تاریکخانه دیپلماسی

گروه بین الملل: سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست روز گذشته خود با خبرنگاران با اشاره به گزارش «جاسوس صهیونیست‌ها» و اطلاعات منتشر شده در آن مبنی بر سابقه و رده بالای امنیتی سفیر آلمان و ارتباطات موجود میان او و تل‌آویو گفت: مرجع تشخیص مسائل امنیتی و مسائل مرتبط با این موضوع، وزارت اطلاعات است و یک رسانه نمی‌تواند بر اساس گزارش‌های خود چیزی را به کسی در این زمینه منتسب کند.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از مشرق نیوز، وی با بیان اینکه «دیپلمات‌های خارجی که در تهران برای انجام وظیفه مستقر می‌شوند باید تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران باشند و برای کار دیپلماتیک آمده باشند و در این چارچوب فعالیت کنند»، ادامه داد: اگر خلاف این موضوع اتفاق بیفتد، وزارت اطلاعات به عنوان مسؤول این امر به این موضوع رسیدگی می‌کند و گزارش‌های رسانه‌ای مبنای فعالیت ما در اینگونه مسائل نیست.

موضع عجیب سخنگوی وزارت امور خارجه و عدم تکذیب گزاره‌های مطرح شده، در حالی است که اساسا در گزارش منتشرشده «وطن امروز» به پیشینه تامل‌برانگیز میشائیل کلور برشتولد که امری سری و محرمانه نیز نیست اشاره شده است. برای نمونه یکی از مهم‌ترین سوالاتی که در زمینه تایید استوارنامه و حضور سفیر فعلی آلمان در کشورمان مطرح است، عدم دقت نظر نسبت به گذشته بحث‌برانگیز وی است.

«معاون رئیس اداره اطلاعات جمهوری فدرال آلمان» بخشی از سوابق شخص مذکور است که در پورتال سفارت آلمان در جمهوری اسلامی ایران نیز به آن اشاره شده است. رده بالای تشکیلاتی برشتولد در اداره اطلاعات آلمان(BND) در حالی است که اساسا تایید فردی با چنین رزومه آشکار امنیتی و سابقه فعالیت گسترده در سرزمین‌های اشغالی، مقوله مهم و محل بحثی است. ارتباط نزدیک اداره اطلاعات آلمان(BND) با سرویس‌های امنیتی ایالات متحده در سطحی است که پس از انتشار گزارش روزنامه «زود دویچه سایتونگ» مبنی بر اینکه این اداره داده‌های شهروندان آلمانی را به آژانس امنیت ملی آمریکا منتقل می‌کرده، در این کشور سروصدای زیادی پیرامون فعالیت‌های این سازمان نزدیک به آمریکا شکل گرفت. مضاف بر اینها اداره اطلاعات آلمان(BND) سوابق تیره دیگری در پیش بردن اهداف آمریکا در کشورهای منطقه دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به حمله سال ۲۰۰۳ ارتش آمریکا به عراق اشاره کرد، به گونه‌ای که منبع مورد استناد کالین پاول، وزیر وقت خارجه آمریکا مبنی بر دستیابی عراق به سلاح‌های کشتار جمعی را نه گزارشی از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که گزارش‌های همین اداره آلمانی پوشش می‌داد.

با تمام این تفاسیر مسأله و پرسش اصلی همین نکته است که فردی با چنین سوابق و رده‌ای در یک سازمان اطلاعاتی آلمانی، چرا باید برای قرار گرفتن در جایگاه کلیدی همچون «سفیر» مورد تایید قرار گیرد؟

آیا این سوال مطرح نشد که چه ماموریت ویژه‌ای باعث شده برشتولد دقیقا هنگامی که جایگاه فوق‌العاده بالای معاون را در اداره اطلاعات آلمان(BND) داشته است، به یکباره به‌ عنوان سفیر به کشورمان معرفی می‌شود؟ به عبارت دیگر حتی اگر سابقه روابط خصمانه دولت آلمان در طول دهه‌های اخیر با کشورمان نیز موجود نبود و این فرصت وجود داشت که از یک رابطه مبتنی بر حسن‌نیت نیز سخن به میان آورد، باز هم پذیرش فردی با چنین رده و جایگاه امنیتی به ‌عنوان یک سفیر در کشورمان امری غیرمرسوم به شمار می‌رفت.

رابطه نزدیک میان برشتولد و سازمان جاسوسی اسرائیل(موساد) و سابقه فعالیت‌های وی به‌ عنوان یک دیپلمات (ریاست بخش حقوقی و کنسولی سفارت آلمان که عمده فعالیت‌های اطلاعاتی نیز در بخش کنسولی انجام می‌شود) در فلسطین اشغالی از نکات دیگری است که «وطن امروز» در ۲ سال گذشته در مطالب مختلفی به آن پرداخته است و همگی گواهی از اشتباه بودن پذیرش چنین فردی در قامت سفیر آلمان دارد اما رویکرد وزارت امور خارجه به گونه‌ای بود که حتی نکات مهم امنیتی را نیز وجه‌المصالحه پروژه برجامی خود قرار داده و با چشم‌پوشی نسبت به سابقه افرادی همچون برشتولد و پذیرش آنها به‌ عنوان سفیر، باعث ارسال سیگنال‌هایی به خارج از مرزها شده است که نتایج آن را در حمله آشکار و مستقیم به گروه‌های نزدیک به ایران از جمله حزب‌الله لبنان می‌توان مشاهده کرد.

