بحران دریاچه ارومیه تاوان زیاده‌خواهی انسان
به گزارش بولتن نیوز، این دریاچه در 4 دهه گذشته به دنبال فعالیت‌های بسیار در حوزه‌های مختلف کشاورزی به طور گسترده‌ای از منابع آبی طبیعی خود بی‌بهره مانده و امروز با بحران خشکی روبه‌رو است. میانگین تراز آبی دریاچه در گذشته ۱۲۷۸ متر و متوسط عمق دریاچه حدود ۶ متر بوده است. دریاچه ارومیه به دلیل برخورداری از ویژگی‌های طبیعی و اکولوژیکی منحصر به خود از سال ۱۳۴۶ به عنوان پارک ملی انتخاب و به همراه جزایر کبودان و قیون‌داغی جزو مناطق حفاظت‌شده اعلام شد. این دریاچه در سال ۱۳۵۴ در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین‌المللی تعیین شد و در سال ۱۳۵۶ از سوی سازمان یونسکو جزو مناطق حفاظت‌شده زیست‌کره قرار گرفت.
گونه‌های مهم حوضه دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه در گذشته محل مناسبی برای مهاجرت پرندگانی چون فلامینگو، مرغان و اردک‌ها بوده است. از مهم‌ترین بی‌مهرگان موجود در این دریاچه می‌توان به گونه‌ای از میگوی آب شور به نام آرتمیا اشاره کرد. ادر شرایط کنونی به دلیل پس‌روی آب دریاچه و وقوع خشکسالی‌های زیاد و به دنبال آن، کاهش حجم آب آن، شرایط بسیار سختی را برای تداوم حیات گونه‌های گیاهی و جانوری این دریاچه به وجود آورده است. اکوسیستم این دریاچه نمونه‌ای شاخص از یک حوضه آبریز بسته است که تمامی روان‌آب‌های جاری در رودخانه‌های حوضه به آن تخلیه می‌شود. چشمه‌های کف دریاچه تامین‌کننده بخشی از آب دریاچه هستند.به منظور آسان‌سازی حمل‌ونقل و مبادلات تجاری در منطقه با توجه به موقعیت دریاچه که در میان استان‌های آذربایجان غربی و شرقی واقع شده، طرح احداث بزرگراه شهید کلانتری در دهه ۱۳۶۰ عنوان شد و این بزرگراه در سال ۱۳۶۹ در میانه دریاچه به اتمام رسید.
بهره‌برداری بی‌رویه
با توجه به آمارهای موجود، میزان بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی به شیوه‌های مختلف در سال ۵۲ ـ ۱۳۵۱ معادل ۶۹۷/۷میلیون مترمکعب بوده که در سال ۹۳ ـ ۱۳۹۲ به۲۴۰۱/۶ میلیون مترمکعب رسیده است. اما مسئله اصلی این است که چه علل و عواملی منجر به جریان نداشتن آب کافی به دریاچه و همچنین افزایش میزان تبخیر از سطح آن شده و شرایط کنونی را برای دریاچه رقم زده است؟ بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، می‌توان ۳ عامل اصلی موثر بر خشکی دریاچه ارومیه را برداشت بیش از حد مجاز از منابع آبی حوضه، توسعه بی‌رویه بخش کشاورزی محصولات با الگوی مصرفی آب زیاد در حوضه آبریز دریاچه و تغییرات اقلیمی و وقوع خشکسالی‌های طولانی‌مدت در منطقه معرفی کرد.
بنابراین تلاش در راستای احیای این سرمایه ملی از مهم‌ترین اهداف مسئولان است. اگرچه در سال‌های گذشته دولتمردان توجهی ویژه به وقوع این بحران زیست‌محیطی داشته‌اند و تلاش‌های پیوسته در این راستا در حال انجام است اما استفاده از فناوری سنجش از دور به منظور پایش تغییرات حادث شده در این ناحیه جغرافیایی به عنوان ابزاری مستقل و مناسب می‌تواند در دست مسئولان ذی‌ربط باشد تا بتوان فارغ از هرگونه توجیه، در حفاظت از دریاچه به موقع تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی شود.
موسوی مدیرکل دفتر مدیریت به هم پیوسته منابع آب می گوید : مردم هم باید دولت را در احیای دریاچه همراهی کنند. وی تاکید کرد: بارش همواره در هر دوره‌ای کم و بیش بوده اما مهم این است که اقدامات انجام‌شده باعث شود روان‌آب‌ها وارد دریاچه شوند و این سرمایه ملی از دست نرود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
