آیا گرانی کتاب بر سلیقه خرید مخاطب تأثیر گذاشته است؟

به گزارش بولتن نیوز، سی و دومین دوره نمایشگاه کتاب تهران در حالی به پایان رسید که قیمت کتاب به دلیل افزایش ملزومات چاپ و به ویژه کاغذ در ماه‌های گذشته،‌ حدود 30 درصد افزایش قیمت داشت. هرچند مسئولان نمایشگاه معتقدند که میزان فروش در این دوره از نمایشگاه افزایش یافته است، اما برخی از ناشران بر این باورند که میزان فروش ریالی آثارشان تقریباً همانند سال گذشته بود اما اقبال مخاطبان کمتر. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که گرانی کتاب بر نوع انتخاب و خرید در نمایشگاه نیز تأثیرگذار بود؛ موضوعی که محسن جوادی رئیس نمایشگاه کتاب نیز در نشست خبری خود به آن اشاره کرد.

هرچند برخی از غرفه‌ها که کتاب‌های عامه‌پسند چاپ می‌کنند و به اعتقاد برخی از ناشران،‌ حضور آنها در نمایشگاه «فاجعه» است، از مخاطبان خود خالی نبوده‌اند، اما به نظر می‌رسد که گرانی کتاب بر نوع خرید کتابخوانان حرفه‌ای و آن دسته از افرادی که هدفمند به نمایشگاه می‌آیند، تأثیر گذاشته است. برخی از غرفه‌داران در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، با تأکید بر این نکته می‌گویند که مخاطبان امسال با وسواس بیشتری کتاب انتخاب کرده‌اند تا بتوانند با هزینه مناسب،‌ بهترین خرید را انجام دهند.

این موضوع را می‌توان در نوع کتاب‌هایی که در این دوره نمایشگاه اقبال بیشتری داشته‌اند، نیز دید. هرچند می‌توان ادعا کرد که کتاب‌های ترجمه شده از جمله آثاری مانند «ملت عشق»، «من پیش از تو» و ... اقبال خوبی داشته‌اند، اما آثار تألیفی نیز از این گردونه خارج نبوده‌اند. از جمله این آثار در حوزه شعر می‌توان به کتاب «اکنون»، اثر فاضل نظری اشاره کرد که بیش از 30 هزار نسخه از آن به فروش رفت. «یحیی»، کتاب جدید حمیدرضا برقعی از انتشارات فصل پنجم نیز از دیگر آثار این دسته قرار می‌گیرد. «سورمه‌ای» اثر حامد عسکری از نشر نیماژ، «هیاهو» از محمدمهدی خانمحمدی، «هنوز از عشق می‌گویند» تازه‌سروده سعید حدادیان،‌ «ناخوانده» مجموعه رباعی‌های میلاد عرفان‌پور، «گزیده رباعیات بیدل» از محمدکاظم کاظمی، «هی شعر ترانگیزد» سروده سعید بیابانکی، «عقاب چگونه می‌میرد» و «ابر نقره‌کار» از ابوطالب مظفری از دیگر آثار شعری بودند که طی این روزهای نمایشگاه پرمخاطب بوده‌اند.

در حوزه داستان نیز کتاب جدید هوشنگ مرادی کرمانی با عنوان «قاشق چای‌خوری» و «شما که غریبه نیستید» از نشر معین، «زمین سوخته» اثر احمد محمود، «مردی در تبعید ابدی» و «آتش بدون دود» از زنده‌یاد نادر ابراهیمی، «من او» و «رهش» اثر رضا امیرخانی، «هفت گنبد» از محمد طلوعی، «رؤیای نیمه شب» و «شب صورتی» از مظفر سالاری، «چایت را من شیرین می‌کنم» اثر زهرا بلنددوست، «خاما» از یوسف علیخانی، «زن آقا» نوشته زهرا کاردانی، «بی‌کتابی» از محمدرضا شرفی خبوشان، «پس از 20 سال» از سلمان کدیور و «وقتی دلی» از محمدحسن شهسواری از جمله آثار پرمخاطب امسال بودند.

