موافقان برجام هم در داخل به برجام و بایدن امیدی ندارند

گروه بین الملل- مصطفی مطهری*:دولت بایدن از ایران مطالبات خاص خودش را دارد؛ از برجام هم مطالبات منحصر به خودش را دارد. این مطالبات و انتظارات بایدن از ایران و برجام متفاوت تر از مطالباتی است که اوباما و ترامپ از ایران و برجام داشتند.

به گزارش بولتن نیوز، در واقع بایدن با نگاه تمام عیار و راه گشا جهت حفظ و تأمین منافع ایالات متحده آمریکا در ارتباط با مسائل سیاست خارجی در عرصه بین المللی براساس رژیم های حقوقی دست به کنش خواهد زد. بطوریکه اگر هم اکنون از بایدن در عرصه جهانی شاهد کنش های آنچنان خبری و رسانه ای به غیر از موضع گیری های گاه و بیگاه برخی مقامات دولتش علیه ایران و ... نیستیم دلیل آن این است که اولاً آنها در حال ارزیابی شرایط موجود در عرصه جهانی هستند و دوماً با تنش گفتاری تلاش دارند میزان واکنش ها و آستانه صبر و بازتاب سخنان و اظهاراتشان را سنجش کنند.

موضوع ایران و آینده مذاکرات ایران با آمریکا جهت حل و فصل اختلافات در برجام، از جمله مباحثی است که در این ایام بشدت مورد توجه بوده و بدان پرداخته شده است. نکته قابل توجه در اکثر تحلیل ها عدم خوش بینی به آینده برجام و دستاوردهای مثبت برای ایران است. اگرچه این تحلیل ها در عرصه داخلی ایران در دو دسته بندی موافقان و مخالفان برجام قرار می گیرند و نگاه های طرفین و ارزیابی ها پیرامون آن براساس این دسته بندی ها انجام می شود اما هستند کسانی که به عنوان موافقان برجام، از آینده برجام و عملکرد دولت بایدن در این باره خوش بین نیستند. یکی از این افراد آقای محمود سریع القم است. بطوریکه ایشان در یکی از یادداشت های خود با عنوان «دولت بایدن و آینده ایران» با بررسی ابعاد شخصیتی بایدن و برنامه های وی در عرصه سیاست خارجی، به موضوع برجام پرداخته اند.

آنچه در مجموع گفتار ایشان در این یادداشت قابل جمع بندی می باشد این است که اگر چه دولت بایدن نگاه حداکثری به تأمین منافع آمریکا در برجام دارد اما تمام هم خود را بر آن قرار نداده است و در کنار برجام به دیگر موضوعات منطقه ای نیز توجه دارد. این موضوع برای ایران وضعیت قرینه و عکس دارد. بطوریکه اگر برجام و موضوعات پیرامون آن برای ایران نجات بخش توصیف شود برای آمریکا یک موضوع بین المللی است که در کنار دیگر موضوعات بدان خواهد پرداخت. پس با یک نتیجه گیری ساده بنا بر نظرات سریع القلم، آنچه در برجام برای ایران انتظار می رود نه تنها برآورده نمی شود بلکه نمی تواند در وضعیت کنونی ایران نیز تغییری ایجاد کند. چرا که از نظر سریع القلم هدف و اولویتی اولیه بایدن و دولت وی درباره ایران و برجام، آرام کردن فضا با حرکت تدریجی است که با متوقف سازی برنامه هسته ای ایران در دسترسش قرار خواهد گرفت. از این رو عجله ای برای انجام موضوعات دیگر در این باره ندارد. با این اوصاف باز ایران بازنده اصلی بازی برجام آمریکا خواهد بود.

براساس نکات بیان شده در این باره باید گفت که بایدن تلاش دارد تا با یک راهبرد کارساز، ابتکار عمل درباره ایران و برجام را بدست بگیرد. از این رو در این مسیر ابهام گویی در باره برداشته شدن تحریم و اظهارنظرهای گاهاً متضاد و متناقص را به عنوان ابزاری کمکی مورد استفاده قرار داده است. چرا که اولویت خلق ممنوعیت ها برای ایران است نه باز کردن فضاهای سیاسی – اقتصادی برای ایران. پس تدوین یک راهبرد نتیجه بخش و ایجابی برای ایران چه با هدف تأمین منافع در برجام یا بیرون از برجام برای ایران ضروری به نظر می رسد.