میشائیل کلور برشتولد علاوه بر این  در سفارت آلمان در جمهوری دموکراتیک کنگو در سال ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ فعالیت می‌کرد که بنا به دلایلی که ادعا شده «شخصی» بوده است، در مدت کوتاهی به آلمان فراخوانده شد. وی سپس ۷ ماه نماینده ویژه آلمان در سومالی بود. سال ۲۰۰۷ او به عنوان سفیر جمهوری فدرال آلمان در یمن منصوب شد. سپس از فوریه ۲۰۱۱ در بخش بحران وزارت خارجه آلمان فعالیت کرد و از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ معاون سرویس امنیتی فدرال آلمان بود. او از سال ۲۰۱۶ به عنوان سفیر این کشور در ایران انتخاب شد.

* سفیران مسلح در قلب تهران

مطالبه برخورد با سفیر جاسوس آلمان در واکنش به اقدامات اخیر دولت این کشور که اقداماتی علیه امنیت ملی ما نیز به شمار می‌رود، باعث شد پرونده این سفیر و سوالات متعدد بی‌جوابی که پیرامون وی مطرح است، بار دیگر باز شود اما فراتر از این سفیر، سفارتخانه‌های اروپایی در سال‌های اخیر و در سایه چشم‌پوشی‌های متعدد وزارت امور خارجه تبدیل به مراکزی برای پیگیری پروژه‌های امنیتی و سیاسی مختلفی شده‌اند. در همین زمینه «وطن امروز» ۲۶ اسفند ۹۷ در گزارشی با عنوان «در لباس دیپلمات» نسبت به سابقه برخی سفرای فعال و پروژه‌هایی که در حال پیگیری است هشدارهایی داده بود. «فیلیپ تیه‌بو» سفیر فرانسه در کشورمان که عمده فعالیت‌هایش در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده و پیش از کشورمان در ۲ کشور کره‌شمالی و پاکستان(که هر دو فعالیت‌های اتمی دارند) سفیر بوده، از جمله این اشخاص است. «دنی عنان» سفیر دانمارک و «دیوید بیگز» سفیر استرالیا دو سفیر دیگری بودند که در گزارش مذکور نسبت به فعالیت‌ها و پیشینه آنان تذکراتی داده شده بود.

اما شاید مهم‌ترین جعبه سیاه در میان سفارتخانه‌های فعال در تهران را بتوان در سفارت هلند جست‌وجو کرد؛ جایی که ۲ سال پیش ۲ مامور اطلاعاتی زن این کشور که در پوشش دیپلمات فعالیت می‌کردند، اخراج شدند. عمده فعالیت این ۲ زن ارتباط‌گیری و اغفال دیپلمات‌های دیگر کشورها در میهمانی‌های سفارتخانه‌های مستقر در تهران بود. که در ادبیات سیاسی به عنوان «پرستو» مطرح شدند.

با این همه فعالیت‌های سفارت هلند به‌عنوان ضلع اصلی مثلث «هلند- ناتو- اسرائیل» کماکان ادامه دارد و این سفارتخانه به‌عنوان بارانداز اسرائیل در کشورمان عمل می‌کند. بنا به اطلاعات به دست آمده، پذیرش وابسته نظامی سفارت هلند در حالی با تایید وزارت امور خارجه انجام شد که ستاد کل نیروهای مسلح نسبت به آن هشدارهای متعددی داده و نظر مخالف خود را با آن اعلام کرده بود. حضور گسترده و پررنگ وابستگان نظامی هلند در منطقه بویژه عراق و افغانستان در حالی است که این کشور در سایه عدم حساسیت‌ها نسبت به حضور منطقه‌ای خود در حال پیگیری سیاست‌های کلان ناتو است، برای نمونه وابسته نظامی سفارت هلند پس از پایان ماموریت خود در ایران به ‌عنوان نماینده اتحادیه اروپایی در اسرائیل مشغول به فعالیت شد.

ترافیک ماموران و نیروهای امنیتی اروپایی که در پوشش سفیر و دیپلمات با بالاترین سطح مصونیت وارد کشورمان می‌شوند و نوع مواجهه منفعلانه‌ای که نسبت به فعالیت‌های‌شان به‌رغم وجود گزارش‌ها و اطلاعات منتشر شده، رخ می‌دهد، یکی از عوامل تهدیدزا در شرایط فعلی به شمار می‌رود. مماشات دستگاه دیپلماسی کشور نسبت به فعالیت‌های ضدامنیتی و جاسوسی نیروهایی که در پوشش سفیر وارد خاک کشورمان می‌شوند با هر نیت و در چارچوب هرگونه سیاستی برای قطع امید نکردن از کشورهای اروپایی هم که باشد، اثرات درازمدت انکارناپذیری خواهد داشت که تلاش برای دور ساختن مطبوعات و رسانه‌ها از پرداختن به آنها می‌تواند بر اثرات بالقوه آنها بیفزاید.

در نمونه‌ای دیگر نیز که خبر آن نیز منتشر شد، سال ۹۵ دو دیپلمات فرانسوی و انگلیسی که مشغول تصویربرداری از مجموعه‌های نظامی کشورمان در نزدیکی‌های سقز بودند، پس از گریز از نیروهای گشت در تور امنیتی اطلاعات سپاه گرفتار شده و مجبور به متوقف کردن خودرو شدند. پس از بررسی‌های اولیه مشخص می‌شود سرنشینان خودروی توقیف شده یک مرد به نام «سباستین سورن» و یک زن به نام «شارلوت لوپز وارونه والر» هستند که به ترتیب رایزن سیاسی فرانسه و دبیر دوم سفارت انگلیس در تهران هستند که بدون هماهنگی و مجوز به صورت غیرقانونی در برخی مناطق استان کردستان تردد می‌کنند.