قدم های امیدوارکننده برای جهانی شدن بام ایران

به گزارش بولتن نیوز، اثر طبیعی ملی قله دماوند درحوزه جغرافیایی بخش لاریجان از توابع شهرستان آمل استان مازندران با مساحتی بیش از 2950 هکتار طی مصوبه شماره 221 در21 خرداد 1381 شورایعالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوست.
کوه دماوند در سی‌ام تیرماه سال 1387 به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در قالب میراث طبیعی در فهرست آثار ملّی کشور ثبت و پس از آن موضوع ثبت جهانی این اثر در رسانه های کشور مطرح شد.
استفاده بیش از حد از ظرفیت قابل تحمل محیط و همچنین بهره‌برداری پوکه معدنی در اطراف این اثر طبیعی ملی، از مهمترین عوامل تهدیدکننده در تخریب بام ایران در این مدت بوده که هربار پرونده ثبت جهانی را با چالش وباعث عقب گرد مسئولان ایرانی برای دفاع از این اثر در یونسکو شد.
با این حال روز ملی دماوند هم‌زمان با جشن تیرگان در مازندران هرسال گرامیداشته می شود و روزجمعه 16 تیرماه 97 چهاردهمین آیین جشن تیرگان با پیگیری های هرساله انجمن دوست داران دماوند کوه، بخشداری لاریجان وشهرداری رینه نزدیکترین شهر به بام ایران برگزار شد.
امسال اما، انجمن دوست داران دماوند کوه در درخواست جدی از استاندارمازندران خواستار توقف یکی دو معدن فعال در مسیر قله دماوند ونیز ممنوعیت ورود خودرو تا پناهگاه اول این قله شد.
تا چند سال گذشته دست کم 7 واحد معدنی در ارتفاعات بالای2 هزار و200متری ونیز 2هزار متری دسترسی به قله دماوند در استخراج پوکه معدنی فعالیت داشتند که به‌دلیل استفاده از ماشین‌آلات سنگ‌شکن روباز و همچنین سستی و چسبندگی ساختار خاک، باعث تهدید جدی برای ریزش مسیرهای بالادست قله دماوند بودند.
پیشترنیز سازمان میراث فرهنگی اعلام کرده بود که برای قرار گرفتن نام دماوند در فهرست میراث طبیعی جهان باید وضعیت گردشگری، کوهنوردی و بوم‌گردی در منطقه و حریم قله دماوند مشخص و ضابطه‌مند و برای مشکلاتی چون زباله و ساخت‌و‌ساز‌ها در حاشیه چاره‌اندیشی شود.
** مسئولان استانی باید جدی تر عمل کنند
درهمین حال مدیرعامل انجمن دوست‌داران دماوند کوه گفت که از سوی این گروه و نیز انجمن های همسو در سال های اخیر نامه‌های زیادی به نهادهای مسئول استانی وکشوری از جمله سازمان محیط زیست و صنایع ومعادن، میراث فرهنگی، استانداری ،منابع طبیعی و قوه قضاییه برای حفاظت از این قله نوشته شد که البته نتایج مثبتی نیز تاکنون داشته است.
محمدرضا طاهری افزود: فعالیت یک معدن دیگر درارتفاعات بالای 2هزارمتری قله دماوند همچنان آزاردهنده است و به دفعات در نشست های حضوری و دیدار با مسئولان استانی وملی در سفر به شهرستان ویا مراجعه به مرکزاستان وتهران مطرح و توقف فعالیت آن را درخواست داشتیم.
وی معتقد است که دستگاه سنگ‌شکن این معدن درروستای ' ملار 'مجوز محیط زیست ندارد و آلودگی زیست محیطی حاصل از ریزگرد‌های تولید شده توسط سنگ‌شکن برای اهالی، گیاهان و حیوانات منطقه مضر است.
** تعطیلی معدن شهرداری رینه درارتفاعات دماوند
درهمین حال شهردار رینه به عنوان نزدیکترین شهر به بام ایران به خبرنگار ایرنا گفت: قله دماوند متعلق به فرد و یا شهرستان و استان خاصی نیست و به همه ملت ایران اختصاص دارد.
محمد خسروی با انتقاد از اینکه خدمات این شهرداری در صیانت از قله دماوند نادیده گرفته می شود ، افزود: یکی از فعالیت مهم وقابل اشاره شهرداری رینه در جهت حفاظت از دشت شقایق در مسیرهای پایین دست برای حفظ پوشش گیاهی این قله بوده و تمام تلاشمان بر این است که بتوانیم این دشت را باوجود آنکه در وظایف شهرداری نیز تعریف نشده، حفاظت کنیم، اما متاسفانه شاهد هستیم که عده ای با بی تفاوتی کامل وارد این دشت زیبا شده و باعث تخریب آن می شوند.