کتاب‌های خاطرات نیز در روزهای اخیر از اقبال خوبی همراه بوده‌اند که از جمله این آثار می‌توان به خاطرات شخصیت‌های سیاسی اشاره کرد. از جمله کتاب‌هایی که در این حوزه برای مخاطبان جذاب و خواندنی بوده، می‌توان به «خون دلی که لعل شد» شامل خاطرات رهبر معظم انقلاب از سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اشاره کرد.

«زنی از مصر» شامل خاطراتی از جهان سادات، همسر انور سادات رئیس جمهور اسبق مصر از دیگر کتاب‌های خواندنی و خوش‌چاپ است. این اثر که از سوی نشر نو به چاپ رسیده، به قلم مریم بیات ترجمه شده است. «شدن» شامل خاطرات میشل اوباما نیز از دیگر خاطرات شخصیت‌های سیاسی است که در نمایشگاه امسال برای اولین‌بار عرضه شد و مورد استقبال قرار گرفت.

در حوزه خاطرات دفاع مقدس نیز دو جلد کتاب «سلام بر ابراهیم» از عناوین پرمخاطب در این حوزه بوده‌اند که تاکنون بیش از یک میلیون نسخه از آنها منتشر شده است. «مجید بربری»،‌ شامل خاطراتی درباره شهید قربانخانی، شهید مدافع حرم در فهرست آثار پرمخاطب قرار گرفته است. «خاطرات سفیر»، «آن بیست و سه نفر» نوشته احمد یوسف‌زاده، «پسرک فلافل‌فروش» و «فرنگیس» از جمله آثار پرمخاطب بوده‌اند.

در نمایشگاه امسال نیز کتاب‌هایی که در حوزه معارف اسلامی، سبک زندگی اسلامی ایرانی و سیره اهل بیت(ع) نوشته‌ شده‌اند، مخاطبان خاص خود را داشتند. حلقه سوم «انسان 250 ساله» که به تازگی از سوی صهبا به چاپ رسیده و در اولین روز نمایشگاه کتاب توزیع شده است،‌ با استقبا خوبی همراه بود؛ به طوری که در این مدت پنج هزار نسخه از این اثر به فروش رفت. حلقه دوم «انسان 250 ساله»، «طرح کلی اندیشه اسلامی»، «مفاتیح الحیات»، «فاطمه فاطمه است»، «هبوط» از علی شریعتی، «کتاب ازدواج» از حمید حبشی و «چهل تدبیر» اثر محمدعلی الفت‌پور از جمله آثاری بوده‌اند که مورد توجه مخاطبان قرار گرفته‌اند.

نشر افغانستان که امسال هم در نمایشگاه کتاب حضور داشت، مورد استقبال فارسی‌زبانان قرار گرفت. «سفر به سرزمین آریایی‌ها»، امیر هاشمی مقدم نوشته و سفرنامه‌ای است به افغانستان از این جمله است. «خاکستر و خاک» و «هزار خانه خواب و اختناق» از عتیق رحیمی، «طلسمات» اثر جواد خاوری و «ناشاد» اثر محمدحسین محمدی از جمله آثاری است که می‌توان در این گروه از آنها یاد کرد.

در کنار آثار مکتوب، باید به اقبال مخاطبان به سمت کتاب‌های دیجیتال نیز اشاره کرد. نشر دیجیتال که در یکی دو سال اخیر تلاش کرده تا هدفمندتر حرکت کرده و با در نظر گرفتن ذائقه مخاطب، تنوع آثار و گوناگونی قالب‌ها را در نظر گیرد، گزینه مناسبی برای مخاطبان طی این ایام بوده است. با توجه به اقبال مخاطبان به سمت این دست از آثار، به نظر می‌رسد که می‌توان به نشر دیجیتال به عنوان یکی از حوزه‌های اصلی نشر در سال‌های آینده نگاه کرد.