گروه اقتصادی: رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای جلسه درس خارج، طی بیاناتی اقدامات رو به بهبود تولید را تحسین کردند و تاکید نمودند که "... خبرهای خوبی هم در زمینههای گوناگون تولید و رونق تولید میرسد؛ حالا انشاءالله اثراتش را بعداً مردم خواهند دید. کارهای خوبی دارد انجام میگیرد؛ غفلتهایی شده است، کوتاهیهایی شده، امّا حالا حرکتها، بحمدالله حرکتهای به سمت اهداف مطلوب است؛ اینها انشاءالله دارد انجام میگیرد."
به گزارش بولتن نیوز، این بیانات رهبر انقلاب، نشان دهنده توجه مسوولان ارشد نظام به اقداماتی است که جوانان انقلابی در دو سال اخیر برای مقابله با تحریم ها و تحرکات آمریکا به کار گرفته اند و به جای آن که دست روی دست بگذارند و شاهد رکود، التهاب، نوسان ها و تضعیف تولید و صنعت و اشتغال کشور باشند، دست بالا زده و با تدابیر مدیران شایسته کشور، تحدیدها را به فرصت رشد ظرفیت های داخلی تبدیل کرده اند تا جایی که این اقدامات، آثار خوبی برجای گذاشته و بررسی شاخص های عملکردی نیز نشاندهنده بهبود شرایط کسب و کار بوده و از تولید گرفته تا صادرات، فروش، سودآوری، درآمد، اشتغال زایی، کاهش مصارف ارزی و صیانت از منابع ارزی کشور، با برکات و آثار خوبی همراه است تا جایی که مسوولان ارشد نظام جمهوری اسلامی نیز امروز در جریان این اقدامات گسترده، عمیق و اثرگذار سال های اخیر جوانان انقلابی قرار گرفته اند و آن را عامل اثرگذاری برای بهبود شرایط کشور در آینده ارزیابی می کنند.
براساس گزارش های مختلفی که از فعالیت های اقتصادی، صنعتی، عمرانی، تحولات مدیریتی در مجموعه های بزرگ اقتصادی کشور در حال انجام است، شاخص های عملکردی رو به بهبود بوده و اقدامات همه جانبه ای برای رونق تولید صورت گرفته است و علاوه بر رشد شاخص های کمی و مقدار و تعداد تولید، اصلاحات ساختاری و تحولات کیفی شامل ساماندهی مجموعه های مختلف اقتصادی نیز در حال انجام بوده است؛ به عبارت دیگر، تنها تامین کالای مصرفی مورد نیاز مردم و توزیع آن مورد توجه نبوده، بلکه بهبود کیفی، فناوری، روش های مدیریتی، اصلاح ساختار، کاهش هزینه ها و تعادل درآمد هزینه، شفاف سازی و کاهش فرصت های رانت جویانه و فساد، صادرات، انتقال فناوری و دانش مدیریتی، نیز مورد توجه بوده و در این زمینه ها اقدامات مختلف و گسترده ای انجام گرفته که به نمونه هایی از آن در این گزارش در رابطه با یکی از بزرگترین مجموعه های اقتصادی کشور یعنی سازمان شستا اشاره خواهد شد.
مدیران و جوانان و فعالان اقتصادی کشور با اقدامات خود در مقابله با اثرات تحریم در دو سال اخیر ثابت کرده اند که جمهوری اسلامی و جوانان و نیروهای آن، در مقابله با تحریم ها و اقدامات آمریکا و حامیان آن، از روش های اصولی، علمی، فنی، تخصصی و مدیریتی برای بهبود اقتصاد ایران استفاده می کنند و تنها منتظر مذاکرات و فروش نفت و واردات کالا نیستند، بلکه تلاش می کنند که حتی در شرایط کاهش درآمد ارزی و نفت نیز از توان و فرصت ها و مزیت های نسبی داخلی در جهت رشد تولید و صادرات و اشتغال بهره ببرند.
جوانان انقلابی در عرصه تولید می گویند که ما نیازی نمی بینیم تا برای مذاکره با آمریکا و افزایش فروش نفت، به روش های خشونت طلبانه دست بزنیم و شاخ و شانه بکشیم و نیازی نداریم که برای مقابله با اثرات تحریم ها، به عربستان شلیک کنیم و از روش های جنگ طلبانه برای فشار بر آمریکا و کشورهای دیگر بهره ببریم، زیرا مدیران و فعالان اقتصادی و جوانان ایران با روحیه جوان گرایی، کار تیمی و تشکیل تیم های جوان مدیریتی از روحیه جوانان انقلابی بهره برده و قادر هستند تا ضمن تامین نیازهای کشور، روند توسعه را نیز رقم زده و تحولات عمیق کیفی و کمی را در تولید و صنعت و اقتصاد کشور ایجاد کنند.
در این راستا، در دو سال اخیر که فشارهای حداکثری آمریکا در تحریم ها رخ داده، مدیران جوان انقلابی با حرکت جهادی خود، به گونه ای حرکت کرده اند که شاخص های عملکرد صنعتی و تجاری کشور، در بسیاری از موارد با رشد و بالندگی و چند برابر شدن فروش، صادرات، سود خالص و درآمد مواجه بوده است.
در مجموعه شرکت شستا، رشد فروش و سود عملکرد تجمیعی شستا، ارتقای عملکرد و کارایی شرکت ها با 20 شاخص، ارتقای شفافیت و سلامت اداری، ساماندهی و کاهش بنگاه داری، بورسی کردن و عرضه سهام شرکت ها، ساماندهی پرتفوی فعالیت و ترکیب دارائی های شستا، فروش دارایی های مازاد، افزایش سرمایه شرکت ها و شستا، ایفای کامل تعهدات ارزی در 4 ماهه ابتدای سال 1398، ساماندهی و پیگیری پرونده های حقوقی، توسعه همکاری با شرکت های دانش بنیان، استفاده از ظرفیت قانون بودجه در تهاتر مطالبات از دولت، بهبود سرعت و کیفیت برگزاری مجمع سالیانه شرکت ها، ساماندهی پروژه ها و تمرکز بر 300 پروژه، توسعه ساماندهی هوش تجاری، افزایش سرمایه شرکت ها و شستا، راه اندازی سیستم انتصاب های مدیران، سامانه سفرهای خارجی، سامانه کارنامه و نظارت بر شرکت ها، سامانه مدیریت اسناد و... از جمله اقداماتی بوده که مدیران و جوانان شرکت شستا با کار تیمی و روحیه جوانگرایی در چند ماه اخیر به پیش برده اند.
محورها و اولویت های ساماندهی عملکرد شرکت ها
مدیران و کارکنان شرکت ها و سازمان های اقتصادی و صنعتی کشور، علاوه بر تمركز در اجرای پروژه ها، به حل مسائل شركتهای مشكل دار و زیان ده، دقت در ایفای تعهدات و مراقبت از درآمدهای ارزی کشور، شفاف سازی در عملكرد ها، سیستم سازی و مكانیزاسیون برای شفاف سازی دائمی فعالیت ها و عملکردهای شرکت ها و... نیز توجه داشته اند. برخی سازمان های اقتصادی از جمله شستا، میزان شفافیت، بهبود سیستم های نظارتی را تا جایی پیش برده اند که دیگر حیاط خلوتی در شستا باقی نمانده است و زمینه های رانت جویی، فساد، فرصت طلبی و... را به شدت کاهش داده است.
براین اساس، شرکت شستا، اقدامات و دستاوردهای کلیدی قابل توجهی در 8 ماه اخیر داشته که نه تنها ثابت می کند، تحریم ها عملا به فرصتی برای رشد تولید و صادرات و ساماندهی شرکت ها و اقتصاد تبدیل شده بلکه نشان می دهد که مدیران جوان انقلابی کشور با کار تیمی و جهادی و انقلابی خود، چه دستاوردهای بزرگی در جهت ساماندهی فعالیت های اقتصادی داشته اند.
گزارش اقدامات و دستاوردهای کلیدی شستا در 8 ماه اخیر که در مرداد 98 تهیه شده نشان می دهد که سازمان اقتصادی شستا، در هشت ماه گذشته، در 13 محور عمده برای ساماندهی و احیای سازمان اقتصادی شرکت های تحت پوشش شستا و هلدینگ های شستا برنامه ریزی کرده است.
شستا در این برنامه جامع ساماندهی هلدینگ ها و شرکت های تحت پوشش، ساماندهی پرتفوی فعالیت و ترکیب دارائی های شستا، ارتقای شفافیت و سلامت اداری، ارتقای عملکرد و کارایی شرکت ها، فروش دارایی های مازاد، ساماندهی و پیگیری پرونده های حقوقی، افزایش سرمایه شرکت ها و شستا، بورسی کردن شستا، توسعه ساماندهی هوش تجاری، ایفای کامل تعهدات ارزی در 4 ماهه ابتدای سال 1398، ساماندهی پروژه ها، بهبود سرعت و کیفیت برگزاری مجمع سالیانه شرکت ها، استفاده از ظرفیت قانون بودجه در تهاتر مطالبات از دولت و توسعه همکاری با شرکت های دانش بنیان را پیگیری کرده است.
