بودجه جشنواره امسال به اندازه نصف هزینه یک فیلم سینمایی است!

به گزارش بولتن نیوز، نشست خبری جشنواره جهانی فجر صبح امروز برگزار شد. ابتدای نشست از اشکان منصوری خبرنگار فقید حوزه سینما یاد شد. محمدمهدی عسگرپور دبیر سی و هشتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر در ابتدای نشست رسانه‌ای این دوره از جشنواره گفت: شرایطی که برای جهانیان در طول این یک سال و نیم به وجود آمد، اساس جشنواره‌ها را تغییر داد. جشنواره‌های سینمایی هم در این شرایط وضعیت جدیدی پیدا کردند. به شکل طبیعی فعالان هر حوزه شرایط جدید را برای خود تعریف کردند. اگر قرار باشد برای مسائل این‌چنینی تمهیدی اندیشیده نشود، به بن‌بست می‌خوریم. در طول یک سال گذشته جشنواره‌های زیادی بودند که دستخوش تغییر شدند. علاقه‌مندان سینما این موضوعات را دیدند و پیگیر ادامه پیدا کردن فعالیت ها با توجه به شرایط جدید بودند.‌

وی افزود: وقتی از جشنواره‌های سینمایی صحبت می‌کنیم، معمولا چند جشنواره خاص به ذهنمان می‌آید و فکر می‌کنیم نبض سینما در دست همین چند رویداد است. جشنواره جهانی فجر اولین جشنواره‌ای بود که با کرونا مواجه شد. قرار بود در پایان فروردین سال گذشته جشنواره جهانی برگزار شود. تقریبا تا اواخر اسفند سال ۹۸ مترصد بودیم جشنواره را برگزار کنیم. آن موقع به ما می‌گفتند تا خرداد موضوع مرتفع می‌شود و می‌شود جشنواره را برگزار کرد. در وهله اول بحث تعویق جشنواره مطرح شد.

دبیر سی‌وهشتمین جشنواره جهانی افزود: اساسا برگزاری جشنواره‌های سینمایی در فروردین و اردیبهشت سال گذشته در همه نقاط جهان دچار تحول شد. سعی کردیم جشنواره جهانی فجر را به خرداد منتقل کنیم، چون این وضعیت کرونا مجهول بود. در قدم‌های بعدی مشخص شد با یک شرایط ناشناخته مواجه هستیم و دورنمای مشخصی برای آن روشن نبود.

عسگرپور ادامه داد: اولین جشنواره‌ای بودیم که برگزاری را لغو کردیم. در این مسیر تجاربی را به دست آوریم. قرار بود در نیمه اول سال جشنواره برگزار شود، اما عملا شدنی نبود. چون غیر از آن جشنواره جهانی فجر به جشنواره ملی نزدیک می‌شد و برای همین ترجیح دادیم سال گذشته جشنواره را لغو کنیم. البته ما تجارب جدیدی به دست آوریم پلتفرم‌هایی طراحی کردیم تا برخی فعالیت‌های ما به شکل مجازی برگزار شود. ما از تجارب جشنواره‌های دیگر هم استفاده کردیم. تعدادی از رویداد‌های جهانی با تغییر در زمان، برگزار شدند. برخی دیگر به شکل فیزیکی و برخی هم به شکل ترکیبی برگزار شدند.

عسگرپور توضیح داد: انتخاب فیلم‌های جشنواره و کار‌های دیگر در قالب دبیرخانه دایمی انجام می‌شود. چون انتخاب فیلم از کشور‌های مختلف پارامتر یک مجهولی نیست، همه جشنواره‌ها در طول سال، جریان کلی رویداد‌ها و جشنواره‌های دیگر را رصد می‌کنند. از حدود دو سال و اندی پیش به این طرف، همکاران ما در ستاد جشنواره کار انتخاب فیلم را انجام دادند. برخی از فیلم‌هایی که برای سال گذشته انتخاب شده بود عملا دیگر غیرقابل استفاده بودند؛ چراکه یا اکران شده بودند یا در جشنواره‌های دیگر حضور پیدا کردند. به همین دلیل سیکل دیگری را پیگیری کردیم و در قالب آن بیش از هزار فیلم رصد شد.

