چگونه شرکت غیرنمایندگی با تعهد به گمرگ خودرو‌ ممنوع واردکرد؟

گروه اقتصادی: روز گذشته دکتر خجسته رئیس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی، بعد از دیدار سامانه جامع گمرکی کشور گفتند سامانه الکترونیکی، شفافیت در گمرک را بالا برده است. همچنین در خصوص خودروهای معروف وارد شده به کشور، اظهاراتی داشتند که عجیب بود. عجیب از آن جهت که مدارکی مغایر فرمایشات ایشان در این رابطه در اختیارشان وجود دارد.

در سال جاری موضوع واردات خودرو‌ها با ثبت سفارش‌های فاقد اصالت به یکی از موضوعات داغ بازار خودرو تبدیل شده بود. حالا که به روز‌های پایانی سال ۱۳۹۷ نزدیک می‌شویم، نامه منتشر شده از سوی گمرک، نشان می‌دهد که ظاهرا تعدادی از ۱۹۳۴ خودروی ترخیص شده (از ۶۴۸۱ دستگاه خودرو) با اخذ تعهد از صاحبان کالا ترخیص شده اند و این موضوع حاشیه جدیدی را در پرونده خودرو‌های وارد شده با ثبت سفارش فاقد اصالت ایجاد کرده است

به گزارش بولتن نیوز، به نقل از تابناک، بازار خودرو در سال جاری حاشیه‌های فراوانی را به خود دید. یکی از این حاشیه‌ها مربوط به ماجرای خودرو‌های با ثبت سفارش‌های فاقد اصالت بود. حواشی موضوع ثبت سفارش‌های فاقد اصالت برای واردات خودرو طی سال ۹۶ تا انتهای سال جاری ادامه یافته و ظاهرا دادگاه مربوط به این پرونده بزرگ در سال ۹۸ برگزار خواهد شد. محمد شریعتمداری وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در حالی که در مورخه ۲ مرداد ۱۳۹۷ در برنامه حالا خورشید شبکه سه حضور یافته بودگفت: ۱۰۰ شرکت و شخص در این زمینه تخلف نموده اند. وی ادامه داد: این ۱۰۰ شرکت یا شخص با بکارگیری متخصصان خبره فناوری اطلاعات، وارد سامانه ثبت سفارش واردات کالا (ثبتارش) شدند و با اعمال تغییراتی در نام کالاها، تاریخ ثبت سفارش، تاریخ مجوزها، تاریخ تمدید ثبت سفارش‌ها و غیره، آن‌ها را تبدیل به «واردات خودرو» کردند. شریعتمداری افزود: این تخلف با همکاری عده‌ای واردکننده، کاربران رایانه و کارمندانی متخلف در دولت‌های دهم و یازدهم اتفاق افتاده است.

وزیر سابق صنعت در این برنامه درباره ترخیص یا عدم ترخیص این خودرو‌ها گفت: از مجموع ۶۴۸۱ رکوردی که ما معتقد هستیم در ثبت سفارش آن تخلف شده، ۴۵۴۷ خودرو به نقل از جوابیه گمرک، نه اظهار شده و نه وارد. ولی ۱۹۳۴ خودرو بنا به اظهار گمرک آمده و بیش از ۳۰۰ خودرو بنا به اعلام سیستم شماره گذاری پلاک هم نشده است.

این روز‌ها نامه‌ای منتشر شده که ماجرای ۱۹۳۴ خودروی ترخیص شده را به مسیر جدیدی وارد کرده است. این نامه نشان می‌دهد که ظاهرا تعدادی از ۱۹۳۴ خودروی خارج شده با اخذ تعهد از صاحبان کالا ترخیص شده اند و این موضوع حاشیه جدیدی را در پرونده خودرو‌های وارد شده با ثبت سفارش فاقد اصالت ایجاد کرده است. در متن نامه که به تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۹۶ و از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران به شرکت پ. می‌باشد، ذکر شده است:

نظر به تعهد رسمی مقبوله در دفتر اسناد رسمی که به دلیل عدم تایید سازمان توسعه تجارت در خصوص خودرو‌های ترخیصی به این گمرک ارائه نموده اید، لذا مقتضی است ظرف مدت ۱۰ روز نسبت به ایفای تعهد مذکور عمل نمایید. بدیهی است در غیر این صورت از طریق مبادی ذیربط و قانونی اقدام خواهد شد.

بر اساس این مکاتبه مهلت ۱۰ روزه‌ای به صاحب کالا (شرکت پ) داده شده تا با توجه به تعهد رسمی ثبت شده در دفتر اسناد رسمی در خصوص خودرو‌های ترخیص شده نسبت به ایفای تعهد مذکور عمل نماید.

شنیده‌های خبرنگار تابناک اقتصادی حکایت از آن دارد که اخذ تعهد در خصوص اسناد و مدارک مربوط به فرآیند‌های سازمان توسعه تجارت، در گمرکات یک رویه بوده است و شرکت‌ها بعضاً از آن استفاده می‌کرده اند. البته گویا این رویه برای همه شرکت‌ها آن چنان که باید ممکن نبوده است! این شرکت پ. نیز همان رویه را طی نموده و تعهد داده که مدارک را ظرف مدت مشخصی به گمرک تحویل دهد که ظاهراً در موعد مقرر این اتفاق نیافتاده است و به همین منظور گمرک مهلت ده روزه داده تا شرکت پ. به تعهداتش عمل کند در غیر اینصورت گمرک از طریق مبادی ذیربط و قانونی اقدام خواهد کرد. به هر حال گویا گرفتن تعهد یک رویه بوده و تخلف محسوب نمی‌شود، اما اینکه در آبان ماه ۱۳۹۶ و در زمان بسته بودن سایت ثبت سفارش این اتفاق افتاده است، ماجرا کمی مشکوک به نظر می‌رسد.

