سم زدایی روح و جسم با مدیریت استفاده از تلفن همراه

به گزارش بولتن نیوز، گالیا توانگر، نور آبی، نوری با طول موج کوتاه که از دستگاه‌های الکترونیکی مانند تبلت، گوشی تلفن همراه و نمایشگر کامپیوتر ساطع می‌شود، می‌تواند الگوهای خواب و چرخه شبانه روزی بدن را به هم بریزد.

تلفنی خبر می‌گیری که حال یکی از اقوام در شهرستان بد شده و باید هر چه سریع‌تر خود را برسانی. با عجله و سراسیمه روانه می‌شوی. در یکی از توقفگاه‌های بین راهی دست به جیب برده تا با تلفن همراه مکالمه‌ای با خانواده داشته باشی و خبر‌دهی که در مسیر رهسپار به سوی شهرستان هستی، اما هر چه جست و جو می‌کنی، گوشیت را نمی‌یابی.

این ابتدای یک ماجرای استرس زاست. برای یافتن تلفن همراه به یکی از مسافران در راه رو می‌اندازی و تازه می‌دانی در طول مسیر رفت و برگشت این سفر، هیچ وسیله ارتباطی که از مصادیق ارتباطات به روز است، همراه و یاریگر تو نخواهد بود.

چه بخواهیم و چه نخواهیم این روزها همه ما به نوعی اسیر گوشی‌های تلفن همراهمان شده‌ایم. این اسارت دو روی کاملا مجزا دارد؛ گاهی وجود گوشی تلفن همراه بسیار ضروری است و گاهی مثل اعتیاد به فضای مجازی از طریق گوشی مخرب و آسیب زننده است. بنابراین این ما هستیم که تعیین  می‌کنیم چطور، چگونه و تا چه اندازه با گوشی‌مان وقت بگذرانیم؟ و از آن استفاده کنیم؟

رو راست به شما بگوییم، چندین نشانه وجود دارد که درصد وابستگی و اعتیاد شما به گوشی تلفن همراهتان را مشخص می‌کنند: شما برای کسی که در همان اتاق شما هست، پیامک می‌‌فرستید. تلفن را همه جا به دنبال خود می‌برید، حتی به رختخواب. همراه با گوشی تلفن‌‌تان می‌ خوابید. نمی‌‌توانید شماره تلفن هیچ یک از کسانی را که دوست دارید، به یاد بیاورید. عزت‌ نفس شما بستگی به این دارد که چه مقدار توجه یا لایک دریافت کرده باشید؟ بیشتر از طریق گوشی خود به جهان نگاه می‌کنید تا با چشمانی که زیر ابروان‌ شما قرار دارد. اگر تلفن شما خارج از دید شما باشد، دچار وحشت می‌شوید. ترجیح می‌دهید دیر کنید، تا بدون گوشی به جلسه و یا مهمانی بروید. شما نمی‌توانید سرتان را از صفحه نمایش گوشی همراهتان برگردانید، حتی اگر یک فیلم یا برنامه تلویزیونی مورد علاقه شما در حال پخش باشد.

شاید در نگاه اول لبخندی بر لبانتان نشسته، اما اگر جدی فکر کنید ممکن است خود ما چندتایی از این نشانه‌ها را در خود سراغ داشته باشیم. بنابراین نیازمند ترک اعتیاد به گوشی تلفن همراه خود هستیم، وگرنه در دراز مدت دچار مشکلات عدیده در زندگی شخصی، کاری، تحصیلی و خانوادگی خواهیم شد. به عبارت دیگر این نوع اعتیاد قاتل فرصت پیشرفت مان در جنبه‌های مختلف زندگی می‌شود.

یک صبح لطیف پاییزی است. صبحی که باید با آرامش و توکل آغازش کنید. با این حال در وسایل حمل و نقل عمومی برخی از رفتارهای شهروندان آرامش این صبح را از تو می‌گیرد!

در تاکسی خطی، یکی از مسافران طی مسیر تمام ماجراهای کاری و خانوادگی اش را با تلفن همراهش تعریف کرده و همه مسافران طی ربع ساعت از سیر تا پیاز زندگی او با خبر می‌شوند.

یکی از مسافران در اعتراض به این مکالمه بلند، زیر لب غرولندکنان می‌کند: «عجب گرفتاری شدیم اول صبحی!»

مسافری که با تلفن همراه در حال مکالمه طولانی با صدای بلند است، به ماجرای چک برگشتی‌اش رسیده است!

این روند تا پایان مسیر ادامه دارد. همان مسافر معترض در انتهای مسیر با لحن گلایه آمیز رو به راننده می‌گوید: «چرا تذکر ندادید؟»

راننده یک مقوا را که رویش نوشته شده: «مکالمه بلند و طولانی با تلفن همراه ممنوع!» را به مسافر معترض نشان داده و می‌گوید: «من روی این مقوا نوشته‌ام، مسافران توجهی ندارند. نمی‌توانم که درگیر شوم.»