وی با بیان اینکه برای صیانت از قله دماوند، شهرداری رینه در سال های قبل اقدام به توقف کامل فعالیت معدن زیرنظر این شهرداری کرده است، ادامه داد: بعد ازتوقف فعالیت و تعطیلی معدن شهرداری، اقدام به درختکاری کردیم.
شهردار رینه اذعان کرد، که با وجود توقف فعالیت معدن شهرداری، متاسفانه عده ای همچنان برای جمع کردن سنگ ها با خودرو تا مسیرهایی از قله دماوند اقدام می کنند که این امر در مسئولیت وبرخورد شهرداری نیست.
** تعطیلی معادن تاثیرگذار حاشیه دماوند به جز یک معدن
درهمین حال مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران هم که درآیین جشن تیرگان در شهر رینه شهرستان آمل حضور داشت، گفت: با تلاشهای صورت گرفته و پیگیری تشکلهای مردم نهاد و ورود جدی همه دستگاههای دولتی مرتبط، بجز یک واحد معدنی، بقیه معادن در حوزه اثر گذار مستقیم بر دماوند تعطیل و پیگیری برای تعطیلی واحد باقیمانده در کارگروه دماوند در حال انجام است.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی افزود: اجرای تجدید ممیزی و کنترل دام در مرتع و ساماندهی چرا تا پایان سال جاری باید صورت گیرد.
** دستور ویژه استاندارمازندران برای تشکیل کارگروه ثبت جهانی قله دماوند
بخشدار لاریجان شهرستان آمل هم دراین رابطه از دستور جدی استاندار مازندران برای تشکیل هرچه سریعتر کارگروه ویژه ثبت جهانی اثرطبیعی وملی قله دماوند خبر داد وگفت: در تلاش هستیم نخستین جلسه رسمی این کارگروه با حضور همه دستگاه های مسئول در شهر رینه لاریجان تشکیل شود.
رضا مقدم درگفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: موضوع ثبت جهانی قله دماوند ازچند سال گذشته مطرح وبرخی موانع زیست محیطی باعث تاخیر درثبت جهانی این اثر طبیعی ملی شده بود وبه همین خاطر با درخواست وطوماری که دوستداران دماوند کوه در جشن تیرگان در شهر رینه برای استاندارمازندران نوشتند، با استقبال مثبت استاندار مواجه وبلافاصله دستور داد تا این کارگروه به ریاست نبیان معاون امور عمرانی استاندار فعال شود.
وی ادامه داد: استاندارمازندران همچنین در این ابلاغیه خود برتشکیل جلسات منظم کارگروه ثبت جهانی دماوند در هر ماه و گزارش روند پیگیری ها تاکید کرده است.
** پیگیر تعطیلی تنها معدن باقی مانده هستیم
بخشدار لاریجان همچنین ادامه داد: به طور جدی اکنون پیگیر توقف کامل فعالیت وبهره برداری پوکه معدنی در روستای 'گزانه' هستیم، این معدن درقالب یک قرارداد 10 ساله به بنیاد مستضعفان واگذارشده و حتی سازمان حفاظت محیط زیست هم دراین زمینه ورود خوبی داشته وبه طور جدی پیگیرتوقف فعالیت دائمی آن است.
مقدم گفت: البته در چند سال گذشته با پویش های مردمی ودوستداران محیط زیست ودماوند، 6 معدن موجود درمسیرقله دماوند ، به طور کامل تعطیل شده و امیدواریم تنها واحد باقیمانده نیز با پیگیری های شهرستانی و حمایت های استاندارمازندران بسته شود.
** معضل زباله های کوهنوردان در یک قدمی قله دماوند
بخشدار لاریجان همچنین از بی توجهی کوهنوردان ودوستداران صعود به قله دماوند که در بسیاری از موارد زباله های برگشتی آنها تا ارتفاع 4هزار متری نزدیک به قله نیز باقی مانده به شدت انتقاد کرد وگفت: انتظار براین هست که این افراد چه بومی ویا غیربومی نسبت به جمع آوری زباله ها ونیز حساس بودن در حفظ وصیانت از این مجموعه کمک کار باشند.
مقدم همچنین به یکی از پیگیری های تاثیرگذار در امر صیانت از قله دماوند اشاره کرد وگفت: یکی دیگر از مشکلات ودغدغه های دوستداران دماوند کوه که انصافا به حق هم بود، حضور گردشگران بومی وغیربومی با خودرو تا پناهگاه اول قله دماوند بوده که پس از سالها با استقرار یک کیوسک دائمی وحفاظ هایی جلوی خودروها نیز گرفته شده است.
وی خواستار تلاش همگانی برای صیانت از قله دماوندشد و اظهار امیدواری کرد که بزودی شاهد ثبت این اثر طبیعی وملی در فهرست میراث جهانی یونسکو باشیم.