گزارش اقدامات و دستاوردهای کلیدی شستا در 8 ماه اخیر، خبر از تحولات عمیق در ساختار سهام شرکت ها می دهد به خصوص در شرایطی که بحران ارزی باعث چند برابر شدن نرخ ارز، گران شدن قیمت تمام شده تولید و قیمت کالاهای وارداتی شده است، مجموعه شستا با صیانت از منابع درآمد ارزی کشور و کاهش مصارف ارزی، به دنبال رشد صادرات و افزایش درآمد ارزی کشور بوده و با همکاری بانک مرکزی و دولت، نقش عمده ای در بازگشت ارز حاصل از صادرات داشته است تا کشور به جای اتکا به درآمد نفتی و مصرف ذخایر ارزی کشور، از منابع درآمد صادراتی متکی به تولید و مزیت های داخلی خود بهره برده و نیاز جامعه به کالاهای اساسی و مواد اولیه و کالاهای مختلف را تامین کند.
در این زمینه همکاری بانک مرکزی و شرکت های صادراتی شستا در یک سال اخیر، زمینه های موثری برای تامین نیاز ارزی کشور ایجاد کرده و به ثبات بازار ارز، کاهش التهاب ها و تثبیت نرخ ارز کمک کرده است تا با ایجاد ثبات ارزی، شرایط برای فعالیت بهتر تولیدی و صنعتی کشور فراهم شود و فضای کسب وکار در فضایی دور از التهاب و نوسان، فرصت های بیشتری در زمینه رونق و رشد تولید ایجاد نماید.
ساماندهی و کاهش بنگاه داری
در سال های اخیر، بسیاری از کارشناسان، مدیران و مسوولان کلان اقتصاد کشور، بر ضرورت افزایش بهره وری وکارایی شرکت های دولتی و بخش عمومی، کاهش هزینه ها، ساماندهی فعالیت ها و ترکیب دارایی ها، کاهش ناترازی ها، تعادل در درآمدها و هزینه ها و بهبود عملکرد این شرکت ها و سازمان های اقتصادی تاکید کرده اند و در این راستا، علاوه بر افزایش کارایی و بهره وری و نقش این شرکت ها در اقتصاد ملی از طریق کاهش هزینه های دولت و بخش عمومی، ایجاد شفافیت و کاهش فساد مالی، کاهش هزینه های غیر ضروری، اداره بهتر شرکت ها و استاندارد سازی شاخص های عملکردی، افزایش سودآوری و درآمد، نوسازی و بازسازی شرکت ها، به کارگیری فناوری ها و روش های مدیریتی روز دنیا و رعایت استانداردها و روش های مدیریتی کارآمد، بر موضوع واگذاری سهام و انتقال مالکیت شرکت ها به مردم و بخش خصوصی نیز تاکید شده است تا از طریق واگذاری بخشی از سهام این شرکت ها یا فروش تمام آنها، نه تنها هزینه دولت و سازمان های بخش عمومی مانند تامین اجتماعی و شستا کاهش یابد بلکه با انتقال بخشی از سهام این شرکت ها، منابعی جهت نوسازی و بازسازی شرکت ها فراهم شود و به شفافیت عملکرد آنها کمک کند.
از نظر مدیران شستا، ساماندهی شرکت ها تنها واگذاری شرکت ها، یا افزایش فروش و درآمد نیست. بلکه هدف باید اصلاح ساختاری و ترکیب دارایی ها باشد تا عملکرد شرکت ها تقویت شده و بهره وری و کارایی را افزایش دهد و شرکت ها در هر شرایطی بتوانند بین درآمدها و هزینه ها تناسب ایجاد کنند و در فضای رقابتی، به حیات خود با کارایی مورد انتظار ادامه دهند.
مدیریت شستا معتقد است که ساماندهی و بهبود عملکرد شستا و خروج از بنگاه داری، فقط شامل بهبود روند فروش و سود شرکت ها یا تغییر ترکیب دارایی ها و سهامداران آن نیست بلکه هدف این است که اثرگذاری و نقش این اقدامات بهبود یابد. براین اساس، در کنار اقدامات مختلف واگذاری سهام شرکت ها، فروش اموال مازاد شرکت ها، به موضوع اصلاح ساختار در بخش های مختلف شستا، اقدامات مختلف نرم افزاری و سخت افزاری، همچنین نظارت بر روند واگذاری سهام شرکت ها و کاهش بنگاه داری نیز مورد توجه بوده است تا سازمان هایی چابک، اثرگذار، کارآمد، همراه با تعادل در هزینه درآمد به اقتصاد ملی معرفی شود.
ارتقای شفافیت و سلامت اداری
در جهت ارتقای شفافیت وسلامت اداری 40 اقدام طراحی و به قید فوریت از دیماه سال 1397 اجرایی شده است. از جمله: بارگذاری و افشای صورتهای مالی شرکتهای غیر بورسی و تلفیقی شستا در دی ماه سال 1397، اطلاع رسانی مشخصات اعضای هیئت مدیره شرکتهای تابعه شستا، اعلام مناقصات و مزایده ها در سایت شستا، اطلاع و بازنگری ده ها آیین نامه از جمله آیین نامه ماموریت، عدم به کارگیری بازنشستگان و جلوگیری از فعالیت دوشغله ها، اصلاح نظام پرداخت مطابق ضوابط و مقررات، لغو مجوز هرگونه فروش مذاکره ای فراورده های پتروشیمی و عرضه کلیه محصولات از طریق بورس کالا و یا برگزاری مناقصه های صادراتی بین المللی. این موضوع امکان سوء استفاده و ریسک وصول را به میزان زیادی کاهش و منجر به افزایش سود شرکتهای پتروشیمی گروه شده است.
ارتقای عملکرد وکارایی شرکت ها با 20 شاخص
در طول هشت ماه گذشته تمرکز ویژه ای بر ارتقای عملکرد شرکتها گذاشته شده است و به صورت مستمر فروش، وصول مطالبات، کاهش بهای تمام شده شرکتها، هزینه مالی و مانده تسهیلات شرکت ها، صادرات، کمیت و ترکیب نیروی انسانی و سایر شاخص های کلیدی مستمر پایش و کنترل شد و در همین جهت سامانه کارنامه ارزیابی عملکرد هر شرکت طراحی شده که بر اساس قریب 20 شاخص کلیدی عملکرد هر شرکت را به صورت برخط ارزیابی و کارنامه هر شرکت قابل استخراج و بهره برداری است.
این نوع ارزیابی، علاوه بر ایجاد شفافیت و کاهش ناکارایی، زمینه بهبود نظارت بر عملکرد شرکت ها و گلوگاه ها را فراهم می کند. کارایی و بهره وری افزایش یافته و در هر مقطعی، امکان ارزیابی بخش های مختلف هر شرکت فراهم می شود و در صورت ایجاد مشکل امکان بررسی سریع و رفع مشکل در هر بخشی را فراهم می سازد. همچنین نقاط قوت و ضعف هر شرکت شناخته می شود و میتوان میزان انتظارات را با واقعیت ها و ظرفیت ها منطبق کرد. این 20 شاخص کلیدی امکان تقویت مدیریت، سرعت عمل، رسیدگی به نقاط ضعف را فراهم می کند و به موقع می توان ناکارآمدی ایجاد شده در شرکت را بهتر شناسایی کرد.
به عنوان مثال، کارنامه ارزیابی عملکرد فصلی شرکت صنایع خاک چینی ایران در دوره سه ماه اول با کسب نمره 83، در بالای محدوده نمره متوسط و در نزدیکی مرز عملکرد مطلوب شرکت ها قرار دارد. این شرکت از نظر 20 شاخص مختلف شامل تولید مقداری، فروش ریالی، فروش مقداری، صادرات ارزی، هزینه اداری و فروش، هزینه های پرسنلی، تخفیفات، سود ناخالص، سود عملیاتی، سود خالص، نسبت مطالبات انتهای دوره به مطالبات ابتدای دوره، نسبت مطالبات سررسید شده و معوق به کل مطالبات معوق، تعداد پرسنل، نسبت تعداد نیروی ستادی به نیروی صف، کیفیت سود عملیاتی، به روز بودن اطلاعات BI، پاسخ گویی و ارائه به موقع گزارشات و پاسخ به نامه ها و...، فروش دارایی های مازاد و انتقال دفاتر مرکزی، برگزاری جلسات هیات مدیره و ارسال صورت جلسات، استقرار سامانه مدیریتی جدید، مورد ارزیابی قرار گرفته و عملکرد مناسبی را ارائه داده است.
کارنامه ارزیابی عملکرد فصلی شرکت پتروشیمی فناوران نیز از نظر 20 شاخص تولید مقداری، فروش ریالی، فروش مقداری، صادرات ارزی، هزینه اداری و فروش، هزینه های پرسنلی، تخفیفات، سود ناخالص، سود عملیاتی، سود خالص، نسبت مطالبات انتهای دوره به مطالبات ابتدای دوره، نسبت مطالبات سررسید شده و معوق به کل مطالبات معوق، تعداد پرسنل، نسبت تعداد نیروی ستادی به نیروی صف، کیفیت سود عملیاتی، به روز بودن اطلاعات BI، پاسخ گویی و ارائه به موقع گزارشات و پاسخ به نامه ها و...، فروش دارایی های مازاد و انتقال دفاتر مرکزی، برگزاری جلسات هیات مدیره و ارسال صورت جلسات، استقرار سامانه مدیریتی جدید، توانست در دوره سه ماهه اول نمره 80 و در محدوده متوسط را کسب کند.
