کرباسچی شهردار تهران

۳۱ خرداد ۱۳۷۷: استیضاح و برکناری عبدالله نوری وزیر کشور

۱۱ اردیبهشت ۱۳۷۷: استیضاح مهاجرانی، وزیر ارشاد و ابقای او

پائیز ۱۳۷۷: قتل های زنجیره ای

۱۵ دی ۱۳۷۷: اطلاعیه وزارت اطلاعات مبنی بر دست داشتن عناصر خودسر در قتل ها

۷ اسفند ۱۳۷۷: برگزاری نخستین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا

۱۸ تیر ۱۳۷۸: حمله به کوی دانشگاه تهران که به ناآرامی های دانشجویی انجامید

۲۲ اسفند ۱۳۷۸: ترور سعید حجاریان

۷ خرداد ۱۳۷۹: تشکیل ششمین دوره مجلس با اکثریت اصلاح طلب

2۴ آذر ۱۳۷۹: کناره گیری مهاجرانی از وزارت ارشاد

20شهریور ۱۳۸۰: حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در آمریکا

۱۵ مهر ۱۳۸۰: آغاز حمله آمریکا به افغانستان

۱۰ بهمن ۱۳۸۰: نام برده شدن از ایران در کنار عراق و کره شمالی به عنوان محور شرارت توسط جورج بوش

دوره هشتم

- تاریخ برگزاری: ۱۸ خرداد ۱۳۸۰

- رئیس جمهوری منتخب: محمد خاتمی با ۲۱ میلیون و ۶۵۹ هزار و ۵۳ رای

- نفر دوم: احمد توکلی

- تعداد نامزدها: ۸۱۴ نفر

- رقبای نهایی: ۱۰ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۴۲ میلیون و ۱۷۰ هزار و ۲۳۰ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۲۸ میلیون و ۸۱ هزار و ۹۳۰ نفر

- درصد مشارکت: ۶۶. ۶ درصد

تحولات و حوادث مهم:

۱۹ اسفند ۱۳۸۱: برگزاری دومین دوره انتخابات شوراها که اصلاح طلبان در آن شکست خوردند

۲۹ اسفند ۱۳۸۱: آغاز حمله آمریکا به عراق

۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۲: انتخاب محمود احمدی نژاد به عنوان شهردار تهران

۵ دی ۱۳۸۲: زلزله بم

۳۰ فروردین ۱۳۸۳: پس گرفتن لوایح دوگانه رئیس جمهوری پس از مخالفت شورای نگهبان

۱۷ خرداد ۱۳۸۳: آغاز به کار مجلس هفتم با اکثریت اصولگرا

۳۱ شهریور ۱۳۸۳: مخالفت مجلس هفتم با قراردادهای ترک سل و تاو

۱۲ مهر ۱۳۸۳: استیضاح و برکناری احمد خرم، وزیر راه و ترابری

۲ آذر ۱۳۸۳: آغاز تعلیق غنی سازی اورانیوم توسط ایران

۸ مرداد ۱۳۸۴: اعلام تصمیم ایران بر از سر گیری غنی سازی در آخرین روزهای دولت هشتم

دوره نهم

مرحله اول

- تاریخ برگزاری: ۲۷ خرداد ۱۳۸۴

- راه یافتگان به مرحله دوم:

- اکبر هاشمی رفسنجانی با ۶ میلیون و ۱۹۰ هزار و ۱۲۲ رای

- محمود احمدی نژاد با ۵ میلیون و ۷۱۸ هزار و ۱۲۹ رای

- تعداد نامزدها: ۱۰۱۴ نفر

- رقبای نهایی: ۸ نفر

- تعداد واجدان شرایط: ۴۶ میلیون و ۷۶۸ هزار و ۴۱۸ نفر

- تعداد رای دهندگان: ۲۹ میلیون و ۴۰۰ هزار و ۸۵۷ نفر

- درصد مشارکت: ۶۲. ۸ درصد

مرحله دوم

- تاریخ برگزاری: ۳ تیر ۱۳۸۴

- رئیس جمهوری منتخب: محمود احمدی نژاد با ۱۷ میلیون و ۲۴۸ هزار و ۷۸۲ رای

- تعداد رای دهندگان: ۲۷ میلیون و ۹۵۸ هزار و ۹۳۱ نفر

- درصد مشارکت: ۵۹. ۸ درصد

تحولات و حوادث مهم:

