ستون های اروپایی با سیاست های مستقل از یورو

گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش رو که پیرامون برگزیت  نگاشته شده، نویسنده معتقد است: دو کشور فرانسه و آلمان با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا در قضایای مربوط به برگزیت، به مثابه ستون های اصلی در وجود خارجی یورو محسوب می گردند.

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد:

اگر چه هر دو کشور در قالب اتحادیه اروپا و در پیرو سازمانی و نهادی از این سازمان جهانی به کنشگری های جمعی در از تبعیت سیاست اروپای واحد در قالب اتحادیه اروپا عمل می کنند اما هر کدام از این دو کشور در تعیین و دنبال کردن سیاست های راهبردی خود از اهداف و برنامه های منطقه ای و جهانی شان تنها به رویکردها و جهت گیری های اتحادیه اروپا بسنده نمی کنند و بصورت جداگانه نیز به پیگیری منافعشان در سطوح کلان (جهانی) و میانی (منطقه ای) اقدام می کنند. این نوشتار نیز درصدد واکاوی این کنشگری های جمعی و انفرادی پارادوکسیکال (تناقضی) از سوی دو کشور فرانسه و آلمان در ارتباط با اتفاقات و معادلات چالشی در سطوح دو گانه منطقه ای و جهانی است و نحوه تعامل و یا تقابل با این اتفاقات در قالب سیاست خارجی این کشورها ورای سیاست خارجی یورو است. در واقع نحوه مواجهه این دو کشور اروپایی با جریانات و وقایع رخداده شده در منطقه خاورمیانه در مدت اخیر از جمله عواملی می باشد که دلیلی برای نگارشتن این یادداشت است.
از جمله وقایعی که منجر به دوگانگی اتخاذ در سیاست ها و راهبردهای این دو کشور که گاهاً در تضاد با سیاست های منطقه ای اتحادیه اروپا در خاورمیانه شده است اتفاقات اخیر پیرامون لبنان و وضعیت مشتبه به حصر سعد حریری نخست وزیر لبنان در عربستان سعودی بود.
قابل ذکر است که موضع گیری های دوگانه از سوی این دو کشور در ارتباط با وضعیت حریری در سعودی و نحوه مواجهه هر یک از این دو کشور با اقدام غیرقانونی و ماجراجویانه عربستان سعودی به روشن شدن مختصات و زوایای سیاست خارجی این دو کشور کمک می کند.

واکنش وزیر خارجه آلمان پس از دیدار با همتای لبنانی خود جبران باسیل، در این باره دیدنی و قابل توجه است که با لحنی کم ‌سابقه از نقش عربستان سعودی در تحولات اخیر لبنان انتقاد کرد. زیگمار گابریل با تاکید بر این امر که لازم است به طور مشترک از سوی کشورهای اروپایی این پیام ارسال شود که ماجراجویی‌های مرتبط با لبنان به سادگی و در سکوت پذیرفته نخواهد شد، با اشاره به اوضاع بحرانی حاصل از جنگ در یمن و مناقشه عربستان و هم‌پیمانانش با قطر، رفتاری که عرستان با لبنان در پیش گرفته شده را نقطه‌ اوج بحران در منطقه توصیف کرد.
اما رویکرد اتخاذ شده از سوی فرانسه در رابطه با اتفاقات اخیر مربوط به لبنان نه تنها به انتقاد از عربستان نپرداخت بلکه «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه گفت فرانسه در ماجرای استعفای الحریری از نخست وزیری لبنان در عربستان، بی‌طرف است. در واقع فرانسه با این سیاست در ارتباط با مسئله مذکور و گمانه زنی های مختلف از حبس خانگی، بازداشت و حصر و ... حریری در عربستان سعودی به سمت میانجی گری گام برداشت که به نوعی نیز با موفقیت همراه بود که با سفر حریری از ریاض به پاریس و پایان دادن به گمانه زنی های موجود در این باره، به ثمر نشست.
در واقع باید یادآور شد اگرچه اتخاذ رویکردهای مذکور از سوی دو کشور اروپایی عضو یورو ورای نقش و جایگاه آنها در ذیل رویکرد سیاست خارجی یورو قابل رصد است اما باید توجه داشت که مواضع آلمان و دستگاه دیپلماسی این کشور نزدیک به مواضع یورو است و به نوعی می توان این کشور را بلندگوی این نهاد اروپایی محسوب کرد؛ اما مواضع فرانسه علیرغم تقابل های اخیر یورو با ایالات متحده آمریکا از زمان حضور ترامپ در کاخ سفید در مواردی همچون برجام و معاهده پاریس و ... به ایالات متحده آمریکا نزدیک تر است. بطوریکه در موضوع لبنان و چالش اخیر این کشور در موضوع حریری با عربستان سعودی به مانند یانکی ها (ایالات متحده آمریکا)، خروس ها (فرانسه) هیچ گونه تلاشی را برای محکوم سازی این اقدام سعودی انجام ندادند. تنها با میانجگری در این باره بصورت مستقل توانست هم بطور موقت ماجرا فیصله دهد که هم لبنان و سعودی را راضی نگه دارد؛ و هم به نوعی توانست در این ماجرا با احیا موقعیت تاثیرگذار جهانی خود، نقش و نفوذ خود را به همگان گوشزد کند که با ارتقا پرستیژ جهانی فرانسه نیز همراه شد.

*دکتری علوم سیاسی