وی همچنین توضیح داد: بخش‌هایی از جشنواره مثل خیلی از جشنواره‌های دیگر حذف شدند. آن بخش‌هایی که متکی به حضور مهمانان است، یا به شکل مجازی باید برگزار می‌شد، یا به‌طور کامل حذف می‌شد. امسال بازار فیلم که محل خوبی برای سینمای ایران و منطقه است، به شکل مجازی برگزار می‌شود. جشنواره جهانی فجر در منطقه جزو معدود محل‌هایی است که بقیه می‌توانند از آن استفاده کنند. مهمترین تصمیم ما این بود که این بخش به شکل مجازی برگزار شود و مهمترین مسأله هم در این باره پلتفرم امن بود.

دبیر جشنواره جهانی فجر ادامه داد: حدود یک سال و نیم پیش، سر همین موضوع جشنواره‌ها به مشکل خوردند، پلتفرمی در جشنواره کن استفاده شد که «سیناندو» نام داشت. این پلتفرم برخی از مسایل خود را حل کرد و حالا بستری کاملا امن است. ما با این پلتفرم به جمع‌بندی رسیدیم و برای این بخش ۶۰ پکیج را در نظر گرفته‌ایم و ۴۰۰ ظرفیت استفاده‌کننده هم خواهد داشت. نحوه استفاده از این پلتفرم کاملا تخصصی است، اما مخاطبان عادی نمی‌توانند به آن ورود کنند. بلکه مشخص است چه کسانی به آن ورود پیدا می‌کنند.

عسگرپور در ادامه گفت: یکی دیگر از بخش‌های جشنواره کارآگاه‌های آموزشی است که آن را هم به شکل مجازی برگزار می‌کنیم. اساتید خوبی در این کارگاه‌ها خواهیم داشت. در حالت عادی ممکن بود این اساتید نتوانند به ایران سفر کنند، اما حالا می‌توانند به‌صورت مجازی آموزش بدهند.

وی تأکید کرد: ما امسال مهمان خارجی نخواهیم داشت، اما درخواست زیادی داشتیم که افراد دوست داشتند به صورت فیزیکی بیایند. ترجیح دادیم مهمان به صورت فیزیکی نداشته باشیم.

عسگرپور در توضیح دیگر بخش‌های سی وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: مشابه بخش مسابقه ایران و مسابقه بین‌الملل که برای سینمای بلند است، بخش‌های فیلم‌های کوتاه هم وجود دارد. «جام جهان نما» و «جشنواره جشنواره ها» که مربوط به فیلم‌های مطرح و فیلم‌هایی است که به جشنواره‌های خارجی رفته‌اند هم برگزار می‌شود. بخش «مستند زیر ذره بین» مربوط به سینما مستند، نمایش فیلم‌های مرمت‌شده را نیز خواهیم داشت. در این بخش ۱۰ فیلم بلند خارجی و ۴ فیلم ایرانی خواهیم داشت که عناوین آن را بعدا عنوان می‌کنیم. یکی از این فیلم‌ها مجموعه مستند‌های از دهه ۲۰ ایران است. این مستند اولین فیلم رنگی است که در کشور ما فیلمبرداری شده و آمریکایی‌ها ساخته‌اند. در بخش سینمای ژانر که روی فیلم‌های ژانر تمرکز می‌کند ۵ تا ۷ فیلم و دربخش شاخه‌های زیتون هم فیلم‌هایی خواهیم داشت.

وی درباره کارگاه‌های این دوره از جشنواره توضیح داد: کارگردانی، موسیقی فیلم، تدوین و... موضوع کارگاه‌ها را تشکیل می‌دهد. پردیس چارسو محل برگزاری جشنواره خواهد بود که در این محل نمایشگاه پوستر خواهیم داشت که شامل فیلم‌های دهه ۶۰ و ۷۰ سینمای ایران خواهد بود. نکته مهم وجود گرافیست‌های مطرح است پوستر‌ها هم برای فیلم‌هایی است که در کشور کوبا به نمایش درآمدند. چند گذر سینما هم خواهیم داشت که نام مکان آن‌ها را بعدا می‌گوییم که با همکاری شهرداری اتفاق خواهد افتاد.

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر در پایان صحبت‌های ابتدایی خود افزود: یکی از موضوعات این دوره، تجربه استفاده از سالن‌های رو باز برای اکران است. پردیس چارسو فضایی را در طبقه بالایی دارد که به سینمای روباز اختصاص داده است. یک سالن سینمای کانون هم از سال‌های دور سینمای رو باز بوده و از آن استفاده نمی‌شده است. در چارسو یک سالن دیگر هم داریم که رو باز نیست، اما هوای خوبی در آن جریان دارد و می‌توان از آن استفاده کرد.

