کتاب‌های درسی درکشورهای مختلف دنیا

به گزارش بولتن نیوز، منابع آموزشی موجود در مدارس هنگ‌کنگ، تعامل میان دانش‌آموزان و معلمان را بسیار آسان کرده است. کتاب‌های درسی مدارس هنگ‌کنگ بر مبنای برنامه درسی که توسط انجمن توسعه برنامه درسی، آموزش و پرورش هنگ‌کنگ توصیه شده، تعیین می‌شوند و مواد آموزشی به گونه‌ای هستند که معلم‌ها در کلاس درس فرصت استفاده از برنامه‌ها و فعالیت‌های آموزشی دیگری را در کلاس درس دارند تا تدریس کتاب‌ها جذاب‌تر و قابل فهم‌تر شوند. هنگام انتخاب محتوای کتاب‌های درسی، ابتدا از سوی دفتر آموزش دولت، معیاری برای کیفیت این کتاب‌ها در نظر گرفته می‌شود و سپس اداره فهرست کتاب‌های درسی توصیه شده، سوژه‌های مورد نظر را در مراجع مختلف بررسی کرده و با مقایسه و تحلیل‌های لازم در خصوص انتخاب‌های اولیه و مراجع موجود، بهترین تصمیم‌گیری در خصوص محتوا را انجام می‌دهد. نتیجه کار ابتدا به کمیته مدیریت مدرسه اعلام می‌شود و سپس کتاب‌های درسی انتخاب شده از طریق انجمن‌های معلم ـ‌والدین به اطلاع والدین و دانش‌آموزان می‌رسد. همچنین قیمت کتاب‌های درسی از سوی دولت به گونه‌ای که خرید آنها آسان باشد، تعیین می‌شود. هر چند سال یکبار با توجه به علوم و پیشرفت‌های جدید، محتوای کتاب‌های درسی نیز اصلاح و بازنگری می‌شوند.

آلمان

کمیته کتاب مدرسه مستقر در وزارت آموزش و امور فرهنگی آلمان محتوای کتاب‌های درسی رشته‌های مختلف را تعیین می‌کند. سپس ناشران تجاری با توجه به قوانین وضع شده از سوی وزارت آموزش، کتاب‌های درسی را چاپ می‌کنند. این کتاب‌ها باید کاملا منطبق با برنامه درسی و تحصیلی ارائه شده باشند. درضمن برای این که تمام دانش‌آموزان بدون توجه به درآمد و شرایط خانوادگی‌شان بتوانند کتاب‌های درسی در اختیار داشته باشند، این کتاب‌ها به صورت رایگان به آنها ارائه می‌شود. بودجه خرید کتاب‌ها توسط مسئولان محلی و هر ایالت آلمان تامین می‌شود. البته در برخی از ایالات آلمان، دانش‌آموزان مدارس خصوصی باید هزینه‌های مربوط به تحصیل و خرید کتاب‌هایشان را خودشان بپردازند. هزینه کتاب‌ها از سوی دولت تعیین و البته مناسب با هر نوع درآمدی تعیین می‌شود.

ژاپن

مدارس ژاپن فقط باید کتاب‌های درسی تعیین شده توسط وزارت آموزش، علوم و فرهنگ ژاپن را تدریس کنند. محتوای این کتاب‌ها براساس رشته تحصیلی دانش‌آموزان تعیین شده و با استفاده از کتاب‌های روش تدریس، از معلمان خواسته می‌شود از روش تدریس تعیین شده پیروی کنند. محتوای کتاب‌های درسی هر چهار سال یکبار دستخوش تغییراتی ـ از جزئی تا اساسی ـ می‌شوند. این تغییرات معمولا براساس پیشرفت‌ها و رشته‌های جدید تحصیلی صورت می‌گیرند. ناشران تجاری، کتاب‌های درسی را بر مبنای دستورالعمل‌های این وزارت چاپ می‌کنند. کتاب‌های درسی به‌طور رایگان در اختیار دانش‌آموزان (چه بخش دولتی و چه خصوصی) قرار می‌گیرند. این کتاب‌ها هم امانتی نبوده و کاملا در تملک دانش‌آموزان است. کتاب‌های درسی مدارس ژاپن، دو نوع است؛ یک نوع که به وسیله وزارت آموزش تایید شده‌اند و تمام مدارس باید از آنها پیروی کنند و دیگری برای رشته‌های فنی ـ حرفه‌ای آماده شده‌اند و ویژه دبیرستان‌های فنی ـ حرفه‌ای است.

