سران اقلیم بهتر است هزینه های مردم اقلیم را افزایش ندهند

گروه بین الملل: بیش از دو هفته از برگزاری همه پرسی اقلیم کردستان عراق می گذرد و همانطور که پیش بینی می شد این اقدام یک جانبه منجر به تشدید بیشتر تنش ها بین اربیل و بغداد از یک سو و تشدید تنش ها و اختلافات در کف خیابانها بخصوص در مناطق مورد منازعه بین اقلیت ها و قومیتهای مختلف شد.

به گزارش بولتن نیوز، از قبل از برگزاری همه پرسی همه کشورهای منطقه و بغداد به سران اقلیم این هشدار را دادند که برگزاری این همه پرسی نه تنها راهی برای بازکردن گره های موجود بین اربیل و بغداد نیست بلکه گامی در راستای افزودن بر پیچیدگی های این گره می باشد. هیچ کدام از کشورهای منطقه با این همه پرسی موافقت نکردند و در فضای کاملا دوستانه این موضوع را به سران اقلیم گفتند که گذشتن از این خط به معنای عبور از خطوط قرمزی است که همانا تجزیه عراق بوده و قابل قبول نخواهد بود.

روز بعد از برگزاری همه پرسی اقلیم کردستان عراق رهبران اقلیم در بیانیه های خود از کشورهای مختلف انتقاد کرده و تاکید کردند که آنها مورد بی مهری جهان خارج قرار گرفته و این موضوع یادآور این نکته است که کردها دوستی جز کوهها ندارند. این تحلیل زمانی می توانست تعریف شدنی باشد که از قبل این هشدار به سران اقلیم داده نشده بود.

واقعیت این است که روابط سیاسی و اعتماد در دنیای سیاسی نه براساس احساسات بلکه براساس منافع تعریف می شود و اندیشمندان این حوزه نیز بر این باور هستند که سیاست فن ممکنات و واقعیتها می باشد و نه عرصه تخیلات و آرزوها، از این منظر باید اذعان کرد که رهبران کرد خود اسیر احساسات هیجانی مردمی شدند که خودشان باعث و بانی آن بودند.

سیاستمداران زیرک همواره می کوشند با به خیابان آوردن احساسات هیجانی مردم یک جامعه از آن برای دستاوردهای سیاسی بهره برداری کنند اما واقعیت بعد از همه پرسی این است که خود رهبران اقلیم هم بخشی از این هیجانات شدند و نتوانسند درک درستی از نگرانیها و دغدغه های کشورهای منطقه و حتی بغداد و مردم اقلیم داشته باشند.

بغداد در مذاکراتی که قبل از برگزاری همه پرسی با اقلیم داشت به سران اقلیم اعلام کرده بود که مذاکرات بعد از همه پرسی تعریف جدیدتری خواهد داشت و نباید از این روند کنونی دور شد چون این اقدام به معنای نقض حریم طرف مقابل و این نقض می تواند توام با هزینه های برای اقلیم باشد.

روز بعد از همه پرسی اقلیم کردستان عراق براساس آنچه به اقلیم تذکر داده شده بود فضای سردی بر روابط بین اربیل و بغداد و کشورهای منطقه حاکم شد که هنوز این فضا ادامه دارد. فارغ از اینکه خواسته های انسانی چه هستند ولی واقعیت دنیای کنونی این است که اساس همزیستی اجتماعی و سیاسی مردم در تمام دنیا اگر در مسیر تجزیه و تقسیم جهان به واحدهای کوچک تر باشد جهان کنونی ما به سوی تنشی سنگین و برخوردهای شدید گام برمی دارد. ترسیم مرزهای جدید جغرافیایی براساس آرزوها شکل نمی گیرد. در دنیای پیچیده کنونی اصولا منافع را باید در تثبیت وضعیت موجود با یکسری مولفه های حمایتی دید به نحوی که بتواند تامین کننده نیازهای حاکمیتی همه اقشار جامعه باشد.

به عنوان مثال همین حالا برگزاری همه پرسی بشدت جامعه ترکمان و اعراب سنی و شیعه را در عراق و حتی اقلیم کردستان عراق نگران کرده است. این اقدام تلاشی بود برای گسترش شکافها و نه کاهش آنها.

سران اقلیم کردستان عراق با این اقدام خود در سطح منطقه و بین الملل نیز بی اعتمادیها را به خود بیشتر کرده و راههای حمایت کشورهایی چون ایران و ترکیه را هم به روی خود بستند.

فضای کنونی بعد از همه پرسی نیز در اقلیم کردستان عراق یک فضای کاملا سرد و ناامید نسبت به آینده ای است که روشن نیست دورنمای آن کجا خواهد بود. اگرچه همه پرسی در راستای تضعیف بغداد و گرفتن امتیاز بود اما بعد از همه پرسی روشن شد که این اقدام باعث تقویت بغداد و تضعیف اربیل حتی در مذاکراتی که اگر انجام شود شد.

این بماند که در سطح داخلی این اقدام برخی از احزاب، باعث تقویت جایگاه گروههایی که منتقد برگزاری همه پرسی بوده و آن را در راستای منافع مردم کرد نمی دانستند گردید.

بغداد حالا در مقام دفاع از اصول حاکمیتی خود مستحکم تر و قابل اطمینان تر از گذشته در حال برداشتن گامهایی است که براساس قانون اساسی عراق قابلیت عملی شدن داشته و روزهای آتی اقلیم را بسیار سخت خواهد کرد، به نحوی که هزینه برگزاری همه پرسی اقلیم کردستان عراق بیشتر از آنچه که تصورش می شد می تواند باشد.

در چنین شرایطی هم هنوز سران اقلیم می توانند با تاسی به قانون اساسی عراق و حفظ یکپارچگی خاک عراق که مرجع عالیقدر شیعیان آیت الله سیستانی بر آن تاکید داشت به میز مذاکره بازگردند. بازگشت کردها به میز مذاکره براساس واقعیات موجود و نه آرزوهای موجود می تواند قبل از اینکه به معنای شکست سران کرد قلمداد گردد می تواند راهی برای خروج از بحرانی باشد که در دراز مدت وضعیت را بر اقلیمی ها سخت تر و سخت تر کند.

قطعا تهدید نبودن در 25 سال گذشته برای کشورهای منطقه و خود عراق از سوی اقلیم کردستان عراق نمی تواند دلیلی سیاسی و واقع بینانه برای برداشتن گامهای تهدید آمیز باشد. امروز سران اقلیم تنها مسئول نیروهای پیشمرگه ای نیستند که در کوهها می جنگیدند بلکه امروز مسئول زندگی میلیونها نفری هستند که با ادامه این روند تحت فشارهای سخت قرار خواهند گرفت. دستاوردهای آنها را نباید به بازی گرفت و تنش ها را تشدید کرد چون نه در عرصه سیاسی و نه در عرصه اقتصادی تجزیه عراق راه به جایی نخواهد برد و ثمری هم به همراه نخواهد داشت. شاید درست ترین پیام به سران اقلیم این باشد که گرهی را که بر سخت تر شدن آن افزودید بیشتر از این نباید کور کرد.