بازگشایی مجدد مدارس از فردا و پاشنه آشیلی که نباید فراموش شود!

به گزارش بولتن نیوز، براساس مصوبه ستاد ملی کرونا، تمام مدارس دولتی و غیردولتی از 27 اردیبهشت باز می‌شوند و به مدت یک ماه یعنی تا 27 خرداد فعالیت خواهند کرد.

مسئولان آموزش و پرورش تأکید کرده‌اند که حضور دانش‌آموزان در مدارس الزامی نبوده و این موضوع را به اختیار خانواده‌ها واگذار کرده‌اند تا اگر فرزندشان دچار مشکلی بود برای رفع اشکال به مدرسه مراجعه کند.

بازگشایی مدارس برای رفع اشکالات دانش‌آموزان اقدام خوبی است به ویژه برای آن گروه از دانش‌آموزان که به دلایل مختلف نتوانستند از آموزش‌های مجازی و تلویزیونی استفاده کنند یا حتی در صورت استفاده از آموزش‌ها برای فهم مطالب دچار مشکل هستند و این فرصت یک ماهه می‌تواند کمکی برای آنها باشد و بخشی از وقفه آموزشی پیش آمده را جبران کند اما درباره بازگشایی مدارس، موضوعی که اهمیت ویژه‌ای دارد حفظ سلامت دانش‌آموزان و رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی توسط مدارس است.

با توجه به اینکه بسیاری از دانش آموزان برای یادگیری دروس در آموزش مجازی با مشکل مواجه بودند و در دوره ابتدایی به ویژه برای دورسی مانند ریاضی، فارسی و علوم احتمالاً متقاضیان حضور در مدارس برای رفع اشکال زیاد باشد، در اینجاست که نگرانی برای حفظ  فاصله‌گذاری اجتماعی یا رعایت نکات بهداشتی توسط دانش‌آموزان به ویژه دبستانی‌ها آغاز می‌شود.

یکی از دلایل اصلی بازگشایی مدارس و فعالیت آنها به مدت یک ماه می تواند ناشی از این باشد که در تعطیلات کرونایی مدارس، دسترسی به آموزش‌های با کیفیت فراهم نبوده است و این مسئله در سال تحصیلی آینده می‌تواند باعث افت تحصیلی و آسیب به دانش‌آموزان شود.

رضوان حکیم‌زاده ؛معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش درباره دلیل بازگشایی یک ماهه مدارس می‌گوید: دانش‌آموزان پایه اول در بدو ورود به مدرسه باید حروف الفبا  را کامل یاد بگیرند و توانایی خواندن و نوشتن را به صورت صحیح کسب کنند؛ باید اطمینان پیدا کنیم که آنها این موارد را یاد گرفته‌اند و نگرانی خانواده‌ها رفع شود و مطمئن شویم آیا اقدامات متعددی که در مدت تعطیلات انجام شد به یادگیری معنادار مهارت‌های پایه در آنها منجر شده است یا خیر.

فرزندم را به مدرسه می‌فرستم اما نگرانم!

مادری که فرزندش در پایه دوم دبستان درس می‌خواند و تمایل دارد از روز شنبه 27 اردیبهشت فرزندش را به مدرسه بفرستد، می‌گوید: پسرم در این مدت تعطیلی کرونایی مدارس اصلاً پای آموزش تلویزیونی و مجازی نمی‌نشست، برای کودک 8 ساله تنها روش یادگیری مؤثر حضور در مدرسه است؛ اگر مدارس از 27 اردیبهشت باز شوند پسرم را به مدرسه می‌فرستم چون واقعاً دروس را فراموش کرده است، هر چند به لحاظ رعایت نکات بهداشتی و تراکم دانش‌آموزان در کلاس درس هم نگران هستم.