محمدمهدی عسگرپور دبیر سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فجر در ادامه این نشست سوالات اصحاب رسانه را پاسخ گفت.

عسگرپور درباره دلیل اصرار به برگزاری جشنواره جهانی فجر در شرایط کرونایی به رغم تعطیلی رویدادهای جهانی توضیح داد: این سوال احتمالا وجه قالب بسیاری از سوالات درباره جشنواره جهانی فجر باشد که در طول دو سال گذشته خیلی‌ها با آن مواجه شدند. اول اینکه ما فهرستی از جشنواره‌هایی که برگزار شدند داریم. البته این تنها دلیل ما برای برگزاری نیست.

وی افزود: جشنواره‌های ونیز، تورنتور، سن سباستین، بوسان، لندن، قاهره، آنتالیا به صورت حضوری برگزار شدند. بخشی به‌صورت مجازی و بخشی فیزیکی. پس گاهی اوقات ما بر مبنای اطلاعات روزنامه‌ای صحبت می‌کنیم و گاهی اطلاعات حرفه‌ای. نکته دوم اینکه آیا در همین کشورها که جشنواره‌های خود را فیزیکی یا دوگانه برگزار کردند، جماعتی هم حضور داشتند که تا این حد اعتراض کنند؟ مثلا بگویند به جای برگزاری جشنواره این پول را بدهیم به بی‌بضاعت‌های سینما! من قصد تحقیر یک بخش را ندارم. من حداقل با این پدیده مواجه نشدم. این کشورهایی که اسم بردم همه جز کشورهای قدرتمند اقتصادی نیستند. آن‌ها کشورهایی هستند که عرض و طول‌شان از جهات مختلف به ما نزدیک است. من روی این قائله اصلی که خیلی‌ها به آن اشاره می‌کنند، سوال دارم.

وی افزود: کسانی که به ما اعتراض می‌کنند، با آمار و ارقام صحبت کنند و دو جشنواره را ملاک قرار ندهند. من به عنوان دبیر جشنواره و فیلمسازی که سابقه مدیریت صنفی هم داشتم، یکی از مشکلات تاریخی‌مان را این می‌دانم که اکوسیستم یک موضوع را متوجه نمی‌شویم. این مشکل بسیاری از کشورهایی است که شاید در رده‌بندی کشورهای جهان سوم باشند. اگرچه ما در بسیاری از موضوعات جهان سوم نیستیم، اما هر موضوعی یک اکوسیستمی دارد.

عسگرپور در ادامه این نشست رسانه‌ای مجازی، درباره ارتقای بخش «شاخه‌های زیتون» در این دوره از جشنواره بیان کرد: در این بخش چند فیلم خوب در حوزه مقاومت داریم و در منطقه فیلم‌های خوبی در حال ساخت است. این بخش برای این است که به موضوع مقاومت توجه شود. در طول این سال‌ها وقتی این بحث مطرح شد که نگاه ملی و غیرملی داریم. این موضوع گاهی آسیب‌زننده بود. باید با یک جریان طبیعی رو‌به‌رو شویم، این جداسازی‌ها خیلی کار دست سینماگران داده است. یکی از کارکردهای جشنواره‌ها این است که به بخش‌هایی تمرکز و توجه بیشتری می‌کنند.

دبیر سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر درباره بودجه این رویداد توضیح داد: جریانی در طول این چند سال به نام شفاف‌سازی راه افتاده که اساسش در همه جا خوب است. یعنی اینکه بدانیم بودجه خبرگزاری‌ها و نهادها از کجاست؟ همه باید به این شفاف‌سازی پایبند باشند. نمی‌شود یک جا مدام بودجه‌اش را اعلام کند و بقیه جاها بودجه‌های خود را اعلام نکنند. ارشاد در این سال‌ها اطلاعات فعالیت‌های خود را اعلام کرده و این خوب است. کل بودجه جشنواره جهانی در زمانی که برگزار می‌شد به اندازه بودجه یک و نیم تا دو فیلم بود، در حال حاضر با حذفیات و وضعیت موجود، بودجه برگزاری به اندازه نیم فیلم خواهد بود. اگر فکر می‌کنید این بودجه نیم فیلم زیاد است، بنشینم با هم درباره‌اش صحبت کنیم.

