روسیه به دنبال تقویت ارتش تاجیکستان

به گزارش بولتن نیوز، نیکولای پاتروشف دبیر شورای امنیت روسیه در نشست دبیران شوراهای امنیت ملی کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی که در بیشکک پایتخت قرقیزستان برگزار می شود اعلام کرد که روسیه کمک خواهد کرد تا ارتش و نیروهای امنیتی تاجیکستان در برابر تهدیدهای گروه های تروریستی بین المللی در افغانستان تقویت شوند.

بنا بر اعلام سرویس مطبوعاتی شورای امنیت روسیه، پاتروشوف گفت: "از طرف روسیه، نیروهای ویژه و وزارت دفاع از طریق اجرای برنامه های مدون و مدرن سازی ارتش تاجیکستان نیروهای مسلح جمهوری این کشور را تقویت خواهند کرد".

کارشناسان خاطر نشان می کنند که تهدیدهای عمده برای کشورهای عضو سازمان امنیت و همکاری اروپا از ناحیه استان های شمالی افغانستان اتفاق می افتد؛ چرا که با توجه به شکست داعش در سوریه و عراق و بازگشت اعضای آن به کشورهای خود، گروه های تروریستی به طور فزاینده ای در شمال افغانستان فعال شده اند.

روند پایدار افزایش تنش ها در مرز تاجیکستان و افغانستان مهم ترین عامل نگرانی نیروهای مسلح است.

نیروی نظامی هیچ کدام از جمهوری های سابق شوروی همچون ارتش تاجیکستان تا این حد با نیروهای نظامی روسیه ادغام نشده است؛ مساله‌ای که چندی پیش در بازدید سرگئی شویگو در تاریخ 28 مه از دوشنبه برجسته شد. پس از سفر شویگو به دوشنبه، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که یک گروه دیگر از افسران تاجیک تحصیل در آکادمی‌های نظامی روسیه را آغاز خواهند کرد و در همین حال افسران روس نقش پررنگ‌تری در آموزش سربازان تاجیک خواهند داشت. این وزارتخانه همچنین اضافه کرد که تاجیکستان در شمول یک سری از تمارین نظامی در فصل تابستان که توسط روسیه برگزار می‌شود، قرار دارد. بر اساس گفته دولت روسیه، پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان که بزرگ‌ترین پایگاه نظامی خارجی این کشور است، تجهیزات و تسلیحات جدیدی دریافت می‌کند و احتمالا پرسنل روس بیشتری را نیز در بر بگیرد.

 اگرچه انتظار آن می‌رفت که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ارتش تاجیکستان تمایز بیشتری از ساختارهای شوروی داشته باشد و مستقل‌تر عمل کند، اما جریان دقیقا برعکس شد و بیشترین همگرایی بین نیروهای نظامی مسکو و دوشنبه پدید آمد. مقامات نظامی روسیه ادعا می‌کنند که «بیش از 1500 متخصص جوان» از تاجیکستان در مدارس نظامی روسیه در حال تحصیل هستند، که در آن عملکرد سیستم‌های تسلیحاتی جدید را فراگرفته تا پس از آن به پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان بروند. دوشنبه با فقدان بودجه برای پرداخت هزینه‌های ضروری دفاعی خود مواجه است و ارتش این کشور تحت نفوذ فساد، عدم وفاداری و حتی باز شدن به روی عناصری از اسلام‌گرایی قرار دارد.

سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه در اواخر ماه آوریل در جریان مذاکرات با رئیس ستاد کل نیروهای مسلح قرقیزستان سرلشکر راییمبردی دوئیشنبیف گفت: "برای مبارزه با تروریسم در مرزهای کشورهای سازمان پیمان امنیت جمعی می بایست ظرفیت پایگاه نظامی کانت روسیه در قرقیزستان به طور کامل مورد استفاده قرار بگیرد".

سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی یکی از سازمان‌های فعال نظامی و چندمنظوره در حوزه آسیای میانه و قفقاز است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی توان سیاسی، اقتصادی و نظامی فدراسیون روسیه کاهش یافت. روسیه به منظور بالابردن ظرفیت‌ها و متحد نگه داشتن کشورهای عضو پیشین، چنین سازمانی را پایه‌گذاشت. یکی از دیگر اهداف عمده سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی، محدود کردن زمینه گسترش سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و نفوذ ایالات متحده آمریکا در حوزه کشورهای همسایه و متحدان پیشین آن است. دولت روسیه می‌خواست با ایجاد ساختارهای جدید سیاسی، اقتصادی و نظامی بازیگر اصلی در منطقه آسیای میانه و قفقاز باشد. کشورهای ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و روسیه در 15 مه 1992 با امضای توافقنامه ای این سازمان را پایه گذاری کردند. جمهوری آذربایجان در 24 سپتامبر 1993، گرجستان در 9 دسامبر 1993 و بلاروس در 31 دسامبر 1993 این پیمان را امضا نمودند و پیمان مذکور از 20 آوریل 1994 رسماً فعالیتش را آغاز کرد. در 2 آوریل 1999 تنها شش کشور عضو، پروتکلی را مبنی بر تجدید پیمان برای پنج سال دیگر امضا نمودند. اما سه عضو دیگر (جمهوری آذربایجان، گرجستان و ازبکستان) از امضای این پروتکل خودداری نموده و از آن خارج شدند.