به هر حال هم‌اکنون بخشی از خانواده‌ها معتقدند این شیوه بازگشایی مدارس، می‌تواند به لحاظ درسی به نفع دانش‌آموزان باشد اما اگر موارد بهداشتی رعایت نشود در نهایت، ممکن است سلامت آنها به مخاطره بیفتد و حالا در مرحله بازگشایی یک ماهه مدارس باید تدابیری لحاظ شود تا بتوان به خانواده‌ها این اطمینان را داد که سلامت فرزندان آنها حفظ می‌شود.

در بخشی از دستورالعمل وزارت بهداشت برای بازگشایی مدارس آمده است: به دلیل فرصت ارزیابی خطر مجدد، به شدت توصیه می‌شود که از بازگشایی عجولانه مهدکودک‌ها و مدارس اجتناب شود نباید فراموش کرد که کودکان به عنوان یکی از گروه‌های فوق پخش کننده بیماری شناخته می‌شوند اما فاصله‌گذاران اجتماعی خوبی نیستند و این ماهیت کودکی است.

نگرانی بابت رعایت نکات بهداشتی توسط دبستانی‌ها

البته در این میان بیشترین نگرانی درباره وضعیت دانش‌آموزان دبستانی است که به اقتضای سن کودکی نمی‌توانند نکات بهداشتی را به خوبی رعایت کنند؛ مثلاً آیا دانش‌آموز دبستانی در ساعت کلاس‌ درس می‌تواند ماسک و دستکش خود را به مدت طولانی حفظ کند یا حتی در محیط مدرسه فاصله اجتماعی لازم را با دوستانش رعایت خواهد کرد؟!

همه مدارس نمی‌توانند پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند

در همین باره قاسم احمدی لاشکی؛ عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در جلسه علنی 22 اردیبهشت مجلس عنوان کرد: اختیاری شدن حضور دانش آموزان در مدارس را اصلاح کنید؛ دانش آموزان ابتدایی نمی‌توانند به تنهایی بهداشت فردی را رعایت کنند. قطعا ما نمیتوانیم برای همه مدارس پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنیم لذا قطعا دچار آسیب خواهیم شد. پس همان تصمیمی که کمیسیون آموزش گرفته مناسب‌تر است، 80 درصد محتوای درسی برای برگزاری آزمون کافی است.

پاشنه آشیل بازگشایی مدارس

اما حالا که آموزش و پرورش به این نتیجه رسیده است در نفس‌های آخر سال تحصیلی حتی شده به مدت یک ماه مدارس را باز کند تا دانش‌آموزانی که با مشکل مواجه هستند برای رفع اشکال مراجعه کنند و برخی خانواده‌ها نیز به دلیل ضعف یادگیری فرزندانشان در شیوه آموزش مجازی از این بازگشایی استقبال می‌کنند؛ رعایت دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های بهداشتی وزارت بهداشت برای حفظ سلامت دانش‌آموزان، پاشنه آشیل موفقیت این طرح است.

البته درباره فعالیت یک ماهه مدارس نیز اما اگرهایی مطرح است چرا که در دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش آمده است، مدارس هفته نخست باز باشند و از هفته‌های بعد شورای مدرسه بر اساس مراجعه دانش‌آموزان و میزان استقبال آنها درباره فعالیت مدارس و حضور مدیران و معلمان تصمیم‌گیری کند.

4 اصل مهم برای بازگشایی مدارس

اما در این میان اصل نخست؛ رعایت فاصله گذاری اجتماعی در کلاس‌های درس و عدم تجمع دانش‌آموزان در کلاس‌هاست. اگر تعداد زیادی از دانش‌آموزان تمایل به حضور در مدرسه برای رفع اشکال داشته باشند، چگونه قرار است فاصله‌ 1.5 تا دو متری بین آنها حفظ شود؟

محمد محسن بیگی؛ مدیرکل دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش که اگر قرار باشد دانش‌آموزان برای رفع اشکال به مدرسه مراجعه کنند، کلاسهای درس باید میزبان چه تعداد از دانش‌آموزان باشند تا مسائل بهداشتی و حفظ سلامت دانش‌آموزان رعایت شود؟ می‌گوید: این در دستورالعمل و پروتکلی ارسالی به مدارس تبیین شده است تا فاصله فیزیکی 1.5 تا 2 متری رعایت شود و اگر در مدرسه‌ای متقاضی حضور زیاد باشد باید دانش‌آموزان را نوبت‌بندی کرده تا یک روز درمیان یا در شیفت چرخی صبح و عصر به مدرسه بیایند.