۴ آبان ۱۳۸۴: انکار هولوکاست و اشاره به پاک شدن اسرائیل از نقشه توسط آقای احمدی نژاد

۱۱ آبان ۱۳۸۴: تصویب آئین نامه واگذاری سهام عدالت در دولت

۲۵ دی ۱۳۸۴: ارائه طرح وام دادن به بنگاه های زودبازده در بودجه سال ۸۵

۱۵ بهمن ۱۳۸۴: تصمیم آژانس برای ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت

۹ مرداد ۱۳۸۵: صدور نخستین قطعنامه شورای امنیت در باره پرونده هسته ای ایران

۲۴ آذر ۱۳۸۵: انتخابات سومین دوره شوراها

۱۸ تیر ۱۳۸۶: انحلال سازمان مدیریت و برنامه ریزی

۱۵ بهمن ۱۳۸۶: انحلال شوراهای عالی توسط رئیس جمهوری

۷ خرداد ۱۳۸۷: آغاز به کار مجلس هشتم با اکثریت اصولگرا

۶ مهر ۱۳۸۷: مصوبه مجمع تشخیص مصلحت برای احیای شوراهای عالی

۱۵ آبان ۱۳۸۷: پیام تبریک احمدی نژاد به اوباما رئیس جمهوری منتخب آمریکا

۱ فروردین ۱۳۸۸: پیام نوروزی اوباما به مردم و رهبران ایران

آرای نامزد ها دوره نهم

در شهرستان های کوچک

در شهرستان های کوچک به طور متوسط در 200 شهرستان کوچک آقای کروبی (22. 2درصد )، هاشمی (21. 2 درصد )، معین (15. 3درصد )، احمدی نژاد (15 درصد ) و قالیباف (14. 4 درصد ) به ترتیب رتبه های اول تا پنجم را کسب کرده اند. آقایان کروبی و معین به طور متوسط در شهرستان های با اکثریت روستایی رای بالاتری در مقایسه با شهرستان های با اکثریت شهری به دست آورده اند. این نسبت برای آقایان هاشمی و قالیباف تفاوت قابل توجهی بین نقاط شهری و روستایی در شهرستان های کوچک ندارد. لیکن برای آقای احمدی نژاد آرای ایشان در نقاط شهری به مراتب بیشتر از نقاط روستایی است.

شهرستان های متوسط

در شهرستان های متوسط به طور میانگین آقایان کروبی (22. 7درصد )، هاشمی (21. 5درصد )، احمدی نژاد (16. 2 درصد )، معین (16. 1درصد ) و قالیباف (15. 5درصد ) به ترتیب رتبه های اول تا پنجم را داشته اند. همچنین بررسی آرا در نقاط شهری و روستایی نشان می دهد که آقایان هاشمی، معین و قالیباف در شهرستان های با اکثریت روستایی رای بیشتری داشته اند در مورد آقای کروبی بادرصد کمی وضعیت در نقاط شهری بهتر بوده است و در مورد آقای احمدی نژاد همانند شهرستان های کوچک ملاحظه می شود که درصد آرای ایشان در نقاط شهری به میزان قابل توجهی بیشتر از نقاط روستایی است.

