گروه فرهنگی- مهدی نصیری: پس از پذیرش قطعنامه 598 جریان روشنفکری غربگرا فرصت را غنیمت شمرد تا این حادثه را به عنوان آغازی بر پایان آرمانگرایی جمهوری اسلامی تلقی کند و تحرکات فرهنگی خود را در مطبوعات و سینما و بازار نشر و دیگر عرصه های فرهنگی و هنری افزایش دهند.
به گزارش بولتن نیوز، مقاله سعیدی سیرجانی با عنوان عصر خردگرایی در روزنامه اطلاعات که تلویحا از دوران جنگ با عنوان عصر احساسات و عاری از خرد یاد کرده بود، نقطه عطفی در این تحول به شمار می رفت. اما اوج این تحرکات در سال 70 بود. در این سال مقام رهبری نیز در چند سخنرانی و پیام از جمله در حکم انتصاب آقای سید محمد اصغری به نمایندگی خود در موسسه کیهان در پی استعفای آقای سید محمد خاتمی از این سِمت، نسبت به خطر تهاجم فرهنگی هشدار دادند .
روزنامه کیهان با رصد مرتب و منظم تحولات فرهنگی به نقد تحرکات روشنفکران در عرصه های مختلف می پرداخت. از جمله تاثیر گذارترین این فعالیتها انتشار نشریاتی محرمانه با عنوان جولان پوچی و ابتذال در بازار کتاب بود که قبلا شرح آن را داده ام .
از مهمترین اتفاقات آن مقطع، ساخت دو فیلم «نوبت عاشقی» و «شبهای زاینده رود» توسط محسن مخملباف کارگردان سابقا مذهبی و انقلابی بود که امری عجیب در آن سالها به شمار می رفت. مضمون نوبت عاشقی، عشق مثلث و محتوای شبهای زاینده رود ترویج نیهلیسمی تمام عیار بود که اگر چه این امور این روزها تا حد زیادی عادی شده اما آن روزها یک هنجار شکنی جدی به شمار می رفت.
نویسندگان مختلفی در همکاری با کیهان به نقد این تحولات فرهنگی و هنری می پرداختند اما خود من نیز علی رغم اشتغال فشرده و فراوانم در امر مدیریت روزنامه با اسم مستعار ع نصرآبادی مقالاتی را می نوشتم و منتشر می کردم.
فیلم شبهای زاینده رود را در سینما آزادی در حالی که ضبط صوتی برای ضبط متن و دیالوگهای فیلم با خود برده بودم، مشاهده کردم و پس از پیاده کردن متن توسط سرویس هنری کیهان و چاپ کامل آن به نقد و بررسی آن پرداختم.
این نقدها موجی از گفتگوهای موافق و مخالف را در کیهان و برخی دیگر از روزنامه ها و نشریات کشور راه انداخت و عصرها صف های طویلی برای خرید روزنامه در کنار دکه های مطبوعاتی تشکیل می شد. البته این صفها به دلیل عدم تکافوی تیراژ کیهان برای مشتریان پیش از آن نیز تشکیل می شد اما با طرح این مباحثات بر حجم آن افزوده شده بود.
همپای درج مقالات انتقادی، پیوسته در پی گرفتن مقالات مخالف و منتقد مواضع کیهان برای درج در روزنامه بودیم و این ضمن اهتمام به تبادل آرا و نظرات موافق و مخالف، به معنای اعتماد به نفس کیهان در اتخاذ مواضعش نیز بود.
صبح یکی از روزهایی که این بحث در جریان بود از نگهبانی با تحریریه تماس گرفته شد که آقای امین تارخ به موسسه آمده و می گوید من مقاله ای را در انتقاد از مواضع کیهان نوشته و آورده ام. بلافاصله از آقای تارخ خواستم که به تحریریه و اتاق سردبیری بیاید.
آقای تارخ دعوت را پذیرفت و به سردبیری و شورای تیتر روزنامه آمد و دیدگاههایش را حضوری در جمع اعضای سردبیری و دبیران تحریریه مطرح کرد. همین که آقای تارخ وارد شد من مقاله اش را گرفتم و بدون کمترین دخل و تصرفی به سرویس فنی روزنامه برای چاپ در همان روز دادم و هنوز آقای تارخ از دفتر سردبیری خارج نشده بود که روزنامه آن روز را در حالی که مقاله اش چاپ شده بود، دریافت کرد. و این در حالی بود که آقای تارخ با تصویری که از کیهان در بیرون در اذهان عده ای ساخته شده بود، هرگز احتمال چنین برخورد و معامله ای را نداشت.
از جمله اتفاقات این ایام دیدار با آقای مخملباف بود که به پیشنهاد آقای بهروز افخمی در دفتر ایشان در میدان هفت تیر صورت گرفت. الان از محتوای گفتگوها چیز زیادی خاطرم نیست اما در هر صورت من همیشه از این گونه تعاملات با کسانی که طرف انتقاد ما بودند استقبال می کردم به خصوص اگر درخواست ملاقات و گفتگو از طرف آنان بود.
مشابه چنین دیداری را با احسان نراقی داشتم که درمقطعی مورد نقد کیهان بود. روزی آقای نراقی با روزنامه تماس گرفت و در صحبت تلفنی درخواست ملاقاتی را داشت که برای دو سه روز بعد با ایشان قرار گذاشتم و روز قرار به اتفاق فردی نسبتا مسن و با موهای سفید به کیهان آمد. همراه نراقی برادر خانم حضرت امام مرحوم آقای ثقفی بود که با هم سابقه دوستی داشتند.
آن روز نهار را با آقایان نراقی و ثقفی و برخی همکاران کیهان خوردیم و در پایان جلسه به نراقی پیشنهاد کردیم گفتگویی صریح با کیهان داشته باشد و ما حصل آن هر چه شد، چاپ شود. نراقی موافقت کرد و چند روز بعد این گفتگو ـ که البته بسیار چالشی بود ـ انجام و در کیهان درج شد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com