موضوع دیگر این است که در پایه‌های پایین تر مثلاً دوره ابتدایی چقدر اطمینان وجود دارد که دانش‌آموزان مسائل بهداشتی را رعایت کنند آیا کادر مدارس در این مدت آموزش دیده‌اند تا در کنار آموزش دانش آموزان سلامت آنها را هم مراقبت کنند؟

اصل دوم؛ عدم اجبار و الزام برای حضور دانش‌آموزان در مدارس است، برخی خانواده‌ها نگران این موضوع هستند که مدارس حضور دانش‌آموزان ضعیف را الزام کنند.

اصل سوم؛ رفت‌وآمد دانش آموزان به مدارس است،؛ آیا سرویس مدارس در این مدت فعالیت خواهند کرد، اگر اینگونه باشد برای رعایت نکات بهداشتی در سرویس مدارس چه تدابیری اندیشیده شده است و اساساً چه نظارتی و از سوی کدام بخش اعمال خواهد شد تا رانندگان سرویس مدارس موارد بهداشتی را رعایت کنند؟

موضوع دیگر این است که در دستورالعمل وزارت بهداشت برای بازگشایی مدارس چند موضوع به طور ویژه مورد تأکید قرار گرفته است از جمله اینکه، سطوحی که توسط افراد زیادی لمس می‌شوند "نرده‌ها، دستگیره‌های درب و پنجره، میز و صندلی‌ها، لوازم ورزشی و ابزار کمک آموزشی" باید حداقل روزی دو مرتبه تمیز و بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغ شده گندزدایی شوند و تهویه مناسب در تمام نقاط ساختمان برقرار باشد.آبخوری، دستشویی‌ها و توالت‌ها روزانه حداقل دو بار در طول ساعات کار مدرسه و یک بار در انتهای کار مدرسه یا انتهای نوبت بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغ شده گندزدایی شوند.

مدارس پروتکل بهداشتی را رعایت خواهند کرد؟

صرف نظر از سایر بندهای پروتکل سختگیرانه وزارت بهداشت برای بازگشایی مدارس، درباره اجرای همین بند یعنی ضدعفونی سطوح مدارس و به ویژه آبخوری‌ها و دستشویی‌ها به میزان حداقل دو بار در روز، چند درصد از مدارس قادر به اجرای آن هستند؟ یا خود را ملزم به اجرای آن می‌دانند؟!

آیا نظارتی از سوی آموزش و پرورش یا وزارت بهداشت برای رعایت دقیق آن اعمال خواهد شد؟

پمپ برای ضدعفونی سطوح مدرسه نداریم

در همین رابطه مدیر یکی از مدارس پایتخت در گفت‌وگو با تسنیم در پاسخ به این پرسش که برای بازگشایی مدارس از روز شنبه 27 اردیبهشت تا چه اندازه آماده هستید؟ آیا امکانات لازم برای ضدعفونی سطوح مختلف مدرسه را در اختیار دارید؟ می‌گوید: آموزش‌وپرورش قبل از عید یک میلیون و 900 هزار تومان سرانه در اختیار مدرسه قرار داد که با استفاده از آن باید اقدام به تهیه مایع دستشویی و مواد ضدعفونی کننده سطوح کنیم البته من سعی می‌کنم از بسیج منطقه برای ضدعفونی مدرسه کمک بگیرم و یکبار قبل از عید این کار را انجام دادند چون در مدرسه پمپ برای ضدعفونی ندارم و برای  ضدعفونی سطوح و آبخوری‌ها اگر قرار باشد دو بار در روز ضدعفونی شوند به مشکل برمی‌خوریم.