شهرستان های بزرگ

درشهرستان های بزرگ کشور آقایان احمدی نژاد (24. 8درصد )، هاشمی (22. 7درصد )، قالیباف (515. 5درصد )، کروبی (13. 8 درصد ) و معین (13. 2 درصد ) به ترتیب حائز اکثریت آرا شده اند. در مورد آقایان هاشمی، قالیباف و معین، تفاوت قابل ملاحظه در آرای نقاط شهری و روستایی وجود ندارد. لیکن آقای کروبی به طور قابل توجهی در نقاط روستایی دارای رای بیشتری است و آقای احمدی نژاد مشابه شرایط شهرستان های کوچک و متوسط در شهرستان های بزرگ نیز در نقاط شهری حائز آرای بیشتری شده اند.

63 درصد آرا در دست احمدی نژاد

در مرحله دوم انتخابات 27. 8 میلیون نفر به پای صندوق های رای رفتند که در مقایسه با مرحله اول میزان مشارکت به مقدار 5 درصد کاهش یافت.

محمود احمدی نژاد موفق به کسب 63 درصد آرا شده و به ریاست جمهوری کشور برگزیده شد. بررسی آرا در مرحله دوم نشان می دهد که تفاوت چندانی در میزان کسب آرا توسط کاندیداها در نقاط شهری و روستایی و همچنین در شهرهای کوچک، متوسط و بزرگ مطابق طبقه بندی انجام شده، مشابه آنچه در مرحله اول انتخابات بود، وجود ندارد.

درتمام این گروه ها احمدی نژاد به طور متوسط آرایی بین 61 تا 68 درصد کسب کرده اند و آرای هاشمی نیز بین 32 تا 39 درصد متغیر بوده است. ملاحظه می شود که احمدی نژاد در مرحله دوم موفق شد آرای سایر کاندیداها را به سمت خود جذب کند و یکی از نکات قابل توجه در مرحله دوم این است که در بررسی آرای آقای هاشمی و احمدی نژاد به تفکیک مناطق جغرافیایی کشور، تفاوت معنی داری ملاحظه می شود.

احمدی نژاد موفق به کسب اکثریت مطلق آرا به نسبت بهتری در مناطق غرب، جنوب و جنوب شرق کشور داشته است. به عنوان مثال محمود احمدی نژاد در پنج استان اصفهان، قم، قزوین، سمنان و چهارمحال و بختیاری به طور متوسط حدود 74 درصد آرا را کسب کرد.

 

 

دور دهم

اما در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری مورخ خرداد 1388 مجموعا 475 نفر ثبت نام کردند که از آن میان شورای نگهبان به روال سال های قبل (به استثنای سال 84) صلاحیت چهار نفر را تایید کرد. چهره های شاخص رد صلاحیت شده عبارت بودند از: اکبر اعلمی، نماینده دوره های ششم و هفتم تبریز در مجلس شورای اسلامی. رفعت بیات، نماینده زنجان در دور هفتم مجلس شورای اسلامی و قاسم شعله سعدی، نماینده مجلس سوم و مجلس چهارم از شهر شیراز در مجلس شورای اسلامی. کاندیداهای باقیمانده میرحسین موسوی، محمود احمدی نژاد، مهدی کروبی و محسن رضایی بودند. انتخابات در همان دور اول با اعلام مشارکت 85 درصدی از سوی وزارت کشور و پیروزی احمدی نژاد با رای 5/24میلیونی، 46/62درصد از کل آرا خیلی زود به پایان رسید..

 

دوره یازدهم انتخابات ریاست جمهوری

یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری 24 خردادماه سال 92 با حضور پرشور مردم برگزار شد. در این دوره 50 میلیون و 483 هزار و 192 نفر حائز شرایط رای دادن بودند که از این تعداد 36 میلیون و 704 هزار و 156 نفر معادل 72.7 درصد پای صندوق‌های رای حاضر شدند.

