با ریاست جمهوری جو بایدن، چگونه می توان توافق هسته ای ایران را احیا کرد؟

گروه بین الملل: توافق هسته‌ای ایران طراحی شده بود تا در ازای پایان تحریم‌های فلج کننده، از دست یابی ایران به سلاح اتمی تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی جلوگیری شود. این توافق همچنین به عنوان نقطه آغاز تعاملات سازنده میان ایران و اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و مبنایی برای دیپلماسی مذاکره در خصوص مسائل حیاتی منطقه و امنیت جهانی دیده شد.

به گزارش بولتن نیوز، ترامپ در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد و اعمال سیاست فشار حداکثری، دستیابی به این اهداف را تضعیف کرد و باعث تشدید برنامه هسته‌ای ایران، افزایش تنش‌ها در منطقه و رنج مردم ایران شد. اینک دولت بایدن با این پرسش حیاتی رو به‌روست که چگونه تنش‌ها را در منطقه خاورمیانه کاهش داده و اوضاع را تثبیت کند.

بازگشت به توافق هسته ای ایران اولین گام ضروری است. : رئیس جمهوری روحانی و وزیر امورخارجه ظریف تمایل خود را برای بازگشت کامل به توافق هسته‌ای اعلام کرده‌اند. رئیس‌جمهوری بایدن هم آشکارا تمایل خود را برای بازگشت کامل به برجام اعلام کرده‌ است. سایر کشورهایی که در مذاکرات برجام شرکت داشتند نیز به این توافق پایبند مانده‌اند. اما در داخل نسبت به حرکت به جلو اختلاف نظرهایی وجود دارد.

برخی استدلال می‌کنند اوضاع جهان تغییر کرده و بازگشت ساده آمریکا به برجام معقولانه نیست. آن‌ها معتقدند که آمریکا باید سیاست فشار حداکثری را ادامه داده تا درباره مسائل موشکی، رفتار ایران در منطقه و بندهای غروب برجام از ایران امتیاز بگیرد.

این استدلال‌ها معیوب است چون ایران پس از چشیدن طعم پیروزی مقاومت دربرابر ترامپ نسبت به سیاست فشار حداکثری تسلیم نمی‌شود. این درحالیست که مذاکره برای توافق جدید با ایران هم نیازمند زمان و اعتماد است و بزرگترین مشکل برای ایالات متحده این خواهد بود که هر توافق جدید با ایران نیازمند تائید از سوی کنگره است.

یکی از راه‌کارهای عملی در کوتاه مدت بازگشت کامل آمریکا به برجام و اجرای کامل آن از سوی واشنگتن و تهران است که در این رابطه باید از تعیین هرگونه پیش شرط اجتناب شود. به این ترتیب ایران و آمریکا به طور هم زمان پایبندی دوباره خود را به برجام اعلام خواهند کرد.

کاخ سفید باید تمام تحریم‌های هسته‌ای را برداشته و فشارهای قانونی و روانی را از روی بانک ها و شرکت‌های تجاری از بین ببرد. ایران هم به اجرای کامل توافق بازگشته و محدودیت‌های مندرج در برجام را رعایت کند. همچنین سایر کشورهای عضو برجام باید برای اجرای کامل این توافق و گام‌های بعدی فضای حمایتی ایجاد کنند .

تقاضای ایران برای پرداخت خسارت ناشی از خروج آمریکا از برجام پیش‌شرط نیست و این مساله می تواند با اراده و حسن نیت طرف‌ها حل و فصل شود. نباید کارها را وارونه انجام داد. حالا که بایدن قدرت را دست گرفته، بازگشت به توافق هسته‌ای باعث برقراری ثبات شده و جهان را به مکانی امن تبدیل می‌کند. کار عملی برای بازگرداندن کاهش تعهدات برجامی ایران و لغو تحریم‌های ایالات متحده باید آغاز و متعاقبا فضای دیپلماسی و تدابیر امنیتی که به نفع دو طرف باشد دنبال شود.