وی افزود: درباره بودجه سال گذشته جشنواره جهانی که در آمار فارابی آمد، یک و نیم میلیارد برایش خرج شده است. باید عنوان کنم برخی گفتند بودجه‌ای برای جشنواره برگزارنشده صرف شده، البته من می‌دانم گاهی با یک جریان رسانه‌ای مواجه هستیم. که برخی از آنها زرد هستند، ولی ما باید به همه جواب بدهیم. درباره جشنواره سال گذشته به آن روزها برگردیم ببینیم در اسفندماه شرایط کرونا چگونه بود، ما جشنواره را تا نزدیک برگزاری جلو برده بودیم. پروازها، هتل‌ها و... رزرو شده بود. اتفاقا باید بیشتر هزینه می‌شد. اما احساس کردیم نمی‌دانیم چه اتفاقی در حال رخ دادن است و باید جلوی هزینه‌ها را بگیریم وگرنه خیلی باید هزینه می‌شد. بنشینید حساب کنید جشنواره‌‌ای به سه چهارم برگزاری رسیده پس باید حداقل شش، هفت میلیارد برایش هزینه می‌شد، در صورتی که هزینه‌های ما کم بود. امسال امیدواریم با بودجه نیم فیلم جشنواره برگزار شود.

عسگرپور در پاسخ به سوال دیگری درباره حضور فیلم‌اولی‌ها در جشنواره سی‌وهشتم توضیح داد: جشنواره جهانی فجر نه فقط امسال که به استناد سال‌های قبل که به عنوان مخاطب، بعضی اوقات آثارش را دنبال کرده‌ایم، انصافا محل خوبی برای معرفی فیلمسازان جوان ایرانی بوده است.

عسگرپور تأکید کرد: ما گاهی بحث تخصصی می‌کنیم که مثلا جشنواره چه تاثیری در اقتصاد سینما دارد. این را باید محققین درباره‌اش تحقیق کنند. اگر می‌خواهیم با جدول ضرب محاسبه کنیم، می‌پرسند که چند فیلم معامله شد! انگار که سوپرمارکت است و در انتهای شب می‌شود حساب کرد چقدر کارت کشیدند. جشنواره ها را شما باید ببینید که دو سال بعد از برگزاری به نتیجه می‌رسند یا نه. من تجربه این اتفاق را دارم، اما این کجا محاسبه می‌شود؟ گاهی از من می‌پرسند که شما می‌گویید این جشنواره چقدر خروجی داشته؟ گویا توقع دارند من مثلا کارتخوان را بیارم و ببینم چقدر برای فیلم ها کارت کشیده‌اند! بعضی از همکاران ما با کمپانی‌های بزرگ کار می‌کنند و اعلام نمی‌کنند و میخواهند کسی نداند.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره برنامه تجلیل‌ها و بزرگداشت‌های این رویداد بیان کرد: ما امسال برنامه بزرگداشت‌ها را نخواهیم داشت. چون این برنامه‌ها باید به شکل فیزیکی برگزار شود. مجبور به حذف شدیم بعد از برطرف شدن کرونا، این کار را در سال آینده خواهیم داشت.

عسگرپور درباره تاثیر برگزاری جشنواره‌ها در زنده نگه داشتن سینما هم ادامه داد: ما به هر حال در این دوره سخت به سر می‌بریم باید ضمن رعایت دستورالعمل‌ها در جهت روحیه دادن به هم کمک کنیم. به هر حال زمینه افسردگی نه در کشور ما بلکه در همه دنیا بالا رفته است. در کشورهای دیگر تولید هم دچار مشکل شده است. برای برخی کشورها عجیب بود که ما همچنان تولید هنری داریم. واقعیت این است که وقتی محدودیت های مختلف داریم، زمینه های افسردگی پیش می‌آید و امکان راه‌اندازی بقیه فعالیت‌ها پیش نمی‌آید.

عسگرپور درباره حضور مهمانان خارجی به صورت مجازی بیان کرد: مهمانان خارجی صرفا به صورت مجازی در ورکشاپ‌ها حضور پیدا می‌کنند.

در بخش پایانی نشست رسانه‌ای سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر از پوستر‌های این رویداد رونمایی شد. عسگرپور درباره پوستر‌ها بیان کرد: پوستر‌های سال‌های قبل جشنواره ترکیبی از عکس فیلم‌ها بود، اما امسال پوستر‌ها را طراحی کردیم. امسال دو پوستر داریم که یکی اصلی و دیگری در کنارش استفاده می‌شود. طراح این پوستر‌ها حمیدرضا بیدقی است.