او ادامه می‌دهد: آنچه هم‌اکنون در مدرسه واقعا‌ً به آن نیاز داریم، پمپ برای ضدعفونی، تب‌سنج، دستکش و ماسک است که هیچ کدام را در اختیار نداریم. برخی دانش‌آموزان به لحاظ مالی مشکل دارند مثلا تعدادی از دانش‌آموزان مدرسه ما نتوانستند در آموزش مجازی حاضر باشند حالا خانواده‌ای که گوشی هوشمند یا هزینه اینترنت را ندارد ممکن است برای خرید ماسک و دستکش هم با مشکل مواجه باشد.

 حضور دانش‌آموزانی که در آموزش مجازی غایب بودند

این مدیر مدرسه می‌گوید: به دبیران مدرسه گفته‌ام که از روز شنبه طبق برنامه هفتگی در مدرسه حاضر شوند اما نمی‌توانم میزبان تمام دانش‌آموزان باشم چون امکان فاصله‌گذاری اجتماعی و از سوی دیگر رعایت نکات بهداشتی وجود ندارد بنابراین فقط آنهایی که نتوانستند از آموزش مجازی استفاده کنند را پذیرش می‌کنیم و پیش فرض را بر این گذاشته‌ام که در داخل کلاس درس میزبان 6 تا 10 نفر باشیم.

او می‌گوید: یکی از نگرانی‌های ما این است که بچه‌ها برای دیدوبازدید دوستان به مدرسه بیایند و فاصله اجتماعی را هم رعایت نکنند البته ساعات کلاس‌های درس را کم کرده‌ام و نهایت هر کلاس به مدت 40 دقیقه برگزار شود. 

البته به نظر می‌رسد بخش مهمی از رعایت پروتکل‌های بهداشتی و تضمین سلامت دانش‌آموزان با توجه به اختصاص سرانه از سوی آموزش وپرورش به مدارس به مدیران مدارس و تلاش آنها برای خریداری ملزومات مورد نیاز از جمله پمپ و موادضدعفونی‌کننده و رعایت ضوابط بهداشتی بستگی دارد.

برنامه آموزش و پرورش برای اجرای پروتکل بهداشتی چیست؟

مدارس کشور در شرایطی از 27 اردیبهشت بازگشایی می‌شوند که رعایت پروتکل‌های بهداشتی پاشنه آشیل این بازگشایی است البته مسئولان آموزش و پرورش از ضدعفونی مدارس تا روز پنجشنبه و اینکه دانش‌آموزان باید با خود ماسک و دستکش به همراه داشته باشند سخن گفته‌اند، اما هنوز مشخص نیست، اگر دانش آموزی ماسک و دستکش نداشته باشد، مدرسه این موارد را در اختیار او قرار خواهد داد؟ آیا سطوح پرتماس مدرسه و سرویس‌های بهداشتی روزانه دو بار و آن هم هنگام حضور دانش‌آموزان در محیط مدرسه ضدعفونی خواهند شد؟ آیا معلمان و مدیران مدارس بر رعایت پروتکل‌ها و نکات بهداشتی توسط دانش‌آموزان به ویژه دبستانی‌ها نظارت خواهند کرد؟ 

هر چند بسیاری از افراد معتقدند نوشتن پروتکل بخشی از کار است اما اجرای آن بخش مهمتر کار است و مشخص نیست مدارس تا چه اندازه خود را ملزم به رعایت این دستورالعمل می‌دانند؟

موضوعی که شاید نسبت به بحث آموزش، برای خانواده‌ها اولویت بالاتری داشته باشد، حفظ سلامت فرزندانشان است.

خانواده‌هایی که فرزندانشان را به مدارس می‌فرستند به دستگاه‌های مسئول "وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت" اعتماد کرده و اجرای پروتکل‌های بهداشتی و نظارت بر آن به منظور تضمین سلامت فرزندانشان، مطالبه جدی آنها از این دو وزارتخانه است.

انتهای پیام/