کامران اشرفی یک متخصص گوش و حلق و بینی برایمان توضیح می‌دهد: «از جمله اثرات مخرب تلفن همراه آسیب‌های مخرب آن به سیستم شنوایی است. محققان تاکید کرده‌اند بیشتر از یک دقیقه با تلفن همراهتان صحبت نکنید، چون خطر ناشنوا شدن شما را تهدید می‌کند.»

وی ادامه می‌دهد: «قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سر و صدا می‌تواند باعث تغییرات فیزیکی شود. قرار گرفتن در معرض طولانی مدت به سطح سر و صدا در 85 دسی بل و بالاتر خطر از دست دادن شنوایی را افزایش می‌دهد.

قرار گرفتن در معرض سر و صدا (با صدای بلند حرف زدن) به سلول‌های مو در گوش آسیب وارد  می‌کند. این سلول ها(سلول‌های مو) در گوش به عنوان گیرنده صدا عمل می‌کنند. آن‌ها انرژی صوتی را تبدیل به سیگنال‌های الکتریکی کرده که به مغز سفر می‌کنند. سر و صدا در نهایت باعث صدمه دائمی به سیگنال‌های الکتریکی که به مغز سفر می‌کنند، می‌شود.

صحبت کردن با موبایل به نحوی که صدا بیشتر از 100 دسی بل باشد، برای بیش از یک دقیقه ممکن است به از دست دادن شنوایی دائمی منجر شود. از این رو بهتر است مکالمات خود را خلاصه کرده و از صحبت زیاد با موبایل خودداری کنید.»

یک شهروند صادقانه برایمان تعریف می‌کند: «مدتی می‌‌شد به این نتیجه رسیده بودم که تمرکزم روی کارهایم آن طوری که باید نیست. نه می‌‌توانستم مثل سال‌های قبل كتاب بخوانم، نه می‌توانستم مثل همیشه بخشی از زمان روزانه‌‌ام را به نوشتن اختصاص بدهم و نه حتی ساده ‌ترین کارهایی را که انجامشان زمان خاصی نمی‌‌برد، به راحتی انجام بدهم. البته این به این معنی نیست که هیچ کاری نمی‌کردم؛ انجام می‌دادم، اما نه با راندمان مناسب. این مسئله هفته به هفته و ماه به ماه بدتر شد تا جایی که به مرز کلافگی رسیدم.

وقتی کتاب می‌خواندم، پاراگراف اول تموم نشده، ناخودآگاه به این فکر می‌کردم که اتفاقی دارد در گوشیم می‌اُفتد. برش می‌ داشتم، واتس آپم را چک می‌کردم. عکس‌های جدید اینستاگرامم را می‌دیدم و دوباره برمی‌گشتم به کتاب و این چرخه مدام ادامه پیدا می‌‌کرد.

پاراگراف سوم، خط چهارم، گوشی، صفحه دوم، گوشی، صفحه سوم، گوشی… اوه، فلان شرکت سرویس جدیدی را معرفی کرده، باید خبرش را بخوانم! دوباره کتاب. ..ای بابا!

یکی که تا دیروز با آن یکی دوست بود، الان علیه‌ او یک متن در اینستا نوشته است.

عجب آدمایی‌ان… و این داستان ادامه داشت.

این موضوع تبدیل به یک الگوی ثابت در زندگی خیلی از ما شده است.»

وی ادامه می‌دهد: «وقتی با دوستانمان سر یک میز نشستیم، وقتی با خانواده درخانه هستیم، وقتی داریم تلویزیون می‌بینیم و خیلی موقعیت‌های دیگر. حس درونی ما برای چک کردن تلگرام یا توییتر، فیسبوک، اینستاگرام و ... حواس ما را از کاری که در حال انجام آن هستیم پرت می‌کند. موضوع برای من زمانی بدتر شد که یک ساعت اندرویدی هم گرفتم!

تا یک ماه اول خیلی خوشحال بودم و فکر می‌کردم چقدر همه چیز بهترشده، اما کم کم وقتی وسط کار، با ریپلای توییتر یک نفر، ساعتِ روی دستم ویبره می‌رفت، فهمیدم که اوضاع اصلا خوب نیست. به اعتیادی که دلایل علمی دارد، دچار شده بودم.»

وی درباره راهکارهای خلاصی از اعتیاد خود به گوشی تلفن همراه این گونه می‌گوید: «من از چند ماه پیش یک سری تغییرات را در برنامه‌های روزانه‌ ام ایجاد کردم که انجام بعضی از آن‌ها راحت بود و بعضی دیگر کمی سخت.

وسط انجام کار، خبری از چک کردن ایمیل، تلگرام، فیسبوک یا خواندن خبر و مطلب نیست. خاموش کردن نوتیفیکیشن‌های ساعت و گوشی در طول روز کاری. چک نکردن گوشی قبل از خواب و بعد از بیدار شدن.

روزهای اول سخت است ولی کم‌کم راحت‌تر می‌شود. برخلاف تصور، مدت زیادی زمان نمی‌برد که مغز به این تغییرات عادت می‌کند. من حتی زمان بیدار شدنم را یک ساعت به عقب کشیدم تا اگر بخواهم چیزی بنویسم، زمان آزاد بیشتری داشته باشم. باور کنید این طوری خیلی احساس بهتری از زندگی پیدا می‌کنید.»