رشد فروش و سود عملکرد تجمیعی شستا
حاصل این نحوه اعمال کنترل افزایشی قابل ملاحظه سود عملیاتی و سود خالص شرکتهای شستا بوده است. نتیجه این نظارت دائمی واعمال سیاست های اصلاحی در عملکرد شرکت ها آن بوده است که براساس گزارشات تجمیعی تهیه شده در سه ماهه اول سال 1398 نسبت به سال 1397 شاهد رشد فروش 80 درصدی، رشد سود عملیاتی 236 درصدی و رشد سود خالص 396 درصدی بوده ایم. اطلاعات کامل تر مربوط به عملکرد هلدینگ ها نیز در سه ماهه ابتدای سال در پیوست های گزارش شستا ارایه شده است.
عملکرد تجمیعی شستا در سه ماهه اول 1398 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل
فروش دارایی های مازاد
یکی دیگر از اقداماتی که در جهت ساماندهی شرکت ها مورد توجه قرار می گیرد و در حال حاضر، با توجه به رکود بخش مسکن و ساختمان در بانک ها نیز مورد توجه قرار گرفته، فروش دارایی های مازاد است که به دلایل مختلف روی دست شرکت ها باقی مانده و متناسب با نیاز شرکت ها، عملکرد آنها و گردش روزانه فعالیت های آنها نیست و در نتیجه خود این دارایی های مازاد نیازمند هزینه نگهداری، پرسنل، دفاتر و انبار و... است.
براین اساس، شرکت شستا نیز به این مهم توجه داشته تا دارایی های که مورد نیاز نیست و عملا مازاد شده و یا نمی توان مانند گذشته از آنها استفاده کرد را فروخته و ضمن کاهش هزینه نگهداری دارایی مازاد، منابع آن را نیز در شرکت ها سرمایه گذاری کند.
لذا در جهت سبک سازی، تبدیل دارایی های غیر مولد به مولد، افزایش بهره وری و راندمان شرکت ها، بهره گیری از منابع حاصله در جهت تکمیل پروژه ها بویژه پروژه هایی که بالای 70 درصد به بالا پیشرفت دارند و افزایش ظرفیت تولید شرکتها و ... موضوع واگذاری دارایی های مازاد و غیر مولد شرکت ها در دستور کار قرار گرفت. در این راستا از ابتدا شیوه نامه درون واگذاری املاک مازاد تهیه و به تصویب مراجع قانونی ذیربط رسید و بر اساس آن و با هماهنگی هلدینگ های مربوطه املاک و دارایی های مازاد شناسایی، پالایش و زمینه عرضه بزرگ املاک مازاد در اوایل شهریور ماه سال 1398 فراهم شده است.
برآورد می شود در فاز اول بیش از هزار میلیارد تومان املاک مازاد آماده عرضه شود.
ساماندهی و پیگیری پرونده های حقوقی
نکته دیگری که می تواند در جهت ساماندهی شرکت ها یاری دهنده مدیران شستا باشد و ضمن کاهش هزینه ها، سرعت عمل در ساماندهی و تعیین تکلیف پرونده های حقوقی، مطالبات شستا، بدهکاران و طلبکاران و... را افزایش دهد و اطاله دارسی و سال ها انتظار برای تعیین تکلیف پیگیری حقوقی در محاکم و دادگاه ها را کمتر کند، موضوع پیگیری پرونده های حقوقی است که باید افراد، وکلا، مسیر پرونده، موانع و مشکلات و... مشخص شود.
با توجه به اینکه عدم مدیریت متمرکز به پرونده های حقوقی و پیگیری های پراکنده و غیر منسجم موجب سوء استفاده بدهکاران و اطاله رسیدگی به پرونده های حقوقی شرکتهای زیرمجموعه شستا شده بود؛ در ابتدا اطلاعات کلیه پرونده های حقوقی با ارزش بالای 10 میلیارد ریال از شرکت ها جمع آوری شد و پس از ماه ها پیگیری مستمر اطلاعات مربوط به پرونده ها از جمله ارزش اقتصادی پرونده، سال ایجاد پرونده، دوره مدیریت که پرونده در آن ایجاد شده است، مرجع رسیدگی و آخرین روند پرونده در دستگاه قضایی مشخص شد و پس از تقویت ترکیب مدیران حقوقی شرکتها و تقویت و سالم سازی تیم وکلای شرکت ها، روند پیگیری مطالبات بطور جدی تر و مستمر در دستور کار قرار گرفت.
لیست کلیه پرونده های حقوقی سنواتی ارسال شده است. ارزش پرونده های حقوقی سنواتی احصاء شده قریب 15 هزار میلیارد تومان است و شستا، با پیگیری مستمر در خصوص پرونده های مهم پیشرفت چشم گیری داشته است.
افزایش سرمایه شرکت ها و شستا
موضوع دیگری که امروز اکثر شرکت ها و بانک ها و موسسات مالی و اقتصادی و تولیدی به آن توجه دارند، بهبود کفایت سرمایه، تجدید ارزیابی دارایی و سرمایه، متناسب با گردش مالی، نیاز به نقدینگی، مطالبات و بدهی ها، بهبود نسبت نقدینگی، نسبت دارایی و بدهی به سرمایه و سایر نسبت های مالی و فنی است تا توان و ظرفیت شرکت ها را بهبود بخشیده و شرکت ها با ریسک و خطر کمتری در فعالیت های خود مواجه شوند.
در جهت تأمین مالی و تسریع در اتمام اقتصادی پروژه ها، اصلاح ساختار مالی، کاهش هزینه های مالی و به منظور بهره مندی از وضعیت قانون ایجاد شده مطابق بند ز تبصره 10 قانون بودجه و بنابر تبصره 1 ماده 149 قانون مالیاتهای مستقیم مربوط به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها و خروج برخی از شرکتها از شمول ماده 141 قانون تجارت، افزایش سرمایه 31 شرکت به ارزش تقریبی 5239 میلیارد تومان عملیاتی و ثبت شد.
در همین راستا و با عنایت به اینکه از سال 1384 شستا افزایش سرمایه نداشته است و به منظور تسریع در فرایند بورسی کردن شستا با افزایش از 3900 به 8000 میلیارد تومان به تصویب هیئت مدیره سازمان تأمین اجتماعی رسید و در حال عملیاتی شدن است.
توسعه ساماندهی هوش تجاری
یکی دیگر از اقدامات شستا، ایجاد سامانه هایی است که موجبات ساماندهی هوش تجاری را فراهم آورده و در زمینه های مختلف، امکان مراجعه افراد و مدیران و کارشناسان به سامانه ها را فراهم آورده است تا به صورت هوشمند امکان پیگیری فعالیت های تجاری و تولیدی را داشته باشند و همه عوامل تولید را بررسی کرده و بتوانند به موقع اطلاعات و مسیر و روند کارها را شناسایی و اطلاع رسانی کنند. براین اساس، ترتیبی اتخاذ شده است که ضمن ارزیابی عملکرد شرکت ها بر مبنای سامانه BI مجامع فصلی شرکت ها صرفاً بر اساس اطلاعات مندرج در BI برگزار شود علاوه بر آن در جهت ارتقای سامانه های فناوری اطلاعات مجموعه اقداماتی شامل سامانه مدیریت اسناد، سامانه سفرهای خارجی، سامانه کارنامه و نظارت بر شرکت ها، سیستم انتصاب های مدیران صورت پذیرفته است.
این سامانه های اطلاع رسانی به مدیران کمک خواهد کرد که بتوانند به موقع موضوع مورد نظر را پیگیری نمایند و گزارش های مدیریتی خود را سریعتر آماده نمایند.
سامانه مدیریت اسناد
یکی دیگر از امکانات مورد نیاز شرکت ها و سازمان های اقتصادی، ایجاد سامانه مدیریت اسناد است. این سامانه به مدیران و کارشناسان کمک می کند که به اسناد شرکت ها و طرح ها و فعالیت ها و پروژه های مختلف دسترسی داشته باشند. این سامانه به منظور تجمیع گزارشات مجامع، صورتجلسات هیأت مدیره، مناقصه و مزایده ها و سایر مستندات هلدینگ ها و شرکت های تابعه طراحی و پیاده سازی شده است.
سامانه سفرهای خارجی
این سامانه به منظور ثبت، ردیابی و گزارش گیری ماموریت ها و سفرهای خارجی پرسنل شستا، هلدینگ ها و شرکتهای تابعه و به منظور اتوماسیون روند ماموریت ها و همچنین طراحی گزارشات متنوع از ماموریت ها، علت ماموریت و هدف از آنها و کنترل مقاصد ماموریت های انجام شده هلدینگ ها و شرکت های تابعه می باشد.
