چرا ایران بین لغو تحریم‌ها و بازگشت آمریکا به برجام گزینه اول را انتخاب می‌کند

گروه سیاسی- مرتضی احمدی: رهبر انقلاب در سخنرانی امروز خود به مناسبت سالروز قیام 19 دی، اعلام کردند که مطالبه اصلی ایران رفع تحریم ها است و اگر تحریم ها برداشته شود بازگشت آمریکا به برجام معنی می‌دهد:

به گزارش بولتن نیوز، "این بحث را مطرح می‌کنند که آمریکا به برجام برگردد یا برنگردد؟ جمهوری اسلامی هیچ اصرار و عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به برجام ندارد، بلکه مطالبه منطقی ما رفع تحریم‌ها و بازگرداندن حق غصب‌شده ملت است که این وظیفه آمریکا و اروپایی‌های دنباله‌‌رو آن است.اگر تحریم‌ها برداشته شد بازگشت آمریکا به برجام معنا می‌دهد... بدون رفع تحریم‌ها بازگشت آمریکا به برجام حتی ممکن است به ضرر کشور هم باشد."

اینکه ایران بین رفع تحریم ها و بازگشت آمریکا به برجام رفع تحریم ها را انتخاب می‌کند منطق ساده‌ای دارد چرا که هدف از مذاکرات هسته‌ای از روز اول نه "دست‌یافتن به توافق به هر قیمتی" بلکه "لغو فوری تمام تحریم‌ها" بوده است. اگر از ضعف‌های مذاکره کنندگان دولت یازدهم در دوران انعقاد برجام بگذریم که در نتیجه آن بسیاری از تحریم‌ها از اساس یا دست نخورد، یا تعلیق شد و یا صرفاً اجرای آن به صورت 90 روزه متوقف شد، در دوران اجرای برجام با دو دوره عمده مواجه هستیم:

دوره اول: دوره عدم اجرای تعهدات برجامی توسط آمریکا و وضع تحریم‌هایی مانند ویزا و آیسا با همراهی دولت اوباما
دوره دوم: دوره خروج آمریکا از برجام و وضع تحریم‌های شدید علیه ایران به بهانه‌های مختلف و در راستای سیاست فشار حداکثری

در همین راستا پمپئو وزیر خارجه آمریکا 4 دسامبر 2020 در موسسه مطالعات راهبردی بین‌المللی اعلام کرد که آمریکا 77 سری تحریم بر روی نزدیک به 1500 فرد و نهاد ایرانی اعمال کرده و از این طریق ایران از 70 میلیارد دلار از درآمدهایش محروم شده است. با این وجود مشخص است که صرف بازگشت آمریکا به برجام و برداشتن نمادین چند تحریم برای ایران فایده‌ای نخواهد داشت و ایران باید به دنبال هدفی باشد که از روز اول تیم مذاکره کننده دولت یازدهم ناتوان از دست‌یابی به آن بود.

از همین رو جو بایدن رئیس جمهور منتخب آمریکا در صورتی که خواهان بازگشت به برجام است اولاً باید تحریم‌های وضع شده بر روی 1500 فرد و نهاد ایرانی در دوران ترامپ را لغو کند. ثانیاً تحریم‌هایی چون ویزا و آیسا که در دوران باراک اوباما بر روی ایران اعمال شده را لغو کند. از آن‌جایی که تحریم‌های وضع شده در راستای فشار حداکثری و به‌خاطر برجام صورت پذیرفته، منشاء وضع آن دارای اهمیت نیست و نباید وارد دوگانه از اساس غلط تحریم‌های هسته‌ای و غیر‌هسته‌ای شد.