همچنین، ترخیص خودرو توسط گمرک با گرفتن تعهد از شرکت پ. در حالی در ۲۳ آبان ماه ۹۶ اتفاق افتاده است که محمد شریعتمداری در برنامه حالا خورشید گفت: بعد از گذشت یکی دو ماه از ورود به وزارت خانه، به مجموعه حراست وزارت صنعت، گزارش‌هایی رسید که نشان می‌داد ممکن است در سامانه ثبت سفارش، نفوذ شده باشد. وی افزود: در اینجا، حراست در آذر ماه ۹۶ وارد شد و با استفاده از متخصصین حوزه فناوری اطلاعات که از خارج از وزارت صنعت بودند، تمامی رکورد‌های ثبت سفارش شده از تاریخ ۱۲/۱۰/۹۵ (شروع بخشنامه اول) تا آذر ۹۶، بررسی کردند و در نتیجه تعداد ۶۴۸۱ رکورد پیدا شد که نشان می‌داد در ثبت سفارش آن، دستکاری و تخلف صورت گرفته است. از این صحبت‌های شریعتمداری می‌توان نتیجه گرفت که، با توجه به اینکه شریعتمداری در ۲۹ مرداد ماه سال ۹۶ به عنوان وزیر صمت انتخاب شد بنابراین وزارت صمت نهایتا در مهرماه ۹۶ متوجه تخلفات گسترده در زمینه ثبت سفارش شده بود و می‌توانست در همان مهر ماه ۹۶ به گمرک اعلام کند که تا اطلاع ثانویه خودرویی ترخیص نگردد که طبق نامه زیر و گفته‌های شریعتمداری این کار در ۸ آذر ماه ۹۶ و بعد از ترخیص خودرو‌ها توسط شرکت پ، صورت گرفته است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد نام شرکت پ. در فهرست ۱۰۰ شرکت و شخص متخلف در زمینه ثبت سفارش‌های فاقد اصالت مشاهده می‌گردد. این شرکت که یک شرکت غیرنمایندگی محسوب می‌شده است از تاریخ ۱۳ دی ماه ۱۳۹۵ به استناد نامه اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور اجازه ثبت سفارش برای واردات خودرو را نداشته است. در آن نامه جهانگیری که تصویرش را در زیر مشاهده می‌کنید تنها به شرکت‌های دارای نمایندگی اجازه واردات خودرو بعد از تاریخ ۱۳ دی ماه ۱۳۹۵ داده شده است.

شایان ذکر است طبق فهرست منتشر شده توسط محمد شریعتمداری وزیر سابق صمت پیرامون شرکت‌ها متخلف در زمینه ثبت سفارش، شرکت پ. در ثبت سفارش ۱۱۸۱ دستگاه خودرو به ارزش ۴۳ میلیون و ۵۱۸ هزار و ۲۵۱ دلار تخلف کرده است که تمام تخلف صورت گرفته مربوط به پرداختی‌ها بعد از تاریخ ۱۳ دی ماه ۱۳۹۵ (ممنوعیت ثبت سفارش برای غیرنمایندگی ها) بوده است.

نتیجه آن که هم اکنون چند پرسش در این زمینه مطرح می‌باشد: اول اینکه گمرک از چند شرکت دیگر که در زمینه ثبت سفارش‌ها تخلف کرده اند، تعهد گرفته و خودرو‌ها را ترخیص نموده است؟ پاسخ این پرسش می‌تواند مشخص کند که کدام شرکت‌ها در ترخیص ۱۹۳۴ خودروی با ثبت سفارش فاقد اصالت سهیم بوده اند. دوم اینکه چرا گمرک در زمان بسته بودن سایت ثبت سفارش اقدام به اخذ تعهد از شرکت مربوطه نموده و اجازه ترخیص داده است؟ و چرا گمرک به یک شرکت غیرنمایندگی که از تاریخ ۱۳ دی ماه ۱۳۹۵ مجاز به ثبت سفارش نبوده است اجازه ترخیص خودرو داده است؟ سوم اینکه با توجه به آن که در فهرست منتشر شده شرکت‌های متخلف مشخص شد این شرکت در زمینه ثبت سفارش تخلف کرده است حالا گمرک پاسخ دهد که آیا شرکت مذکور در مهلت ده روزه مدارک لازم را به این نهاد تحویل داده است؟ اگر پاسخ مثبت است که گمرک مدارک ارائه شده توسط این شرکت را جهت بررسی در اختیار رسانه‌ها قرار دهد و اگر پاسخ منفی است و شرکت مذکور مدارک را ارائه نکرده است، گمرک پاسخگو باشد که چه اقدامی در رابطه با این شرکت انجام داده است؟ چهارم اینکه نهاد‌های مربوطه اعلام کنند که شرکت پ. از ۱۱۸۱ دستگاه خودرویی که به صورت مشکل دار ثبت سفارش نموده است، چند دستگاه را وارد کشور کرده است؟