با این سامانه میزان شفافیت و نظارت در هزینه ها نیز افزایش یافته و موجبات کاهش هزینه ها را فراهم می کند.
سامانه کارنامه و نظارت بر شرکت ها
با هدف ارزیابی عملکرد شرکت ها بر اساس شاخص های مطرح در حوزه نظارت بر هلدینگ ها و شرکت ها، سیستم کارنامه و نظارت طراحی و پیاده سازی شده است. این سامانه جهت مکانیزه کردن دریافت اطلاعات تولید، فروش، مانده مطالبات و همچنین روند رتبه بندی شرکت ها طراحی شده است و هم اکنون عملیاتی می باشد.
این سامانه به مدیران کمک می کند که در هر مقطعی، وضعیت هر شرکت نسبت با کل مجموعه، جایگاه، عملکرد، شاخص های مالی، هزینه ها، مشکلات و... را بررسی کنند و موقعیت شرکت را ارزیابی نمایند. سرعت تهیه گزارش های عملکرد هر شرکت نیز افزایش یافته و به مدیران ارشد نیز امکان ارائه گزارش کلان مجموعه شرکت ها یا بخش ها و صنایع مختلف را داده و گزارش عملکرد، ماموریت ها واهداف و دستاوردها را ارائه می دهد و براین اساس می توان تصمیم گیری مدیریتی متناسب با آن را اتخاذ کرد.
سیستم انتصاب های مدیران
این سیستم به منظور مکانیزه کردن روند کمیته انتصابات از هلدینگ ها تا شستا و بلعکس و همچنین به منظور جمع آوری اطلاعات شرکت ها، رزومه مدیران فعلی و اعضای هیات مدیره شرکت ها و همچنین احکام جاری شرکت ها و سابقه مدیریتی شرکت ها طراحی و پیاده سازی شده است.
در این سیستم مدیران ارشد شستا می توانند اطلاعات بروز از اعضای هیأت مدیره شرکتها و هلدینگهای تابعه را بر اساس فیلترهای مختلف از جمله سن، مدرک تحصیلی، مامور یا غیر مامور بودن، بازنشسته یا غیر بازنشسته بودن، روند انتخاب بومی مدیران، سابقه مدیریتی یک فرد در مجموعه تامین و غیره را در اختیار داشته باشند.
ایفای کامل تعهدات ارزی در 4 ماهه ابتدای سال 1398
پیرو تبعیت از سیاست های ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر فروش حداقل 60 درصد از ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما و تخصیص 30 درصد به شرکت های زیرمجموعه هر هلدینگ و نیز با توجه به تعهد فروش ارز هفتگی 6.3 میلیون دلار به وزارت نفت، مصوبه شرکت های پتروشیمی تا پایان هفته بیستم سال ۹۸ یعنی 16 مرداد 98 با فروش 121.4 میلیون دلار ارز در سامانه نیما 96.4 درصد از تعهد ارزی خود را محقق نموده اند.
این برنامه به دولت و بانک مرکزی در ایجاد ثبات بازار ارز، تامین نیازهای اساسی کشور، تثبیت نرخ ارز، کاهش هزینه های ارزی، صیانت از منابع ارزی کشور، صرفه جویی های ارزی و... کمک کرده و در مقابل امکان دسترسی شرکت ها به منابع ارزی مورد نیاز آنها را فراهم کرده است و در نتیجه در ارزیابی عملکرد مثبت شرکت ها نیز موثر بوده و نشان دهنده نقش موثر و کارآمد مجموعه شستا در سیاست های ارزی کشور و ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای ارزی کشور است.
ساماندهی پروژه ها و تمرکز بر 300 پروژه
یکی دیگر از سامانه ها و برنامه ها که به ارزیابی و بررسی نیاز پروژه ها، مشکلات و موانع، هزینه ها، گلوگاه ها و دلایل تاخیر در تکمیل پروژه ها و... کمک می کند، ارائه گزارش مرحله به مرحله از وضعیت پروژه هاست که ارزش روز پروژه، میزان هزینه ها، میزان سرمایه گذاری انجام شده، منابع ارزی و ریالی، دلایل تاخیر در طرح، نیاز به منابع جدید برای تکمیل پروژه، تعهدات پیمانکاران، کارفرما، مدیران و عوامل مختلف را مشخص خواهد کرد.
براین اساس، شستا، به منظور شناسایی، پایش و کنترل مستمر پروژه ها، تمامی پروژه ها را اعم از ایجادی، توسعه ای، بهبودی احصا و بر اساس آخرین وضعیت نرخ ارز و سایر تغییرها FS آنها به روز رسانی کرده و تمرکز بر قریب 300 پروژه کلیدی قرار گرفته است که بر اساس درصد پیشرفت فرایند تامین مالی امکان تامین تجهیزات در شرایط تحریم و... نقطه امکان بهره برداری تا پایان سال ۹۹ را داشته باشند. در حال حاضر اطلاعات و گزارش پیشرفت پروژه های کلیدی به صورت بر خط قابل دسترسی می باشد.
بهبود سرعت و کیفیت برگزاری مجمع سالیانه شرکت ها
یکی دیگر از اقدامات که برای ارائه گزارش به سهامداران، نهادهای نظارتی و رسانه ها لازم و ضروری است برگزاری به موقع مجامع شرکت هاست. در این زمینه، با تدابیر اتخاذ شده به طور متوسط در سال جاری مجامع 30 روز زودتر از سال گذشته برگزار شد و در حالی که مجامع هلدینگ ها در سالهای گذشته در شهریور و مهرماه برگزار میشد مجامع سال ۹7 شرکت ها با برگزاری فشرده و پیگیری مستمر تا پایان مردادماه پایان یافت که در نوع خود یک رکورد محسوب میشود. مجامع کلیه هلدینگ ها که سال گذشته در 20 مهرماه به پایان رسیده بود در سال جاری در 31 مرداد ماه به پایان رسیده و با موافقت برگزار شد.
در سال جاری در مجامع شرکتها به طور متوسط 80 درصد سود تقسیم شده است و ضمن استخراج چالش های کلیدی هر شرکت برنامه های راهبردی و تکالیف مجامع مبتنی بر بودجه ۹۸ شرکت ها تنظیم و ابلاغ شده است.
استفاده از ظرفیت قانون بودجه در تهاتر مطالبات از دولت
تهاتر مطالبات از دولت با میزان بدهی شرکت ها به بانک ها یا بدهی پیمانکاران و فعالان اقتصادی، یکی از اقداماتی است که به بهبود تراز مالی شرکت ها کمک کرده و امکان استفاده از منابع بانکی ودولتی برای پیشبرد اهداف را فراهم می آورد و وضعیت بهتری از عملکرد شرکت ها از جهت مطالبات و بدهی ها را ارائه می دهد.
در این راستا، از ظرفیت بند و تبصره 5 بودجه سال 97 در اواخر سال گذشته معادل 2700 میلیارد تومان از بدهی مجموعه شرکتهای گروه به بانک ها و سازمان امور مالیاتی با مطالبات از دولت تسویه شد و در سال جاری نیز استفاده از ظرفیت بند و تبصره 5 و نیز بند و تبصره ۲ و اجزاء 1،2،3 بند ی تبصره 1 در دستور کار است که برآورد می شود با پیگیری های صورت گرفته قریب 4000 میلیارد تومان از بدهی های شستا به نظام بانکی و... تهاتر شود.
توسعه همکاری با شرکت های دانش بنیان
بر اساس تفاهم نامه منعقده با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در جهت استفاده از ظرفیت های شستا و شرکت های تابعه برای توسعه زیست بوم نوآوری و فناوری به منظور توسعه اقتصادی دانش بنیان؛ قرارداد میان پارس الکتریک و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به منظور ایجاد کارخانه نوآوری در شرکت پارس الکتریک نهایی شد و قرارداد همکاری مشترک با صندوق حمایت از سرمایه گذاری و زیست فناوری در راستای فعال سازی کارخانه اسید سیتریک کرمانشاه و توسعه و تولید محصولات دانش بنیان نهایی شود.
از همه مهمتر آنکه محصولات دانش بنیان از معاونت علمی ریاست جمهوری اخذ و به کلیه شرکتها تکلیف و ابلاغ شده است تا بهره گیری از این محصولات را در اولویت خود قرار دهند.
بورسی کردن شرکت ها، ساماندهی پرتفوی فعالیت و ترکیب دارائی های شستا
گزارش اقدامات و دستاوردهای کلیدی شستا در 8 ماه اخیر، خبر از تحولات عمیق در ساختار سهام شرکت ها می دهد. واگذاری 15 هزار میلیارد ریال سهام 5 شرکت شستا در پنج ماه اول سال 98 و 51 هزار میلیارد ریال سهام عرضه شده هلدینگ های تخصصی شستا، نشان دهنده این واقعیت است که شستا به جای شرکت داری و بنگاه داری، به دنبال ساماندهی عملکرد شرکت های زیرمجموعه است و در این مسیر تنها با واگذاری شرکت ها و دست کشیدن از مسوولیت آنها اکتفا نمی کند بلکه تلاش دارد که به تدریج سهام آنها را در بورس واگذار کرده و سهامداران و مدیران شایسته را در حمایت از شرکت ها و فعالیت های اقتصادی تشویق کند تا از این طریق بهره وری و کارایی شرکت ها و نیروی انسانی نیز تقویت شود.