بازخورد فوری و آنی‌ که شبکه‌های اجتماعی در گوشی تلفن همراه ارایه می‌کنند، بسیار لذت ‌بخش است و این کشش را در ما ایجاد می‌کنند که به طور مداوم به پیام‌‌ها توجه کنیم یا به شکلی وسواس ‌گونه ببینیم که چه اتفاقی در دنیای مجازی در حال رخ دادن است؟ رفتن به دنبال کسب این لذت، نشانه ‌ای است از اعتیاد به گوشی تلفن همراه. اختلال در تمرکز، خواب بی‌کیفیت و کم‌عمق و افزایش اضطراب، آسیب به روابط بین ‌فردی و ارتباطی از پیامدهای استفاده بیش از حد از گوشی تلفن همراه هستند.

ضمن این که خیلی از اخبار و تحلیل‌ها درفضای مجازی از حقیقت و راستی به دورند و ما را به یک تفکر سطحی در می‌اندازند.

مریم نوروزی یک مشاور خانواده برایمان در مورد مهار اعتیاد به گوشی تلفن همراه اینگونه راهکار می‌دهد: «برنامه‌ای برای خودتان بریزید که میزان استفاده از تلفن همراه را مدیریت کنید. مثلا تا یک ساعت بعد از بیدار شدن، از گوشی ‌تان استفاده نکنید یا موقع شام و یا در جمع خانوادگی و فامیلی، گوشی را خاموش کنید. مهم این است که یک برنامه زمانی برای استفاده از گوشی‌تان مشخص کنید.

فوری تا پیامی در شبکه‌های مجازی دریافت می‌کنید، به سمت گوشی تلفن همراهتان ندوید. پاسخگویی به این گونه پیام‌ها را به یک زمان مشخص از روز که در آن فراغت دارید، اختصاص دهید.»

این مشاور ادامه می‌دهد: «گوشی‌های تلفن همراه به مهم ‌ترین راهی تبدیل شده‌اند که آدم‌ها می‌توانند خودشان را تسکین دهند و آرام کنند. چنانچه دلایل احساسی رفتن به سمت گوشی را بیابید احتمالا   می‌توانید راه‌های جایگزین بهتری برای آن پیدا کنید. اگر تمایل شما به استفاده از گوشی همراه برای ایجاد نوعی آرامش در زندگی‌تان زیاد است، به راه‌های جایگزین دیگری فکر کنید. اگر به دلیل این که خسته یا به‌هم ‌ریخته هستید به سراغ گوشی می‌روید، بهتر است که روش‌های تن‌آرامی و تمرکز و حضور ذهن را تمرین کنید که به شما کمک می‌کنند که ارتباط بهتری با بدن و دنیای اطرفتان برقرار کنید. آرامش ‌تان را حفظ کنید و رابطه خود را با محیط اطرافتان تنظیم کنید.

این که بخواهید یک سم ‌زدایی کامل دیجیتال انجام بدهید و یا خیلی ساده، کم‌‌تر از گوشی استفاده کنید به خود شما بستگی دارد. نگاهی صادقانه به وابستگی خود به فناوری بیندازید و راه‌هایی برای کاهش این وابستگی پیدا کنید. خلاص شدن از آن صفحه نمایش کوچک، حتی به مقدار خیلی کم، به شما کمک می‌کند که یک زندگی عادی روزانه را تجربه کنید.»

نور آبی، نوری با طول موج کوتاه که از دستگاه‌های الکترونیکی مانند تبلت، گوشی تلفن همراه و نمایشگر کامپیوتر ساطع می‌شود، می‌تواند الگوهای خواب و چرخه شبانه روزی بدن را به هم بریزد. امروزه کاملا اثبات شده است که تغییرات در الگوهای خواب و نیز تغییرات منفی در کیفیت و کمیت آن، می‌تواند بر سیستم ایمنی بدن انسان تاثیرات عمیق و درازمدت برجای بگذارد و انسان را با انواع بیماری‌های روانی و جسمانی مواجه کند.

به عنوان مثال اگر شما عادت دارید که هر شب ساعت یازده بخوابید در صورت وجود نور زیاد تمایل پیدا می‌کنید که ساعت دوازده بخوابید. همچنین اگر هر روز ساعت هفت صبح از خواب بیدار می‌شوید، در صورت وجود نور زیاد تمایل دارید که ساعت شش صبح بیدار شوید. این موضوع به ویژه از این نظر مهم است که چرخه شبانه‌ روزی بدن ما به جای بیست و چهار ساعت، بیست و پنج ساعته است. به عبارتی، اگر شما دیشب ساعت 10 به خواب رفتید، به طور طبیعی (حتی بدون وجود عوامل مزاحم مانند نور زیاد) امشب تمایل دارید که ساعت یازده به خواب بروید. حالا اگر نورِ شدید و نیز نور ساطع شده از دستگاه‌های الکترونیکی هم در این امر دخالت کنند، می‌توانند اختلالات جدی برای خواب ایجاد کنند.