 686 نفر در این دوره خواهان پست ریاست جمهوری بودند که شورای نگهبان 8 نفر از آنها یعنی سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، علی‌اکبر ولایتی، محمدرضا عارف، غلامعلی حدادعادل، محسن رضایی، سیدمحمد غرضی و حسن روحانی احراز صلاحیت کرد.

محمدرضا عارف و غلامعلی حدادعادل چند روز قبل از انتخابات از ادامه رقابت انصراف دادند و حسن روحانی توانست با کسب 18 میلیون 613 هزار و 329 رای معادل 50.71 درصد رقبای دیگر خود را پشت سر گذاشت و یازدهمین رئیس جمهور اسلامی ایران شود.

 

دوره دوازدهم انتخابات ریاست جمهوری

دوازدهمین دورهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در روز جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ برگزار شد. رئیس‌جمهور مستقر، حسن روحانی، مجاز به شرکت در انتخابات برای دومین بار پیاپی شد که با سید ابراهیم رئیسی نامزد اصولگرا، سید مصطفی هاشمی‌طبا و سید مصطفی میرسلیم رقابت کرد.

در این انتخابات جمعاً ۱۶۳۶ نفر ثبت‌نام کردند؛ از این تعداد ۱۳۷ نفر زن و ۱۴۹۹ نفر مرد بودند. جوان‌ترین ثبت‌نام‌کننده ۱۸ سال و مسن‌ترین ۹۲ سال داشت.

طبق نتیجه رسمی انتخابات حسن روحانی با کسب ۵۷٪ آرا ، مجدداً به عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد.

در این دوره از انتخابات حسن روحانی با مجموع ارای 23 میلیون 636 هزار و 652 بر آقایان سید ابراهیم رئیسی با 15 میلیون و 835 هزار و 794 رای و سید مصطفی میرسلیم با 478 هزار و 267 رای و سید مصطفی هاشمی طبا با 214 هار و 441 رای پیروز شد.

 

نامزدهای کنار کشیده

دو تن از نامزدها با وجود تأیید صلاحیت از سوی شورای نگهبان پیش از رأی‌گیری از نامزدی انصراف دادند.

 

نامزدهای احراز صلاحیت نشده

چندین نفر از شخصیت‌های مشهور در این دوره صلاحیتشان احراز نشد. برخی از مشهورترین تأییدنشدگان:

 

محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور پیشین، مهم‌ترین تأییدنشدهٔ این دوره بود. همچنین حمید بقایی معاون اجرایی او در دولت دهم نیز تأیید نشد.

علیرضا زاکانی نمایندهٔ پیشین مجلس و حمیدرضا حاجی‌بابایی وزیر آموزش و پرورش دولت دهم، دو تن از پنج نامزد نهایی جبهه مردمی انقلاب اسلامی (جمنا) بودند که صلاحیتشان تأیید نشد.

از دیگر چهره‌های سرشناس دولت احمدی‌نژاد، همچنین مسعود زریبافان رئیس بنیاد شهید، صادق خلیلیان وزیر کشاورزی، محمدمهدی زاهدی وزیر علوم،تحقیقات و فناوری،سید احمد موسوی معاون حقوقی و مجلس، به تأیید شورای نگهبان نرسیدند.

از دیگر نمایندگان کنونی و پیشین مجلس نیز محمدعلی پورمختار ،موسی‌الرضا ثروتی، عوض حیدرپور، محسن رهامی، حسن سبحانی، قاسم شعله‌سعدی، اعظم طالقانی، سید احمد کاشانی، مصطفی کواکبیان، عبدالحسین مقتدایی، علیرضا منادی، حسن نوروزی، علی یوسف‌پور تأیید صلاحیت نشدند.

همچنین در میان این افراد نام سید محمد غرضی نامزد انتخابات ریاست جمهوری دور پیش، سید هاشم بطحایی گلپایگانی عضو مجلس خبرگان رهبری و محمد هاشمی رفسنجانی رئیس پیشین سازمان صدا و سیما نیز به چشم می‌خورد.