به عبارت دیگر، شستا در مسیر واگذاری سهام، تنها به خصوصی سازی یا واگذاری به عنوان یک راهکار کاهش هزینه و تعادل بودجه ای نگاه نمی کند، بلکه در کنار جذب منابع جدید، به دنبال ساماندهی شرکت ها و بهبود عملکرد آنها، افزایش کارایی و بهره وری نیروی انسانی و فعالیت شرکت هاست تا از این طریق ضمن کاهش بار هزینه های دولت و سازمان تامین اجتماعی، به ساماندهی شرکت ها و بهبود کارایی و بهره وری و خروجی فعالیت شرکت ها نیز توجه شود.
در سال های اخیر، بسیاری از کارشناسان، مدیران و مسوولان کلان اقتصاد کشور، بر ضرورت افزایش بهره وری وکارایی شرکت های دولتی و بخش عمومی، کاهش هزینه ها، ساماندهی فعالیت ها و ترکیب دارایی ها، کاهش ناترازی ها، تعادل در درآمدها و هزینه ها و بهبود عملکرد این شرکت ها و سازمان های اقتصادی تاکید کرده اند و در این راستا، علاوه بر افزایش کارایی و بهره وری و نقش این شرکت ها در اقتصاد ملی از طریق کاهش هزینه های دولت و بخش عمومی، ایجاد شفافیت و کاهش فساد مالی، کاهش هزینه های غیر ضروری، اداره بهتر شرکت ها و استاندارد سازی شاخص های عملکردی، افزایش سودآوری و درآمد، نوسازی و بازسازی شرکت ها، به کارگیری فناوری ها و روش های مدیریتی روز دنیا و رعایت استانداردها و روش های مدیریتی کارآمد، بر موضوع واگذاری سهام و انتقال مالکیت شرکت ها به مردم و بخش خصوصی نیز تاکید شده است تا از طریق واگذاری بخشی از سهام این شرکت ها یا فروش تمام آنها، نه تنها هزینه دولت و سازمان های بخش عمومی مانند تامین اجتماعی و شستا کاهش یابد بلکه با انتقال بخشی از سهام این شرکت ها، منابعی جهت نوسازی و بازسازی شرکت ها فراهم شود و به شفافیت عملکرد آنها کمک کند.
در این راستا، موضوع کاهش بنگاه داری و شرکت داری به عنوان نتیجه این بحث ها مورد توجه قرار گرفته و بارها تکرار شده است؛ اما برخی کارشناسان معتقدند که کاهش بنگاه داری نباید تنها به معنای افزایش منابع درآمدی دولت حاصل از واگذاری شرکت ها باشد. بلکه هدف اصلی باید رشد فرهنگ سهامداری، نظارت بهتر، شفافیت بیشتر، کاهش فساد مالی و اداره بهتر شرکت ها، اصلاح ساختار و عملکرد شرکت ها، بهبود پرتفوی دارایی ها، افزایش مشارکت مردم در اداره شرکت ها، وتامین منابع از طریق بورس به جای تامین منابع از طریق فروش دارایی یا دریافت تسهیلات از بانک ها باشد.
زیرا در صورتی که سهام شرکت ها در بورس عرضه شود، امکان تامین منابع بیشتر برای سرمایه گذاری ها از طریق بازار سرمایه به عنوان بازار اصلی و کلان جذب سرمایه گذاری ها فراهم خواهد شد و با تقویت نظارت سهامداران، ناظران بورس، حسابرسان و کارشناسان حرفه ای، عملا بهبود عملکرد شرکت ها، تقویت پاسخ گویی مدیران، تهیه گزارش های ماهانه و فصلی و سالانه و... را به همراه خواهد داشت و علاوه بر کاهش فساد و بهبود نظارت و رشد رقابت و شفافیت در شرکت ها، بهبود عملکرد، استانداردسازی، اصلاح ساختار، نوسازی و بازسازی شرکت ها را نیز به همراه خواهد داشت.
براین اساس، مدیریت جدید شرکت شستا، در پیگیری اقدامات عمده ای که جهت ساماندهی شستا به کار گرفته، کاهش بنگاه داری را از طریق بورسی کردن و واگذاری بخشی از سهام شرکت ها در دستور کار قرار داده و به عنوان یک برنامه راهگشا جهت افزایش منابع شستا، نوسازی شرکت ها، ساماندهی پرتفوی فعالیت و ترکیب دارائی های شستا، تامین منابع مورد نیاز دولت و سازمان تامین اجتماعی، افزایش شفافیت مالی و تقویت نظارت و رقابت در فضای کسب وکار و... به کار گرفته است.
از نظر مدیران جدید شستا، ساماندهی شرکت ها تنها واگذاری شرکت ها، یا افزایش فروش و درآمد نیست. بلکه هدف باید اصلاح ساختاری و ترکیب دارایی ها باشد تا عملکرد شرکت ها تقویت شده و بهره وری و کارایی را افزایش دهد و شرکت ها در هر شرایطی بتوانند بین درآمدها و هزینه ها تناسب ایجاد کنند و در فضای رقابتی، به حیات خود با کارایی مورد انتظار ادامه دهند.
نکته اساسی در برنامه واگذاری سهام و بورسی کردن شرکت های شستا، توجه به افزایش کارایی و اثرگذاری این گونه اقدامات است تا نقش شرکت های شستا در اقتصاد ملی بهتر شود و کارایی و بهره وری آنها افزایش یافته و خروج از بنگاه داری عملا به معنای بهبود عملکرد شرکت ها ارزیابی شود و نتیجه آن بهبود فضای رقابت سالم، بهبود بهره وری و کارایی، مدیریت بهتر، افزایش سود و درآمد و اصلاح ساختار مدیریتی آنها باشد.
لذا تنها واگذاری سهام و جذب منابع یا خروج از بنگاه داری بدون برنامه هدف نیست بلکه نتیجه این اقدامات باید در مجموع به بهتر شدن عملکرد شستا و اصلاح ساختار و ساماندهی عملکرد شستا منجر شود.
مدیریت شستا معتقد است که ساماندهی و بهبود عملکرد شستا و خروج از بنگاه داری، فقط شامل بهبود روند فروش و سود شرکت ها یا تغییر ترکیب دارایی ها و سهامداران آن نیست بلکه هدف این است که اثرگذاری و نقش این اقدامات بهبود یابد. براین اساس، در کنار اقدامات مختلف واگذاری سهام شرکت ها، فروش اموال مازاد شرکت ها، به موضوع اصلاح ساختار در بخش های مختلف شستا، اقدامات مختلف نرم افزاری و سخت افزاری، همچنین نظارت بر روند واگذاری سهام شرکت ها و کاهش بنگاه داری نیز مورد توجه بوده است تا سازمان هایی چابک، اثرگذار، کارآمد، همراه با تعادل در هزینه درآمد به اقتصاد ملی معرفی شود.
عرضه سهام شرکت ها
در حال حاضر شستا برنامه ادغام شرکت ها و عرضه اولیه سهام شرکت ها در بورس را در دستور کار دارد و برای تحقق اهداف دولت و رئیس جمهور که اعلام شده شستا باید به تدریج واگذار و سهام آن در بورس عرضه شود، برنامه واگذاری تدریجی سهام شرکت ها و هلدینگ ها و کل مجموعه شستا در بورس در دستور کار مدیریت فعلی شستا قرار دارد تا سهامداری و اصلاح ساختار شرکت ها و مدیریت چابک با تناسب درآمدها و هزینه ها، جایگزین شرکت داری و بنگاه داری پر هزینه شود.
گزارش اقدامات و دستاوردهای کلیدی شستا در 8 ماه اخیر که در مرداد 98 تهیه شده نشان می دهد که سازمان اقتصادی شستا، در هشت ماه گذشته، در 13 محور عمده برای ساماندهی و احیای سازمان اقتصادی شرکت های تحت پوشش شستا و هلدینگ های شستا برنامه ریزی کرده است.
شستا در این برنامه جامع ساماندهی هلدینگ ها و شرکت های تحت پوشش، ساماندهی پرتفوی فعالیت و ترکیب دارائی های شستا، ارتقای شفافیت و سلامت اداری، ارتقای عملکرد و کارایی شرکت ها، فروش دارایی های مازاد، ساماندهی و پیگیری پرونده های حقوقی، افزایش سرمایه شرکت ها و شستا، بورسی کردن شستا، توسعه ساماندهی هوش تجاری، ایفای کامل تعهدات ارزی در 4 ماهه ابتدای سال 1398، ساماندهی پروژه ها، بهبود سرعت و کیفیت برگزاری مجمع سالیانه شرکت ها، استفاده از ظرفیت قانون بودجه در تهاتر مطالبات از دولت و توسعه همکاری با شرکت های دانش بنیان را پیگیری کرده است.