کره جنوبی

وزارت آموزش کره جنوبی محتوای کتاب‌های درسی را تعیین می‌کند و سیاست آن برابری آموزش در سراسر کشور است. آنها علاوه بر کتاب‌های درسی، بنابر سیستم پخش آموزشی، کانال‌های تلویزیونی و یک کانال رادیویی اف ام و گروه 492 را دارند که فرصت آموزش را در اختیار همه دانش‌آموزان قرار می‌دهد. وزارت آموزش این کشور 60 درصد هزینه‌های تمام این روش‌های تدریس را خود تقبل می‌کند. کتاب‌های درسی نیز توسط ناشران تجاری برمبنای قوانین ارائه شده توسط وزارت آموزش چاپ می‌شوند.

فرانسه

براساس قانون فرانسه، محتوای کتاب‌های درسی ابتدا توسط وزارت ملی آموزش فرانسه مطابق با برنامه‌های درسی تعیین می‌شود و سپس چاپ آن کتاب‌ها ـ در بازه زمانی 14 ماه ـ به بخش‌های دولتی یا خصوصی سپرده می‌شود.

همچنین وزارت آموزش فرانسه، تمام برنامه‌های درسی را با جزئیات آماده و مطابق با آن با کمک کارشناسان این حوزه و مراجع معتبر، محتوای کتاب‌ها را تعیین می‌کند. از طرفی کتاب‌های روش تدریس نیز در اختیار معلمان گذاشته می‌شود. اما معلم‌های کلاس‌های ابتدایی و راهنمایی نیز روش‌های خاص آموزشی خود را دارند که می‌توانند با توجه به نیاز دانش‌آموزان از آن موارد بهره بگیرند. اما برنامه درسی تعیین شده مهم است و باید منطبق با آن، کودکان و نوجوانان آموزش ببینند. محتوای درسی کتاب‌ها معمولا هر 4 سال یکبار تجدیدنظر می‌شوند. هزینه کتاب‌های درسی در نظام آموزش اجباری، رایگان است اما کتاب‌ها به صورت امانت به دانش‌آموزان داده می‌شود. همچنین دو سال آخر دبیرستان که اجباری نیست، دانش‌آموزان باید کتاب‌های درسی‌شان را بخرند. با این حال فروشنده‌ها می‌توانند تا 5 درصد تخفیف بدهند.

نیوزیلند

یکی از ویژگی‌های متمایز سیستم آموزشی نیوزیلند این است که کتاب‌های درسی تعیین شده براساس برنامه‌های غنی آموزشی، توسط انتشارات مدرسه وابسته به وزارت آموزش این کشور چاپ می‌شوند. این انتشارات مسئول ویرایش و چاپ کتاب‌های درسی است و کتاب‌ها به صورت رایگان بین دانش‌آموزان توزیع می‌شود. البته دانش‌آموزان بابت درخواست نسخه‌های بیشتر کتاب‌های درسی، باید هزینه‌های اضافی آن را بپردازند. مواد آموزشی کتاب‌های درسی با دقت بسیاری توسط کارشناسان انتشارات مدرسه تعیین می‌شوند و آنها در این زمینه اختیار تام دارند و مجبور به دریافت تاییدیه دولت نیستند. البته کتاب‌های کمک آموزشی دیگری نیز به کودکان ارائه می‌شود که هزینه این کتاب‌ها باید توسط والدین تقبل شود.