ساماندهی پرتفوی فعالیت و ترکیب دارائی های شستا
در جهت حرکت از شرایط بنگاه داری به سهامداری و افزایش بازدهی پرتفوی شستا، برنامه ساماندهی مدونی تهیه شده است که در آن واگذاری، ادغام، انحلال، بورسی کردن IPO و خرید سهام به عنوان رئوس اصلی این برنامه احصاء شده و شرکتهای مشمول هر اقدام با هماهنگی و تأیید هلدینگ های تخصصی مربوطه نهایی شده اند.
در گزارش تخصصی تهیه شده مشخص شد امکان واگذاری ۸۸ شرکت، ادغام 19 شرکت در یکدیگر، انحلال ۳۸ شرکت و بورسی کردن IPO ۲۳ شرکت وجود دارد.
تا مقطع مرداد 98 سه شرکت در سال جاری واگذار، مراحل ادغام 19 شرکت آغاز و زمان بندی دقیق انحلال ۳۸ شرکت مشخص شده است و تا کنون 5 شرکت به شرح جدول ذیل در بازار سرمایه عرضه شده اند.
نام شرکت |
تاریخ عرضه |
درصد سهام عرضه شده |
قیمت عرضه شده به ریال |
ارزش سهام عرضه شده به میلیارد ریال |
صدر تامین |
9 اردیبهشت 98 |
10 درصد |
2200 |
4400 |
ژلاتین کپسول |
5 خرداد 98 |
20 درصد |
5700 |
228 |
ره آورد تامین |
12 تیر 98 |
20 درصد |
3150 |
126 |
برزویه (غیر مدیریتی) |
22 تیر 98 |
10 درصد |
31250 |
9375 |
پخش هجرت |
19 مرداد 98 |
15 درصد |
18500 |
1248 |
جمع ارزش سهام 5 شرکت |
طی 4 ماه از اردیبهشت تا مرداد 98 |
- |
- |
15377 |
واگذاری سهام 7 شرکت
در سال 98 و از اردیبهشت تا مرداد 98 در مجموع سهام 5 شرکت شستا به ارزشی معادل 15377 میلیارد ریال به فروش رفته و هر شرکت از 10 تا 20 درصد سهام خود را واگذار کرده است. قیمت هر سهم این شرکت ها نیز با طیف قیمتی متفاوتی از 2200 ریال تا 31250 ریال تعیین شده است.
علاوه بر این 5 شرکت، قرار است که به زودی سهام دو شرکت دیگر نیز واگذار شود که در مجموع تعداد شرکت های در حال واگذاری شستا را به 7 شرکت در نیمه اول سال 98 افزایش خواهد داد.
عملکرد نیمه اول سال 98 نشان می دهد که 10 درصد سهام صدر تامین در اردیبهشت 98 به ارزش 4400 میلیارد ریال عرضه شده که قیمت هر سهم آن معادل 2200 ریال تعیین شده است.
همچنین 20 درصد سهام ژلاتین کپسول در خرداد 98 به ارزش حدود 228 میلیارد ریال و با قیمت هر سهم 5700 ریال عرضه شد. از سوی دیگر، در تیرماه 98 معادل 20 درصد سهام ره آورد تامین به ارزش 126 میلیارد ریال عرضه شد که قیمت هر سهم آن 3150 ریال تعیین شده است.
همچنین در تیرماه 98 معادل 10 درصد سهام غیر مدیریتی شرکت برزویه به ارزش 9375 میلیارد ریال و با قیمت هر سهم 31250 ریال عرضه شده است.
سهام شرکت پخش هجرت نیز در مرداد 98 واگذار شد که با واگذاری 15 درصد سهام این شرکت، به ارزش 1248 میلیارد ریال، هر سهم این شرکت معادل 18500 ریال قیمت گذاری شد.
همچنین بزودی و ظرف روزهای آتی شرکت توزیع داروپخش و شرکت کلر پارس نیز عرضه خواهند شد.
در جهت تسریع روند واگذاری؛ شیوه نامه کاملاً عملیاتی تهیه شده و مراحل قانونی تصویب در هیئت مدیره سازمان و هیئت امنای سازمان تأمین اجتماعی را طی نموده است؛ تا روند واگذاری ها به صورت شفاف و کاملاً قانونی تسریع یابد و در ضمن حمایت کافی از مدیران واگذار کننده در زمان و پس از واگذاری تامین شود.
برای حرکت از پرتفوی متمایل به بنگاه داری به سوی پرتفوی متمرکز بر سهامداری برنامه اقدام عملیاتی و دارای زمانبندی تهیه شده که شستا بر همان اساس در حال حرکت است.
در همین راستا سرک مازاد شرکتهای بورسی تحت پوشش استخراج و هماهنگی با شرکت صبا تأمین جهت عرضه خرد با رعایت ضوابط و ملاحظات شرایط بازار سرمایه آغاز شده است و تا کنون 5200 میلیارد تومان سهام در این قالب در بازار سرمایه عرضه شده است؛ که جزئیات سهام عرضه شده به تفکیک هلدینگ های تخصصی به شرح جدول ذیل است:
نام گروه |
ارزش فروش به ریال |
هلدینگ صبا |
30.211.683.617.980 |
هلدینگ تیپیکو |
2.728.103.014.922 |
هلدینگ تاپیکو |
3.810.826.308.139 |
هلدینگ سیمان تامین |
1.193.743.837.550 |
هلدینگی صنایع عمومی |
55.293.438.242 |
هلدینگ صدر تامین |
379.820.176.902 |
عرضه 17 درصد هلدینگ تیپیکو |
12.973.543.757.995 |
جمع کل 7 شرکت |
51.353.004.151.730 |
7 عرضه عمده سهام هلدینگ های شستا روی هم معادل بیش از 51 هزار و 353 میلیارد ریال فروش سهام داشته اند که شامل هلدینگ صبا با رقم بیش از 30 هزار میلیارد ریال، هلدینگ تیپیکو با بیش از 2728 میلیارد ریال، هلدینگ تاپیکو با بیش از 3810 میلیارد ریال، هلدینگ سیمان تامین با بیش از 1193 میلیارد ریال، هلدینگ صنایع عمومی با بیش از 55 میلیارد ریال، هلدینگ صدر تامین با بیش از 379 میلیارد ریال، عرضه 17 درصد هلدینگ تیپیکو با فروش نزدیک به 13 هزار میلیارد ریال، بوده است.
بورسی کردن شستا
همانگونه که رئیس جمهوری در زمان تقدیم لایحه بودجه 1398 در مجلس شورای اسلامی به موضوع واگذاری سهام و بورسی کردن شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی اشاره کرد. یکی از مهمترین اقدامات سال جاری شستا واگذاری سهام شرکت های شستا در بازار سرمایه است تا ضمن افزایش شفافیت و ارتقای امکان نظارت بر عملکرد شستا به ایجاد منابع حداقل 10 هزار میلیارد تومانی در سال 1۳۹۸ برای سازمان تامین اجتماعی منجر شود.
به همین منظور اقدامات مختلفی تا کنون در این زمینه صورت گرفته است:
انجام تعامل و هماهنگی و برگزاری جلسات با نهاد ناظر بازار سرمایه در جهت بررسی روشها و ابزارهای مالی
کارآمد واگذاری سهام در زیر مجموعه شستا، خروج از بنگاه داری و عرضه سهام این شرکت در بورس از جمله جلسات مختلفی که در 24 اردیبهشت و 12 خرداد 98 برگزار شده است.
همچنین در خصوص انجام برخی از پیش نیازهای مهم عرضه سهام از جمله افزایش سرمایه شستا به ۸0 هزار میلیارد ریال، بررسی و تعیین تکلیف سهام بانک رفاه کارگران در سبد سرمایه گذاری ها، تهیه مستندات لازم از جمله برنامه کسب و کار و امیدنامه پذیرش و ... جهت ارائه به بورس، اقداماتی صورت گرفته است.
از سوی دیگر، انجام اقدامات لازم برای پذیرش تمام شرکتهای زیرمجموعه واجد شرایط به ورود به بورس، با هدف افزایش هرچه بیشتر شفافیت مالی، کارایی و نیز ایجاد بستر مناسب برای کشف ارزش واقعی و صحیح مجموعه شستا مورد توجه مدیریت شستا بوده است.
شستا در نظر دارد که در ماه های پیش رو، سهام 25 شرکت را در بازار سرمایه عرضه کند و در مدت کوتاه چهارماه اول امسال، نیز چند شرکت عرضه اولیه شده است. از جمله در اردیبهشت ماه صدر تامین عرضه اولیه شده است. شرکت رهاورد و کپسول ژلاتین در خرداد و تیر عرضه اولیه شده است و بزودی توزیع دارو پخش و سایر شرکت های توزیع و به دنبال آن کلر پارس و به دنبال آن هلدینگ صبا تامین، هلدینگ صنایع عمومی و هلدینگ سیمان به بورس عرضه خواهد شد و در نهایت کل مجموعه شستا به عنوان شاه بیت واگذاری ها و کاهش بنگاه داری، عضو بورس خواهد شد و هدف این است که شستا از بنگاه داری و شرکت داری به سمت سهامداری حرکت کند.
در این راستا، یکی دیگر از اقدامات ساماندهی، واگذاری اموال و دارایی های مازاد است و طبق گفته مسوولین شستا، قرار است که در ماه های آینده، مجموعه بزرگی از اموال و دارایی های مازاد شستا از طریق مزایده واگذار شود و این موضوع به کاهش هزینه های سربار شرکت و از سوی دیگر، جذب نقدینگی برای شرکت ها کمک کرده است.
عملکرد درخشان شستا فراتر از جبران هزینه ها و چالش های تحریم
رشد فروش 80 درصدی، رشد 236 درصدی سود عملیاتی و رشد 396 درصدی سود خالص در بهار 98 نسبت به یکسال قبل، نشان دهنده 5 برابر شدن سود خالص، 3 برابر شدن سود عملیاتی و دو برابر شدن فروش شستا است که نشان می دهد مدیران وجوانان این مجموعه بزرگ اقتصادی، به جای آن که منتظر بمانند تا التهابات، نوسان ها و بحران های ارزی، باعث افزایش رکود شود، برعکس با اتخاد تدابیر مختلف و ساماندهی گستده سازمان اقتصادی شستا در سال رونق تولید، اهداف و منویات مسوولان ارشد نظام و مقام معظم رهبری را محقق کرده و با استفاده از فرصت توجه به توان ساخت داخل، از ظرفیت های تولید داخلی موجود استفاده کرده وظرفیت های جدید را تقویت کرده اند و در نتیجه شرایط را برای افزایش تولید، فروش، سود و درآمد فراهم ساخته اند و اجازه نداده اند که تحریم ها و فشارها و محدودیت ها، باعث گسترش رکود و کاهش تولید شود، بلکه از این فرصت در جهت تشویق تولید داخلی و توانایی های کشور بهره برده و حتی زمینه رشد صادرات محصولات ایران به کشورهای همسایه و منطقه را نیز فراهم کرده اند.
شرکت |
رشدفروش |
رشد سود عملیاتی |
رشد سود خالص |
مقایسه |
شستا |
80 |
236 |
396 |
5 برابر شدن سود خالص |
تاپیکو |
76 |
169 |
186 |
سه برابر شدن سود خالص |
تیپیکو |
59 |
117 |
303 |
4 برابر شدن سود خالص |
تاصیکو |
116 |
226 |
249 |
سه برابر شدن سود خالص |
سیمان تامین |
36 |
44 |
96 |
دو برابر شدن سود خالص |
صنایع عمومی تامین |
58 |
192 |
210 |
سه برابر شدن سود خالص |
صبا تامین |
896 |
903 |
1386 |
15 برابر شدن سود خالص |
عملکرد شستا در یکسال اخیر، نشان دهنده یک تحول اساسی در مدیریت و برنامه ریزی برای اصلاح ساختار و بهبود روش ها است که نه تنها برنامه مقابله با چالش ها و رشد هزینه های تولید حاصل از رشد نرخ ارز، تورم و فشارهای تحریم بانکی و صنعتی را در دستور کار قرار داده و شرایط تحریم ها را به فرصتی بزرگ برای استفاده از توان ساخت داخل و مزیت های نسبی اقتصاد ایران برای رشد تولید و صادرات تبدیل کرده، بلکه در بهبود بهره وری و کارایی، کاهش هزینه های سربار و غیر ضروری نیز موفق بوده و سرانه تولید، فروش و سود کارکنان و شرکت های شستا را ارتقا داده است.
گزارش عملکرد تجمیعی شرکت های تابعه هلدینگ های شستا در سه ماهه اول 1398 نشان می دهد که کل هلدینگ های شستا شامل 7 هلدینگ بزرگ اقتصادی تاپیکو، تیپیکو، تاصیکو، سیمان تامین، صنایع عمومی تامین، رایتل و صبا تامین با رشد فروش 80 درصدی مواجه شده و میزان فروش از 5521 میلیارد تومان در سه ماهه اول سال 97 به 9945 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده و 80 درصد رشد کرده است.
سود عملیاتی مجموعه شستا نیز شامل هلدینگ های بزرگ تاپیکو، تیپیکو، تاصیکو، سیمان تامین، صنایع عمومی تامین، رایتل و صبا تامین از 928 میلیارد تومان در بهار 97 به 3120 میلیارد تومان در بهار 98 رسیده و رشد 236 درصدی سود عملیاتی داشته است.
همچنین سود خالص تجمیعی مجموعه هلدینگ های شستا تاپیکو، تیپیکو، تاصیکو، سیمان تامین، صنایع عمومی تامین، رایتل و صبا تامین، از رقم 539 میلیارد تومان در سه ماهه اول سال 1397 به رقم 2677 میلیارد تومان در سه ماهه اول سال 1398 رسیده و 396 درصد رشد کرده و سود خالص شستا را در این یکسال عملا 5 برابر کرده است.
رشد سود خالص 396 درصدی در مقایسه با رشد سود عملیاتی 236 درصدی و رشد فروش 80 درصدی مجموعه هلدینگ های شستا در سه ماهه اول 98 در مقایسه با سه ماهه اول 97 نشان دهنده این واقعیت است که عملکرد شستا تنها به رشد تولید و فروش و صادرات محدود نبوده و مدیریت شستا و برنامه ریزان و تصمیم گیران آن، علاوه بر برنامه مقابله با فشارهای تحریم و افزایش تورم، نرخ ارز و هزینه های تولید در این یکسال، به رشد بهره وری و کارایی و بهبود عملکردها نیز توجه داشته و هزینه های تولید، هزینه های سربار، ریخت و پاش ها، هزینه های غیر ضروری، هزینه های اداری، فروش و بازاریابی، پاداش ها و مزایا نیز مدیریت شده و با رشد بهره وری و کارایی عوامل تولید و استفاده از ظرفیت های ساخت داخل و افزایش صادرات و فروش متکی به ساخت داخل و مزیت های نسبی داخلی اقتصاد ایران، شرایط برای رشد سود خالص بیش از رشد عملیاتی و فروش فراهم شده است.
به عبارت دیگر، در بهار 98، شاخص های فروش، سود عملیاتی و سود خالص، با بهبود نسبت ها نیز مواجه شده اند و میزان رشد سود خالص 5 برابر، سودعملیاتی بیش از سه برابر و رشد فروش نزدیک به دو برابر بهار سال 97 بوده و سود خالص بیش از سود عملیاتی و فروش رشد کرده است که نشان دهنده کاهش شدید نسبت هزینه های تولید و اداری به فروش بوده است و همین امر باعث شده که ازیک سو میزان فروش بالا برود و از یک سو، هزینه ها کاهش یابد. این نکته نشان می دهد که متاثر از رشد فروش و صادرات، هزینه ها کمتر رشد کرده است و کنترل و مهار هزینه ها به شکل های مختلف، اثر قابل توجهی روی کارایی سیاست ها و برنامه ها و بهره وری شرکت های شستا داشته است.
همچنین مدیران و تصمیم گیران شستا، با وجود سه برابر شدن نرخ ارز، تورم 50 درصدی و رشد هزینه های تولید و... مجموعه شستا ضمن پوشش رشد هزینه های یکسال اخیر و مقابله با فشارها و چالش های یکسال اخیر، عملا شرایط تحریم را به فرصت تبدیل کرده و شرایط را برای استفاده از ظرفیت های تولید داخل و مزیت های نسبی اقتصاد ایران ایجاد کرده و از فشارها و چالش ها ومحدودیت های موجود، به عنوان یک فرصت برای ارتقای جایگاه تولید در اقتصاد و صنعت ایران بهره برده است.
این عملکرد درخشان نشان می دهد که در کنار چالش های اقتصادی موجود اقتصاد ایران، شامل التهابات و نوسانات ارزی، تورم بالای 50 درصد و افزایش قیمت تمام شده تولید، اثرات چالش های اقتصادی بر میزان تقاضا و... مجموعه شستا به دلیل برخورداری از مزیت های نسبی داخلی و اتکا به توان ساخت داخل و تامین مواد اولیه، نیروی انسانی، دانش فنی و انرژی، توانست از مشکلات موجود گذر کرده و با وجود رشد هزینه ها و مشکلات موجود، عملا دستاوردهای قابل توجهی را کسب کند.
این دستاورد و رشد فروش 80 درصدی، بالاتر از نرخ تورم نقطه به نقطه 50 درصدی یکسال اخیر و تورم حدود 30 درصدی سه ماهه اول 98 نسبت به سه ماهه اول 97 بوده است و نشان می دهد که علاوه بر پوشش نرخ تورم، به دلیل رشد بهره وری و کارایی، اثرگذاری سیاست ها و برنامه های شستا و... میزان فروش بیش از نرخ تورم و اثر تورم بر فعالیت های اقتصادی و فروش تحقق یافته و نشان دهنده کارایی سیاست های شستا در یکسال اخیر و به خصوص سه ماهه اول سال 98 بوده است.
این نکات نشان می دهد که همزمان با ثبات بازار ارز و کاهش نرخ دلار، اقدامات بانک مرکزی و دولت برای ساماندهی بخشی از چالش های موجود اقتصادی، مدیران شستا نیز اقدامات گسترده ای برای بهبود کارایی و بهره وری و افزایش فروش داشته اند و به جای تعطیلی بنگاه ها یا کاهش تولید به دلیل رشد هزینه های تولید یا کمبود سرمایه در گردش و کاهش تقاضا و... نه تنها فروش و تولید کالا و خدمات را کاهش ندادند بلکه بیش از اثر تورم بر رشد قیمت ها و هزینه های تولید، فروش و صادرات خود را افزایش داده اند و از فرصت اثر نرخ ارز بر رشد صادرات و نفوذ در بازارهای منطقه استفاده کردند و به جای تسلیم شدن در برابر فشارهای تحریم و رشد هزینه ها و قیمت ها، برنامه ریزی راهگشا و اثرگذاری برای رشد تولید، فروش، تامین هزینه ها، تامین سرمایه در گردش و سود و درآمد خود داشته اند.
این روند باعث شده تا ضمن حفظ اشتغال و روند تولید و کار و فعالیت، انگیزه مدیران و کارکنان شستا و مشتریان و صنایع جانبی و پسین و پیشین شستا نیز حفظ شده و تشویق شوند و انگیزه تولید و اشتغال، صادرات، تولید و فروش بیشتر را فراهم کرده است.
تشخیص چنین ظرفیت ها و دستاوردهایی توسط مدیریت شستا، موجب شده که از شرایط رشد تورم و نرخ ارز، افزایش هزینه های تولید و سطح عمومی قیمت مواد اولیه و سایر هزینه های کسب وکار، در جهت تقویت ظرفیت توان ساخت داخل و استفاده از مزیت های نسبی داخلی بهره بگیرند.
در شرایطی که شاخص ها به خوبی گویای تحول مدیریتی در شستا بوده و نشان می دهد که مدیران شستا تنها به دنبال روزمره گی و ادامه حیات به هر قیمتی نبوده بلکه به دنبال افزایش بهره وری و کارایی و کاهش هزینه ها نسبت به رشد فروش و سود آوری هستند و اصلاحات ساختاری گسترده ای را در مجموعه شستا پیگیری کرده اند تا فروش و سود بیش از هزینه ها رشد کند، چگونه عده ای همچنان ناکارآمدی، رانت و فساد را نتیجه عملکرد شستا ارزیابی می کنند.
مدیران شستا در این دوره، علاوه بر تامین سرمایه در گردش و تامین هزینه ها و نقدینگی مورد نیاز و جبران رشد هزینه های تولید و هزینه های اداری وفشارهای حاصل از تحریم، رشد نرخ ارز و تورم و... توانسته اند رشد صادرات، استفاده از توان ساخت داخل، فرصت ها و دستاوردها و مزیت های نسبی صنعت و اقتصاد و اصلاح ساختار مدیریتی را پیگیری کنند که نتیجه آن رشد سود خالص و سود عملیاتی بیش از رشد فروش بوده است که از چند برابر شدن فروش و سود به عنوان شاخص های اساسی عملکرد یک سازمان بزرگ اقتصادی خبر می دهد و لیاقت مدیران و کارکنان شستا را اثبات می کند.
این شاخص ها نه تنها نشانه وجود مدیران دلسوز و لایق در مجموعه شستا، برای مقابله با تغییر فضای کسب وکار و تولید در دو سال اخیر و چالش های فضای کلان اقتصاد ایران است بلکه نشانه تحول ساختاری در هزینه ها و درآمدها و مدیریت شرکت های شستا ارزیابی می شود که علاوه بر بهبود شاخص ها و عملکرد به دور از جنجال های سیاسی و جناحی، تلاش دارند که ریشه های فساد، رانت، نفوذ جریانات و هر نوع ناکارآمدی را خشکانده و به بهبود عملکردها کمک کنند.
رشد بالای سود در شرکت های شستا
سودهای خالص بالای 100 درصدی در هلدینگ های شستا از جمله 1386 درصد در صبا تامین یا 15 برابر شدن آن، 186 درصد در تاپیکو، 303 درصد در تیپیکو، 249 درصد در تاصیکو، 96 درصد در سیمان تامین، 210 درصد در صنایع عمومی تامین و همچنین سودهای عملیاتی بالای 100 درصدی در هلدینگ های شستا از جمله 903 درصد در صبا تامین، 169 درصد در تاپیکو، 117 درصد در تیپیکو، 226 درصد در تاصیکو، 192 درصد در صنایع عمومی تامین، نشان دهنده این واقعیت است که تحولات مدیریتی و برنامه ریزی برای مقابله با چالش های موجود اقتصاد ایران، بیش از برنامه مقابله با رشد نرخ ارز، یا تورم و افزایش قیمت ها بوده است و مدیریت شستا، عملا از ظرفیت ها و شرایط موجود، برای کاهش وابستگی به خارج بهره برده و از ظرفیت های موجود اقتصاد ایران و شرایط پیش آمده برای رشد ظرفیت های ساخت داخل، افزایش صادرات و بهره گرفتن از اثر نرخ ارز بر رشد صادرات، استفاده از مزیت های نسبی و... بهره برده است.
هلدینگ تاپیکو
فروش هلدینگ تاپیکو در بهار 98 نسبت به بهار 97 با رشد 76 درصدی مواجه شده و از رقم 2286 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم 4025 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده است.
سود عملیاتی هلدینگ تاپیکو نیز در بهار 98 نسبت به بهار 97 با رشد 169 درصدی مواجه شده و از رقم 417 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم 1121 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده است.
سود خالص تجمیعی هلدینگ تاپیکو نیز در سه ماهه 98 نسبت به بهار 97 با رشد 186 درصدی مواجه شده و از رقم 369 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم 1056 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده است.
هلدینگ تیپیکو
فروش هلدینگ تیپیکو نیز از 1963 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به 3116 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده و در مقایسه با یک سال قبل رشد 59 درصدی در فروش داشته است. سود عملیاتی هلدینگ تیپیکو نیز از 276 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به 598 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده و در مقایسه با یک سال قبل رشد 117 درصدی داشته است.
سود خالص تجمیعی هلدینگ تیپیکو نیز در سه ماهه 98 نسبت به بهار 97 با رشد 303 درصدی مواجه شده و از رقم 97 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم 394 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده است.
هلدینگ تاصیکو
همچنین هلدینگ تاصیکو با رقم فروش 331 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم فروش 714 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 دست یافته و در مقایسه با یکسال قبل 116 درصد رشد داشته است. از سوی دیگر، سود عملیاتی هلدینگ تاصیکو از 67 میلیارد تومان در بهار 97 به 220 میلیارد تومان در بهار 98 رسید و توانست سود خود را با رشد 226 درصدی ارتقا دهد.
سود خالص تجمیعی هلدینگ تاصیکو نیز در سه ماهه 98 نسبت به بهار 97 با رشد 249 درصدی مواجه شده و از رقم 51 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم 178 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده است.
هلدینگ سیمان تامین
از سوی دیگر، هلدینگ سیمان تامین با فروش 589 میلیارد تومانی بهار 97 در بهار 98 توانست فروش خود را به 801 میلیارد تومان با رشد 36 درصدی ارتقا دهد. سود عملیاتی هلدینگ سیمان تامین نیز از 168 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به 243 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده و در مقایسه با یک سال قبل رشد 44 درصدی داشته است.
سود خالص تجمیعی هلدینگ سیمان تامین نیز در سه ماهه 98 نسبت به بهار 97 با رشد 96 درصدی مواجه شده و از رقم 93 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم 183 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده است.
هلدینگ صنایع عمومی تامین
هلدینگ صنایع عمومی تامین نیز با فروش 84 میلیارد تومانی بهار 97 و رشد 58 درصدی در یکسال اخیر، توانست فروش بهار 98 خود را به 132 میلیارد تومان افزایش دهد. سود عملیاتی هلدینگ صبا تامین نیز از 11 میلیارد تومان در بهار سال 97 با افزایش قابل توجه به 32 میلیارد تومان رسیده و عملا با 192 درصد رشد در این یکسال، توانست سود خود را 3 برابر کند که رشد قابل توجهی در مقایسه با رشد نرخ تورم یکسال اخیر است.
سود خالص تجمیعی هلدینگ صنایع عمومی تامین نیز در سه ماهه 98 نسبت به بهار 97 با رشد 210 درصدی مواجه شده و از رقم 9 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم 30 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده است.
هلدینگ صبا تامین
از سوی دیگر، هلدینگ صبا تامین با فروش 94 میلیارد تومان در بهار سال 97 و افزایش قابل توجه آن به 945 میلیارد تومان عملا با 896 درصد رشد در این یکسال، توانست فروش خود را 10 برابر کند که بیشترین رشد در بین هلدینگ های شستا را به خود اختصاص داده است. سود عملیاتی هلدینگ صبا تامین نیز از 92 میلیارد تومان در بهار 97 به 928 میلیارد تومان در بهار 98 رسیده و در این فاصله یکساله با رشد 903 درصدی و 10 برابر شدن سود همراه بوده است.
سود خالص تجمیعی هلدینگ صبا تامین نیز در سه ماهه 98 نسبت به بهار 97 با رشد 1386 درصدی مواجه شده و از رقم 59 میلیارد تومان در سه ماهه اول 97 به رقم 887 میلیارد تومان در سه ماهه اول 98 رسیده است.
انتهای پیام/#
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com